„Kobiety w technologiach” Rafał Ślusarczyk Szczecin, 28 października 2010

Skąd wziął się temat? Stereotypowe powiązanie płci męskiej z technologiami Uznawanie technologicznych branż przemysłowych za typowo męskie Dużo większy odsetek mężczyzn pracujących w przemyśle, aniżeli kobiet Powiązanie kobiet ze świadczeniem usług, a nie z manufakturą Czy taki jest społeczny podział ról?

W ujęciu historycznym (1/2) Egipcjanka Merit Ptah (2700 p.n.e.), opisana jako "główny medyk" – najstarsze kobiece nazwisko w historii nauki Aglaonike (II w p.n.e), Greczynka, kobieta astronom, przewidywała zaćmienia Księżyca Hypatia z Aleksandrii (ur. ok. 355 lub 370, zm. w marcu 415) - wynalezienie astrolabium i rodzaju areometru

W ujęciu historycznym (2/2) Mary Somerville (1780 - 1872 w Neapolu), szkocka fizyk, napisała pracę pt. „Właściwości magnetyczne promieni fioletowych w spektrum słonecznym” Maria Skłodowska-Curie (1867 - 1934) - fizyk i chemik polskiego pochodzenia Rosalind Elsie Franklin (1920 - 1958) - brytyjska biolożka i genetyczka, współodkrywczyni podwójnej helisy DNA, doktor na Uniwersytecie Cambridge

Zapytanie o sytuację kobiet i mężczyzn na uczelniach w Szczecinie Czy brak informacji też jest informacją? Uniwersytet Szczeciński - „Być może są takie dane w Instytucie Socjologii” Akademia Morska w Szczecinie – „Mamy takie dane, ale tylko dla Wydziału Mechanicznego” Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie - AIP – szczegółowe dane odnośnie sytuacji kobiet i mężczyzn na rynku pracy ze źródeł zewnętrznych, analizy na potrzeby projektów unijnych - RCIiTT – szczegółowy podział na kobiety i mężczyzn zatrudnionych na uczelni w charakterze nauczycieli akademickich

Wyniki zapytania Uniwersytet Szczeciński – brak danych Akademia Morska w Szczecinie (czas oczekiwania na dane 15 minut) Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie (czas oczekiwania na dane z Działu Kadr – 1 tydzień): - odsetek zatrudnionych K wynosi 39,9% do 60,1% zatrudnionych M (liczbowo 467 do 1170) (rok 2009) - zatrudnienie osób w sektorze przemysłowym i rolniczym gospodarki w woj. zachodniopomorskim - 30,5% K do 69,5% M (liczbowo 33 949 do 77 415), a w powiecie M. Szczecin 27,0 do 73,0 (liczbowo 7 844 do 21 233) (rok 2008) Rok Ilość studentów przyjętych na 1 rok (stacjonarne) Ilość studentów przyjętych na 1 rok (niestacjonarne) W tym kobiety (łącznie) 2007 65 24 2 2008 83 19 3 2009 85 7 1 2010 158 12 Brak jednolitej definicji na „spółkę spin-off”

Główny Urząd Statystyczny (1/2) Szczegółowe dane Główny Urząd Statystyczny (1/2) Liczba studentów w 2009 roku (powiat M. Szczecin) – szkoły wyższe ogółem Ad. P 1 – zwyciężyło pojęcie w odniesieniu do komercjalizacji i transferu wiedzy i technologii

Główny Urząd Statystyczny (2/2) Szczegółowe dane Główny Urząd Statystyczny (2/2) Liczba absolwentów w 2009 roku (powiat M. Szczecin) – szkoły wyższe ogółem

Studenci i absolwenci wg typów szkół, płci (2008) cz. I szkoły wyższe ogółem studenci ogółem osoba 61 196 mężczyźni 26 664 kobiety 34 532 absolwenci 13 370 4 745 8 625 uniwersytety 28 093 10 567 17 526 6 476 1 824 4 652 wyższe szkoły techniczne 9 306 6 728 2 578 1 777 1 130 647

Studenci i absolwenci wg typów szkół, płci (2008) cz. II wyższe szkoły rolnicze studenci ogółem osoba 5 851 mężczyźni 1 932 kobiety 3 919 absolwenci 1 685 506 1 179 wyższe szkoły ekonomiczne 1 953 955 998 445 173 272 wyższe szkoły pedagogiczne 3 030 881 2 149 802 247 555

Studenci i absolwenci wg typów szkół, płci (2008) cz. III wyższe szkoły morskie studenci ogółem osoba 3 417 mężczyźni 2 520 kobiety 897 absolwenci 571 371 200 akademie medyczne 3 168 854 2 314 564 113 451 wyższe szkoły artystyczne 366 97 269 71 21 50

Studenci (szkoły publiczne, studia stacjonarne) wg płci i kierunku studiów w uczelniach wyższych w powiecie M. Szczecin (2008) Kierunki mężczyźni kobiety ogółem 22 647 27 319 pedagogiczne 1 081 1 985 humanistyczne 1 116 2 518 artystyczne 46 93 społeczne 3 758 6558 ekonomia i administracja 2 505 4 367 prawne 941 1 308 dziennikarstwo i informacja 27 59 biologiczne 541 1 273 fizyczne 294 319 matematyczno-statystyczne 60 92 informatyczne 1 883 285 medyczne 897 2 482 opieka społeczna 18 175 inżynieryjno-techniczne 3 338 1 141 produkcja i przetwórstwo 1 589 1 520 architektura i budownictwo 1 698 1 124 rolnicze, leśne i rybactwa 490 693 usługi dla ludności 323 689 ochrona środowiska 105 100 usługi transportowe 1 830 486 ochrona i bezpieczeństwo 107 52

Osobiste obserwacje dotyczące kobiet zatrudnionych w uczelni technicznej „Musiałam ukrywać ciążę, bo bałam się powiedzieć szefowi” „Musiałyśmy podpisać oświadczenie, że nie będziemy matkami przez kilka lat” „O tym, że urodziłam powiedziałam kierownikowi zakładu przez telefon”

Jak wygląda stosowanie zasady równości płci w projektach POKL w praktyce We wnioskach robi się zapisy, by spełnić wymagane minimum Zapisy dotyczące zachowania równości płci dotyczą przeprowadzenia szkolenia wśród zatrudnionego personelu w projekcie oraz „równościowe zatrudnienie personelu” Rzadko przeprowadza się analizy faktycznej sytuacji kobiet i mężczyzn w grupach docelowych oraz rzadko planuje się pod tym kątem rezultaty, by nie utrudniać sobie realizacji projektu

Sensowność stosowania zasady równości płci we wszystkich projektach POKL Jeżeli już planuje się rezultaty pod kątem zachowania równości płci, to czy jest to racjonalne? Czy projekt, w którym będzie np. 40 uczestników ma szansę na poprawę sytuacji kobiet i mężczyzn na dużą skalę? Przykład projektu „Czas na staż! Współpraca nauki i biznesu” 8.2.1 Czy stosowanie zasady równości płci w projektach, które dotyczą branż naturalnie podzielonych na płeć ma sens? Przykład projektu „Wsparcie przedsiębiorczości akademickiej. INNSOTART” 8.2.1

Zagrożenia dla projektów wynikające z doboru grupy docelowej oraz planowania rezultatów ze względu na płeć Czy założenia w rekrutacji uczestników z podziałem na płeć nie są dyskryminacją płci mniejszościowej? Jak odnieść się do uczestnika projektu, jeżeli limit na daną płeć się wyczerpie? Co z wartościowymi uczestnikami (np. młodymi naukowcami), którzy nie skorzystają z projektu ze względu na zaplanowaną inną strukturę płci?

Rekomendacje dotyczące stosowania zasady równości płci w projektach POKL Stosowanie zasady równości szans kobiet i mężczyzn tylko w projektach, które tego wymagają Takie stosowanie zasady, by zapobiec dyskryminacji każdej z płci Zapewnienie równościowego traktowania obu płci w obszarach, w których podziały kształtują się naturalnie

Dziękuję za uwagę ! Regionalne Centrum Innowacji i Transferu Technologii ul. Janosika 8 71-424 Szczecin Tel/fax. +48 91 449 43 58 e-mail: innowacje@zut.edu.pl www.innowacje.zut.edu.pl