STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP Założenia i implementacja WYŻSZE KURSY OBRONNE STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP Założenia i implementacja Stanisław Koziej Szef BBN www.bbn.gov.pl @SKoziej Kwiecień 2015 r.
AGENDA 1. GŁÓWNE ZAŁOŻENIA SBN RP: 2. IMPLEMENTACJA SBN RP: 3. WNIOSKI Podstawy koncepcyjne Układ SBN RP 2. IMPLEMENTACJA SBN RP: Krajowy filar bezpieczeństwa Zewnętrzne filary bezpieczeństwa: NATO UE Partnerstwa strategiczne/formaty regionalne 3. WNIOSKI
GŁÓWNE ZAŁOŻENIA STRATEGII BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP
PODSTAWY KONCEPCYJNE BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO STRATEGICZNY PRZEGLĄD BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO 2010-2012 RAPORT KOMISJI STRATEGICZNEGO PRZEGLĄDU BZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO 2012 BIAŁA KSIĘGA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP 2013 STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP 2014 DYREKTYWA OBRONNA, PLANY, PROGRAMY
Polska jako podmiot bezpieczeństwa Środowisko bezpieczeństwa Polski UKŁAD STRATEGII Polska jako podmiot bezpieczeństwa Środowisko bezpieczeństwa Polski Koncepcja działań strategicznych. Strategia operacyjna Koncepcja działań przygotowawczych. Strategia preparacyjna
INTERESY W DZIEDZINIE BEZPIECZEŃSTWA: POLSKA JAKO PODMIOT BEZPIECZEŃSTWA: INTERESY NARODOWE I CELE STRATEGICZNE PODSTAWOWE WYMIARY/POZIOMY FUNKCJONOWANIA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ (ART. 5 KONSTYTUCJI RP): INTERESY W DZIEDZINIE BEZPIECZEŃSTWA: CELE STRATEGICZNE: Dysponowanie skutecznym narodowym potencjałem bezpieczeństwa Silna pozycja międzynarodo-wa Polski i członkostwo w wiarygodnych systemach bezpieczeństwa międzynaro-dowego Ochrona obywateli oraz zapewnienie swobody korzystania przez nich z wolności i praw (bez szkody dla innych), a także obywatelskie obowiązki na rzecz bezpieczeństwa Zapewnienie trwałego i zrównoważonego rozwoju społecznego i gospodarczego oraz społecznego i gospo-darczego wsparcia bezpie-czeństwa PAŃSTWO Cele dotyczące działań (operacyjne) i przygotowań (preparacyjne) państwa w dziedzinie bezpieczeństwa OBYWATELE Indywidualne i zbiorowe ZASOBY/DOBRA/WARTOŚCI materialne (gospodarcze) i niematerialne (społeczne)
ŚRODOWISKO BEZPIECZEŃSTWA (1) wymiar globalny Globalizacja i rewolucja informacyjna Asymetryzacja bezpieczeństwa (np. bezpieczeństwa nuklearnego) Państwa upadłe i zbójeckie Proliferacja BMR i technologii wojskowych Terroryzm (państwo islamskie) Zorganizowana przestępczość Cyberzagrożenia Ekstremizmy i patologie społeczne Niewydolność międzynarodowych organizacji i reżimów bezpieczeństwa
ŚRODOWISKO BEZPIECZEŃSTWA W SBN (2) wymiar regionalny: czynniki destabilizacji Kryzys na Bliskim Wschodzie i Afryce (kontynuacja) Kryzys w Europie Wschodniej (nowa jakość strategiczna – koniec ery pozimnowojennej?) Kryzys w Europie Zachodniej? (odnowienie: terroryzm) Zagrożenia polityczno-militarne: presja polityczno-militarna zagrożenie wojenne: agresja podprogowa konflikt na dużą skalę Zagrożenia niemilitarne: w cyberprzestrzeni w sektorze energetycznym terroryzm europejski?
ŚRODOWISKO BEZPIECZEŃSTWA (3) wymiar regionalny: czynniki stabilizacji i ich ryzyka NATO – odstraszanie przeciwko agresji hybrydowej, zwłaszcza podprogowej (sytuacje trudnokonsensusowe), wydatki obronne w Europie UE – podmiot niestrategiczny!!! Strategiczna obecność USA w Europie – pivot z Europy do regionu Azji i Pacyfiku OBWE – wewnętrznie blokowana aktywność Współpraca regionalna – różnica interesów
KRAJOWY FILAR BEZPIECZEŃSTWA Ustawa o kierowaniu obroną państwa w czasie wojny Polityczno-Strategiczna Dyrektywa Obronna: gra strategiczna „Kraj 2015” (sprawdzenie założeń PSDO) Ustawa o zwiększeniu wydatków obronnych – nie mniej niż 2% PKB Realizacja kluczowych programów modernizacji SZ (obrona powietrzna, w tym przeciwrakietowa, śmigłowce) i ustanowienie nowych priorytetów: drony, obrona w cyberprzestrzeni, systemy satelitarne na potrzeby bezpieczeństwa Reformy w dziedzinach niemilitarnych (doktryna cyberbezpieczeństwa, Obrona Cywilna, włączanie organizacji proobronnych w system bezpieczeństwa itd.)
ZEWNĘTRZNE FILARY BEZPIECZEŃSTWA: NATO ADAPTACJA STRATEGICZNA (NEWPORT): Implementacja na szczeblu wojskowym (zakończenie do Szczytu w Warszawie w 2016 r.) Wzmocnienie flanki wschodniej NATO – Polskie priorytety: Ciągła rotacyjna obecność w 2015 r. („czata”) VJTF („szpica”) – w tym opcja przejściowa Rozmieszczenie natowskich struktur dowodzenia i wsparcia Zwiększenie gotowości Wielonarodowego Korpusu Północ- Wschód
ZEWNĘTRZNE FILARY BEZPIECZEŃSTWA: UNIA EUROPEJSKA KONKLUZJE SZCZYTU RADY EUROPEJSKIEJ Z GRUDNIA 2013 r. dot. WPBiO: Umiarkowany sukces: brak działań w kierunku strategicznego upodmiotowienia UE w dziedzinie bezpieczeństwa (sektorowość strategii); raport WP ds. ZiPB nt. wyzwań globalnych RAPORT WYSOKIEGO PRZEDSTAWICIELA: Prace nad raportem: SPBE jako forma refleksji strategicznej; mini-BKBE jako forma wynikowa SZCZYT RADY EUROPEJSKIEJ W CZERWCU 2015 r. dot. WPBiO: Oczekiwane minimum: decyzja o uruchomieniu prac nad nową Strategią Bezpieczeństwa UE NOWA STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA UE: Zakres problemowy: misja UE w dziedzinie bezpieczeństwa (priorytet); środowisko bezpieczeństwa; koncepcja działań i przygotowań strategicznych
ZEWNĘTRZNE FILARY BEZPIECZEŃSTWA: PARTNERSTWA STRATEGICZNE PARTNERSTWO POLSKO- AMERYKAŃSKIE: Stosownie do zbieżności interesów Tarcza antyrakietowa Obecność wojskowa w regionie FORMATY REGIONALNE: Grupa Wyszehradzka Trójkąt Weimarski państwa bałtyckie i nordyckie inne
WNIOSKI Strategia Bezpieczeństwa Narodowego RP – kompleksowe i zintegrowane podejście do bezpieczeństwa narodowego Środowisko bezpieczeństwa – koniec ery pozimnowojennej Priorytet działań i przygotowań strategicznych – utrzymanie gotowości oraz rozwijanie własnych zdolności we wszystkich dziedzinach bezpieczeństwa Zewnętrzne filary bezpieczeństwa Polski: NATO (odstraszanie przed agresją podprogową), Unia Europejska (duża polska „rezerwa” bezpieczeństwa!) i Stany Zjednoczone (realizm) Krajowy filar bezpieczeństwa: gotowość i zdolności; powszechność przygotowań, w tym edukacja dla bezpieczeństwa - podstawą sukcesu Rola Parlamentu RP w umacnianiu bezpieczeństwa narodowego
Dziękuję www.bbn.gov.pl @SKoziej