Koncepcja klastra a konkurencyjność przedsiębiorstw Stanisław Szultka Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową Tarnów, 27 marca 2003

Od konkurencji... do konkurencji klastrów Kapitalizm sojuszników (alliance capitalism) Kapitalizm konkurentów

Klastry są to geograficzne skupiska wzajemnie powiązanych firm, wyspecjalizowanych dostawców, jednostek świadczących usługi, firm działających w pokrewnych sektorach i związanych z nimi instytucji w poszczególnych dziedzinach, konkurujących między sobą, ale także współpracujących. M. Porter, 1990

Klastry są to geograficzne skupiska wzajemnie powiązanych firm, wyspecjalizowanych dostawców, jednostek świadczących usługi, firm działających w pokrewnych sektorach i związanych z nimi instytucji w poszczególnych dziedzinach, konkurujących między sobą, ale także współpracujących. M. Porter, 1998

Struktura klastra

Koncepcja klastra Koncentruje się na wszystkich elementach klastra, a nie na indywidualnym przedsiębiorstwie, Koncentruje się na partnerstwie pomiędzy poszczególnymi „aktorami” życia gospodarczego (klienci, dostawcy, konkurenci, instytucje wspierające), Nastawienie na osiąganie długookresowych celów i budowaniu wewnętrznych zdolności/ przewag, Koncentruje się na lokalnym otoczeniu przedsiębiorczości, a nie na subsydiowaniu firm czy przedsięwzięć,

Po co te klastry? Lokalny łańcuch podażowy Szybszy dostęp, niższe koszty transportu Wyspecjalizowana siła robocza Wyższa produktywność Specjalistyczne usługi Szybszy i łatwiejszy dostęp Możliwość wspólnych przedsięwzięć, pracy w sieciach Duża liczba firm Możliwość wyboru dostawcy Niższy koszt, wyższa jakość Po co te klastry? Wspólna wizja, planowanie Stowarzyszenia Uczenie się Transfer technologii i innowacje

Włoski klaster obuwniczy Źródło: Porter, M., Konkurencyjna przewaga narodów, 1990.

Kalifornijski klaster win Źródło: Porter, M., Konkurencyjna przewaga narodów, 1990.

Klaster technologii informatycznych w Cambridge Źródło: Cooke, P. Clusters as Key Determinants of Economic Growth: The Example of Biotechnology in: Mariussen, Aa. (2001),

Instrumenty polityki opartej o klastry w krajach OECD Wspieranie sieci przedsiębiorstw, Promocja zachowań kooperatywnych, Wspieranie dostępu do specyficznej dla klastra infrastruktury, Rozwój zasobów ludzkich, kształcenie pracowników, Wspieranie rozwoju usług okołobiznesowych, Przyciąganie inwestycji zagranicznych, Poprawa dostępu do źródeł finansowania, Wspieranie eksportu.

Warunki skutecznej polityki opartej o klastry: - wspierać klastry mające rzeczywiste przewagi i/lub szanse na osiągniecie przewag w przyszłości, - należy unikać nadmiernego uzależnienia od jednej specjalizacji, - klastry nie mogą być „zamknięte” muszą mieć powiązania z innymi regionami/ krajami, - niezbędne jest zaangażowanie jak najszerszej rzeszy interesariuszy

Słabości klastrów w Polsce Dominująca kultura konkurencji, Brak formalnych struktur organizacyjnych, Niechęć do uczestnictwa w stowarzyszeniach/ zrzeszeniach, Słabe związki z sektorem B+R, Bardzo ograniczona rola (współpraca) władz publicznych,

Więcej informacji na stronie: www.klastry.pl Dziękuję za uwagę.