Dotacje unijne dla przedsiębiorstw – perspektywy 2014-2020

DC Consultant Centrum Analiz i Ekspertyz Ekonomicznych Sp. z o.o. wiodąca firma konsultingowa w Polsce specjalizuje się w pozyskiwaniu funduszy dla MŚP czołowe miejsca w Rankingu Najskuteczniejszych Firm Doradczych 2010 opublikowanym przez Magazyn Fundusze Europejskie 100 mln zł pozyskanych dotacji w 100% polski kapitał partnerzy (banki, biegły rewident, kancelaria prawna) organizator konferencji poświęconych sposobom finansowania dla małych i mikroprzedsiębiorstw

Agenda Budżet Unii Europejskiej Perspektywa 2014-2020 Podsumowanie Diagnoza stanu obecnego- perspektywa 2007-2013 Informacje ogólne Organizacja wdrożenia Funduszy Europejskich w Polsce Proces pozyskiwania środków Perspektywa 2014-2020 Źródła informacji Spodziewane kierunki zmian w dotacjach dla przedsiębiorstw Budżet unijny (mniejszy czy większy niż 2007-2013?, spodziewane zmiany) Budżet dla Polski (mniejszy czy większy niż 2007-2013?, spodziewane zmiany) Spodziewana forma dotacji unijnych: Pożyczki Fundusze poręczeniowe Dotacje bezpośrednie (bezzwrotne) Podsumowanie Próba oceny proponowanych zmian- na lepsze czy na gorsze?

Budżet Unii Europejskiej Diagnoza stanu obecnego- perspektywa 2007-2013 Informacje ogólne Budżet Unii Europejskiej opiera się przede wszystkim na: środkach wpłaconych przez kraje członkowskie (państwa wpłacają po 0,73 % swojego Produktu Narodowego Brutto), cłach pobieranych od towarów importowanych z po za Unii Europejskiej z wpłat państw naliczany od wpływów z podatku VAT innych środkach (m. in. podatki od wynagrodzeń pracowników instytucji unijnych, składki państw nie będących członkami Unii Europejskiej, kary finansowe nakładane na przedsiębiorstwa za łamanie prawa konkurencji i innych przepisów) Perspektywy budżetowe w ramach decyzji Rady Europejskiej przyjęte od czasu reformy budżetowej z 1988 roku: 1988-1992 - I pakiet Delorsa; 1993-1999 - II pakiet Delorsa; 2000-2006 - pakiet Santera; 2007-2013 - pakiet Barroso.

Budżet Unii Europejskiej Diagnoza stanu obecnego- perspektywa 2007-2013 Informacje ogólne Wykres 1. Struktura najważniejszych dochodów UE Źródło: opracowanie własne na podstawie : http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/WstepDoFunduszyEuropejskich/Strony/Czymsafundusze.aspx

Budżet Unii Europejskiej Diagnoza stanu obecnego- perspektywa 2007-2013 Organizacja wdrożenia Funduszy Europejskich w Polsce W celu jak najefektywniejszego podziału środków pomocowych, obszar Unii Europejskiej został podzielony na mniejsze obszary- Nomenclature of Units for Territorial Statistics (NUTS). Istnieje pięć jednostek NUTS: NUTS 1 - regiony – w Polsce wydzielono sześć regionów- są to obszary grupujące województwa, NUTS 2 - makroregiony – w Polsce odpowiadają terytorialnie obszarom województw NUTS 3 - podregiony - zgrupowanie kilku powiatów (w Polsce- 45), NUTS 4 - powiaty i miasta na prawach powiatu (w Polsce 379), NUTS 5 - gminy (w Polsce- 2489) Środki pomocowe kierowane są do najuboższych regionów Unii na poziomie NUTS 2.

Budżet Unii Europejskiej Diagnoza stanu obecnego- perspektywa 2007-2013 Organizacja wdrożenia Funduszy Europejskich w Polsce Rys. 1 Obszary objęte pomocą w latach 2007-2013. Źródło: http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/WstepDoFunduszyEuropejskich/Strony/CelePolitykiSpojnosci.aspx

Budżet Unii Europejskiej . Diagnoza stanu obecnego- perspektywa 2007-2013 Organizacja wdrożenia Funduszy Europejskich w Polsce . Według szacunków na lata 2007-2013 Polska pozyska środki z Unii Europejskiej w wysokości w sumie 87 miliardów euro, wpłacając w tym czasie do budżetu unijnego 22 miliardy euro[1]. Należy jednak pamiętać, że zestawienie to nie obejmuje wszystkich kosztów i korzyści członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Fundusze realizujące zadania polityki spójności w latach 2007-2013 to[2]: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego - EFRR, Europejski Fundusz Społeczny - EFS, Fundusz Spójności – FS. [1] Źródło: http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/WstepDoFunduszyEuropejskich/Strony/Czymsafundusze.aspx [2] Szersze omówienie funduszy patrz: W. Jankowiak, Pozyskiwanie i wykorzystanie środków finansowych Unii Europejskiej w: Szanse i perspektywy polskiej gospodarki w Unii Europejskiej, red. E. Skawińska, W-wa, 2004,

Budżet Unii Europejskiej Diagnoza stanu obecnego- perspektywa 2007-2013 Organizacja wdrożenia Funduszy Europejskich w Polsce Według planu na lata 2007-2013, cele określone w NSS (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia, nazwane Narodową Strategią Spójności na lata 2007-2013) są realizowane przez następujące Programy Operacyjne: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (PO IŚ) Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (PO IG) Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL) Regionalne Programy Operacyjne (RPO) – 16 programów, oddzielny dla każdego województwa np. w województwie wielkopolskim- Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny (WRPO), w województwie śląskim- Regionalny Program Województwa Śląskiego (RPO WSL) itd. Program Rozwój Polski Wschodniej Program Pomoc Techniczna Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej

Budżet Unii Europejskiej Diagnoza stanu obecnego- perspektywa 2007-2013 Organizacja wdrożenia Funduszy Europejskich w Polsce Istnieją również Programy przeznaczone na wsparcie rolnictwa i obszarów wiejskich. Są one finansowane przez Unię Europejską z innych źródeł- Europejski Fundusz Rolny Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz Europejski Fundusz Rybacki. Nie są one związane z prowadzeniem polityki regionalnej, ale odnoszą się do Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej. Programy te to: Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Program Operacyjny „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich” (PO RYBY)

Budżet Unii Europejskiej Diagnoza stanu obecnego- perspektywa 2007-2013 Organizacja wdrożenia Funduszy Europejskich w Polsce Tabela 1. Podział środków oraz źródło finansowania programów w perspektywie 2007-2013 Nazwa Programu Operacyjnego Źródło finansowania Planowane środki na realizację Programu [mld euro] Infrastruktura i Środowisko współfinansowany z EFRR i FS 37,6 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich współfinansowany z EFRROW 17,2 Regionalne Programy Operacyjne współfinansowany z EFRR 16,5 Kapitał Ludzki współfinansowany z EFS 11,5 Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka 9,7 Europejska Współpraca Terytorialna 8,5 Rozwój Polski Wschodniej 2,3 Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rybackiego 0,9 Pomoc Techniczna 0,6 Źródło: opracowanie własne na podstawie: http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/WstepDoFunduszyEuropejskich/Strony/Programy.aspx

Budżet Unii Europejskiej Diagnoza stanu obecnego- perspektywa 2007-2013 Proces pozyskiwania środków Dotacje bezpośrednie (bezzwrotne) Nabór wniosków harmonogram tryb (otwarty/ zamknięty) kryteria oceny wydatki kwalifikowane alokacja Ocena formalna merytoryczna

Perspektywa 2014-2020 Źródła informacji Do dziś brak ostatecznych decyzji. Prognozy oparte na podstawie: wypowiedzi unijnych decydentów, analiz bieżącej polityki, analiz sytuacji makroekonomicznej państw członkowskich i całej Unii Europejskiej.

Perspektywa 2014-2020 Spodziewane kierunki zmian w dotacjach dla przedsiębiorstw Budżet unijny (mniejszy czy większy niż 2007-2013?, spodziewane zmiany) Po pierwsze wiele wskazuje na to, że nowy budżet unijny będzie mniejszy niż do tej pory.* Winny oczywiście jest kryzys finansowy- państwa tzw. „starej” Unii będą na pewno chciały ograniczyć własne wpłaty do budżetu centralnego. W interesie nowych członków jest natomiast pozostawienie status quo obecnego budżetu opierającego się na zasadzie solidarności- w imię wyrównywania poziomu rozwoju gospodarczego, bogatsze państwa płacą więcej, a biedniejsze są beneficjentami tego układu. Ostateczne rozstrzygnięcie walki o budżet w dużej mierze jest zależny od postawy i strategii działań nowych członków Unii, zwłaszcza Polski, będącej ze względu na wielkość oraz potencjał gospodarczy i polityczny ich naturalnym liderem. *źródło: http://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/455033,w_budzecie_unii_2014_2020_na_polske_czeka_wiecej_pulapek_niz_profitow.html 14 14

Perspektywa 2014-2020 Spodziewane kierunki zmian w dotacjach dla przedsiębiorstw Budżet dla Polski - spodziewane zmiany Rys. 1.Obszary objęte pomocą w latach 2007-2013. Źródło: http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/WstepDoFunduszyEuropejskich/Strony/CelePolitykiSpojnosci.aspx 15 15

Perspektywa 2014-2020 Spodziewane kierunki zmian w dotacjach dla przedsiębiorstw Spodziewana forma dotacji unijnych CEL: zmaksymalizowanie efektu środków przeznaczonych dla przedsiębiorców PROPONOWANY MODEL: większość funduszy dla firm ma być przyznawana w formie zwrotnych pożyczek na preferencyjnych warunkach. dotychczasowe, bezzwrotne dotacje będą zarezerwowane jedynie dla najbardziej innowacyjnych projektów i będą stanowiły maksymalnie 20-30% wszystkich środków przeznaczonych dla przedsiębiorców. *** SPODZIEWANY EFEKT: dotacje będą mogły zostać przydzielone zdecydowanie większej liczbie firm- spłacone pożyczki będą mogły w dalszym ciągu być w obrocie i wspomagać kolejne firmy. równocześnie najbardziej nowatorskie projekty polskich przedsiębiorstw w dalszym ciągu będą mogły liczyć na bezpośrednie dotacje bezzwrotne. ***http://funduszeue.wyborcza.biz/FunduszeUE/1,107496,8482822,Rok_2014__Rewolucja_w_funduszach.html?as=2&startsz=x 16

Spodziewane kierunki zmian w dotacjach dla przedsiębiorstw Perspektywa 2014-2020 Spodziewane kierunki zmian w dotacjach dla przedsiębiorstw Spodziewana forma dotacji unijnych: Pożyczki Fundusze poręczeniowe Dotacje bezpośrednie (bezzwrotne)

Wieści z ostatniej chwili Perspektywa 2014-2020 Spodziewane kierunki zmian w dotacjach dla przedsiębiorstw Wieści z ostatniej chwili

Podsumowanie Próba oceny proponowanych zmian- na lepsze czy na gorsze? preferencyjne pożyczki i kredyty z dopłatami unijnymi powinny być sporym zastrzykiem pieniędzy dla naszych firm, dodatkowym plusem powinna być dostępność, dzięki planowanemu stworzeniu funduszy poręczeniowych; w przyszłości pozyskanie pożyczek współfinansowanych przez Unię Europejską powinno być nie tylko tańsze, ale również łatwiejsze niż obecnie znanych komercyjnych kredytów bankowych, dotacje bezzwrotne

Dziękuję za uwagę! 60-595 Poznań, ul. Dobra 31 tel/fax: 61 843 01 07