Innowacje w parkach przemysłowo-technologicznych dr Bronisława Kowalak Nowa Ruda, 17 października 2014 Otwarcie Technoinkubatora Nowa Ruda

Plan prezentacji 1. Pojęcie innowacji 2. Parki przemysłowo-technologiczne jako ośrodki innowacji i przedsiębiorczości 3. Parki przemysłowo-technologiczne jako baza dla inkubacji firm typu start-up i spin-off 4. Zwiększanie potencjału innowacyjnego parków 5. Dobra praktyka „AGROREG” 6. Podsumowanie i wnioski

Pojęcie innowacji można odnosić do czterech wymiarów: J. Bessant, K. Pavitt, J. Tidd, Managing Innovation – Integrating, Technological, Market and Organizational Change, Wiley and Sons Ltd, Hoboken 2006, s. 10. obszaru jakiego dotyczą (innowacje produktowe, procesowe, organizacyjne i marketingowe) sposobu, w jaki są wprowadzane: systemowe i sporadyczne kryterium nowości: innowacja w skali światowej, innowacja w skali danego kraju/regionu, innowacja w skali danego przedsiębiorstwa zakresu zmian, jakie wywołują: radykalne, rekombinacyjne i modyfikacyjne (radykalne – zdarzają się niezmiernie rzadko, np. telewizor, komputer)

Podział innowacji z punktu widzenia obszaru jakiego dotyczą: Innowacja produktowa - oznacza wprowadzenie na rynek przez dane przedsiębiorstwo nowego towaru lub usługi, lub znaczące ulepszenie oferowanych uprzednio towarów lub usług w odniesieniu do ich charakterystyk lub przeznaczenia. Innowacja procesowa - oznacza wprowadzenie do praktyki w przedsiębiorstwie nowych lub znacząco ulepszonych, metod produkcji lub dostaw. Innowacja organizacyjna - polega na zmianach w zasadach działania przedsiębiorstwa, organizacji miejsca pracy lub stosunkach z otoczeniem, w celu zwiększenia wydajności i lub poprawy jakości Innowacja marketingowa – oznacza wszelkie zmiany dotyczące plasowania produktu na rynku, w tym wzornictwo, promocja, dystrybucja czy polityka cenowa

Z raportu Ministerstwa Gospodarki wynika, że w latach polskie przedsiębiorstwa: - częściej angażowały sie w innowacje procesowe (12,4% firm przemysłowych i 9,1% usługowych) niż innowacje produktowe (11,2% firm przemysłowych i 7% usługowych) - innowacje organizacyjne i marketingowe wprowadziło ponad 10% firm W 2012 roku 9,2% przychodów netto ze sprzedaży polskich przedsiębiorstw przemysłowych i 3,1% usługowych pochodziło ze sprzedaży nowych lub istotnie ulepszonych produktów (usług) wprowadzonych na rynek w latach Większość z tych produktów była nowa wyłącznie dla przedsiębiorstwa a nie dla rynku. Prawie połowę przychodów netto przedsiębiorstw przetwórstwa przemysłowego z eksportu stanowiły przychody przedsiębiorstwa średnio-wysokiej i wysokiej techniki (w 2012 r. odpowiednio 40,7% i 8,1%. Żródło Ministerstwa Gospodarki, Raport Przedsiębiorczość w Polsce,

Parki technologiczne są kompleksowym, organizacyjnie i koncepcyjnie rozwiniętym typem ośrodków innowacji i przedsiębiorczości, pełniąc rolę: - instytucji otoczenia biznesu - bazy dla inkubacji firm typu start-up i spin-off - inicjatorów i koordynatorów klastrów

Pozytywne zmiany na przestrzeni lat Efekt Zwiększenie liczby współpracujących z parkami przedsiębiorstw, jednostek naukowych, firm doradczych, ekspertów oraz instytucji finansowych  Wzrost liczby firm innowacyjnych typu start-up, spin-off Wzrost liczby inwestycji typu venture capital i seed capital w parkach. Wzrost kompletacji i doświadczenia pracowników parków w tym obszarze Wzrost liczby chronionych prawem patentów i znaków towarowych Powstawanie klastrów koordynowanych przez instytucje zarządzające parkami Porównanie wyników benchmarkingu parków technologicznych – edycji 2010 i 2012

Wzrost liczby: firm innowacyjnych, firm prowadzących działalność B+R, firm typu start-up i spin-off w parkach technologicznych, ale ich niski poziom w odniesieniu do liczby lokatorów wg badań benchmarkingowych WyszczególnienieBenchmarking edycja 2010 Benchmarking edycja 2012 r. Różnica ( ) Indeks (2011:2009) Liczba lokatorów ,0 Liczba firm innowacyjnych (% liczby lokatorów) ,7 52,858,25,4 Liczba firm prowadzących działalność B+R (% liczby lokatorów) ,0 22,830,57,7 Liczba firm typu spin-off (% liczby lokatorów) ,2 7,48,20,8 Liczba firm typu start-up (% liczby lokatorów) ,1 18,437,413,1 Źródło: Opracowanie własne na podstawie wykonanych przez zespół ekspertów w składzie: K. Cheba, J. Dębczyński, B. Kowalak, I. Kowalczyk, P. Mentelski, A.B. Olczak, Pawłowska, G. Romańczuk - pod kierownictwem J. Hołub-Iwan, w ramach inicjatywy „Benchmarking parków technologicznych – edycja 2012”, marzec – lipiec 2012.

Jednak funkcja inkubacyjna jest realizowana słabo przez większość parków przemysłowo-technologicznych Warunkiem poprawy sytuacji jest:  lepsza współpraca z jednostkami naukowymi, środowiskiem akademickim, nawiązanie współpracy ze spółkami celowymi tworzonymi przez uczelnie wyższe  preferencje finansowe dla firm w okresie inkubacji,  doradztwo biznesowe - prawne, finansowe, dostęp do informacji, do laboratoriów, do specjalistycznych usług,  dostęp do funduszy ventures capital, seed capital, sieci aniołów biznesu, funduszy pożyczkowych i poręczeniowych Wiele parków zbudowało inkubatory technologiczne dla realizacji tej funkcji. Niektóre parki utworzyły fundusze zalążkowe samodzielnie lub z funduszem venture capital

Dla zwiększenia potencjału innowacyjnego parków technologicznych ważne jest także:  dostosowanie zakresu usług parku do potrzeb lokatorów i klientów, którzy powinni stać się prosumentami usług parkowych  ciągłe rozwijanie kompetencji kadr  wykorzystanie zalet lokalizacji i dobrej infrastruktury technicznej parku  poprawa komunikacji z lokatorami wewnątrz parku  budowanie relacji z otoczeniem i budowa marki  budowanie współpracy międzynarodowej

Jak należy rozmieć potencjał innowacyjny parków technologicznych i przemysłowych oraz innych ośrodków otoczenia biznesu? Tak zwany potencjał innowacyjny to: - zasoby ludzkie, zdolne do działań twórczych, - udokumentowane rezultaty działalności twórczej (patenty, wzory użytkowe, publikacje), - zdolność do tworzenia nowych koncepcji (kreatywność), - kapitał, który może być przeznaczony na działalność innowacyjną. Prof. zw. dr hab. inż. Jan Koch, Współpraca między nauką a gospodarką na podstawie doświadczenia Wrocławskiego Centrum Transferu Technologii Politechniki Wrocławskiej, prezentacja podczas konferencji „Polska 2020 – inteligentny rozwój, innowacyjna gospodarka. Współpraca uczelni, parków technologicznych i przemysłowych”,Wrocław, r.

Umiejętne wykorzystanie dostępnego wsparcia dla rozwoju klastrów i instytucji otoczenia biznesu  Program Operacyjny Inteligentny Rozwój  Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko  Programy regionalne  Narodowy Program Rewitalizacji

Co jest najważniejsze?  O sukcesie decydują ludzie, zespół jaki tworzą …  O sukcesie decyduje skuteczna współpraca z naukowcami, ale także z jednostkami samorządu i innymi instytucjami otoczenia biznesu…  O sukcesie decyduje zdolność do zintegrowania działania inkubatorów, parków, sieci inwestorów wysokiego ryzyka … (Podsumowanie prezentacji z okazji 20-lecia ARR AGROREG w 2011 r.)

1. Dobra praktyka Działalność Agencji Rozwoju Regionalnego „AGROREG” S.A. utworzonej w 1991 r. - budowanie proinnowacyjnej infrastruktury instytucjonalnej dla rozwoju regionu: - Noworudzki Inkubator Przedsiębiorczości - Noworudzki Park Przemysłowy - Centrum Biznesu i Innowacji - Dolnośląski Regionalny Fundusz Pożyczkowy - Dolnośląski Fundusz Powierniczy (JEREMIE) - Klaster Wałbrzyskie Surowce - Technoinkubator Nowa Ruda Park Przemysłowo-Technologiczny

Podsumowanie i wnioski 1. Dalszy rozwój parków zależy od umiejętności zintegrowania społeczności parkowej wokół celów przyjętej strategii parku oraz umiejętności przyciągania nowych firm. Aby tak było, pracownicy parku potrzebują odpowiednich kompetencji i umiejętności zapewnienia kapitału zalążkowego, podjęcia rozmów z inwestorami, zorganizowania specjalistycznych usług. Nie osiągną tego celu bez przekonania lokatorów do marki parku i współpracy miedzy sobą. 2. Rozwój firm działających w parkach będzie wymagał rewizji zakresu i jakości oferty usług parków dla lokatorów. Park jako jednostka dysponująca wiedzą w obszarze zarządzania biznesem, innowacji i transferu technologii, współpracująca z ekspertami i firmami doradczymi powinien budować świadomość lokatorów dotyczącą potrzeb szkoleniowych, badawczych, rozwojowych. 3. W kontekście Regionalnej Strategii Innowacji - tzw. inteligentnych specjalizacji - istotne będzie dbanie o odpowiedni dobór firm działających na terenie parku, dostosowanych do specyfiki regionu i jego zasobów.

„Najlepszym sposobem przewidywania przyszłości jest jej kształtowanie” [Alan Kay] Dziękuję za uwagę dr Bronisława Kowalak tel: