Rozwój województw. Analiza Polityka regionalna Rozwój województw. Analiza
Grupy i podgrupy wskaźników oraz ich znaczenie w ocenie sukcesu rozwojowego województw Grupy wskaźników dynamiki Wagi Podgrupy wskaźników dynamiki Gospodarka 40 Wartość PKB 15 Wydajność pracy 5 Napływ kapitału zagranicznego Struktura gospodarki 4 Aktywność zawodowa Warunki pracy 3 Otoczenie biznesu Infrastruktura techniczna 10 Infrastruktura transportu Infrastruktura bytowa komunalna) Infrastruktura ochrony środowiska
Grupy wskaźników dynamiki Wagi Podgrupy wskaźników dynamiki Kapitał ludzki 20 Przemiany demograficzne 2 Poziom wiedzy 3 Zdrowie Wykluczenie społeczne Poziom przedsiębiorczości Poziom aktywności społecznej Poziom przestępczości Warunki życia Zamożność gospodarstw domowych 4 Warunki mieszkaniowe Wyposażenie gospodarstw domowych Infrastruktura szkolnictwa Infrastruktura ochrony zdrowia Infrastruktura kultury Infrastruktura bezpieczeństwa powszechnego Funkcjonowanie samorządów 10 Funkcjonowanie samorządów gminnych
Cząstkowy wskaźnik dynamiki rozwoju gospodarki
Cząstkowy wskaźnik syntetyczny dynamiki rozwoju infrastruktury
Cząstkowy wskaźnik syntetyczny dynamiki rozwoju kapitału ludzkiego Źródło Opracowanie IBnGR
Wskaźnik syntetyczny dynamiki funkcjonowania samorządów
Syntetyczny wskaźnik sukcesu województw w latach 1999-2004
Syntetyczny wskaźnik sukcesu rozwojowego województw w latach 1999-2004 na tle poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego w 1999 r.
Województwo śląskie w rankingu sukcesu rozwojowego w latach 1999-2004 aspekty sukcesu rozwojowego Lokata (wśród 1 6 województw) Gospodarka 4 Infrastruktura techniczna 13 Kapitał ludzki 16 Warunki życia 14 Funkcjonowanie samorządów 1 Syntetyczny wskaźnik sukcesu rozwojowego 10
Województwo świętokrzyskie w rankingu sukcesu rozwojowego w latach 1999-2004 aspekty sukcesu rozwojowego Lokata (wśród 16 województw) Gospodarka 1 Infrastruktura techniczna 4 Kapitał ludzki Warunki życia 3 Funkcjonowanie samorządów 16 Syntetyczny wskaźnik sukcesu rozwojowego
Polityka regionalna – Polityka strukturalna – celowe działanie, które prowadzi do zmiany struktury gospodarczej i rozwoju gospodarczego danego obszaru. Polityka spójności – działanie, które ma prowadzić do zmniejszenia różnic rozwojowych poszczególnych obszarów. Uwzględnia się następujące wskaźniki: produkt krajowy brutto na jednego mieszkańca i stopę bezrobocia.
Zasady rozwoju regionalnego I. Ogólne zasady Jedność w różnorodności Rozwój zintegrowany z otoczeniem „Długa fala”
Zasady polityki regionalnej w Unii Europejskiej Dwie grupy zasad: Zasady generalne (w szczególności zasada solidarności) określają traktaty. Zasady operacyjne – wskazują ogólne cele działania UE – regulują traktaty oraz inne akty prawne UE.
Zasady generalne 1. Zasada subsydiarności – podstawowa zasada działania UE 2. Zasada koordynacji – dotyczy następujących zagadnień: - zintegrowanego wykorzystania wszystkich dostępnych instrumentów finansowych
- koordynowania przez Komisję polityk regionalnych krajów członkowskich - dążenia do harmonijnego rozwoju przestrzeni europejskiej. 3. Zasada elastyczności: - uznanie zróżnicowania i specyfiki regionów - tradycje, dążenia państw, realne możliwości wynikające z etapu rozwoju.
Zasady operacyjne Zasada koncentracji; spełnia następujące cele: Umożliwia wzrost udziału funduszy strukturalnych w budżecie UE; Pozwala ograniczać rozproszenie udziału funduszy oraz ułatwiać ich koncentrację na konkretnych celach polityki UE; Umożliwia geograficzną koncentrację środków pomocowych.
Zasada programowania; finansowanie projektów jest możliwe tylko na podstawie kompleksowego i zintegrowanego opracowania. Niezbędne są odpowiednie dokumenty planistyczne. Zasada partnerstwa; wszyscy uczestnicy procesu programowania są zobowiązani do współdziałania. Zasada dodatkowości; środki pochodzące z UE stanowią jedynie wsparcie własnych funduszy.
Inne zasady UE istotne dla polityki regionalnej Zasada solidarności Zasada komplementarności działań (uzupełnianie się działań UE i kraju) Zasada koordynacji – finansowanie określone funduszami strukturalnymi winno być powiązane z pozostałymi instrumentami finansowymi
Zasada zgodności – zgodność ze wszystkimi politykami oraz ustawodawstwem wspólnotowym Zasada spójności – podstawę stanowi JAE zobowiązujący państwa UE do zachowania spójności z polityką ekon. Zasada monitoringu.
Uwarunkowania polityki rozwoju regionów Cywilizacja informacyjna Ekologizacja - technokratyzacja Demokratyzacja – centralizacja „Unionizacja – autonomizacja Metropolizacja – peryferyzacja
Zrównoważony rozwój Europejska Perspektywa Rozwoju Przestrzennego ; Należy uwzględnić nie tylko środowisko przyrodnicze, ale także aspekty społeczne, ekonomiczne i kulturowe rozwoju.
Założenia polityki regionalnej 2007-2013 1. Strategia lizbońska: 2 podstawowe cele: pobudzanie innowacyjności gospodarki; wzrost zatrudnienia. 2. Polityka spójności opiera się na następujących założeniach: 1). Objęcie polityką spójności wszystkich państw członkowskich; budżet polityki stanowi ponad 1/3 budżetu UE; 2). Zachowanie zasady koncentracji działań realizujących trzy podstawowe cele: „konwergencja”: przyspieszenie rozwoju najsłabszych państw i regionów;
Wzrost i tworzenie nowych miejsc pracy (jest to cel priorytetowy; 81 % środków). -konkurencyjność regionalna i zatrudnienie- zwiększenie konkurencyjności regionów, które nie kwalifikują się do wsparcia w ramach celu 1. -Europejska współpraca terytorialna – umacnianie współpracy transgranicznej.
3). Ograniczenie liczby funduszy strukturalnych do dwóch: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego. 4). Rezygnacja z niektórych inicjatyw. 5). Uproszczenie wdrażania.
Europejska współpraca terytorialna 1). Współpraca transgraniczna; inicjatywy lokalne i regionalne 2). Współpraca transnarodowa 3). Współpraca międzyregionalna. Polska spełnia warunki celu Konwergencja (cały obszar RP); oraz cel 3 Europejska współpraca terytorialna
Ustawa o zasadach polityki regionalnej Prowadzący politykę rozwoju W skali kraju W skali regionu W skali lokalnej Rada Ministrów Samorząd województwa Samorząd powiatowy i gminny Sposób realizacji strategii Strategie rozwoju kraju, strategie sektorowe Strategia rozwoju województwa Strategia rozwoju lokalnego, w tym powiatów i gmin Konkretyzacja Krajowe i regionalne programy operacyjne, umowy i porozumienia międzynarodowe, programy oraz instrumenty prawne i finansowe UE Regionalne programy operacyjne Plany wykonawcze obejmujące skoordynowane tematycznie programy operacyjne
Charakterystyka nowej ustawy Definicja polityki regionalnej – zespół wzajemnie powiązanych działań zmierzających do zapewnienia trwałego i zrównoważonego rozwoju kraju oraz spójności społecznej i gospodarczej oraz terytorialnej w skali kraju, regionu i w skali lokalnej. Ustalenie 15 dziedzin, np. tworzenie nowych miejsc pracy; stymulowanie przedsiębiorczości; modernizacja infrastruktury; Strategia rozwoju kraju będzie przygotowana na 7 lat. Winna zostać opracowana z uwzględnieniem koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, wymagań ochrony środowiska, kierunków rozwoju określonych w dokumentach strategicznych i politykach UE; Forma ustawy; premier będzie informowała corocznie Sejm i senat o stopniu jej wykonania; aktualizacja min 1x na 4 lata Programy operacyjne