Kurs walutowy w długim okresie

Prezentacja na temat: "Kurs walutowy w długim okresie"— Zapis prezentacji:

1 Kurs walutowy w długim okresie
Rynek walutowy

2 Plan wykładu Prawo jednej ceny Teoria parytetu siły nabywczej (PPP)
Model monetarny oparty na PPP Rozwinięcie teorii PPP Rynek walutowy

3 Prawo jednej ceny Założenie: brak barier w handlu, brak kosztów transportu Cena identycznych dóbr w różnych krajach wyrażona w tej samej walucie powinna być równa Przykład: Jeżeli ER=1,5 USD/GBP PGBP=30 GBP PUSD=45 USD Rynek walutowy

4 Prawo jednej ceny PGBP>PUSD  import z USA cena spada w GB
PUSD= ER USD/GBP*PGB Rynek walutowy

5 Teoria parytetu siły nabywczej
Siła nabywcza waluty (PP) odzwierciedla się w nominalnej cenie referencyjnego koszyka dóbr Rynek walutowy

6 Teoria parytetu siły nabywczej
KW wiążący dwie waluty odpowiada PPP jeśli za jednostkę jednej waluty można nabyć taki sam koszyk dóbr w kraju i za granicą Rynek walutowy

7 Teoria parytetu siły nabywczej
PP walut mierzy się za pomocą realnego KW RER= NER* Pn/Pa NER*Pn/Pa=1 RER=1 Rynek walutowy

8 Teoria parytetu siły nabywczej
Waluta przewartościowana gdy RER>1 oznacza to: NER* Pn>Pa Waluta niedowartościowana gdy RER<1 oznacza to: NER* Pn<Pa Arbitraż  Pn i NER spada (lub wzrasta) więc RER=1 Rynek walutowy

9 Absolutna i względna wersja teorii PPP
Absolutna wersja PPP nie jest potwierdzona empirycznie RER nie równa się 1! Rynek walutowy

10 Realny kurs PLN względem EUR
Źródło: R. Kelm, Model behawioralnego kursu równowagi złotego do euro, Bank i Kredyt 41 (2), NBP, Warszawa 2010. Rynek walutowy

11 Absolutna i względna wersja teorii PPP
Względna wersja PPP: zmiany NER danej waluty są równe różnicy temp zmian cen w kraju i za granicą (NERt-NERt-1)/NERt-1=Πnt-Πat Rynek walutowy

12 Różnice w poziomie inflacji
Zgodnie z teorią PPP zmiany NER wynikają z różnych poziomów inflacji Πn=3% Πa=1%  waluta krajowa powinna się zdeprecjonować o 2% p.a. NERt/NERt-1=101/103=98% Rynek walutowy

13 Empiryczna weryfikacja teorii PPP
Empiryczne poparcie jedynie w długim okresie PPP RER często używane do porównań stanu dobrobytu w krajach Problem- struktura konsumpcji Zależność od konstrukcji referencyjnego koszyka dóbr – istnieje wiele RER PPP Rynek walutowy

14 Model monetarny oparty na PPP
Założenie: NER= Pn/Pa więc PPP spełnione Pn=Mn/L(in, Yn) Pa= Ma/L(ia, Ya) W długim okresie NER jest wyznaczane przez względną podaż pieniądza i względny popyt na pieniądz w kraju i za granicą Rynek walutowy

15 Model monetarny oparty na PPP
Wzrost podaży pieniądza wzrost cen deprecjacja waluty Wzrost stóp procentowych  spadek popytu na pieniądz przy stałej podaży pieniądza  wzrost cen deprecjacja waluty Wzrost produkcji  wzrost popytu na pieniądz  spadek cen  aprecjacja waluty Rynek walutowy

16 Model monetarny oparty na PPP
Sprzeczne wnioski?? Wpływ stóp procentowych na zmiany KW jest zależny od powodu zmian stóp procentowych! Rynek walutowy

17 Model monetarny oparty na PPP
Stały wzrost podaży pieniądza  uporczywa inflacja Parytet stóp procentowych i PPP Jeśli ludzie oczekują spełnienia teorii PPP, różnica stóp procentowych miedzy dwoma krajami jest równa różnicy między oczekiwanymi poziomami inflacji w tych dwóch krajach Rynek walutowy

18 Model monetarny oparty na PPP
Πe=(Pe-P)/P (NERe-NER)/ NER= Πen- Πea in= ia+ (NERe-NER)/NER in- ia = Πen- Πea Rynek walutowy

19 Efekt Fisher’a in- ia = Πen- Πea
Wzrost oczekiwanej inflacji w danym kraju powoduje w długim okresie identyczny wzrost stóp procentowych papierów wartościowych denominowanych w walucie tego kraju Rynek walutowy

20 Efekt Fisher’a Efekt działa tylko w długim okresie
Wyjaśnia on paradoks zależności pomiędzy zmianami KW a stóp procentowych W krótkim okresie- sztywność cen Rynek walutowy

21 Empiryczna weryfikacja względnej wersji PPP
Źródło: R. Kelm, Model behawioralnego kursu równowagi złotego do euro, Bank i Kredyt 41 (2), NBP, Warszawa 2010. Rynek walutowy

22 Czynniki zaburzające teorię PPP
Bariery w handlu Dobra niehandlowe Struktury rynkowe zaburzające konkurencję Różnice w strukturach konsumpcji i cenach Efekt Ballassy-Samuelsona Rynek walutowy

23 Bariery w handlu Koszty transportu Polityka handlowa
Ograniczenia przepływu kapitału Rynek walutowy

24 Dobra niehandlowe Usługi Brak międzynarodowego powiązania cen
Duży udział dóbr niehandlowych w PKB Rynek walutowy

25 Big Mac index Rynek walutowy

26 Struktury rynkowe Segmentacja rynku Dyskryminacja cenowa
Ceny dumpingowe Rynek walutowy

27 Różnice w strukturach konsumpcji
Różne sposoby mierzenia inflacji Przewaga dóbr krajowych w strukturze konsumpcji Różnice w strukturze konsumpcji wpływają na KW PPP Rynek walutowy

28 Efekt Balassy-Samuelson’a
Kraje cechujące się szybszym wzrostem wydajności pracy cechują się wyższym poziomem cen niż kraje o niższym wzroście wydajności pracy Różnice w wzroście wydajności w sektorze dóbr handlowych i niehandlowych Wzrost wydajności  wzrost płac w obu sektorach Rynek walutowy

29 Efekt Balassy-Samuelson’a
Wyższa inflacja w sektorze dóbr niehandlowych Efekt- kraje o wyższym wzroście wydajności wyższy poziom cen  RER >1 Zwłaszcza- gospodarki doganiające Rynek walutowy

30 Rozwinięcie teorii PPP
RER jako czynnik wpływający na NER- przyczynowość Długookresowa równowaga na rynku walutowym Różnice w długoterminowych stopach procentowych między krajami Rynek walutowy

31 Zmiany realnego kursu walutowego
deprecjacja RER aprecjacja RER Przykład: NER USD spada z 0,7 do 0,6 EUR/USD ΠEUR= 105 i ΠUSD=130 Oznacza to aprecjację USD RER RERt/RERt-1= (NERt/NERt-1)* Πn/Πa =(0,6/0,7)*(130/105)= 1,06 Rynek walutowy

32 Długookresowa równowaga na rynku walutowym
NER=RER*(Pn/Pa) Przy danym RER NER jest wyznaczane poprzez popyt na pieniądz i jego podaż Przy danym popycie na pieniądz i jego podaży NER jest wyznaczane przez RER Rynek walutowy

33 Długookresowa równowaga na rynku walutowym
Zmiany względnej podaży pieniądza Zmiany w względnym wzroście podaży pieniądza Zmiany względnego popytu na produkty Zmiany względnej podaży produktów Rynek walutowy

34 Długookresowa równowaga na rynku walutowym
Jeśli szoki mają charakter monetarny RER w długim okresie spełnia warunki PPP!!! Szoki monetarne wpływają na siłę nabywczą która zmienia KW Jeśli szoki dotyczą realnej sfery gospodarki RER nie spełnia warunków PPP Rynek walutowy

35 Różnice w długoterminowych stopach procentowych
Różnice w stopach procentowych zależą nie tylko od oczekiwań inflacyjnych ale również od oczekiwanego RER in-ia= (NERe-NER)/NER +(Πen - Πea ) Różnica w stopach procentowych jest równa oczekiwanej realnej deprecjacji KW i oczekiwanych różnic w poziomach inflacji Rynek walutowy

36 Parytet realnych stóp procentowych
Oczekiwane zmiany RER są równe oczekiwanym zmianom realnych stóp procentowych rine-riae=(RERe-RER)/RER Rynek walutowy

37 Podsumowanie Absolutna wersja teorii PPP nie jest potwierdzona empirycznie NER*Pn/Pa=1 RER=1 Względna wersja teorii PPP (NERt-NERt-1)/NERt-1=Πnt-Πat Empiryczne poparcie jedynie w długim okresie Rynek walutowy

38 Podsumowanie Model monetarny oparty na PPP Efekt Fisher’a
in- ia = Πen- Πea Czynniki zaburzające teorię PPP Rozwinięcie teorii PPP Rynek walutowy

39 Literatura P. Krugman, M.Obstfeld, International economics: theory and policy. Part II, Pearson, Addison Wesley, Boston 2009 R. Kelm, Model behawioralnego kursu równowagi złotego do euro, Bank i Kredyt 41 (2), NBP, Warszawa 2010 M. Rubaszek, Economic convergence and the fundamental equilibrium exchange rate in Poland, Bank i Kredyt 40 (1), NBP, Warszawa 2009. R. Clarida, J. Gali, Sources of real exchange rate fluctuations: how importanta are nominal shocks?, NBER Working Paper, 1994. M. Wagner, J. Hlouskova, What’s really the story with this Balassa-Samuelson Effect in the CEECs?, Diskussionschriften, Universität Bern, 2004 Rynek walutowy