Pogranicze polsko – niemieckie, rynek pracy jako nowe wyzwanie społeczne Dr hab. prof. UZ. Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski 2011
Tezy 1.Specyfika polskiego pogranicza zachodniego 2.Praca zawodowa i jej współczesne funkcje 3.Cechy rynku pracy na pograniczu – wyznaczniki 4.Aktorzy rynku pracy na pograniczu 5.Wspólnota interesów partnerów na niemieckim rynku pracy na pograniczu 6.Podejścia partnerów. Możliwe scenariusze 7.Konsekwencje społeczne nowej sytuacji 8.Mimo wszystko: szansa
Specyfika polskiego pogranicza zachodniego Uwarunkowania demograficzne Uwarunkowania kulturowe Uwarunkowania gospodarcze Uwarunkowania społeczne
Praca zawodowa i jej współczesne funkcje Wyznacza pozycję społeczną człowieka Przyczynia się do doświadczania podmiotowości w życiu Jest źródłem dochodów pracownika i jego rodziny Sprzyja rozwojowi społeczności lokalnej Redukuje zagrożenia patologią społeczną
Cechy rynku pracy na pograniczu – wyznaczniki Rynek pracy na pograniczu polsko – niemieckim wyznaczają: 1. Potencjał gospodarczy każdego z obszarów leżących po obu stronach granicy oraz ujęty łącznie. 2. Potencjał społeczny czyli zasoby ludzkie 3. Możliwości optymalnego ich wykorzystania z pożytkiem dla każdego partnera 4. Gotowość partnerów do poszukiwania najkorzystniejszych rozwiązań dla każdej ze stron 5. Podjęte działania przez służby zatrudnienia, pracodawców i aktywność pracobiorców
Aktorzy rynku pracy na pograniczu Pracodawcy – oferujący pracę i wyznaczający zasady i warunki jej wykonywania Pracobiorcy – osoby bezrobotne, osoby bierne zawodowo, osoby aktualnie pracujące Służby zatrudnienia – organizatorzy, doradcy zawodowi, pośrednicy pracy
Wspólnota interesów partnerów na niemieckim rynku pracy na terenie pogranicza Cel nadrzędny: Wykorzystanie potencjału gospodarczego i społecznego po obu stronach granicy. Cele szczegółowe: Pomnożenie materialnych i niematerialnych rezultatów pracy zawodowej Wzrost poziomu aktywizacji społecznej i zawodowej mieszkańców pogranicza Skorzystanie z dobrych doświadczeń pracy i zatrudnienia Zredukowanie poziomu bezrobocia Poprawa standardu życia mieszkańców Zmniejszenie liczby klientów pomocy społecznej Większa integracja społeczna mieszkańców pogranicza
Podejścia partnerów. Niektóre możliwe scenariusze Podejście: wygrana – przegrana Jak najlepiej wykorzystać nową sytuację dla siebie, bez liczenia się z konsekwencjami doświadczanymi przez innych aktorów. Podejście: wygrana – wygrana Jak sprawić, aby każdy z partnerów (aktorów) skorzystał na nowej sytuacji. Podejście pierwsze niesie konsekwencje negatywne, drugie może dobrze służyć obu stronom uczestniczącym w procesie
(Możliwe) Pozagospodarcze konsekwencje społeczne nowej sytuacji Drenaż lokalnych rynków pracy w Polsce i nadwyżka konkurencyjnej siły roboczej w Niemczech Integracja vs dezintegracja rodzin Włączenie społeczne i redukcja marginalizacji vs wzrost wykluczenia społecznego Wzrost zainteresowania edukacją i poznawaniem kultury kraju sąsiada Łagodzenie vs pogłębianie wzajemnej niechęci mieszkańców po obu stronach granicy Wzrost vs redukowanie patologii społecznej WSPÓLNE MAŁE OJCZYZNY
Mimo wszystko: szansa
Dziękuję