Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP Wydział Politologii ZAŁOŻENIA NOWEJ STRATEGII BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP Stanisław Koziej Szef BBN 24 marca 2014

AGENDA Podstawy nowelizacji SBN Kompleksowe i zintegrowane podej-ście do bezpieczeństwa Zagrożenia i wyzwania w dziedzinie bezpieczeństwa Doktryna i priorytety strategiczne w dziedzinie bezpieczeństwa Podsumowanie

KONCEPCYJNE PODSTAWY BEZPIECZEŃSTWA STRATEGICZNY PRZEGLĄD BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO 2010-2012 PREZYDENT RP Raport Komisji SPBN 2012 Biała Księga BN 2013 Polityczno-Strategiczna Dyrektywa Obronna RP 2014?/2015? Strategia Bezpieczeństwa Narodowego RP 2014? RADA MINISTRÓW Zatwier-dza PRP Wydaje PRP Inne strategie, plany i programy 3

PODSTAWY NOWELIZACJI SBN I. KONCEPCYJNE: Strategiczny Przegląd Bezpieczeństwa Narodowego RP 2010-2012: Raport Komisji SPBN (zastrzeżony) Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego RP II. NORMATYWNE: Ustawa o powszechnym obowiązku obrony Zarządzenie Prezesa RM ws. powołania Między-resortowego Zespołu do spraw Opracowania Strategii Bezpieczeństwa Narodowego RP III. MERYTORYCZNE: Kompleksowe podejście do bezpieczeństwa narodowego Zmiany w środowisku strategicznym (warunki bezpie-czeństwa) Doktryna bezpieczeństwa narodowego („zwrot strate-giczny”; priorytety)

NOWA STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO: STAN PRAC Zakończenie uzgodnień międzyresortowych – marzec/kwiecień br. Przyjęcie projektu SBN RP przez Radę Ministrów w formie uchwały, przekazanie Prezydentowi RP – II kw. br. Zatwierdzenie SBN RP przez Prezydenta RP – II kw. br. Opracowanie i wydanie nowej Polityczno-Strategicznej Dyrektywy Obronnej RP – III/IV kw. br.

KOMPLEKSOWE PODEJŚCIE DO BEZPIECZEŃSTWA KIEROWANIE BEZPIECZEŃSTWEM NARODOWYM DZIEDZINY BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO Obronna Ochronna Społeczna Gospodarcza SEKTORY BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO dyplomatyczny militarny wywiadowczy kontrwywiadowczy prawa i porządku publicznego ratownictwa kulturowy edukacyjny socjalny demograficzny migracyjny … finansowy energetyczny transportowy infrastruktury krytycznej środowiska naturalnego TRANSSEKTOROWE OBSZARY BEZPIECZEŃSTWA (np. cyberbezpieczeństwo; bezpieczeństwo antyterrorystyczne) 6

OBYWATELE jako swoiste atomy tej całości (państwa) POLSKA JAKO PODMIOT BEZPIECZEŃSTWA: INTERESY NARODOWE I CELE STRATEGICZNE PODSTAWOWE WYMIARY/POZIOMY FUNKCJONOWANIA PAŃSTWA (ART. 5 KONSTYTUCJI RP): INTERESY W DZIEDZINIE BEZPIECZEŃSTWA: CELE STRATEGICZNE: PAŃSTWO jako byt polityczny istniejący w określonej granicami przestrzeni (terytorium) Zagwarantowanie niepodle-głości i nienaruszalności granic Dysponowanie własnym potencjałem i członkostwo w silnych sojuszach Zapewnienie wolnego i bezpiecznego życia obywateli Ochrona indywidualna obywateli i zbiorowa ludności Zapewnienie bezpieczeństwa zrównoważonego rozwoju społecznego i gospodarczego Zapewnienie społeczno-gospodarczego wsparcia systemu bezpieczeństwa narodowego Cele dotyczące działań (operacyjne) i przygotowań (preparacyjne) państwa , obywateli i zasobów OBYWATELE jako swoiste atomy tej całości (państwa) Indywidualne i zbiorowe ZASOBY/DOBRA/WARTOŚCI materialne (gospodarcze) i niematerialne (społeczne)

ŚRODOWISKO STRATEGICZNE: WARUNKI BEZPIECZEŃSTWA Globalne: USA jako strategiczny punkt ciężkości (zwrot ku Azji?, co z Europą?, a Rosja?); zagrożenia transnarodowe – terroryzm i przestępczość globalna, proliferacja BMR; surowce - wyzwania, zagrożenia i szanse; cyberprzestrzeń - zagrożenia/ryzyka/wyzwania/szanse Europejskie: Rosja i „przyrosyjska” strefa podwyższonego ryzyka; NATO postafgańskie?, UE – ryzyka kryzysowe, bez strategicznego drogowskazu, szanse integracyjne, UE-NATO?, balans strategicznego zainteresowania Wschód – Południe: niekorzystny dla Wschodu Krajowe: społeczne (demografia, migracje, przestępczość); gospodarcze (energetyka, infra-struktura, finanse); cyberprzestrzeń

KONFLIKT ROSYJSKO-UKRAIŃSKI Najpoważniejsze od lat wyzwanie dla bezpieczeństwa euroatlanty-ckiego: „albo – albo” Sytuacja i scenariusze: Kontrolowana, „podkrytyczna” niestabilność Eskalacja Deeskalacja Skutki dla Polski

DOKTRYNA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO Skoncentrowanie głównego wysiłku na zapewnieniu bezpośredniego bezpieczeństwa, w tym obrony państwa i wzmocnieniu strategicznej odporności kraju (na agresję) Własny potencjał obronny – podstawowy filar i gwarancja polskiego bezpieczeństwa; NATO, UE, strategiczne partnerstwa – filary wspierające Zdolności do obrony terytorium i przeciw-zaskoczeniowe – polska specjalizacja w NATO i UE Potrzeba umacniania podmiotowości strate-gicznej na arenie międzynarodowej

PRIORYTETY STRATEGII (1): OPERACYJNE Utrzymanie i demonstrowanie własnej determinacji i gotowo-ści do działania Umacnianie międzynarodowej wspólnoty bezpieczeństwa Wspieranie i selektywny udział w działaniach społeczności międzynarodowej

PRIORYTETY STRATEGII (2): PREPARACYJNE Podsystem kierowania bezpieczeństwem – integracja Podsystemy operacyjne – profesjonalizacja Podsystemy wsparcia – powszechność przygotowań, w tym edukacja dla bezpieczeństwa

PODSUMOWANIE Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego RP – ważny punkt odniesienia w zakresie edukacji dla bezpieczeństwa Strategia Bezpieczeństwa Narodowego RP – kierunki działań Plany operacyjne funkcjonowania pod-miotów administracji publicznej (resortów, województw, powiatów, miast i gmin) w czasie zagrożenia i wojny (zarządzanie kryzysowe) Programy przygotowań (programy poza-militarnych przygotowań obronnych pod-miotów administracji publicznej)

https://twitter.com/SKoziej DZIĘKUJĘ Zapraszam na: www.bbn.gov.pl www.koziej.pl https://twitter.com/SKoziej