1 Analiza menedżerska Materiały

2 Analizę menadżerską charakteryzuje: - Wysoki stopień uogólnienia - Agregacja zjawisk gospodarczych - Ujęcie finansowe

3 Najbardziej ogólnym celem analizy menadżerskiej jest umożliwienie efektywnego zarządzania, które w długim okresie ma doprowadzić do jak najwyższej wartości przedsiębiorstwa

4 Bardziej szczegółowe określenie celu analizy menadżerskiej: …umożliwienie zarządzającym osiągnięcie jak najwyższej efektywności finansowej przy ograniczeniu skali ryzyka finansowego Zadania analizy menadżerskiej: -Ocena realizacji podstawowych celów finansowych -Wskazanie kierunków rozwoju przedsiębiorstwa -Ocena poziomu efektywności finansowej -Wykrywanie zakłóceń i nieprawidłowości w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa -Wskazanie rezerw poprawy efektywności

Podstawowe decyzje w przedsiębiorstwie: operacyjne - o poziomie kosztów i w zakresie bieżącego zarządzania finansami (np. ustalenie polityki kredytowej), inwestycyjne - o alokacji kapitału (o inwestycjach w zakresie zakupów rzeczowych aktywów trwałych), finansowe - o wyborze źródeł finansowania (decyzje o zaciągnięciu kredytów, pożyczek, zobowiązań), dywidendowe - o podziale wyniku finansowego (o podziale zysku na dywidendy oraz na część zainwestowaną w firmie).

6

7 Analiza menadżerska obejmuje: - analizę retrospektywną (ocenę zdarzeń, zjawisk minionych), - analizę prospektywną (analizę potrzebną do oceny działań przyszłych)

8 KryteriumRodzaje wskaźników Przedmiot Wskaźniki nakładów Wskaźniki efektów Wskaźniki efektywności Jednostka miary W jedn. naturalnych Wartościowe Procentowe Niemianowane Zakres zjawisk Wskaźniki syntetyczne Wskaźniki cząstkowe Sposób wyrażenia Wskaźniki bezwzględne (absolutne) Wskaźniki względne (stosunkowe) Budowa (formuła) Wskaźniki struktury Wskaźniki dynamiki Wskaźniki natężenia Wskaźniki pokrycia Rodzaje wskaźników ekonomicznych

9 Analiza sytuacji majątkowej i kapitałowej Analiza bilansu

10

11 P A S Y W A B I L A N S O W E ______________________________________________________________________ A. KAPITAŁ WŁASNY I. Kapitał podstawowy II. Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna) III. Udziały (akcje) własne do umorzenia (wielkość ujemna) IV. Kapitał zapasowy V. Kapitał z aktualizacji wyceny VI. Pozostałe kapitały rezerwowe VII. Zysk z lat ubiegłych VII. Zysk netto IX. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna) B. ZOBOWIĄZANIA I REZERWY NA ZOBOWIĄZANIA I. Rezerwy na zobowiązania 1. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 2. Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne 3. Pozostałe rezerwy II. Zobowiązania długoterminowe 1. Wobec jednostek powiązanych 2. Wobec pozostałych jednostek - kredyty i pożyczki - z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych - inne III. Zobowiązania krótkoterminowe 1. Wobec jednostek powiązanych - z tytułu dostaw i usług - inne 2. Wobec pozostałych jednostek - kredyty i pożyczki - z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych - inne zobowiązania finansowe - z tytułu dostaw i usług - zaliczki na otrzymane dostawy - zobowiązania wekslowe - z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń - z tytułu wynagrodzeń - inne IV. Rozliczenia międzyokresowe 1. Ujemna wartość firmy 2. Inne rozliczenia międzyokresowe _____________________________________________________________________

12

13 Złotą zasadę finansowania charakteryzują następujące nierówności: majątek długoterminowy  1 kapitał długoterminowy majątek krótkoterminowy  1 kapitał krótkoterminowy

14 Druga zasada bilansowa : kapitał stały  1 majątek trwały Złota (pierwsza) zasada bilansowa: kapitały własne  1 majątek trwały Trzecia zasada bilansowa: kapitał stały  1 majątek trwały + majątek obrotowy związany długoterminowo

15 Wielkość kapitału obrotowego: kapitał obrotowy = kapitał stały - majątek trwały lub kapitał obrotowy = majątek obrotowy - kapitał krótkoterminowy

16

17 BILANS PRZEDSIĘBIORSTWA (II)

18 Bilans przedsiębiorstwa (III)

19 BILANS PRZEDSIĘBIORSTWA „X”

20

21

22

23

24 Analiza zysków i strat

25

26

27

28

29

30 Relacje pomiędzy kategoriami wyniku finansowego zysk z działalności operacyjnej / zysk ze sprzedaży 95,4%92,5%98,7%98,5% zysku brutto / zysk z działalności operacyjnej 98,9%100,9%101,8%103,8% zysk brutto / zysk ze sprzedaży 94,4%93,3%100,4%102,2% zysk netto / Zysk ze sprzedaży 75,8%74,9%80,6%82,5% zysk netto / Zysk brutto ze sprzedaży 19,8%20,6%23,5%28,6% efektywna stopa opodatkowania19,7%19,8%19,7%19,3% Tabela 4. Relacje pomiędzy kategoriami wyniku finansowego w sp ó łce Wawel S.A.

31 Relacje pomiędzy kategoriami wyniku finansowego zysk z działalności operacyjnej / zysk ze sprzedaży 131,5%106,0%119,8%117,4% zysk brutto / zysk z działalności operacyjnej 44,4%57,0%75,7%84,7% zysk brutto / zysku ze sprzedaży 58,3%60,4%90,6%99,4% zysk netto / zysku ze sprzedaży 42,1%47,3%71,7%79,7% zysk netto / zysku brutto ze sprzedaży 4,0%6,3%9,4%12,3% efektywna stopa opodatkowania27,7%21,8%20,9%19,8% Tabela 6. Relacje między kategoriami wyniku finansowego w sp ó łce Mieszko S.A.

32 Analiza zysku wg sfer działalności w RZiS

33 Zysk na działalności gospodarczej Zysk na sprzedaży Wynik finansowy na pozostałej działalności operacyjnej Wynik na operacjach finansowych Zysk brutto na sprzedaży Koszty ogólnego zarządu Koszty sprzedaży Zysk na sprzedaży produktów Zysk na sprzedaży towarów Zysk na sprzedaży materiałów

34 Rachunek zysków i strat Wyszczególnienie Rok 1 Rok 2 Rok 3 Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów 1.Przychody netto ze sprzedaży produktów 2.Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów 1.Koszt wytworzenia sprzedanych produktów 2.Wartość sprzedanych towarów i materiałów Zysk (strata) brutto ze sprzedaży Koszty sprzedaży Koszty ogólnego zarządu Zysk (strata) ze sprzedaży Pozostałe przychody operacyjne Pozostałe koszty operacyjne Zysk (strata) z działalności operacyjnej Przychody finansowe Koszty finansowe Zysk (strata) brutto z działalności gospodarczej Wynik zdarzeń nadzwyczajnych Zysk (strata) brutto Podatek dochodowy Zysk (strata) netto

35 Odchylenie zysku na działalności gospodarczej Odchylenie zysku na sprzedaży Odchylenie wyniku finans. na pozostałej działalności operac. Odchylenie wyniku na operacjach finansowych Odchylenie zysku brutto na sprzedaży Odchylenie kosztów ogólnego zarządu Odchylenie kosztu sprzedaży Odchylenie zysku na sprzedaży produktów Odchylenie zysku na sprzedaży towarów Odchylenie zysku na sprzedaży materiałów

36 Odchylenie wielkości sprzedaży Odchylenie cen Odchylenie zysku na działalności gospodarczej Odchylenie zysku na sprzedaży Odchylenie wyniku na pozostałej działalności operacyjnej Odchylenie wyniku na operacjach finansowych Odchylenie zysku brutto na sprzedaży Odchylenie kosztów ogólnego zarządu Odchylenie kosztu sprzedaży Odchylenie zysku na sprzedaży produktów Odchylenie zysku na sprzedaży towarów Odchylenie zysku na sprzedaży materiałów Odchylenie kosztów bezpośrednich Odchylenie kosztów wydziałowych

37 Analiza czynnikowa zysku

38 Ceny wyrobów Popyt na wyroby Ceny materiałów Zużycie materiałów Kursy walutowe Stopy procentowe Stawki podatkowe Przychody ze sprzedaży Koszty wytworzenia wyrobów Koszty sprzedaży Koszty ogólnego zarządu Koszty finansowe Podatek dochodowy Zysk netto Stawki płac

39 Zadanie 1 Wyszczególnienie Plan Wykonanie Przyrost wielkość sprzedaży (szt.) cena wyrobu jednostkowy koszt zmienny koszty stałe (-) Planowany zysk = * (50 – 35) – = zł Wykonany zysk = * (55 – 38) – = zł Przyrost zysku zł

40 Analityczne rozliczenie wpływu czynników w produkcji jednoasortymentowej przy zastosowaniu rachunku kosztów zmiennych Ustalanie wpływu czynników elementarnych: a) wpływ zmiany wielkości sprzedaży na przyrost zysku  Z(q) =  q * (c 0 – kz 0 ) b) wpływ zmiany cen sprzedawanych wyrobów na przyrost zysku  Z(c) =  c * q 1 c) wpływ zmiany jednostkowego kosztu zmiennego na przyrost zysku  Z(kz) =  kz * q 1 d) wpływ zmiany kosztów stałych na przyrost zysku  Z(KS) =  KS

41 Zadanie 2 Przedsiębiorstwo wytwarza szt. wyrobów. Rachunek wyniku finansowego tego przedsiębiorstwa przedstawia się następująco: - Przychody ze sprzedaży Koszty zmienne Koszty stałe Zysk całkowity Ustalić, jaki będzie przyrost zysku, jeśli przedsiębiorstwo zwiększy swoją sprzedaż o 10%

42 Zadanie 3 Przedsiębiorstwo wytwarzało szt. wyrobów. Rachunek wyniku finansowego tego przedsiębiorstwa przedstawiał się następująco: - Przychody ze sprzedaży Koszty zmienne Koszty stałe Zysk całkowity Ustalić wielkość utraconego zysku, spowodowanego wycofaniem zamówienia przez jednego z odbiorców na sprzedaż 200 szt. wyrobu.

43 Zadanie 4 Przedsiębiorstwo wytwarza szt. wyrobów. Rachunek wyniku finansowego tego przedsiębiorstwa przedstawia się następująco: - Przychody ze sprzedaży Koszty zmienne Koszty stałe Zysk całkowity Ustalić, jaka będzie zmiana zysku, jeśli przedsiębiorstwo zwiększy rozmiary sprzedaży o 10%, ale jednocześnie obniży cenę wyrobu o 8%

44 Zadanie 5 Dokonać ustalenia wpływu czynników na odchylenie wyniku finansowego od planu. plan wykonanie wielkość sprzedaży (szt.) cena wyrobu (zł) koszt jednostkowy wytworzenia (zł) koszt sprzedaży (tys. zł) koszt ogólnego zarządu (tys. zł) pozostałe koszty operacyjne (tys. zł) koszty finansowe (tys. zł)

45 Zadanie 6 Ustalić wpływ czynników na odchylenie osiągniętego zysku od zysku planowanego w danym okresie plan wykonanie Wartość sprzedaży Koszty wykonania produktów (zmienne) Koszty utrzymania firmy (stałe) Koszty finansowe (odsetki od kredytów) Zysk nadzwyczajny Straty nadzwyczajne Podatek dochodowy od zysku brutto Ceny wyrobów nie uległy zmianie

Wymagany poziom sprzedaży z punktu widzenia zysków Próg rentowności 46

47

48

49

50

51 Zadanie 8 Na podstawie poniższych danych ustalić: a) marżę brutto dla całej produkcji, b) wynik finansowy, c) próg rentowności, d) margines bezpieczeństwa. Dane: A s o r t m e n t y A B C Wielkość sprzedaży (szt.) Cena Koszty zmienne na szt. wyrobu Koszty stałe produkcji Koszty ogólnego zarządu Koszty sprzedaży 5 000

52

53

54

Szybka analiza przedsiębiorstwa metodą indeksów Wskaźnik / / /2007 Zysk netto (w tys. zł) ,4001,0150,873 Przychody (w tys. zł) ,0861,1831,416 Wartość majątku (w tys. zł) ,1641,1541,276 Stan zatrudnienia (w osobach) ,3691,0650,905

56 Analiza wskaźnikowa

57

58

59

60

61

62

63

PRZEDSIĘBIORSTWO BRANŻA Wskaźniki płynności a) wsk. bieżącej płynności b) wsk. wysokiej płynności c) wsk. poziomu kapitału obrotowego 30.1% 42.4% Wskaźniki aktywności (obrotu) a) wsk. obrotu zapasów b) wsk. spływu należności c) wsk. obrotu aktywów stałych d) wsk. obrotu aktywów ogółem Wskaźniki zadłużenia a) wsk. zadłużenia ogółem (w %) b) wsk. zadłużenia długoterminowego c) wsk. pokrycia odsetek Wskaźniki zyskowności a) wsk. marży brutto 24.4% 26.5% b) wsk. zyskowności operacyjnej 10.2% 14.9% c) wsk. zyskowności brutto 7.4% 12.6% d) wsk. zyskowności netto 5.9% 7.6% e) wsk. zyskowności majątku (ROA) 8.1% 11.4% f) wsk. zwrotu kapitału własnego (ROE) 19.5% 21.5%

65 Przedsiębiorstwo jest głównie producentem podzespołów do branży przemysłu elektromaszynowego. Niewielką część produkcji stanowią wyroby rynkowe. W produkcji podzespołów udział produkcji przedsiębiorstwa na rynku kształtuje się od 30 do 50%. Obserwuje się stały wzrost konkurencji. W roku 2 wartość przychodów ze sprzedaży powiększyła się w stosunku do roku ubiegłego o 19,8%. Przedsiębiorstwo nie realizowało w tym okresie żadnych znaczących inwestycji. Nie dokonano także odnowienia produktów. W roku 2 zawarty został układ z wierzycielami na restrukturyzację zadłużenia. REDA S.A.

66

67

68 Wskaźniki rentowność majątku wynik finansowy netto / aktywa 10,66%10,86%12,77%16,66% rentowność kapitału własnego wynik finansowy netto / kapitał własny 16,62%17,18%20,57%27,61% rentowność netto sprzedaży wynik finansowy netto / przychody ze sprzedaży 9,13%10,33%11,07%13,42% wskaźnik płynności bieżącej aktywa obrotowe / zobowiązania krótkoterminowe 1,791,962,472,52 wskaźnik płynności gotówkowej środki pieniężne / zobowiązania krótkoterminowe 0,020,010,20,09 szybkość obrotu należności należności z tytułu dostaw i usług / przychody ze sprzedaży * dni91 dni93 dni96 dni okres spłaty zobowiązań zobowiązania z tytułu dostaw i usług / wartość sprzedanych towarów i materiałów * dni45 dni41 dni38 dni szybkość obrotu zapasów (zapasy / wartość sprzedanych towarów i materiałów * 365) 44 dni26 dni23 dni29 dni trwałość struktury finansowania (kapitał własny + zobowiązania długoterminowe) / pasywa 78,64%80,73%81,34%80,80% obciążenie majątku zobowiązaniami (pasywa - kapitał własny) / aktywa 21,40%19,39%18,67%19,39% Tabela 9. Wskaźniki finansowe sp ó łki Wawel S.A.

69 Wskaźniki rentowność majątku wynik finansowy netto / aktywów 1,30%2,70%3,80%5,10% rentowność kapitału własnego wynik finansowy netto / kapitał własny 3,00%6,70%9,10%11,50% rentowność netto sprzedaży wynik finansowy netto / przychody ze sprzedaży 1,40%2,70%3,60%4,70% wskaźnik płynności bieżącej aktywa obrotowe ogółem / zobowiązania krótkoterminowe 1,091,370,831,67 wskaźnik płynności gotówkowej środki pieniężne / zobowiązania krótkoterminowe 0,040,02 0,04 szybkość obrotu należności należności z tytułu dostaw i usług / przychody ze sprzedaży produktów * dni110 dni111 dni107 dni okres spłaty zobowiązań zobowiązania z tytułu dostaw i usług / wartość sprzedanych materiałów * dni129 dni123 dni117 dni szybkość obrotu zapasów zapasy / wartość sprzedanych towarów i materiałów * dni47 dni42 dni53 dni trwałość struktury finansowania (kapitał własny + zobowiązania długoterminowe) / pasywa 63,80%70,00%50,05%72,50% obciążenie majątku zobowiązaniami (suma pasywów-kapitał własny) / aktywa 59,50%56,70%53,90%50,90% Tabela 10. Wskaźniki finansowe sp ó łki Mieszko S.A.

70 Zadanie 1 Ustalić, czy sytuacja finansowa przedsiębiorstwa (efektywność, płynność, ryzyko) uległa poprawie, czy pogorszeniu w 2008 r. w porównaniu z rokiem ubiegłym wsk. zadłużenia aktywów ogółem 45% 55% wsk. zadłużenia długoterminowego 0,5 0,4 wsk. spływu należności 35 dni 42 dni wsk. obrotu zapasów 9,5 8,1 wsk. obrotu aktywów ogółem 1,2 0,95 wsk. pokrycia odsetek 1,5 1,7

71 Zadanie 2 Ocenić sytuację finansową przedsiębiorstwa (efektywność, płynność, ryzyko). Przeds. Branża wsk. zadłużenia aktywów ogółem 35% 44% wsk. zadłużenia długoterminowego 0,2 0,4 wsk. obrotu zapasów 4,4 5,4 wsk. obrotu aktywów ogółem 1,15 1,34 wsk. obrotu aktywów stałych 3,4 4,2 wsk. pokrycia odsetek 1,2 1,8

72 Zadanie 3 Dokonać interpretacji uzyskanych przez przedsiębiorstwo wskaźników finansowych w dwóch kolejnych latach działalności wsk. rentowności operacyjnej 23% 21% wsk. rentowności brutto 10% 12% wsk. rentowności netto 6% 8% wsk. zyskowności majątku 12% 20% wsk. zyskowności kapitału 25% 30%

73 Zadanie 4 Dokonać interpretacji uzyskanych przez przedsiębiorstwo wskaźników finansowych w dwóch kolejnych latach działalności wsk. rentowności operacyjnej 23% 25% wsk. rentowności brutto 10% 14% wsk. rentowności netto 6% 9% wsk. zyskowności majątku 12% 10% wsk. zyskowności kapitału 25% 20% wsk. wysokiej płynności 1,5 0,89 wsk. bieżącej płynności 2,2 1,8

74 Zadanie 5 Dokonać interpretacji uzyskanych wskaźników w przedsiębiorstwie w stosunku do roku poprzedniego. Uzasadnić postawioną diagnozę wsk. rentowności operacyjnej 20,0% 22,5% wsk. pokrycia odsetek 1,9 1,5 wsk. wysokiej płynności 0,7 1,1 wsk. spływu należności 35,2 45,

75 Zadanie 6 Dokonać interpretacji uzyskanych wskaźników w przedsiębiorstwie X na tle branży. Uzasadnić postawioną diagnozę Branża wsk. rentowności operacyjnej 20% 25% wsk. pokrycia odsetek 1,3 1,5 wsk. zadłużenia aktywów 40% 55% wsk. zadłużenia d-terminowego 0,3 0,4 wsk. wysokiej płynności 0,9 0,8 wsk. obrotu aktywów 2,0 1,5 wsk. obrotu zapasów 6,8 8,3 wsk. spływu należności w dniach 45,2 25,

76 Analiza piramidalna wskaźników 76

77 Rok 1 Rok 2 Rolimpex S.A.24,4722,37 Rok 1Rok 2 Rolimpex S.A.3,862,67 Rok 1Rok 2 Rolimpex S.A.6,328,35 Rok 1Rok 2 Rolimpex S.A.2,452,54 Schemat 1. Analiza por ó wnawcza sp ó łki Rolimpex S.A. na modelu Du Ponta Rok 1Rok 2 Rolimpex S.A.2,583,29

Mieszko S.A.3,435,958,3110,33 Wawel S.A.14,2514,6217,0621, Mieszko S.A.2,4462,3052,1682,038 Wawel S.A.1,3371,3181,3351, Mieszko S.A.1,42,583,835,07 Wawel S.A.10,6611,0912,7716, Mieszko S.A.0,9621,0241,0561,099 Wawel S.A.1,1671,1291,2491, Mieszko S.A.1,462,523,634,65 Wawel S.A.9,139,8210,2312,64 Schemat 2. Analiza por ó wnawcza sp ó łek Mieszko S.A. i Wawel S.A. na podstawie modelu Du Ponta

79

80

81

82

83 Przewidywanie bankructwa firmy

84 Wartość wskaźnikaSzanse upadku 1,81 lub mniejBardzo wysokie 1,81 – 2,99Nieokreślone tzw. szara strefa 3,0 i więcejNiewielkie

Ocena przedsiębiorstw nie notowanych na giełdzie 85 Wartość wskaźnikaSzanse upadku 1,23 lub mniejBardzo wysokie 1,23 – 2,90Nieokreślone tzw. szara strefa 2,9 i więcejNiewielkie

86 Wartość wskaźnikaSzanse upadku 1,10 lub mniejBardzo wysokie 1,10 – 2,60Nieokreślone tzw. szara strefa 2,6 i więcejNiewielkie Ocena przedsiębiorstw na podstawie zmodyfikowanego modelu Altmana II:

87

88

89

90