Danuta Jabłońska Prezes Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Rozwój przedsiębiorczości i innowacyjności polskich MSP a fundusze strukturalne – doświadczenia PARP Danuta Jabłońska Prezes Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości 1 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008

Obraz sektora małych i średnich przedsiębiorstw 2 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008

Przedsiębiorstwa w liczbach w Polsce (koniec 2006 r.) Liczba przedsiębiorstw ogółem w 2006 roku: 3.740.741 liczba małych i średnich przedsiębiorstw : 3.735.304 liczba dużych przedsiębiorstw: 5.437 (0,14%) Liczba przedsiębiorstw zlikwidowanych w 2006 roku: 287.642 Liczba przedsiębiorstw nowopowstałych w 2006 roku: 316.681 Liczba przedsiębiorstw aktywnych w 2005 roku: 1.663.847 (44,8% zarejestrowanych MSP w 2005 r.) Dane GUS, na koniec 2006 roku. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008 3

Struktura przedsiębiorstw w Polsce wg wielkości zatrudnienia (2006 r.) Among the Polish enterprises the biggest group constitute the micro enterprises – it’s nearly 95 %. 4,1% - small entreprises, then slightly less than 1% (exactly 0,8%) medium enterprises and just 0,1% - the large enterprises. So called „self-employment” accounts for 7,7%. However, considering the division between the public and private sector this structure slightly varies. In the public sector the micro entreprises constitute „only” 62.3%, the small entreprises – 28%, the medium entreprises – 20,5% and the large ones – 3,7%. While in the private sector - 96,2% - micro entreprises, 3,1% - small entreprises, 0,5% - medium entreprises and only 0,08% - the large ones. The number of registered enterprises was slightly rising between the years 1999-2005. however not all the registered enterprises actually are active – approximately throughout the years 35% of the registered enterprises are not active – it means that they do not actually carry out any commercial or economic activity. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008 4

Miejsca pracy tworzone przez przedsiębiorstwa (2006 r.) The total employment in all enterprises amounts to 8, 6 mln people(8 629 933). It means that Polish enterprises provide employment for approximately 67% of all the employed (the total number in Poland – 12 893 300). The large enterprises employ the largest number of people – 3 215 678 (37%), then the medium enterprises – 2 224 909 (26%), the small enterprises – 1 859 616 (22%) and the micro ones – 1 329 730 (15%). However considering the division between the public and private sector this structure slightly varies – the public sector enterprises generate employment for 3 273 790 people (37,9% of the total employment in all the enterprises). The large public entreprises employ 49,2% (1 609 591), the medium enterprises – 27,6% (904 418), the small enterprises – 20,8% (680 625) and the micro ones – 2,4% (79 660). Whereas the structure of employment in the private sector is as follows - the large enterprises employ tha largest number of people – 1 606 591 (30%), then the medium enterprises – 1 320 491 (24,6%), the small enterprises – 1 178 991 (22%) and the micro ones – 1 250 070 (23,34%). The sectors of the economy creating the most workplace are the industrial processing and trade & other services. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008 5

Wymiana handlowa w 2006 r. Eksport: 19,8 mld EUR Sektor państwowy: 1,5 mld EUR Sektor nieznany: 1,7 mld EUR Sektor prywatny: 16,6 mld EUR MSP: 31% udział w eksporcie ogółem duże: 52% udział w eksporcie ogółem Import: 37 mld EUR Sektor państwowy: 2,9 mld EUR Sektor nieznany: 3,9 mld EUR Sektor prywatny: 30,1 mld EUR MSP: 37% udział w imporcie ogółem duże: 44,3% udział w imporcie ogółem The total value of export in 2005 amounted to EUR 13 573 983 657. The most significant contribution had large enterprises – 68% (EUR 92 260 100). Among the SMEs the biggest share had medium enterprises – about 23% (EUR 30 095 903 228), then the small ones – almost 9% (EUR 1 217 980 221) and the micro enterprises with the hardly significant share of 0,3% (EUR 39 870 349). However considering the division between the public and private sector this structure slightly varies – the public sector contribution to export amounts to 10,1%. The public large enterprises have a share in total value of export of 7,6%, then the medium enterprises – about 2,4% and the small ones – round 0,1%. This data shows that the private enterprises play the vital role in the export – the large private enterprises have the contribution of 60,6% (EUR 8 226 930 996), the medium enterprises – 20,36% and the small ones – almost 9%. When it comes to the branches – the biggest share belongs to mining, then processing industry and then trade (wholesale and retail). Poland’s main export and import partners invariably since 2003 are Germany, Italy, France and Great Britain. 6 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008

Innowacyjność polskich przedsiębiorstw (2006 r.) The total employment in all enterprises amounts to 8, 6 mln people(8 629 933). It means that Polish enterprises provide employment for approximately 67% of all the employed (the total number in Poland – 12 893 300). The large enterprises employ the largest number of people – 3 215 678 (37%), then the medium enterprises – 2 224 909 (26%), the small enterprises – 1 859 616 (22%) and the micro ones – 1 329 730 (15%). However considering the division between the public and private sector this structure slightly varies – the public sector enterprises generate employment for 3 273 790 people (37,9% of the total employment in all the enterprises). The large public entreprises employ 49,2% (1 609 591), the medium enterprises – 27,6% (904 418), the small enterprises – 20,8% (680 625) and the micro ones – 2,4% (79 660). Whereas the structure of employment in the private sector is as follows - the large enterprises employ tha largest number of people – 1 606 591 (30%), then the medium enterprises – 1 320 491 (24,6%), the small enterprises – 1 178 991 (22%) and the micro ones – 1 250 070 (23,34%). The sectors of the economy creating the most workplace are the industrial processing and trade & other services. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008 7

Efekty wprowadzonych innowacji w MSP (2006 r.) The total employment in all enterprises amounts to 8, 6 mln people(8 629 933). It means that Polish enterprises provide employment for approximately 67% of all the employed (the total number in Poland – 12 893 300). The large enterprises employ the largest number of people – 3 215 678 (37%), then the medium enterprises – 2 224 909 (26%), the small enterprises – 1 859 616 (22%) and the micro ones – 1 329 730 (15%). However considering the division between the public and private sector this structure slightly varies – the public sector enterprises generate employment for 3 273 790 people (37,9% of the total employment in all the enterprises). The large public entreprises employ 49,2% (1 609 591), the medium enterprises – 27,6% (904 418), the small enterprises – 20,8% (680 625) and the micro ones – 2,4% (79 660). Whereas the structure of employment in the private sector is as follows - the large enterprises employ tha largest number of people – 1 606 591 (30%), then the medium enterprises – 1 320 491 (24,6%), the small enterprises – 1 178 991 (22%) and the micro ones – 1 250 070 (23,34%). The sectors of the economy creating the most workplace are the industrial processing and trade & other services. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008 8

Źródła finansowania działalności innowacyjnej (2006 r.) The total employment in all enterprises amounts to 8, 6 mln people(8 629 933). It means that Polish enterprises provide employment for approximately 67% of all the employed (the total number in Poland – 12 893 300). The large enterprises employ the largest number of people – 3 215 678 (37%), then the medium enterprises – 2 224 909 (26%), the small enterprises – 1 859 616 (22%) and the micro ones – 1 329 730 (15%). However considering the division between the public and private sector this structure slightly varies – the public sector enterprises generate employment for 3 273 790 people (37,9% of the total employment in all the enterprises). The large public entreprises employ 49,2% (1 609 591), the medium enterprises – 27,6% (904 418), the small enterprises – 20,8% (680 625) and the micro ones – 2,4% (79 660). Whereas the structure of employment in the private sector is as follows - the large enterprises employ tha largest number of people – 1 606 591 (30%), then the medium enterprises – 1 320 491 (24,6%), the small enterprises – 1 178 991 (22%) and the micro ones – 1 250 070 (23,34%). The sectors of the economy creating the most workplace are the industrial processing and trade & other services. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008 9

Nakłady inwestycyjne i inwestycje noworozpoczęte przedsiębiorstw w Polsce (w zł) źródło: GUS; *dane za I-III kw. 2007 dla firm powyżej 49 osób 10 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008

Polska na tle innych krajów UE - inwestycje Źródło: Eurostat 11 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008

Struktura nakładów inwestycyjnych i inwestycji noworozpoczętych w 2006 r. w Polsce, w %. źródło: GUS 12 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008

Dotacje na inwestycje w programach realizowanych przez PARP 13 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008

Środki z funduszy UE w latach 2004-2007, w mln zł źródło: PARP 14 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008

Udział funduszy UE w inwestycjach przedsiębiorstw, w mln PLN źródło: PARP; dane o programach na rok, w którym nastąpiło zamknięcie programu/programów, dane nt 2007 r. – I-III kwartał 15 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008

SPO WKP Wsparcie na inwestycje 2.2.1 Wsparcie dla przedsiębiorstw dokonujących nowych inwestycji 2.3 Wzrost konkurencyjności MSP przez inwestycje Wartość podpisanych umów 1.116.603.959,00 1.554.183.699,50 RAZEM w ramach SPO WKP wsparcie na inwestycje: 2.670,8 mln zł Dodatkowo w ramach Działania 2.4 SPO WKP wartość projektów objętych umowami o dofinansowanie na dzień 31.01.2008 wyniosła 559,4 mln zł źródło: PARP Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008 16

Dużo środków własnych – mało środków publicznych Inwestycje w MSP Dużo środków własnych – mało środków publicznych Dane GUS za 2006 rok: Nakłady inwestycyjne ogółem w przedsiębiorstwach o liczbie pracujących powyżej 9 osób: 92,9 mld zł Środki własne jako źródło finansowania: 67,9 mld zł (73%) Kredyty i pożyczki krajowe: 11,8 mld zł (12,7%) Środki budżetowe: 2,6 mld zł (2,8%) 17 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008

Rezultaty Działania 2.2.1 i 2.3 SPO WKP wzrost wartości łącznych przychodów netto firmy wzrost podpisanych w wyniku projektu kontraktów eksport / import rozwój firmy, wzrost konkurencyjności i innowacyjności większy odsetek projektów, które bez dotacji byłyby zrealizowane w mniejszym zakresie lub w późniejszym terminie 18 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008

Przykładowe wskaźniki Działania 2 Przykładowe wskaźniki Działania 2.3 SPO WKP, osiągnięte w ciągu 18 miesięcy po rozliczeniu projektów N=709 Liczba MSP, które wprowadziły nowe produkty / usługi na rynek (innowacje produktowe w skali przedsiębiorstwa) w ciągu 18 miesięcy od zakończenia projektów innowacje produktowe (liczba firm) 532 innowacje procesowe (liczba firm) 529 Liczba MSP, które wprowadziły innowacje produktowe (w skali rynku - stosowane w kraju nie dłużej niż 3 lata) w ciągu 18 miesięcy od zakończenia projektów 303 306 Wzrost nakładów inwestycyjnych we wspartych MSP (%) w ciągu 18 miesięcy od zakończenia projektów wzrost w % +14,0% Źródło: Ocena Rezultatów Działania 2.3 SPO WKP, po 18 miesiącach.. Wyniki po I, II i III rundzie badania. PARP, Warszawa 2007/2008 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008 19

Działanie 2.2.1 Wsparcie dla przedsiębiorstw dokonujących nowych inwestycji SPO WKP Liczba podpisanych umów: ogółem 328 (mikro - 34, małe – 136, średnie przedsiębiorstwa -158) Wielkość dofinansowania ogółem: 1,1 mld zł Całkowite nakłady: 2,4 mld zł Najwięcej umów zawarto z przedsiębiorcami z województw: mazowieckie (326), wielkopolskie (304), śląskie (283) Najmniej: opolskie (66), świętokrzyskie (78), zachodniopomorskie (97) Dofinansowanie przyznano na nowe inwestycje dotyczące: zakupu maszyn i urządzeń, zakupu gruntów, zakupu nieruchomości, rozbudowy i modernizacji nieruchomości, zakupu wartości niematerialnych i prawnych. 20 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008

Rola dotacji w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych MSP Zachęta finansowa - możliwość uzyskania refundacji poniesionych kosztów projektów - odgrywa stosunkowo ważną rolę przy podejmowaniu decyzji o przystąpieniu do programu. Programy oferujące wsparcie na inwestycje są najlepiej ocenianymi programami, zarówno pod względem znaczenia dla rozwoju firmy, jak i wpływu na zmianę pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa Programy wsparcia pełnią funkcję edukacyjną Badania realizowane przez PARP wykazały, że inwestycje zrealizowane dzięki dotacjom na inwestycje umożliwiły przedsiębiorcom: podniesienie jakości oferowanych przez nich produktów i usług unowocześnienie stosowanych technologii zwiększenie zdolności produkcyjnych dostosowywanie produkcji i usług do obowiązujących norm i standardów (76,8% wskazań) Inwestycje realizowane w ramach programów wsparcia nie powinny być jedynie szansą na bieżącą redukcję kosztów. Programy pomocowe powinny być kierowane do najbardziej potrzebujących firm oraz tam, gdzie przynoszą największą wartość dodaną. 21 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008

Programy realizowane przez PARP 2007-2013 22 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008

Rodzaje wsparcia oferowane w ramach programów realizowanych przez PARP Bezpośrednie wsparcie dla instytucji otoczenia biznesu wsparcie dla klastrów wsparcie dla parków technologicznych i centrów transferu technologii wsparcie dla instytucji otoczenia biznesu działających na rzecz rozwoju innowacyjności rozwijanie alternatywnych form zewnętrznego finansowania rozwoju przedsiębiorstw. Bezpośrednie wsparcie dla przedsiębiorców dotacje na innowacyjne inwestycje dotacje na B+R i wdrażanie wyników prac B+R dotacje na rozwijanie działalności B+R przedsiębiorstw ochrona własności przemysłowej wsparcie w zakresie wzornictwa przemysłowego doradztwo i wsparcie w pozyskiwaniu zewnętrznego finansowania projekty związane z gospodarką elektroniczną dotacje na doradztwo do wejścia przedsiębiorców na rynki zagraniczne. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.08 23

Wsparcie na inwestycje w PARP Bezpośrednie wsparcie dla przedsiębiorstw : 3.623,9 mln zł Otoczenie przedsiębiorstw : 3.151,2 mln PLN wspieranie działalności innowacyjnej (m.in. IOB) – 177 mln zł parki technologiczne, centra transferu technologii – 1.035,9 mln zł klastry – 129,5 mln zł infrastruktura targowa – 357,5 mln zł inwestycje gmin w zakresie wspierania innowacji – 116,5 mln zł uczelnie – 1.299,3 mln zł pozostałe (usługi doradcze w zakresie eksportu oraz e-gospodarka) - 35,46 mln zł RAZEM 6,8 mld złotych * Opracowanie własne PARP, dane liczbowe nt działań PO RPW przeliczono wg średniego kursu euro w NBP z dn. 11.07.2008 24 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008 r.

Inwestycje w bliskiej perspektywie Średniorocznie nakłady inwestycyjne przedsiębiorstw w latach 2004-2006: 113,9 mld zł Wsparcie na inwestycje w ramach programów realizowanych przez PARP na lata 2008-2013: 6,8 mld zł, czyli średniorocznie 1,13 mld zł (1%) Wsparcie dla firm w ramach innych programów finansowanych z funduszy strukturalnych (RPO + PO IŚ) – ok. 11 mld zł, czyli ok. 1,8 mld zł rocznie Łącznie dla przedsiębiorstw ok. 3 mld zł rocznie ze środków publicznych, czyli ok. 2,6% łącznych nakładów firm na inwestycje 25 Warszawa, 17.07.2008 r. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości ©

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Dziękuję za uwagę. Danuta Jabłońska Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości ul. Pańska 81/83 00-834 Warszawa www.parp.gov.pl Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości © Warszawa, 17.07.2008