DYSLEKSJA Termin „dysleksja” wywodzi się z greckiego DYS – utrata LEKS – tekst, czytanie Zjawisko dysleksji u dzieci zostało opisane ponad 100 lat temu. Pierwszy przypadek opisali OKULIŚCI. Pierwsza nazwa brzmiała – WRODZONA ŚLEPOTA SŁOWNA
DEFINICJE PSYCHOSOMATRYCZNE (wg prof. Kostrzewskiego) - aby zdiagnozować dysleksję należy wykazać różnicę między ilorazem inteligencji a ilorazami czytania i pisania wynosząca 2 odchylenia standardowe. DEFINICJE Wg BRYTYJSKIEGO TOWARZYSTWA DYSLEKSJI - specyficzne trudności w czytaniu, pisaniu, ortografii oraz innych form komunikacji pisemnej
DYSLEKSJA DYSLEKSJA WŁAŚCIWA DYSGRAFIA DYSORTOGRAFIA
CO NIE JEST DYSLEKSJĄ TRUDNOŚCI W NAUCE WYNIKAJĄCE POWODOWANE: UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM INTELIGENCJĄ NIŻSZĄ NIŻ PRZECIĘTNA WADAMI SŁUCHU, WZROKU ZANIEDBANIEM ŚRODOWISKOWYM, DYDAKTYCZNYM
JAK PRACOWAĆ Z DZIECKIEM DYSLEKSJĄ CELEM TERAPII PEDAGOGICZNEJ JEST STYMULOWANIE ROZWOJU UCZNIA, USPRAWNIANIE FUNKCJI ISTOTNYCH W PROCESIE CZYTANIA, PISANIA: WZROKOWO – PRZESTRZENNYCH – skupianie uwagi wzrokowej, spostrzegania i pamięci wzrokowej, wyobraźni przestrzennej SŁUCHOWO –JĘZYKOWYCH -skupianie uwagi słuchowej, pamięci słuchowej, dźwięków mowy oraz funkcje językowe MOTORYCZNYCH – sprawności manualne, ogólny rozwój ruchowy dziecka KOORDYNACJI WZRKOWO – RUCHOWEJ podczas pisania, WZROKOWO – SŁUCHOWEJ podczas czytania
METODY PRACY Z DZIECKIEM DYSLEKTYCZNYM NA TERENIE SZKOŁY Nie należy wymagać czytania głośnego, indywidualnego w obecności całej klasy - uczeń dyslektyczny powinien czytać głośno wobec innych dzieci TYLKO taki tekst, który uprzednio nauczyciel polecił mu opracować w domu. Przede wszystkim trzeba stosować pisanie z pamięci, pamiętając o tym, że zdanie przeznaczone do zapisania powinno być kilkakrotnie głośno i poprawnie odczytane przez dziecko, a następnie po analizie trudniejszych wyrazów i zabraniu wzoru Należy pamiętać, że uczeń dyslektyczny może popełnić błędy również przy przepisywaniu tekstu z tablicy, gdy ma tekst przed sobą, gdy zna reguły ortograficzne i gramatyczne - nie potrafi ich jednak zastosować. Nie należ omawiać błędów ucznia wobec całej klasy. Dziecko z fragmentycznymi zaburzeniami, czyli z dysleksją, potrzebuje dłuższego czasu na analizę i syntezę czytanego i pisanego tekstu, powinno więc wykonywać te czynności powoli, we własnym rytmie. Nie należy przeciążać dziecka większą ilością czytania i pisania. W przypadku dłuższych tekstów nauczyciel powinien przeznaczyć tylko fragment do czytania głośnego, z całym tekstem dziecko może się zaznajomić za pomocą czytania cichego, albo może mu to przeczytać rodzic, odpowiednio pouczony przez nauczyciela. Nie należy zwiększać napięć emocjonalnych przez wywołanie go do tablicy (może i powinno odpowiadać z ławki), mobilizując do wysiłku nie wolno porównywać go z innymi, zdolniejszymi uczniami, którym nie jest w stanie dorównać. Nie należy włączać dzieci dyslektycznych do konkursów czytania i pisania, co często bywa podejmowane w intencji zachęcania do większego wysiłku.
ZASADY PRACY RODZICA Z DZIECKIEM DYSLEKTYCZNYM USTALENIE STAŁEJ PORY DNIA NA WYKONYWANIE ĆWICZEŃ USPRAWNIAJACYCH CZYTANIE I PISANIE ODPOWIEDNIE PRZYGOTOWANIE MIEJSCA PRACY (porządek na biurku, wyeliminowanie czynników rozpraszajacych koncentrację uwag, zgromadzenie odpowiednich pomocy doćwiczeńi) ODPOWIEDNIE PRZYGOTOWANIE SIĘ POPRZEZ TRENING UMYSŁOWY TYPU zagadki logiczne, rebusy, sudoku, ćwiczenia z serii kinezjologii edukacyjnej (ruchy naprzemienne, leniwe ósemki, itp.) PAMIĘĆ BĘDZIE PRACOWAŁA SPRAWNIEJ GDY DZIECKO DZIECKO BĘDZIE ZRELAKSOWANE WYKORZYSTYWANIE SKOJARZEŃ W ZAPAMIĘTYWANIU RÓŻNORAKICH TREŚCI ZBYT WYGODNA POZYCJA NIE SPRZYJA KONCENTRACJI PODCZAS NABYWANIU NOWYCH UMIEJETNOŚCI BAZOWANIE NA MOCNYCH STRONACH DZIECKA ROZWIJANIE ZAINTERESOWAŃ DZIECKA SYSTEMATYCZNE MONITOROWANIE I WSPIERANIE PRACY DZIECKA Oprac: mgr J.Dzyr-Opieczyńska, mgr J.Wysocka