Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020 Związek Banków Polskich Warszawa, 9 grudnia 2010r. Jarosław Pawłowski Podsekretarz Stanu Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Podstawowe mankamenty systemu zarządzania rozwojem Słabość i nieefektywność systemu programowania, skutkująca brakiem możliwości osiągania celów polityki rozwoju; Niedostateczne powiązanie poziomu programowania z poziomem operacyjnym; Brak silnego ośrodka koordynacji polityki rozwoju oraz brak sprawnych kanałów współpracy pomiędzy poszczególnymi jej podmiotami; niewystarczające zaangażowanie kierownictwa politycznego jednostek administracji publicznej w prace programowo-strategiczne, Odrębność planowania przestrzennego od planowania społeczno-gospodarczego; Niedostatecznie określone relacje pomiędzy polityką rozwoju i polityką regionalną; Brak przejrzystego systemu finansowania polityki rozwoju. 2

Najważniejsze zmiany w zarządzaniu rozwojem kraju Wprowadzenie perspektywy długookresowej do programowania działań rozwojowych: długookresowa strategia rozwoju kraju o horyzoncie min. 15-letnim (DSRK); Integracja wymiaru społeczno-gospodarczego i terytorialnego: wprowadzenie problematyki przestrzennej i związanej z rozwojem regionalnym do podstawowych dokumentów strategicznych (DSRK, ŚSRK); Zapewnienie spójności wszystkich polityk sektorowych, dziedzinowych i regionalnych: uporządkowanie dokumentów strategicznych (9 zintegrowanych strategii rozwoju); Określenie miejsca i roli polityki regionalnej w ramach polityki rozwoju oraz modyfikacja strategicznych celów polityki regionalnej: wprowadzenie KSRR; Zaangażowanie w realizację celów polityki rozwoju wszystkich szczebli administracji publicznej; Stworzenie ośrodka koordynującego działania rozwojowe kraju -Komitet Koordynacyjny ds. Polityki Rozwoju przy KPRM. 3

KSRR jako horyzontalna strategia rozwoju Długookresowa strategia rozwoju kraju Średniookresowa strategia rozwoju kraju Strategia innowacyjności i efektywności gospodarki Strategia rozwoju transportu Strategia zrównoważonego rozwoju wsi i rolnictwa Strategia bezpieczeństwa narodowego RP Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko Strategia rozwoju zasobów ludzkich Strategia rozwoju kapitału społecznego Sprawne państwo Krajowa strategia rozwoju regionalnego

Polityka zwiększająca efektywność działań rozwojowych w kraju Każdy region jest inny i każdy ma wewnętrzny potencjał rozwojowy, dlatego też… Polityka regionalna jest polityką dla… wszystkich polskich regionów i terytoriów - pomagając w najlepszy sposób wykorzystać ich potencjał rozwojowy a tam, gdzie potrzeba dostarczając zasoby zewnętrzne; ≠ nie jest tylko polityką dla biednych obszarów, ale nie zapomina o nich; Polityka regionalna ma charakter zintegrowany: pozwala na integrację różnych polityk publicznych na poziomie krajowym i regionalnym; wzmacnia koordynację polityk krajowych, sprawiając że są terytorialnie zorientowane; Polityka regionalna jest skuteczna i efektywna – wspomaga niezbędne zmiany instytucjonalne, prawne i finansowe.

Związek z debatą europejską KSRR silnie powiązana z wynikami dyskusji na poziomie europejskim Pewne jej założenia antycypują niektóre wyniki tej debaty – np. warunkowość KSRR przyczyni się do realizacji zapisów Europa 2020 Cele KSRR Priorytety UE 2020 CEL 1. Wspomaganie wzrostu konkurencyjności w regionach CEL 2. Budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowychs INTELIGNETNY ROZWÓJ rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacjach ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ promowanie gospodarki o większej wydajności zasobów, „zielonej” i bardziej konkurencyjnej ROZWÓJ SPRZYJAJĄCYH WŁĄCZENIU SPOŁECZNEMU wzmacnianie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczna i terytorialną

Cele polityki regionalnej Układ celów odzwierciedla podstawowe obszary oddziaływania KSRR do 2020 r. Tworzy triadę: konkurencyjność – spójność – sprawność Specjalny cel ukierunkowany na zdolność instytucjonalną do zarządzania rozwojem – nowość w polityce regionalnej Efektywne wykorzystywanie specyficznych regionalnych i innych terytorialnych potencjałów rozwojowych dla osiągania celów rozwoju kraju – wzrostu, zatrudnienia i spójności w horyzoncie długookresowym 7

Cel 1 Schemat poglądowy kierunków realizacji celu 1

Z naciskiem na "dyfuzję".... Szczególne znaczenie wsparcia działań służących rozprzestrzenianiu procesów rozwojowych z ośrodków silniejszych na pozostałe obszary województw; Wiąże się to z wypracowaniem propozycji nowych instrumentów zorientowanych na obszarach funkcjonalnych – dostosowanych do lokalnych uwarunkowań i potrzeb rozwojowych, przy założeniu: uwzględnienie zarówno metodologicznych aspektów projektowania instrumentów oraz funkcjonalnych powiązań i zależności pomiędzy obszarami, dla których te instrumenty będą wykorzystywane, z innymi obszarami; dopasowanie interwencji adekwatnej dla różnych typów obszarów miejskich i wiejskich, wymagających restrukturyzacji itd.; Wykorzystanie istniejących i nowych instrumentów takich jak granty globalne, programy wspierania rozwoju konkretnych obszarów geograficznych i tematycznych, instrumenty finansowe, w tym inżynierii finansowej ( JEREMIE, JASPERS, JASMINE itp.), klastry, przedsięwzięcia priorytetowe; Propozycje nowych instrumentów przedstawiać będą zasady i sposób ich wykorzystania dla poprawy efektywności wykorzystania środków publicznych w osiąganiu celów KSRR; Zostaną one wykorzystane na etapie wypracowania zasad i szczegółowych rozwiązań wdrożeniowych systemu realizacji polityki regionalnej po 2013, w tym programów operacyjnych zasilanych środkami pochodzącymi z Unii Europejskiej, a także do konsultacji z Komisją Europejską w ramach dyskusji nad kształtem przyszłej polityki spójności.

Cel 2 Cel ten dotyczy wybranych obszarów zagrożonych marginalizacją, czyli procesem stałego pogarszania się perspektyw rozwojowych bez możliwości ich przezwyciężenia bez zewnętrznego wsparcia dostarczanego z poziomu krajowego lub regionalnego. Obszary te nazwane są obszarami problemowymi - łącznie z ośrodkami metropolitalnymi i pozostałymi miastami wojewódzkimi oraz otaczającymi je obszarami, gdzie zakładana jest dyfuzja procesów rozwojowych, stanowią wspólnie obszary strategicznej interwencji polityki regionalnej państwa. 10

grant globalny, inżynieria finansowa, Cel 3 Charakter horyzontalny - obejmuje wszystkie instytucje odgrywające rolę w prowadzeniu i realizacji polityk publicznych ukierunkowanych terytorialnie. Zwiększenie roli województw - głównych ośrodków decyzyjnych i koordynacyjnych na poziomie regionalnym. Wskazuje nowe instrumenty wdrażania polityki regionalnej, podnoszące efektywność i ukierunkowane na wielopoziomowe, zintegrowane podejście, m.in.: grant globalny, inżynieria finansowa, krajowe i regionalne obserwatoria rozwoju regionalnego, krajowe i regionalne fora terytorialne, mechanizm warunkowości i rezerwa efektywnościowa, nowy kontrakt terytorialny. 11 11

Najważniejsze implikacje KSRR dla bankowości Koncentracja interwencji publicznej na działaniach, które umożliwią trwałe zwiększenie bazy dochodowej na poszczególnych obszarach; Wykorzystanie w sposób szerszy niż dotychczas wspólnotowych inicjatyw wykorzystujących instrumenty inżynierii finansowej; Większa koncentracja na wspieraniu rozwoju i wykorzystania tzw. instrumentów rewolwingowych [fundusze pożyczkowe, poręczeniowe], przynoszących zwrot z poniesionych inwestycji i długoterminowe korzyści gospodarcze i społeczne; Upowszechnianie mechanizmów i form partnerstwa publiczno-prywatnego i wzrost liczby partnerstw lokalnych i publiczno-prywatnych. Wykorzystanie Krajowego Forum Terytorialnego (KFT) oraz Regionalnych Forów Terytorialnych (RFT), w celu promocji i wymiany doświadczeń w zakresie m.in. prowadzonych działań związanych ze zwiększaniem bazy dochodowej podmiotów publicznych i prywatnych. 12

Dalsze prace... Plan działań KSRR 2 listopada 2010 r. – przyjęcie „mapy drogowej” do KSRR przez RM; Najważniejsze działania do wykonania w pierwszej kolejności (stopień skomplikowania, priorytetowy charakter, warunkujące realizację innych działań): Uporządkowanie kompetencji horyzontalnych i wertykalnych (II kw. 2012 r.), Racjonalizacja systemu finansów publicznych – „terytorializacja” (II kw. 2012 r.), Wdrożenie mechanizmu kontraktu terytorialnego (I kw. 2014 r.), Wprowadzenie jednolitych standardów usług publicznych (IV kw. 2012 r.). Realizacja ww. działań odbywać się będzie przy partnerskiej współpracy resortów, samorządów różnych szczebli, gł. wojewódzkiego, instytucji uczestniczących w systemie wdrażania funduszy strukturalnych, polityki rozwoju (np. agencji rozwoju regionalnego itp.), zewnętrznych ekspertów.

Kontrakt terytorialny - instrument osiagania celów KSRR Zapewni większe dostosowanie interwencji sektorowej do potrzeb regionalnych poprzez zestawienie priorytetów krajowych z oczekiwaniami i uwarunkowaniami regionalnymi; Zapewni komplementarność interwencji przez realizację przedsięwzięć wspólnych dla rządu i samorządu oraz możliwość integracji projektów o różnym charakterze (miękkich/twardych) w ramach jednego przedsięwzięcia; Umożliwi realizacji przedsięwzięć, które nie byłyby zrealizowane bez niego lub byłyby realizowane w innej formie i finansowane z innych źródeł (np. tylko przez samorząd bez udziału rządu i partnerów i bez montażu finansowego); Określi precyzyjnie interwencję w ramach obszarów strategicznej interwencji indykatywnie wskazanych w Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego; Obejmie jedynie najważniejsze przedsięwzięcia realizowane w regionie; Uzgadniany przez MRR i Marszałka województwa jako reprezentantów rządu i samorządu wszystkich szczebli.

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Dziękuję za uwagę Ministerstwo Rozwoju Regionalnego polityka.regionalna@mrr.gov.pl