grudzień 2014 r. Roczne szkolenie specjalistów zarządzania kryzysowego ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE W DZIALE KULTURA I OCHRONA DZIEDZICTWA NARODOWEGO Sytuacja kryzysowa (UoZK 3) - należy przez to rozumieć sytuację wpływającą negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia w znacznych rozmiarach lub środowiska, wywołującą znaczne ograniczenia w działaniu organów administracji publicznej ze względu na nieadekwatność posiadanych sił i środków. Procedury to tj. kolejność wykonywania przedsięwzięć, czynności w celu osiągnięcia założonego celu. W działalności kryzysowej mamy do czynienia z ograniczonym czasem. W czasie zajęć dokonam tylko ogólnego zapoznania z tematem, szczegóły powinni znać wasi specjaliści grudzień 2014 r. Roczne szkolenie specjalistów zarządzania kryzysowego

PLANY SĄ BEZWARTOŚCIOWE, PLANOWANIE JEST BEZCENNE ANALIZOWANIE (PROGRAMOWANIE) PLANY SĄ BEZWARTOŚCIOWE, PLANOWANIE JEST BEZCENNE TESTOWANIE (URUCHAMIANE) OPRACOWANIE PLANU (PROGRAMU) Lub też zadania z zakresu planowania cywilnego obejmują (UoZK 4): 1) przygotowanie planów zarządzania kryzysowego; 2) przygotowanie struktur uruchamianych w sytuacjach kryzysowych; 3) przygotowanie i utrzymywanie zasobów niezbędnych do wykonania zadań ujętych w planie zarządzania kryzysowego; 4) utrzymywanie baz danych niezbędnych w procesie zarządzania kryzysowego; 5) przygotowanie rozwiązań na wypadek zniszczenia lub zakłócenia funkcjonowania infrastruktury krytycznej - nie dotyczy; 6) zapewnienie spójności między planami zarządzania kryzysowego, a innymi planami sporządzanymi w tym zakresie przez właściwe organy administracji publicznej, których obowiązek wykonania wynika z odrębnych przepisów. WDRAŻANIE

Proces zarządzania Zarządzanie kryzysowe działalność organów administracji publicznej będąca elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, obejmująca: zapobieganie sytuacjom kryzysowym przygotowanie do przejmowania nad nimi kontroli reagowanie w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych usuwanie skutków, Kryzysy służą do wypracowania lepszych metod zapobiegania oraz przygotowania

Stan klęski żywiołowej Poziomy zagrożenia Poziom zagrożenia Organ administracji odpowiedzialny za rozwiązanie sytuacji kryzysowej Podstawa działań podstawowy WÓJT/BURMISTRZ/PREZYDENT MIASTA/STAROSTA służby, inspekcje, straże w ramach swoich właściwości (reagowanie doraźne/sytuacja kryzysowa na poziomie lokalnym) gminne i powiatowe plany zarządzania kryzysowego + plany służb, inspekcji i straży 1 WOJEWODA (sytuacja kryzysowa na poziomie wojewódzkim) wojewódzki plan zarządzania kryzysowego 2 MINISTER wiodący zgodnie z siatką bezpieczeństwa (sytuacja kryzysowa w obszarze odpowiedzialności 1 ministra) plan zarządzania kryzysowego ministra 3 RADA MINISTRÓW (sytuacja kryzysowa w obszarze odpowiedzialności kilku ministrów) Krajowy Plan Zarządzania Kryzysowego (6 marca 2012 r.) 4 stan klęski żywiołowej – wprowadza Rada Ministrów, organ wiodący (w zależności od obszaru): wójt, starosta, wojewoda, właściwy minister stan wyjątkowy – Prezydent na wniosek Prezesa Rady Ministrów stan wojenny - Prezydent na wniosek Prezesa Rady Ministrów Krajowy Plan Zarządzania Kryzysowego Zarządzenie nr 74 PRM z dnia 12 października 2011 r. w sprawie wykazu przedsięwzięć i procedur Plan Reagowania Obronnego RP Stan klęski żywiołowej Stan wyjątkowy – gdy zagrożone bezpieczeństwo wewnętrzne Stan wojenny - gdy zagrożone bezpieczeństwo zewnętrzne

PRZEPISY PRAWNE Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym także Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, Ustawa o stanie klęski żywiołowej, Ustawa o stanie wyjątkowym, Ustawa o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej ….. Problematyka zarządzania kryzysowego jest unormowana w Ustawie z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym. System zarządzania kryzysowego oparty jest także na postanowieniach kilku innych ustawach między innymi: ustawie o stanie klęski żywiołowej, o stanie wyjątkowym, o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.

PRZEPISY PRAWNE ustawie o stanie klęski żywiołowej, Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym a w niej: Art. 12. ust. 2b Ministrowie i kierownicy, …, na potrzeby realizacji zadań z zakresu zarządzania kryzysowego tworzą zespoły zarządzania kryzysowego, w skład których wchodzą kierujący właściwymi komórkami organizacyjnymi urzędu obsługującego ministra lub kierownika, …, a także inne osoby przez nich wskazane. Art. 7 ust. 4 Prezes Rady Ministrów …. określi ….. wykaz przedsięwzięć i procedur systemu zarządzania kryzysowego … Art. 5a. ust. 1. Na potrzeby Krajowego Planu Zarządzania Kryzysowego, ministrowie kierujący działami administracji rządowej, kierownicy urzędów centralnych oraz wojewodowie sporządzają Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa narodowego, zwany dalej „Raportem”. Art. 12. ust. 2. Ministrowie i kierownicy, …, opracowują plany zarządzania kryzysowego …. Problematyka zarządzania kryzysowego jest unormowana w Ustawie z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym. System zarządzania kryzysowego oparty jest także na postanowieniach kilku innych ustawach między innymi: ustawie o stanie klęski żywiołowej, o stanie wyjątkowym, o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.

DOKUMENTU BRANŻOWE Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. nr. 162, poz. 1568 oraz z 2004 r. nr 96, poz. 959). Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 1 grudnia 2008 r. w sprawie zabezpieczania zbiorów w muzeach przed pożarem, kradzieżą i innym niebezpieczeństwem grożącym zniszczeniem lub utratą zbiorów oraz sposobów przygotowania zbiorów do ewakuacji w razie powstania zagrożenia (Dz. U. 2008 nr 229 poz. 1528). Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 25 sierpnia 2004 r. w sprawie organizacji i sposobu ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych (Dz.U. 2004 nr 212 poz. 2153). Zarządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 25 czerwca 2013 r w sprawie utworzenia Zespołu Zarządzania Kryzysowego (Dz. Urz. MKiDN poz. 24). Zarządzenie Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 30 sierpnia 2013 r. w sprawie sposobu realizacji zadań związanych z wprowadzeniem stopni alarmowych (Dz. Urz. MKiDN poz. 31). Konwencja (Haska) o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego wraz z regulaminem wykonawczym do tej Konwencji oraz Protokół o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, podpisane w Hadze dnia 14 maja 1954 r. (Dz. U. 1957 nr 46 poz. 212).

SYSTEM ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO W DZIALE Zarządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 25 czerwca 2013 r w sprawie utworzenia Zespołu Zarządzania Kryzysowego (Dz. Urz. MKiDN poz. 24).

SYSTEM ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO W DZIALE MKiDN RCB MINISTER ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO JEDNOSTKA ORGANIZACYJNA DYREKTOR, SZEF DYREKTOR specjaliści URZĄD CENTRALNY (NDAP) ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO Skład: Przewodniczący Z-ca Przewodniczacego. Sekretarz Członkowie: eksperci grupy zadaniowe Specjalista ds. zarządzania kryzysowego System zarządzania kryzysowego w dziale składa się z następujących komponentów (RCB): a) organów zarządzania kryzysowego – w dziale minister, dyrektorzy, szefowie, b) organów opiniodawczo-doradczych właściwych w sprawach inicjowania i koordynowania działań podejmowanych w zakresie zarządzania kryzysowego – w dziale ZZK MKiDN (Zarządzenie Ministra KiDN z dnia 25 czerwca 2013 r w sprawie utworzenia Zespołu Zarządzania Kryzysowego), specjaliści. c) centrów zarządzania kryzysowego, literalnie rzecz biorąc u nas takiego tworu nie ma, istnieją w dziale: - w czasie kryzysu ZZK działający w 24- godzinnym systemie dyżurowym w instytucji lub domowym. - stały dyżur ZZK STAŁY DYŻUR STAŁY DYŻUR (grupa wsparcia)

ZADANIA ZESPOŁU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO Opiniowanie planów (w tym PZK) Nadzór nad organizacją sytemu zarządzania (reagowania) kryzysowego Monitorowanie zagrożeń Opracowanie propozycji zapobiegania i przeciwdziałania zagrożeniom Koordynowanie działań w sytuacji kryzysowej Współpraca, współdziałanie z podmiotami współdziałającymi Działalność sprawozdawcza Ocena zagrożeń na potrzeby raportu o zagrożeniach bezpieczeństwa Zespół jest to organ opiniodawczo-doradczy właściwy w sprawach inicjowania i koordynowania działań podejmowanych w zakresie zarządzania kryzysowego. Są to zadania zespołu funkcjonującego na każdym szczeblu zarządzania, realizowane w mniejszym lub większym stopniu. Zespoły „jednoosobowe” także powinny się kierować tym zestawieniem swoich powinności.

MIEJSCE PRACY ZZK, CENTRUM KIEROWANIA ŁĄCZNOŚĆ stanowisko komputerowe z dostępem do internetu telefon stacjonarny telefon mobilny fax DOKUMENTY plan zarządzania kryzysowego zestawienie zadań porządkowo-ochronnych - moduły schemat łączności (wraz z spisem telefonów) powiadamiania i alarmowania plany, harmonogramy działania - branżowe zestawienia, schematy instrukcje dziennik działań Miejsce pracy powinno być wyposażone w środki łączności oraz przetwarzania danych. Powinno się mieć możliwość swobodne ich wykorzystania. Takie wyposażenie jest obowiązkowe, wynika on także z powinności obronnych. Co do planu zarządzania kryzysowego – o tym będziemy jeszcze rozmawiać, ale wydaje się, że powinien to być tego typu dokument, być może w formie planu reagowania kryzysowego, harmonogramu czynności.

ELEMENTY REAGOWANIA KRYZYSOWEGO Minister R ZZK RCB ZESPÓŁ ZARZADZANIA KRYZYSOWEGO MKiDN ZZK MINISTERSTW CZK MINISTERSTW Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ZZK instytucji Specjalista ds. zarzadzania kryzysowego Specjaliści branżowi (BHP, ppoż., infrastruktura) STAŁY DYZUR (GRUPA WSPARCIA) FIRMY ZEWNETRZNE (ochrona) W ZZK W CZK Uczestnicy reagowania kryzysowego na różne sposoby, z użyciem różnych środków kontaktują się ze sobą. Z punktu widzenia zarządzania kryzysowego na uwagę zasługuje system sms-wego informowania lokalnej społeczności o ważnych zdarzeniach, uruchamiane jest to przede wszystkim na szczeblu miasta, gminy. System ten może obejmować także nasze instytucje tam znajdujące się. Jednostka organizacyjna Dyrektor, szef P ZZK P CZK G ZZK G CZK specjaliści ZZK FIRMY ZEWNETRZNE (ochrona) STAŁY DYZUR POLICJA STRAŻ POŻARNA

PRZEPISY PRAWNE ustawie o stanie klęski żywiołowej, Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym a w niej: Art. 12. ust. 2b Ministrowie i kierownicy, …, na potrzeby realizacji zadań z zakresu zarządzania kryzysowego tworzą zespoły zarządzania kryzysowego, w skład których wchodzą kierujący właściwymi komórkami organizacyjnymi urzędu obsługującego ministra lub kierownika, …, a także inne osoby przez nich wskazane. Art. 7 ust. 4. Prezes Rady Ministrów …. określi ….. wykaz przedsięwzięć i procedur systemu zarządzania kryzysowego … Art. 5a. ust. 1. Na potrzeby Krajowego Planu Zarządzania Kryzysowego, ministrowie kierujący działami administracji rządowej, kierownicy urzędów centralnych oraz wojewodowie sporządzają Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa narodowego, zwany dalej „Raportem”. Art. 12. ust. 2. Ministrowie i kierownicy, …, opracowują plany zarządzania kryzysowego …. Problematyka zarządzania kryzysowego jest unormowana w Ustawie z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym. System zarządzania kryzysowego oparty jest także na postanowieniach kilku innych ustawach między innymi: ustawie o stanie klęski żywiołowej, o stanie wyjątkowym, o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.

PRZEPISY PRAWNE Rozporządzenie RM z dnia 15 grudnia 2009 r. w sprawie określenia organów administracji rządowej, które utworzą centra zarządzania kryzysowego, oraz sposobu ich funkcjonowania. Rozporządzenie RM z dnia 30 kwietnia 2010 r. w sprawie Raportu o zagrożeniach bezpieczeństwa narodowego. Rozporządzenie Prezesa RM z dnia 11 kwietnia 2011 r. w sprawie organizacji i trybu działania Rządowego Centrum Bezpieczeństwa. Zarządzenie Prezesa RM nr 74 z dnia 12 października 2011 r. ws. wykazu przedsięwzięć i procedur systemu zarządzania kryzysowego – załącznik nr 5. Na mocy postanowień Ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym wydano akty wykonawcze takie j.w. Szczególnie ważne dla nas, uczestników systemu, są postanowienia zarządzenia nr 74. na jego podstawie opracowano tzw. „Moduły…” którymi zajmiemy się potem.

STOPNIE ALARMOWE – KOMPETENCJE W ZAKRESIE WPROWADZANIA premier wojewoda Minister, kierownik urzędu centralnego Terytorium RP lub jego część Województwo lub jego część Wszyscy lub wybrani kierownicy j.o. Stopnie alarmowe mogą być wprowadzane, zmieniane i odwoływane w drodze zarządzenia przez: Prezesa Rady Ministrów, na obszarze kilku województw lub na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; ministra lub kierownika urzędu centralnego w odniesieniu do wszystkich lub wybranych kierowników podległych, podporządkowanych i nadzorowanych jednostek organizacyjnych, formacji i urzędów; wojewodę w stosunku do obszarów, obiektów i urządzeń według właściwości miejscowej, na obszarze całego lub części województwa.

STOPNIE ALARMOWE DELTA CHARLE ALFA - ogólne ostrzeżenie o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym, którego rodzaj i zakres jest trudny do przewidzenia. BRAVO – w sytuacji zaistnienia zwiększonego i przewidywalnego zagrożenia działalnością terrorystyczną lub aktem sabotażu, jednakże konkretny cel ataku nie został zidentyfikowany CHARLE DELTA Układ stopni odzwierciedla narastające zagrożenie terrorystyczne lub sabotażowe. Wyższy stopień alarmowy może być wprowadzony z pominięciem niższych stopni. Pierwszy stopień alarmowy (stopień ALFA według terminologii NATO) ma zastosowanie w przypadku uzyskania informacji o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym, którego rodzaj i zakres jest trudny do przewidzenia. Jego wprowadzenie ma charakter ogólnego ostrzeżenia, a okoliczności nie usprawiedliwiają uruchomienia przedsięwzięć zawartych w wyższych stopniach alarmowych. Wszystkie organy administracji publicznej i służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo powinny być w stanie wprowadzić i utrzymywać przedsięwzięcia tego stanu alarmowego na czas nieograniczony. Drugi stopień alarmowy (stopień BRAVO) ma zastosowanie w przypadku uzyskania informacji o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym. Stopień ten jest wprowadzany w przypadku zaistnienia zwiększonego i przewidywalnego zagrożenia działalnością terrorystyczną lub aktem sabotażu, jednakże konkretny cel ataku nie został zidentyfikowany. Wszystkie organy administracji publicznej i służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo powinny posiadać możliwość utrzymania tego stopnia do chwili ustąpienia zagrożenia, nie naruszając swoich zdolności do bieżącego działania.

STOPNIE ALARMOWE ALFA BRAVO CHARLE - jeżeli zaistniało konkretne zdarzenie, potwierdzające cel potencjalnego ataku terrorystycznego lub uzyskano informację o osobach przygotowujących działania terrorystyczne lub sabotażowe, DELTA - wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym, powodującego zagrożenie bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej lub bezpieczeństwa innych państw i stwarzającego zagrożenie dla Polski, Trzeci stopień alarmowy (stopień CHARLIE) ma zastosowanie w przypadku jeżeli zaistniało konkretne zdarzenie, potwierdzające cel potencjalnego ataku terrorystycznego lub w przypadku uzyskania informacji o osobach (grupach) przygotowujących działania terrorystyczne lub sabotażowe, albo też wystąpiły zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym godzące w bezpieczeństwo innych państw i stwarzające potencjalne zagrożenie dla Polski. Wprowadzenie przedsięwzięć tego stopnia na dłuższy czas może spowodować utrudnienia i będzie miało wpływ na funkcjonowanie służb odpowiedzialnych za zapewnienie bezpieczeństwa. Czwarty stopień alarmowy (stopień DELTA) ma zastosowanie w przypadku wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym, powodującego zagrożenie bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej lub bezpieczeństwa innych państw i stwarzającego zagrożenie dla Polski, albo też wysokiego prawdopodobieństwa wystąpienia takich działań na terytorium RP.

MODUŁY ZADANIOWE Zarządzenie Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 30 sierpnia 2013 r. w sprawie sposobu realizacji zadań związanych z wprowadzeniem stopni alarmowych (Dz. Urz. MKiDN poz. 31). Moduły zadaniowe - zestawienia zadań porządkowo-ochronnych realizowanych w ramach poszczególnych stopni alarmowych. Należy zauważyć, że moduły odnoszą sie do jednej instytucji i jeżeli oddziały, filie rozrzucone są na dużym terenie, to każdy szef fili, oddziału powinien wykonać moduły dla siebie. Wynika to między innymi z tego, że w modułach są zawarte odwołania do różnych planów branżowych (ppoż., ewakuacja) oraz osób pełniących obowiązki specjalistów, inspektorów itp. w danej instytucji. Więc jeżeli będziemy w planie głównym robili odnośniki, by go zuniwersalizować to powstanie mało przydatna hybryda.   Określenie sposobu realizacji zadań wykonywanych w czasie wprowadzania danego stopnia alarmowego, polega na wskazaniu w szczególności: nazwy zadania wykonawców właściwych do realizacji zadania; wykonywanych przedsięwzięć; sił i środków niezbędnych do realizacji zadania.

MODUŁY ZADANIOWE Postanowienia ogólne Koncepcja działania Wykaz załączników Wykaz dokumentów odniesienia Myślą przewodnią opracowania tak właśnie wyglądającego projektu modułu była jego funkcjonalność i prostota. Oczywiście przyjęty układ jest otwarty, można go uszczegóławiać wg. potrzeb. Omówię jego poszczególne części w sposób w miarę szczegółowy. RCB, które jest krajowym centrum zarządzania kryzysowego rozesłało dokument będący ich sugestią jak ma wyglądać moduł. W mojej ocenie posługując się tym wzorcem musielibyśmy powtarzać te same lub bardzo podobne informacje przy opisywaniu każdego stopnia alarmowego. Powtarzające się informacje zebrałem w jedną całość i zamieściłem w początkowej części „Koncepcja działania”.

MODUŁY ZADANIOWE Przedstawię wariant budowy modułów Lp Zadanie przedsięwzięcia Wykonawca/ koordynator Sposób realizacji, siły i środki uwagi I I stopień alarmowy Pierwszy stopień alarmowy jest wprowadzany w przypadku uzyskania informacji o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym, którego rodzaj i zakres jest trudny do przewidzenia. I.1.1. Wprowadzenie stopnia alarmowego Przyjęcie zarządzenia …….. o wprowadzeniu stopnia alarmowego Zespół Zarządzania Kryzysowego Minister, dyrektor Przedsięwzięcia realizowane niezwłocznie I.1.2. Przygotowanie komunikatu o wprowadzeniu stopnia alarmowego wraz ze wskazówkami o sposobie jego wykonania. specjalista ds. obronnych i zarządzania kryzysowego dyrektor .. I.1.3. Przesłanie kierownikom komórek wewnętrznych komunikatu wraz z zarządzeniem wprowadzającym stopień alarmowy oraz zamieszczenie ich w sieci Lotus specjalista ds. …. szef…. Z użyciem systemów: Lotus Tel. stacjonar. Tel. komór. I.1.4 Powiadomienie administratorów budynków o wprowadzonym stopniu alarmowym I.1.5 Powiadomienie MKiDN o wprowadzonym stopniu alarmowym. Bieżące informowanie o wykonywanych przedsięwzięciach. I.1.6 Powiadomienie oraz nawiązanie współpracy z policją, strażą pożarna……… I.2.1. Bieżące kierowanie bezpieczeństwem Przeprowadzenie posiedzenia Zespołu Zarządzania Kryzysowego (grupy specjalistów). Kieruje Przewodniczący Zespołu Zarządzania Kryzysowego. I.3.1 Informowanie o bieżącej sytuacji oraz zagrożeniach Opracowanie informacji o sytuacji bieżącej, źródłach i rodzajach zagrożeń, formach możliwego ataku, sposobach zapobiegania oraz postępowania w czasie ich zaistnienia rzecznik prasowy, specjalista ds….. Szef……. I.3.2 Rozesłanie informacji kierownikom komórek wewnętrznych oraz administratorom budynków a także zamieszczenie jej w sieci Lotus Szef ….. Z użyciem systemów j.w. Przedstawię wariant budowy modułów Wymienione w zał. Nr do zarz. Nr 74 zadania przetransponujemy na zadania które znajdą się w opracowywanym przez nas module i rozpisaliśmy je na przedsięwzięcia przydzielając im wykonawców. Sposób i zakres wykonania tych zadań opisujemy w części tabelarycznej modułów. Przytoczę te które odnoszą się do stopnia I. Praktyczne uwagi: Numeracja bardzo szczegółowa, do każdej czynności, pozwala na odwoływanie się do nich w innych częściach dokumentu. W 1.1.4 oraz 1.3.2 zwróciłem uwagę na wprzężenie do naszego systemu reagowania kryzysowego administratorów budynków, którymi nie administruje bezpośrednio nasza instytucja, szczególnie dotyczy to budynków oddalonych.

MODUŁY ZADANIOWE Wykaz dokumentów odniesienia: Plan ochrony obiektu …. Schemat wzmocnienia ochrony obiektu … Plan ewakuacji obiektu … Schemat powiadamiania i alarmowania o zagrożeniach … Dane teleadresowe … Zasady postępowania z przesyłkami kierowanymi do .. Zasady postępowania służące zapewnieniu ochrony środków transportu poza terenem …….. Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego. Instrukcja postępowania na wypadek groźby zdetonowania ładunku wybuchowego Ustaliłem, że dokumenty opracowane tylko na potrzeby modułów będą ujęte jako załączniki, natomiast inne, niezbędne do realizacji procedur, funkcjonujące samodzielnie w instytucji (zatwierdzane jako indywidualne dokumenty) będą traktowane jako dokumenty odniesienia.

PRZEPISY PRAWNE ustawie o stanie klęski żywiołowej, Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym a w niej: Art. 12. ust. 2b Ministrowie i kierownicy, …, na potrzeby realizacji zadań z zakresu zarządzania kryzysowego tworzą zespoły zarządzania kryzysowego, w skład których wchodzą kierujący właściwymi komórkami organizacyjnymi urzędu obsługującego ministra lub kierownika, …, a także inne osoby przez nich wskazane. Art. 7 ust. 4. Prezes Rady Ministrów …. określi ….. wykaz przedsięwzięć i procedur systemu zarządzania kryzysowego … Art. 5a. ust. 1. Na potrzeby Krajowego Planu Zarządzania Kryzysowego, ministrowie kierujący działami administracji rządowej, kierownicy urzędów centralnych oraz wojewodowie sporządzają Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa narodowego, …. Art. 12. ust. 2. Ministrowie i kierownicy, …, opracowują plany zarządzania kryzysowego …. Problematyka zarządzania kryzysowego jest unormowana w Ustawie z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym. System zarządzania kryzysowego oparty jest także na postanowieniach kilku innych ustawach między innymi: ustawie o stanie klęski żywiołowej, o stanie wyjątkowym, o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.

RAPORT O ZAGROŻENIACH BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO Mapa ryzyka Określenie celów strategicznych oraz priorytetów Wskazanie sił i środków Programowanie zadań dla poprawy bezpieczeństwa Plan zarządzania kryzysowego wykonuje się na szczeblu MKiDN oraz urzędu centralnego (UoZk 12). Podobny dokument można wykonać na szczeblu j.o, porządkuje on problematykę zarządzania kryzysowego. Układ planu jest podobny do układu zestawienia zadań zespołu zarządzania kryzysowego. Jest aktualizowany nie rzadziej niż co 2 lata i jest załącznikiem do planu krajowego. W ramach ostatniej aktualizacji, na przełomie 2012/2013 roku ministerstwo zgłosiło do krajowego planu propozycje zmian odnoszące się do muzealnictwa. We wniosku wymieniliśmy skutki możliwych do wystąpienia zagrożeń wynikające miedzy innymi z powodzi, huraganów, mrozów, pożarów lasów, natomiast w części dotyczącej odbudowy zgłosiliśmy ministerstwo jako podmiot wspomagający do rozpatrywania wniosków o dofinansowanie likwidacji szkód. W moim odczuciu ten zapis daje sygnał naczelnym organom państwa o tym, że takie potrzeby mogą zaistnieć w naszym dziale. Wnioski

PLAN ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO Analizy i oceny możliwości wystąpienia zagrożeń Przedsięwzięcia i środki ochrony przed zagrożeniami Środki reagowania Organizacja monitoringu Plan zarządzania kryzysowego wykonuje się na szczeblu MKiDN oraz urzędu centralnego (UoZk 12). Podobny dokument można wykonać na szczeblu j.o, porządkuje on problematykę zarządzania kryzysowego. Układ planu jest podobny do układu zestawienia zadań zespołu zarządzania kryzysowego. Jest aktualizowany nie rzadziej niż co 2 lata i jest załącznikiem do planu krajowego. W ramach ostatniej aktualizacji, na przełomie 2012/2013 roku ministerstwo zgłosiło do krajowego planu propozycje zmian odnoszące się do muzealnictwa. We wniosku wymieniliśmy skutki możliwych do wystąpienia zagrożeń wynikające miedzy innymi z powodzi, huraganów, mrozów, pożarów lasów, natomiast w części dotyczącej odbudowy zgłosiliśmy ministerstwo jako podmiot wspomagający do rozpatrywania wniosków o dofinansowanie likwidacji szkód. W moim odczuciu ten zapis daje sygnał naczelnym organom państwa o tym, że takie potrzeby mogą zaistnieć w naszym dziale.

PLAN ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO MKiDN CELOWE ZNISZCZENIE FAZA ZAPOBIEGANIA Podmiot wiodący - zadania Podmiot współpracujący - zadania Nazwa podmiotu Ustalenia organizacyjne Biuro Administracyjno - Budżetowe Utrzymywanie we właściwym stanie technicznym urządzeń monitoringu urzędu. Utrzymywanie strefy kontrolowanego dostępu wewnątrz budynku urzędu przez pracowników ochrony urzędu. Dodatkowe zabezpieczenie cennych przedmiotów, zbiorów dokumentów oraz zbioru danych w formie elektronicznej. Przeciwdziałanie celowemu zniszczeniu siłami i środkami firmy ochrony. policja Prowadzenia działalności prewencyjnej i rozpoznawczej. Informowanie o zagrożeniach celowym zniszczeniem. FAZA PRZYGOTOWANIA   Utrzymywanie systemu zarządzania kryzysowego w tym Zespołu Zarządzania Kryzysowego Ministra w gotowości do działania. Monitorowanie zagrożeń z wykorzystaniem informacji z policji. Utrzymywanie systemu powiadamiania i alarmowania o sytuacjach kryzysowych. Utrzymywanie w gotowości do użycia sił policyjnych w celu przeciwdziałania. FAZA REAGOWANIA Podjęcie czynności przeciwdziałania w czasie dokonywania celowego zniszczenia oraz ścigania w sytuacji dokonania zniszczenia. Przeciwdziałanie celowemu zniszczeniu siłami i środkami firmy ochrony. W sytuacji dokonania zniszczenia zabezpieczenie śladów i powiadomienie organów ścigania. FAZA ODBUDOWY Analiza przyczyn umożliwiających dokonanie zniszczenia, wydanie zaleceń w celu uniknięcia podobnych zdarzeń w przyszłości. Wycena strat i dochodzenie roszczeń w stosunku do sprawców. Ściganie sprawców w celu ich ukarania.

Procedury postępowania w przypadku uzyskania informacji o podłożeniu lub zlokalizowaniu urządzenia wybuchowego w obiekcie

Procedury postępowania w przypadku uzyskania informacji o podłożeniu lub zlokalizowaniu urządzenia wybuchowego w obiekcie OGÓLNE ZASADY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU UZYSKANIA INFORMACJI O PODŁOŻENIU LUB ZLOKALIZOWANIU URZĄDZENIA WYBUCHOWEGO W OBIEKCIE Alarmowanie Czynności podejmowane przez osoby funkcyjne oraz służbę ochrony Akcja rozpoznawczo-neutralizacyjna zlokalizowanych urządzeń wybuchowych Postanowienia końcowe  ZAŁĄCZNIKI

WEWNĘTRZNE DOKUMENTY ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO Raport cząstkowy do Raportu o zagrożeniach bezpieczeństwa narodowego Plan zarządzania kryzysowego Moduły zadaniowe - zestawienia zadań porządkowo-ochronnych wykonywanych po wprowadzeniu poszczególnych stopni alarmowych (Zarządzenie Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 30 sierpnia 2013 r. w sprawie sposobu realizacji zadań związanych z wprowadzeniem stopni alarmowych (Dz. Urz. MKiDN poz. 31). Procedury postępowania w przypadku uzyskania informacji o podłożeniu lub zlokalizowaniu urządzenia wybuchowego w obiekcie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Procedura działania na wypadek potrzeby wzmocnienia ochrony obiektu wraz ze schematami. Plan ewakuacji stanu osobowego instytucji. Zasady postępowania z przesyłkami pocztowymi budzącymi obawy w zakresie ich zawartości. Zasady postępowania służące zapewnieniu ochrony środków transportu poza terenem instytucji oraz kontroli pojazdów przed wejściem do samochodu i jego uruchomieniem. Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego. ………….. Procedura – kolejność postępowania Dokumenty te są same w sobie procedurami tak jak pkt. 5 i 6 lub zawierają w sobie procedury

UWAGI OGÓLNE

ROLA ADMINISTRATORA OBIEKTU administrator lub osoba przez niego upoważniona kieruje “akcją ratowniczą” decyzja o zarządzeniu ewakuacji ludzi jest podejmowana przez administratora obiektu. obiekty użyteczności publicznej winny posiadać instrukcję alarmową

SYGNAŁY ALARMOWE powszechna znajomość sygnału poprawność działania sygnału ćwiczenia praktyczne z alarmowania i ostrzegania

PROBLEMY WYSTĘPUJĄCE W TRAKCIE EWAKUACJI LUDZI brak decyzji administratora obiektu, brak wyznaczonych miejsc zbiórek na zewnątrz obiektu, nieznajomość ich lokalizacji przez pracowników, brak koordynacji ewakuacji przez administratora, nieznajomość przez pracowników zasad postępowania, brak podporządkowania się nakazom kierującego akcją ratowniczą, brak wykazu zasad postępowania w przypadku odnalezienia materiału, urządzenia wybuchowego oraz wynikającej z tego faktu konieczności reorganizacji ruchu ewakuowanych, brak czytelnego wykazu osób odpowiedzialnych za przebieg i realizację zadań wynikających z instrukcji, brak zabezpieczenia infrastruktury technicznej ewakuowanego obiektu, obszaru, niski stopień dyscypliny wśród personelu.

Ponad 95 % zamachów terrorystycznych to ofiary zamachów bombowych ZAMACHY BOMBOWE Ponad 95 % zamachów terrorystycznych to ofiary zamachów bombowych Niski koszt przygotowania i realizacji Duży potencjał niszczycielski Pożądane cechy – łatwość dotarcia, „czyste ręce” Duży wydźwięk propagandowy Koszt przygotowania i realizacji dostępność i cena pozory legalności, uniknięcie wykrycia Potencjał Niszczące oddziaływanie Ułatwione dotarcie Pożądane cechy Syndrom wolnych rąk Syndrom szybkiej śmierci Propaganda

ZAMACHY BOMBOWE Pomyśl nie panikuj Alarmuj służby i personel „Poszukuj” ładunku siłami załogi niczego nie ruszając Nie ruszaj ładunku, zabezpiecz teren wokół Ewakuuj załogę – min. 150 m Przekaż kierowanie akcją policji

SZKOLENIE REALIZOWANE 1 – 2 razy w roku na poziomie: działu urzędu ministra jednostek organizacyjnych w grupach szkoleniowych: uczelnie artystyczne jednostki kultury muzea a także dyrektorzy, kierownicy kanclerze, specjaliści stan osobowy instytucji, jednostek organizacyjnych

Kontrola kompleksowa i ćwiczenie ĆWICZENIA Kontrola kompleksowa i ćwiczenie luty 2015 r. Ćwiczenia będą okazja do sprawdzenia i ewentualnego zweryfikowania przyjętych rozwiązań tj. struktur, systemów, planów i procedur. Mam nadzieję, że weryfikacja przebiegnie pozytywnie. Planuje się, by do wzięcia działu w ćwiczeniu zaprosić także Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków.

ĆWICZENIA celem ćwiczenia jest: sprawdzenie stałego dyżuru w poszczególnych stopniach gotowości obronnej państwa, realizacja zadań oraz sprawdzenie procedur przyjętych w dokumentach planistycznych realizowanych podczas planowania operacyjnego, sprawdzenie systemu kierowania oraz łączności w dziale, uczyć analizowania i oceniania informacji dotyczących zagrożeń i powstałych sytuacji kryzysowych oraz formułowania wniosków do działań w zakresie bezpieczeństwa osób oraz ochrony dziedzictwa kulturowego; doskonalić współdziałanie stanowiska kierowania Ministra ze stanowiskiem kierowania Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych oraz kierownikami jednostek podległych i nadzorowanych w warunkach zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny; współdziałanie stanowiska kierowania Ministra z wojewódzkimi konserwatorami zabytków, wchodzącymi w skład zespolonej administracji wojewódzkiej; zgrywać obsady stałych dyżurów w urzędzie, Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych i jednostkach podległych i nadzorowanych zobowiązanych do utworzenia stałego dyżuru; sprawdzić zdolność departamentów MKiDN do koordynowania zadań realizowanych w sytuacji kryzysowej przez nadzorowane jednostki rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego; obieg informacji oraz system meldunkowo-sprawozdawczy dotyczący realizacji zadań na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego w czasie kryzysu; efektywność przyjętych procedur w zakresie ograniczania i zawieszania funkcjonowania uczelni i instytucji kultury w czasie zagrożenia; znajomość zasad oraz procedur dotyczących ochrony dziedzictwa narodowego w sytuacjach kryzysowych; zbadać zasadność i spójność rozwiązań prawno-organizacyjnych przyjętych w dziale kultura i ochrona dziedzictwa narodowego, zawartych w dokumentach operacyjnych, kryzysowych i ochrony zabytków. Planuje się, by do wzięcia działu w ćwiczeniu zaprosić także Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków.

ZAPRASZAM DO DYSKUSJI Aby móc opracować dobrą procedurę i ją realizować należy: zidentyfikować zagrożenia, a w tym zinwentaryzować newralgiczne źródła i punkty zagrożeń posiadać plany i procedury postępowania na każdy rodzaj zagrożeń procedury i przedsięwzięcia uzgodnić ze specjalistami branżowymi doprowadzić je do wiadomości wykonawców przetrenować, treningi wznawiać ponadto specjalista zarządzania kryzysowego – koordynator specjalistów branżowych podstawowe źródło informacji o zagrożeniach - ochrona, personel sprzątający, pracownicy wypracować świadomość współodpowiedzialności personelu za bezpieczeństwo firmy

Dziękuję za uwagę Józef Dziedzic tel. 22 42 10 322, 601 308 405 E-mail: jdziedzic@mkidn.gov.pl