ORGANY I ORGANIZACJE OCHRONY KONSUMENTA Barbara Denisiuk
KONSUMENT – STRONA SŁABSZA, WYMAGAJ Ą CA OCHRONY. KTO POMO Ż E?
Urz ą d Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) jest centralnym organem administracji rz ą dowej, w ł a ś ciwym w sprawach ochrony konsumentów, ale nie tylko, bo tak ż e w sprawach ochrony konkurencji. W sk ł ad Urz ę du wchodzi centrala w Warszawie oraz delegatury Urz ę du w Bydgoszczy, w Gda ń sku, w Katowicach, w Krakowie, w Lublinie, w Ł odzi, w Poznaniu, w Warszawie i we Wroc ł awiu. Organem, który jest wykorzystywany przez UOKiK, jest tak ż e podleg ł a mu Inspekcja Handlowa, wraz z G ł ównym Inspektorem Inspekcji Handlowej.
Do Urz ę du Ochrony Konkurencji i Konsumentów zwróci ć si ę mo ż na wówczas, gdy zosta ł y naruszone zbiorowe interesy konsumentów. Z tak ą sytuacj ą mamy do czynienia wówczas, gdy bezprawna praktyka dotyka lub mo ż e dotyczy ć nieograniczonej liczby osób – np. z ł y system obs ł ugi klienta, wprowadzaj ą ca w b łą d reklama, nieprawdziwa informacja na opakowaniu produktu, ukryte wady przedmiotu itd. Skargi i wnioski mog ą by ć wnoszone pisemnie, telegraficznie, faksem, poczt ą elektroniczn ą. Po otrzymaniu skargi Urz ą d mo ż e wszcz ąć post ę powanie administracyjne i w jego wyniku podejmuje decyzj ę.
Prezes UOKIK (ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów) Art. 29 ust. 1. Prezes Urz ę du jest centralnym organem administracji rz ą dowej w ł a ś ciwym w sprawach ochrony konkurencji i konsumentów. Prezes Rady Ministrów sprawuje nadzór nad dzia ł alno ś ci ą Prezesa Urz ę du.
Prezes UOKIK Art. 31 Do zakresu dzia ł ania Prezesa Urz ę du nale ż y: 1) sprawowanie kontroli przestrzegania przez przedsi ę biorców przepisów ustawy; 2) wydawanie decyzji w sprawach praktyk ograniczaj ą cych konkurencj ę, w sprawach koncentracji przedsi ę biorców, w sprawach o uznanie postanowie ń wzorca umowy za niedozwolone oraz w sprawach praktyk naruszaj ą cych zbiorowe interesy konsumentów, a tak ż e innych decyzji przewidzianych w ustawie; 3) prowadzenie bada ń stanu koncentracji gospodarki oraz zachowa ń rynkowych przedsi ę biorców;
Prezes UOKIK 4) przygotowywanie projektów rz ą dowych programów rozwoju konkurencji oraz projektów rz ą dowej polityki konsumenckiej; 5) wspó ł praca z krajowymi i mi ę dzynarodowymi organami i organizacjami, do których zakresu dzia ł ania nale ż y ochrona konkurencji i konsumentów; 6) wykonywanie zada ń i kompetencji organu ochrony konkurencji pa ń stwa cz ł onkowskiego Unii Europejskiej, okre ś lonych w rozporz ą dzeniu nr 1/2003/WE oraz w rozporz ą dzeniu nr 139/2004/WE;
Prezes UOKIK 7) wykonywanie zada ń i kompetencji w ł a ś ciwego organu oraz jednolitego urz ę du łą cznikowego pa ń stwa cz ł onkowskiego Unii Europejskiej, okre ś lonych w rozporz ą dzeniu nr 2006/2004/WE; 8) opracowywanie i przedk ł adanie Radzie Ministrów projektów aktów prawnych dotycz ą cych ochrony konkurencji i konsumentów; 9) przedk ł adanie Radzie Ministrów okresowych sprawozda ń z realizacji rz ą dowych programów rozwoju konkurencji i polityki konsumenckiej; 10) wspó ł praca z organami samorz ą du terytorialnego, w zakresie wynikaj ą cym z rz ą dowej polityki konsumenckiej;
Prezes UOKIK 12) opracowywanie i wydawanie publikacji oraz programów edukacyjnych popularyzuj ą cych wiedz ę o ochronie konkurencji i konsumentów; 13) wyst ę powanie do przedsi ę biorców w sprawach z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów; 14) realizacja zobowi ą za ń mi ę dzynarodowych Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie wspó ł pracy i wymiany informacji w sprawach ochrony konkurencji i konsumentów oraz pomocy publicznej; 15) gromadzenie i upowszechnianie orzecznictwa w sprawach z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów, w szczególno ś ci przez zamieszczanie decyzji Prezesa Urz ę du na stronie internetowej Urz ę du;
Prezes UOKIK 16) wspó ł praca z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezb ę dnym do realizacji jego zada ń ustawowych; 16a) wspó ł praca z Agencj ą do spraw Wspó ł pracy Organów Regulacji Energetyki, z organem w ł a ś ciwym do spraw regulacji gospodarki paliwami i energi ą oraz organem w ł a ś ciwym w sprawach nadzoru nad rynkiem finansowym, w zakresie niezb ę dnym do wykonywania obowi ą zków wynikaj ą cych z rozporz ą dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1227/2011 z dnia 25 pa ź dziernika 2011 r. w sprawie integralno ś ci i przejrzysto ś ci hurtowego rynku energii; 17) wykonywanie innych zada ń okre ś lonych w ustawie lub ustawach odr ę bnych
Prezes UOKiK wydaje Dziennik Urz ę dowy Ochrony Konkurencji i Konsumentów, w którym publikuje swoje decyzje. Prezes UOKiK mo ż e podawa ć do publicznej wiadomo ś ci tak ż e informacje o wynikach kontroli innych organów – np. Inspekcji Handlowej, oraz informacje o innych swoich dzia ł aniach, podj ę tych w zakresie ochrony praw konsumentów.
Urz ą d Ochrony Konkurencji i Konsumentów Plac Powsta ń ców Warszawy Warszawa tel.:
Powiatowy (Miejski) Rzecznik Konsumentów wykonuje zadania powiatu (lub miasta) w zakresie ochrony interesów konsumentów. Jego podstawowym obowi ą zkiem jest zapewnienie bezp ł atnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów. Oznacza to, ż e do Rzecznika mo ż na zwróci ć si ę w indywidualnej sprawie, poniewa ż jest on naszym reprezentantem, który ma broni ć naszych interesów. Mo ż e wi ę c skontaktowa ć si ę z nieuczciw ą firm ą i spróbowa ć wp ł yn ąć na za ł atwienie sprawy. Je ż eli to nie poskutkuje, mo ż e pozwa ć przedsi ę biorc ę do s ą du i wzi ąć udzia ł w post ę powaniu.
Obecnie w Polsce dzia ł a 369 rzeczników, którzy wspieraj ą nas w rozwi ą zywaniu sporów z przedsi ę biorc ą. Ich dzia ł alno ść ma na celu nie tylko pomóc w konkretnej sprawie, ale przede wszystkim przekona ć konsumentów do zasadno ś ci dochodzenia swoich praw. Adres i kontakt do odpowiedniego powiatowego rzecznika mo ż na znale źć na stronie UOKiK.
Powiatowy Rzecznik Konsumentów we Wroc ł awiu dzia ł a wy łą cznie: na rzecz mieszka ń ców powiatu wroc ł awskiego. Powiat wroc ł awski obejmuje gminy: Czernica, D ł ugo łę ka, Jordanów Ś l ą ski, K ą ty Wroc ł awskie, Kobierzyce, Mietków, Sobótka, Siechnice oraz Ż órawina. na rzecz konsumenta, czyli osoby fizycznej dokonuj ą cej z przedsi ę biorc ą czynno ś ci prawnej niezwi ą zanej bezpo ś rednio z jej dzia ł alno ś ci ą gospodarcz ą lub zawodow ą.
Powiatowy Rzecznik Konsumentów we Wroc ł awiu Dla mieszka ń ców Wroc ł awia w ł a ś ciwy jest Miejski Rzecznik Konsumentów, maj ą cy siedzib ę przy ul. Gabrieli Zapolskiej 4, Wroc ł aw, I pi ę tro, pokoje: , dost ę pny pod numerem tel: (71) , (71) Biuro Rzecznika jest czynne od poniedzia ł ku do pi ą tku w godzinach 7:45 do 15:45. Terminy spotka ń nale ż y ustala ć telefonicznie pod numerem tel: (71)
Inspekcja Handlowa podlega Prezesowi UOKiK. Jest ona wyspecjalizowanym organem kontroli powo ł anym do ochrony interesów konsumentów oraz interesów gospodarczych pa ń stwa. Do jej zada ń nale ż y w szczególno ś ci kontrola legalno ś ci i rzetelno ś ci dzia ł ania przedsi ę biorców, kontrola produktów i us ł ug wprowadzonych do obrotu, jak równie ż podejmowanie mediacji w celu ochrony interesów i praw konsumentów oraz prowadzenie poradnictwa konsumenckiego. Do zada ń Inspekcji nale ż y tak ż e organizowanie i prowadzenie Sta ł ych Polubownych S ą dów Konsumenckich.
G ł ówny Inspektorat Inspekcji Handlowej Pl. Powsta ń ców Warszawy Warszawa tel.: fax:
Federacja Konsumentów Kluby Federacji znajduj ą si ę w 48 miastach na terenie ca ł ej Polski. Do takiego klubu mo ż na si ę zwróci ć osobi ś cie lub zadzwoni ć. Je ż eli sprawa jest bardziej skomplikowana i nie wystarczy telefoniczna porada, prawnicy federacji mog ą podj ąć bezpo ś redni ą interwencj ę - np. zwróci ć si ę do nieuczciwego sprzedawcy i wykaza ć mu, ż e post ą pi ł niezgodnie z przepisami.
Rada Krajowa Federacji Konsumentów Plac Powsta ń ców Warszawy Warszawa tel.: fax: konsumentow.org.pl
Stowarzyszenie Konsumentów Polskich Organizacja, w której bezp ł atnie mo ż na uzyska ć pomoc i porad ę. W odró ż nieniu od Federacji Konsumentów nie ma biur regionalnych na terenie kraju, mo ż na wi ę c zg ł asza ć problemy listownie, telefonicznie lub em. Siedziba Stowarzyszenia Konsumentów Polskich ul. Gizów Warszawa tel.: fax:
Europejskie Centrum Konsumenckie w Polsce nale ż y do ECC-Net, sieci centrów, które informuj ą konsumentów o ich prawach w Unii Europejskiej, bezp ł atnie udzielaj ą porad i pomocy w polubownym rozwi ą zywaniu sporów ponadgranicznych. Konsumenci mog ą zg ł asza ć do ECK swoje skargi na przedsi ę biorców zwi ą zane z zakupami w innych krajach UE, Norwegii i Islandii oraz podró ż ami po Europie.
Zadania sieci ECK Informowanie konsumentów o mo ż liwo ś ciach jakie stwarza Jednolity Rynek UE; Pomoc w rozwi ą zywaniu indywidualnych problemów/skarg konsumenckich zwi ą zanych z transakcjami ponadgranicznymi; Pomoc konsumentom w korzystaniu z pozas ą dowych procedur rozstrzygania sporów o zasi ę gu pan-Europejskim; Pomoc w ł atwym i ś wiadomym korzystaniu z tych procedur w kontek ś cie ponadgranicznym;
Zadania sieci ECK Wspó ł praca wewn ą trz sieci a tak ż e z innymi europejskimi sieciami takimi jak: FIN-NET (Financial Network), SOLVIT oraz Europejska Sie ć S ą downicza (EJN) w sprawach cywilnych i handlowych; Dostarczanie informacji na temat krajowego i unijnego prawodawstwa oraz orzecznictwa; Dostarczanie analiz porównawczych w zakresie cen, legislacji i innych kwestii istotnych dla konsumentów; Dostarczanie Komisji Europejskiej informacji na temat problemów konsumenckich w UE.
Europejskie Centrum Konsumenckie w Polsce Plac Powsta ń ców Warszawy Warszawa tel.: , fax:
Dzi ę kuj ę za uwag ę !