Kierunki przemian Szkolnictwa Wyższego a nowoczesne metody i techniki kształcenia Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Założenia do reformy Ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym – wybrane aspekty: poprawa jakości kształcenia, lepsze wykorzystanie potencjału badawczego i dydaktycznego polskich uczelni, integracja uczelni z otoczeniem społeczno-gospodarczym – tworzenie regionów wiedzy.

zintegrowanie programów nauczania z europejska przestrzenią szkolnictwa wyższego, a przez to zwiększenie mobilności studentów i pracowników naukowo-dydaktycznych, deregulacje standaryzacji kształcenia i zwiększenie autonomii uczelni w zakresie określania kierunków studiów oraz treści programowych zgodnych z Krajowymi Ramami Kwalifikacji (KRK) wynikającymi z Deklaracji Bolońskiej, ściślejsze powiązanie uczelni z sektorem zewnętrznym i gospodarką poprzez włączenie praktyków do określania programów nauczania oraz do dydaktyki w uczelniach wyższych,

większe umiędzynarodowienie uczelni poprzez włączenie naukowców zagranicznych i polskich pracujących za granicą do edukacji w kraju oraz szersze otwarcie uczelni na studentów zagranicznych, skrócenie ścieżki naukowej pracowników naukowo-dydaktycznych poprzez wprowadzenie uproszczonej procedury habilitacyjnej dla naukowców w Polsce i zrównanie statusu samodzielnych pracowników naukowych pracujących za granicą i w Polsce.

Krajowe ramy kwalifikacji Instrument służący do klasyfikacji kwalifikacji zgodnie z zestawem kryteriów dla określonych osiąganych poziomów nauczania. Jego zadaniem jest integracja i koordynacja krajowych podsystemów kwalifikacji, zapewnienie nie-dyskryminujących warunków i poprawę przejrzystości, dostępu, stopniowania i jakości kwalifikacji w odniesieniu do rynku pracy i społeczeństwa obywatelskiego.

Uczenie się przez całe życie Lifelong Learning zasada równego traktowania i pełnego korzystania z potencjału uczenia się formalnego i innego niż formalne – zasada ta jest wyrażona w idei lifewide learning, czyli doceniania uczenia się w różnych formach i miejscach, w rożnych rolach życiowych, zasada oceny i oficjalnego uznawania efektów uczenia się niezależnie od cech jego przebiegu – zasada ta jest wyrażona w idei learning outcomes, czyli określania wartości efektów uczenia się na podstawie oceny rzeczywistych kompetencji, a nie na podstawie tego jak, gdzie i kiedy te kompetencje były zdobywane,

zasada ułatwiania uczenia się od pierwszych do ostatnich lat życia wyrażona w idei lifelong learning, której skuteczność zależy nie tyle od nakłaniania do nauki w tradycyjnym rozumieniu, co od stopnia realizacji zasad lifewide learning i learning outcomes, tj. od: dostrzegania wartości uczenia się w różnych formach, miejscach i okresach życia, w tym wartości uczenia się praktycznego oraz praktycznej użyteczności uczenia się (także po 80-tym roku życia), dostępnej i rzetelnej oceny efektów uczenia się niezależnie od tego jak, gdzie i kiedy ono zachodziło, doceniania tych efektów w systemach kwalifikacji.

Kompetencje kluczowe w uczeniu się przez całe życie Kompetencje są definiowane jako połączenie wiedzy, umiejętności i postaw odpowiednich do sytuacji. Kompetencje kluczowe to te, których wszystkie osoby potrzebują do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem, integracji społecznej i zatrudnienia.

Kompetencje kluczowe porozumiewanie się w języku ojczystym, porozumiewanie się w językach obcych, kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne, kompetencje informatyczne, umiejętność uczenia się, kompetencje społeczne i obywatelskie, inicjatywność i przedsiębiorczość, świadomość i ekspresja kulturalna.

Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 września 2007 r. w sprawie warunków, jakie muszą być spełnione, aby zajęcia dydaktyczne na studiach mogły być prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość posiadanie kadry nauczycieli akademickich przygotowanych do prowadzenia zajęć dydaktycznych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, zapewnienie dostępu do infrastruktury informatycznej, oprogramowania, które umożliwiają synchroniczną oraz asynchroniczną interakcję między studentami i nauczycielami akademickimi, zapewnienie materiałów dydaktycznych opracowanych w formie elektronicznej,

zapewnienie każdemu studentowi możliwość osobistych konsultacji z prowadzącym zajęcia dydaktyczne w siedzibie uczelni, zapewnienie bieżącej kontroli postępów w nauce studentów, weryfikacja wiedzy i umiejętności, w tym również poprzez przeprowadzenie zaliczeń i egzaminów kończących zajęcia dydaktyczne z określonego przedmiotu w siedzibie uczelni, zapewnienie bieżącej kontroli aktywności prowadzących zajęcia.

Przykłady zastosowania metody kształcenia na odległość Centrum Zdalnego Nauczania – Uniwersytet Jagielloński, Centrum Otwartej i Multimedialnej Edukacji – Uniwersytet Warszawski, Centrum Edukacji Niestacjonarnej - Politechnika Gdańska, Centrum Nauczania Zdalnego - Uniwersytet Szczeciński, Centrum Kształcenia Ustawicznego. Ośrodek Edukacji Niestacjonarnej - Politechnika Świętokrzyska, Ośrodek Kształcenia na Odległość OKNO - Politechnika Warszawska.

Instrumenty wsparcia finansowego

Program Operacyjny Kapitał Ludzki Upowszechnienie edukacji społeczeństwa na każdym etapie kształcenia przy równoczesnym zwiększeniu jakości usług edukacyjnych i ich silniejszym powiązaniu z potrzebami gospodarki opartej na wiedzy, Kwota przewidziana na realizację całego Programu wynosi ok. 11,4 MLD EURO, z czego na realizację Priorytetu IV „Szkolnictwo wyższe i nauka” przeznaczono: 960 366 839 EUR. Alokacja na konkursy w roku 2009: 1/POKL/4.1.1/2009 – 400 000 000 PLN 2/POKL/4.1.1/2009 – 300 000 000 PLN 1/POKL/4.1.2/2009 – 200 000 000 PLN 1/POKL/4.2/2009 - 30 000 000 PLN 2/POKL/4.2/2009 - 30 000 000 PLN 3/POKL/4.2/2009 - 15 500 000 PLN

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw, wzrost konkurencyjności polskiej nauki, zwiększenie znaczenia roli nauki w rozwoju gospodarczym, zwiększenie udziału innowacyjnych produktów polskiej gospodarki w rynku międzynarodowym, wzrost wykorzystania technologii informacyjnych i komuni-kacyjnych w gospodarce. Kwota przewidziana na realizację całego Programu wynosi 9 711 mld EUR z czego na realizację Priorytetu I Badania i rozwój nowoczesnych technologii  oraz  Priorytetu II Infrastruktura sfery B+R przeznaczono kwoty po 1,3 mld EUR Alokacja na konkursy w roku 2009: Działanie 2.1 – 90 474 510 Euro, Działanie 2.2 – 42 058 824 Euro, Działanie 2.3 – 90 000 000 Euro.

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko unowocześnienie infrastruktury szkolnictwa wyższego oraz zwiększenie udziału liczby studentów na priorytetowych kierunkach studiów, podniesienie jakości kształcenia na uczelniach poprzez wykorzystanie technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT) Łączna wielkość środków finansowych zaangażowanych w realizację PO IŚ na lata 2007-2013 wyniesie 37,6 mld euro, z czego wkład unijny wynosić będzie 27,9 mld euro, zaś wkład krajowy – 9,7 mld euro. szkolnictwo wyższe – 500,0 mln euro. Obecnie na Liście projektów rekomendowanych do wsparcia znajduje się 10 projektów podstawowych na łączną kwotę dofinansowania 388 583 089,27 zł oraz 9 projektów rezerwowych na łączną kwotę 478 370 293,29 zł.

Dziękuję za uwagę Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego ul. Wspólna 1/3, 00-529 Warszawa tel. 22/529 27 18