Realizacja celów i priorytetów Strategii Lizbońskiej oraz Strategii Europa 2020 w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata.

Prezentacja na temat: "Realizacja celów i priorytetów Strategii Lizbońskiej oraz Strategii Europa 2020 w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata."— Zapis prezentacji:

1 Realizacja celów i priorytetów Strategii Lizbońskiej oraz Strategii Europa 2020 w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata prezentacja wyników Katowice, 11 grudnia 2012

2 Cel badania Analiza i ocena stopnia wpływu projektów realizowanych w ramach RPO WSL na osiągnięcie celów i priorytetów Strategii Lizbońskiej oraz Strategii EU 2020

3 Obszary badawcze Ocena zgodności realizowanych w RPO WSL projektów z SL i EU2020 Ocena zgodności SL i EU2020 z celami SRW RPO WSL jako element systemu NSRO Proces wyboru projektów a realizacja SL i EU2020 Spójność wskaźników Programu z celami EU2020

4 Metodologia badawcza Analiza dokumentów źródłowych
Analiza dokumentacji projektowej RPO WSL (n=500) Analiza danych zawartych w kartach ocen merytorycznych (n≈900) Analiza danych zawartych w podpisanych umowach o dofinansowanie/wnioskach o dofinansowanie/listach rankingowych. IDI z przedstawicielami IZ RPO WSL oraz IP2 RPO WSL IDI z ekspertami ds. rozwoju regionalnego Benchmarking z RPO pozostałych województw (n=8) ITI z osobami odpowiedzialnymi za programowanie, zarządzanie i monitoring NSRO Model logiczny interwencji w ramach systemu wdrażania NSRO „Największe” przedsięwzięcia – przegląd projektów i analiza kart ocen Od siebie dodaliśmy tło w postaci NSRO / SRW / innych RPO – stąd benchmarking i IDI/ITI eksperci i NSRO

5 Blok 1: Zgodność projektów ze Strategiami Liczba i wartość projektów wdrażających Strategie
81% (z 4 481) projektów dofinansowanych jest w kategoriach wdrażających SL, 95% w kategoriach EU2020. 35% (z 6 553 mln PLN) dofinansowania skierowano na SL, 93% na EU2020 Udział alokacji na wdrażanie SL 39,9% (średnia krajowa 39,9%) Udział kontraktacji na wdrażanie SL 29,8% (średnia krajowa 35,4%) „winne”: Niższy poziom zaawansowania priorytetów 1 i 2, poddziałań 3.1.1, (61% kontraktacji – pozostałe 91%) Niska kontraktacja w kategoriach SL: 6.2.1/2/3, 7.1.1, 7.2, p.VIII i IX, brakuje razem 74mln EUR (ok. 4% alokacji).

6 wartość dofinansowania (tys. PLN)
Blok 1: Zgodność projektów ze Strategiami (Pod)działania efektywnie wdrażające Strategie SL wartość dofinansowania (tys. PLN) (pod)działanie EU 1 460 7.1.1 Modernizacja i rozbudowa kluczowych elementów sieci drogowych EU1 6.1.0 Wzmacnianie regionalnych ośrodków wzrostu EU2 SL3 7.2.0 Transport publiczny EU3 SL1 427 939 1.2.4 Mikroprzedsiębiorstwa i MŚP EU4 7.1.2 Modernizacja i rozbudowa infrastruktury uzupełniającej kluczową sieć drogową EU5 5.1.0 Gospodarka wodno-ściekowa EU6 SL2 2.1.0 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego EU7 SL5 5.3.0 Czyste powietrze i odnawialne źródła energii EU8 5 791 6.2.1 Rewitalizacja - duże miasta EU9 SL4 2.2.0 Rozwój elektronicznych usług publicznych EU10 Efektywnie wdrażające działania przez pryzmat kategorii to te, w których duża alokacja (szczególnie w odniesieniu do EU2020) Efektywne typy projektów to popularne typy z dużych działań.

7 Blok 1: Zgodność projektów ze Strategiami typy projektów w ramach których nie wybrano do dofinansowania ani jednego wniosku (pod) dział anie Typ projektu 1.1.1 Budowa centrów wsparcia przedsiębiorczości; infrastruktury i rozwój oferty IOB; doradztwo dla parków przemysłowych i inkubatorów 1.2.3 Doradztwo w zakresie wdrażania strategii rozwoju w oparciu o nowe technologie 1.3 Doradztwo, informacja-promocja w zakresie transferu technologii i innowacji; oferta IOB w zakresie transferu technologii; doradztwo w zakresie współpracy przedsiębiorców z B+R 5.3 Infrastruktura wytwarzania energii z biomasy 5.5 Przywracanie drożności korytarzy ekologicznych 6.1 Budowa strategicznych obiektów systemu transportu publicznego 6.1, 6.2.1 Tworzenie stref aktywności gospodarczej; przygotowanie terenu pod działalność gospodarczą 8.2, 8.3 Zintegrowane systemy wspomagania zarządzania oświatą To pierwszy objaw braku kontroli nad realizowanymi projektami w ramach działań

8 ROZWÓJ SPRZYJAJĄCY WŁĄCZENIU SPOŁECZNEMU
Blok 1: Zgodność projektów ze Strategiami liczba i wartość projektów wdrażających EU2020 Liczba projektów Wartość dofinansowania 1 - wdraża pośrednio, 2 - bezpośrednio 1 i 2 2 INTELIGENTNY ROZWÓJ BADANIA I ROZWÓJ, INNOWACJE, PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ 24,2 2,1 8,5 1,5 EDUKACJA 3,4 0,7 3,2 2,4 SPOŁECZEŃSTWO INFORMACYJNE 13,1 3,3 21,7 8,1 ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ KLIMAT, ENERGIA I MOBILNOŚĆ 21,3 1,9 27,4 8,4 OTOCZENIE BIZNESU, KONKURENCYJNOŚĆ 73,4 0,3 13,8 1,4 ROZWÓJ SPRZYJAJĄCY WŁĄCZENIU SPOŁECZNEMU ZATRUDNIENIE I UMIEJĘTNOŚCI 0,0 WALKA Z UBÓSTWEM Przynajmniej jeden priorytet strategii 84,3 7,3 63,6 21,6 Podstawowym poziomem rozstrzygnięć strategicznych obu Strategii, do którego odnosiliśmy projekty RPO WSL, były priorytety a dokładnie elementy je uszczegółowiające. W przypadku EU2020 są to tzw. projekty przewodnie oraz 5 skwantyfikowanych celów. W przypadku SL wytyczne na które rozpisany jest każdy priorytet. W przypadku obu Strategii wiele z zadań wskazywanych jako konieczne do osiągnięcia priorytetów osadzone jest w sferze regulacyjnej (prawa) i makroekonomicznej, systemowej. Natomiast instrument interwencji jakim jest RPO ma możliwości wywoływania zmian jedynie w sferze rzeczywistej, Liczbowo dominuje otoczenie biznesu i b+R – tu przedsiębiorczość i 1.3 oraz klimat energia – tu transport, powietrze, ale tez kazda termomodernizacja Wartosciowo – klimat i SI – bo male projekty przedsiebiorcow Zatrudnienie i umiejetnosci – 8.3 / ubóstwo - rewitalizacja

9 Blok 1: Zgodność projektów ze Strategiami liczba i wartość projektów wdrażających SL
Liczba projektów Wartość dofinansowania 1 i 2 2 cel główny 1: zapewnienie silniejszego, trwałego wzrostu 59,0 0,2 26,2 0,1 cel główny 2: tworzenie większej liczby lepszych miejsc pracy 66,0 0,7 14,8 Priorytet 1 Europa bardziej atrakcyjnym miejscem dla inwestowania i pracy: Rozszerzenie i pogłębienie wspólnego rynku / Poprawa prawodawstwa europejskiego i krajowego / Stworzenie otwartych i konkurencyjnych rynków w obrębie Europy i poza nią / Rozszerzenie i poprawa infrastruktury europejskiej Priorytet 2 Wiedza i innowacje na rzecz wzrostu gospodarczego Wzrost i poprawa inwestycji w dziedzinie badań i rozwoju 3,1 0,0 1,7 Pobudzenie innowacji, wykorzystanie ICT oraz zrównoważone wykorzystanie zasobów 35,0 3,5 18,9 8,6 Przyczynienie się do rozwoju silnej europejskiej bazy przemysłowej Priorytet 3 Tworzenie większej liczby lepszych miejsc pracy: Zaangażowanie większej liczby osób w aktywną działalność zawodową oraz modernizacja systemów zabezpieczeń socjalnych / Zwiększenie zdolności dostosowawczej pracowników i przedsiębiorstw oraz elastyczności rynków pracy / Wzrost inwestycji w kapitał ludzki poprzez lepsze systemy edukacji i zdobywanie umiejętności Przynajmniej jeden priorytet strategii 8,8 Rozszerzenie i poprawa infrasrtuktury europejskiej to otwarcie konkurencji na rynkach siecowych (energia np) i realizacja 45 projektow transgranicznych – stąd u nas zero. Caly 3 priorytet EFSowy więc zero Na poziomie celów ogólnych wysoka spójność ale dlatego, że cele ogólne i wszystko da się w nie wpasować. Dlatego bardziej wiarygodny poziom priorytetów 2.2 łączy w sobie trzy projekty przewodnie EU2020

10 Blok 1: Zgodność projektów ze Strategiami kategorie interwencji vs
Blok 1: Zgodność projektów ze Strategiami kategorie interwencji vs. analiza projektów Udział w: Kategorie interwencji Analiza projektów SL EU2020 Liczbie projektów 81% 95% 35% 84% Wartości dofinansowania 93% 19% 65% Rozbieżności (działania które zdaniem ewaluatorów nie wdrażają Strategii, choć wynika to z kategorii interwencji): 1.1.1 – EU2020 otoczenie biznesu (projekty drogowe) p. V poza 5.3 – EU2020 klimat, energia p. VI, IX – EU2020 zagrożenie ubóstwem 7.1.2 – EU2020 mobilność 1.2.4, 3.1.1, – SL pobudzenie innowacji Kwestie horyzontalne – klimat, energia i społeczeństwo informacyjne, wdrażane są przez wybrane projekty wszystkich priorytetów.

11 Blok 1: Zgodność projektów ze Strategiami wyzwania na przyszłość
Wyzwaniem nie zwiększenie liczby wdrażanych priorytetów /celów, a podniesienie stopnia i jakości realizacji obecnie już wdrażanych. Problemy: beneficjenci mogąc wybierać między typami projektów wdrażającymi SL i niewdrażającymi częściej stawiają na te drugie – dot. projektów w zakresie ICT (priorytety III, IV, VI, VII, VIII, IX) oraz kompleksowego przygotowania terenów inwestycyjnych w 6.2 Brak zainteresowania typami potencjalnie bardziej spójnymi ze Strategiami: 1.2.3 t2 – Wsparcie w zakresie podjęcia lub rozwoju działalności B+R 1.3 t3 – doradztwo w zakresie usprawnienia innowacji i/lub transferu technologii, sieci współpracy B+R - przedsiębiorcy, 1.1.1 t1 – Budowa parków przemysłowych i technologicznych 1.1.1 t4 – Budowa infrastruktury IOB 5.3 – wypieranie OZE przez termomodernizację Brak zainteresowania wymienionymi typami projektów wpływa negatywnie m.in. na poziom wydatków na B+R, zacieśnianie współpracy sektora nauki i przedsiębiorców – czyli realizację inicjatywy dot. badań i rozwoju, innowacji, w ramach priorytetu Inteligentny rozwój EU2020 Uniknięcie tej sytuacji w przyszłości wymaga wykreowania i wymuszenia zainteresowania pożądanymi przez IZ typami projektów. Kreowanie popytu poza odpowiednimi akcjami informacyjnymi i promocyjnymi, może obejmować usuwanie zauważanych barier aplikowania o środki. 1.3 zasady pomocy publicznej - zakupiona aparatura, zmodernizowane laboratoria nie mogą być wykorzystywane w celach komercyjnych. 5.3 jest ciągła niepewność wynikającą z braków i zmian regulacji prawnych które determinują opłacalność tego typu inwestycji 1.2.3 uniemożliwienie łączenia typów projektów różnych kategorii interwencji oraz limitu kosztów kwalifikowanych 400 tys. PLN A może zróżnicować poziom dofinansowania?

12 Blok 4: Proces wyboru projektów elementy procesu wyboru wpływające na selekcje projektów zgodnych z SL/EU2020 Nabory dedykowane określonym typom projektów (1,1,1 t2, targowe, 6.2 mieszkaniowe, 1.3 doradztwo, współpraca) Zasada „jeden beneficjent - jeden wniosek” –wybrane nabory m.in. działań 6.2, 7.1, 8.1, 9.1 oraz MSP od 2009 Tzw. „szybkie nabory” – w 2009 r. m.in. dla działań 7.1, 8.1, 9.1. Zakaz łączenia typów projektów z różnych kategorii interwencji – p.VIII i IX Indykatywny podział środków między gminy o populacji powyżej i poniżej 50 tys. mieszkańców –dla (pod)działań: 2.1, 4.1, 5.1-3, 7.1.2, Nabór dedykowany określonemu typowi beneficjenta – zastosowano w naborze /10 Dopuszczenie możliwości preferowania projektów określonego typu w chwili wyboru do dofinansowania – zastosowano w naborze /11 Dedykowany beneficjentowi - np. dopuszczanie w jedynie podmiotów mających potencjał w zakresie B+R, bądź w 1.3 jednostek uczestniczących w projektach z programów ramowych UE. Podsumowując można stwierdzić, że 5 z 6 opisanych mechanizmów nie zostało przygotowanych z myślą o wdrażaniu SL i EU2020. Trzy pierwsze nie miały w ogóle na celu ukierunkowywania wsparcia a raczej usprawnianie procesu wdrażania Programu. Pośrednio i w niezamierzony sposób miały one jednak negatywny wpływ na możliwości osiągania celów badanych Strategii. pozostałe wskazane mechanizmy okazały się neutralne (indykatywny podział środków na gminy i nabór dedykowany typowi beneficjenta) bądź nieskuteczne (preferencja dla OZE) we wspieraniu wdrażania Strategii. Stanowią one jednak przykłady działań, które można wykorzystać w przyszłości celem zwiększenia stopnia realizacji celów SL i EU2020 poprzez projekty nowego RPO WSL.

13 Blok 4: Proces wyboru projektów kryteria zasadnicze spójne z SL/EU2020 (1)
Na 104 analizowane kryteria zasadnicze wyboru projektów w (pod)działaniach IZ, 54 (52%) uznano za powiązane z EU2020, a 35 (34%) za powiązane z SL. Za powiązane znacząco, bezpośrednio uznano odpowiednio 27(EU2020) i 20(SL). W działaniach dla MSP na 38 kryteriów zasadniczych zidentyfikowano po 11 (29%) powiązanych z SL i EU2020, w tym 3 (8%) powiązane znacząco. Najwięcej kryteriów powiązanych: 2.1, 2.2 – 100%, 1.3 – 83%. Najmniej: 5.1, 5.5, typ projektu 6, pIX – 0% kryteria spójne jedynie z EU2020: 6.2.2, 7.2, pVIII.

14 Blok 4: Proces wyboru projektów kryteria zasadnicze bezpośrednio spójne z SL/EU2020 (2)
Wpływ projektu na wdrożenie usługi (lub jej udoskonalenie) w zakresie innowacji i/lub transferu technologii (1.3 t.1). Współpraca klastra ze sferą B+R (1.3 t6) Wpływ realizacji projektu na zwiększenie ilości e-usług, które mogą być świadczone drogą elektroniczną (2.2) Wpływ projektu na zwiększenie efektywności energetycznej (5.3) Komplementarność projektu względem sieci TEN-T (7.1) Dostosowanie kierunków kształcenia do potrzeb rynku pracy (8.1/3) Wpływ projektu na poprawę warunków i jakości kształcenia (8.1) Wpływ projektu na rozwój sektora B+R (1.2.3) Problemy: treść kryteriów RPO WSL jest dość ogólna i formułowana na innym poziomie niż cele SL i EU2020, np. „metodologia projektu”, „efekty wynikające z realizacji projektu”. Interpretacja KOP mogła być inna niż ewaluatorów (nie w kontekście SL / EU2020).

15 Blok 4: Proces wyboru projektów wpływ kryteriów spójnych z SL/EU2020 na ocenę końcową projektów
Kryteria spójne z EU2020/SL, mają dominujący wpływ na ocenę końcową projektów w (pod)działaniach: 1.2.3, 1.3, 2.1, 2.2 dodatkowo tylko w odniesieniu do EU2020: 5.3, 7.2, 8.3 W kilku innych (pod)działaniach wpływ ten jest niedominujący, ale zauważalny: 1.2.4, tylko w odniesieniu do EU2020: 6.2.2, 7.1.1, 8.1, 8.2. To działania w których tych kryteriów jest najwięcej – dominują, więc prosty wniosek – to zależy od liczby Z ta obserwacją zgadza się to, że w d dla MSP kryteria te nie dominują

16 Blok 4: Proces wyboru projektów potencjalne czynniki wpływ kryteriów spójnych z SL/EU2020 na ocenę końcową projektów Liczba kryteriów Wagi poszczególnych kryteriów Przykład: 8.1 i 5.3 – udział spójnych kryteriów 75%. Wagi w 8.1 niskie wpływ kryteriów umiarkowany. Wagi w 5.3 wyższe i wpływ kryteriów dominujący. Wagi grup kryteriów podstawowych i specyficznych (85/15 do 30/70) Przykład: 2.2 – proporcję 40/60 zamieniono na 60/40 w drugim naborze. Konsekwencją znaczny spadek znaczenia kryteriów promujących Strategie. Zdolność kryteriów do różnicowania projektów Przykład: kryteria o zerowym odchyleniu standardowym: 1.3 Wzrost procentowy liczby obsługiwanych podmiotów dzięki realizacji projektu 6.2.1 Ilość realizowanych celów projektu 3.1.1 Wzrost zatrudnienia w wyniku realizacji projektu 4.1 Wartość kulturowa digitalizowanych zasobów – waga 5 8.2 Wpływ projektu na poprawę warunków i jakości nauczania – waga 7 Zroznicowanie 5: 0,5 0,85:0,15 (8,2 typy 1,2,3,4,6,7) do 0,3:0,7 (np ) 1.3 Wzrost procentowy liczby obsługiwanych podmiotów dzięki realizacji projektu, które zostało oznaczone jako powiązane z SL i EU2020 i choć ma stosunkowo wysoką wagę (2),

17 Blok 4: Proces wyboru projektów zmiany w procesie wyboru projektów po ogłoszeniu założeń EU2020 projektów 1.3 zmiana proporcji kryteria podstawowe 40 / specyficzne 60 1.3 przeformułowanie typu projektu „Tworzenie i rozwój oferty sieci IOB…” na typ projektu „Tworzenie i rozwój sieci IOB…” 1.3 uwzględnienie w kryteriach odniesienia do obszarów specjalizacji w RIS 1.2.3 zwiększenie wagi kryterium wpływu projektu na rozwój sektora B+R z 1,5 do 2, 1.2.3 Zmiana kryterium oceniającego, w jakim stopniu projekt dotyczy rozwoju obszarów specjalizacji technologicznych wymienionych w RIS, tak by odnosiło się do branż wymienionych w Programie Rozwoju Technologii Województwa Śląskiego oraz branż o wysokiej i średnio wysokiej intensywności B+R. Zmianie uległa również tabela proporcji, dla wszystkich typów projektów w ramach działania ujednolicono proporcje kryteriów zasadniczych podstawowych i zasadniczych specyficznych − odpowiednio 40% do 60%. Poprzednio dla typów projektów 2 i 6 proporcja wynosiła odpowiednio 60% do 40%, a dla typów 1, 3, 4, 5, 7 odpowiednio 50% do 50%.

18 Blok 5: Wskaźniki RPO WSL a cele EU2020 powiązanie wskaźników RPO WSL z celami EU2020 (1)
Cel EU2020: 75% - wskaźnik zatrudnienia osób w wieku lat WZ = WA – WA x SB (WZ = 69,8% - 69,8%x9,2% = 63,4%) gdzie: WZ – wskaźnik zatrudnienia w %, WA – współczynnik aktywności zawodowej w %, SB = stopa bezrobocia w %. Wskaźnik RPO WSL: Liczba utworzonych miejsc pracy netto Propozycje uzupełnień: wprowadzenie przekroju wiekowego, np. miejsca pracy dla osób 55+ Przypisane do celu EU2020 kategorie sugerują, że oczekuje się, iż podnoszenie wskaźnika zatrudnienia będzie miało miejsce głównie poprzez zwiększanie aktywności ekonomicznej (wydłużenie faktycznego okresu przebywania na rynku pracy, wprowadzenie w większym stopniu na rynek pracy grup aktualnie nieaktywnych, np. kobiet, imigrantów). Można jednak przyjąć, że tak długo jak stopa bezrobocia będzie powyżej poziomu naturalnego, to także jej zmniejszanie, poprzez tworzenie nowych miejsc pracy będzie służyło podnoszeniu wskaźnika zatrudnienia wzrost wskaźnika zatrudnienia ma następować między innymi wskutek zwiększenia liczby pracujących kobiet i osób starszych oraz lepszej integracji migrantów na rynku pracy.

19 Blok 5: Wskaźniki RPO WSL a cele EU2020 powiązanie wskaźników RPO WSL z celami EU2020 (2)
Cel EU2020: 3% PKB - wydatki Unii na inwestycje w B+R Wskaźnik RPO WSL: Liczba projektów z zakresu B+R (produkt), Liczba instytucji B+R wspartych w ramach RPO (produkt), Liczba projektów współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami a jednostkami badawczymi (produkt), Liczba przedsiębiorstw zlokalizowanych we wspartych inkubatorach, parkach biznesowych, technologicznych (rezultat) Propozycje uzupełnień: Wartość dofinansowania projektów w kategoriach 2,3,4 Wkład własny i wydatki niekwalifikowane w projektach w kategoriach 2,3,4 Dodatkowe wydatki na B+R podmiotów wspartych dzięki RPO WSL Wartość dofinansowania projektów mierzonych dwoma pierwszymi wskaźnikami można uznać wprost za wkład w wydatki na B+R. Żaden z powyższych wskaźników nie mierzy jednak faktycznego strumienia bezpośrednich wydatków na B+R w ramach RPO WSL ani wpływu na ewentualne zmiany – generowanie dodatkowych wydatków.

20 Blok 5: Wskaźniki RPO WSL a cele EU2020 powiązanie wskaźników RPO WSL z celami EU2020 (3)
Cel EU2020: 20% redukcja emisji dwutlenku węgla, 20% udział OZE w konsumpcji energii, 20% wzrost efektywności energetycznej Wskaźniki RPO WSL: Zmniejszenie emisji do atmosfery CO2 / Redukcja emisji gazów cieplarnianych 5.3 Ilość energii wytworzonej przy wykorzystaniu energii promieniowania słonecznego / z biomasy / z energii wodnej, geotermicznej i pozostałych (horyzontalny) Redukcji zużycia energii we wspartych budynkach (rocznie) Propozycje uzupełnień: dodanie wskaźnika redukcji emisji w działaniu 7.1 Dodanie wskaźnika horyzontalnego relatywnego Przeniesienie wskaźników URPO na poziom RPO To są wskaźniki URPO dodanie analogicznego wskaźnika w działaniu 7.1 (jego wartość mogłaby być liczona jako średnia emisja w jednostce czasu na danym odcinku drogi pomnożona przez oszczędność czasu powstałą w wyniku realizacji projektu).

21 Blok 5: Wskaźniki RPO WSL a cele EU2020 powiązanie wskaźników RPO WSL z celami EU2020 (4)
Cel EU2020: 10% - maksymalny odsetek osób przedwcześnie kończących naukę szkolną; 40% - minimalny odsetek osób z wyższym wykształceniem Wskaźniki RPO WSL: brak Propozycje uzupełnień: Liczba dodatkowych studentów korzystających ze wspartej infrastruktury edukacyjnej Cel EU2020: 20 mln - zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem Propozycje uzupełnień: brak Liczba dodatkowych studentów korzystających ze wspartej infrastruktury edukacyjnej (wyliczana np. jako różnica w liczbie osób rozpoczynających studia w dwóch latach poprzedzających realizację projektu i dwóch latach po zakończeniu realizacji projektu na uczelni [wydziale] objętej projektem, korygowana o wskaźnik zmiany liczby osób rozpoczynających studia w kraju ogółem). W temacie 78 - Infrastruktura mieszkalnictwa – wspierane jest jedynie zastępowanie azbestowych elementów budynków wielorodzinnych mieszkalnych materiałami mniej szkodliwymi. Zatem osiągane są raczej efekty w zakresie jakości środowiska niż społeczne. W temacie 79 Pozostała infrastruktura społeczna – realizowane są inwestycje w infrastrukturę sportową, które podnoszą jakość życia, ale nie wpłyną na ograniczanie zjawiska ubóstwa. W temacie 61 - Zintegrowane projekty na rzecz rewitalizacji obszarów miejskich i wiejskich – rzeczywiście część (nieznaczna) projektów realizuje m.in. cel społeczny, zwykle jest to adaptacja budynku na potrzeby centrum inicjatyw społecznych ale to budynki.

22 Blok 5: Wskaźniki RPO WSL a cele EU2020 poziom realizacji wskaźników powiązanych z celami EU2020
W większości przypadków wskaźniki skorelowane z EU2020 realizowane są na niższym poziomie niż pozostałe wskaźniki, ale różnice są niewielkie. Wyjątek stanowi poziom realizacji wskaźników powiązanych z celem 3% PKB - wydatki Unii na inwestycje w B+R, który wyraźnie odbiega in minus od średniej realizacji pozostałych wskaźników priorytetu I Przyczyny: Liczba projektów z zakresu B+R oraz wspartych instytucji B+R - brak zainteresowania realizacją 2 typu projektu w poddziałaniu i opóźnień w realizacji 1.3 Liczba projektów współpracy przedsiębiorców z JBR - niewielkie zaawansowanie działania 1.3, brak projektów t3, dotyczących zakupu usług doradczych dot. rozwoju sieci współpracy przedsiębiorców z JBR. Liczba przedsiębiorstw zlokalizowanych we wspartych inkubatorach - powinien być zasilany z t1 (budowa parków przemysłowych i technologicznych) oraz t4 (infrastruktura IOB) poddziałania Zainteresowanie jedynie t2 (uzbrojenie terenu pod działalność gospodarczą) To są wskaźniki URPO dodanie analogicznego wskaźnika w działaniu 7.1 (jego wartość mogłaby być liczona jako średnia emisja w jednostce czasu na danym odcinku drogi pomnożona przez oszczędność czasu powstałą w wyniku realizacji projektu).

23 Blok 5: Wskaźniki RPO WSL a cele EU2020 wpływ RPO WSL na realizację celów EU2020 mierzony powiązanymi wskaźnikami Cel EU2020: osiągnąć 3% PKB wydatków na inwestycje B+R obecny poziom wydatków: ok. 1,85% [Eurostat 2010], oczekiwany wzrost to 1,15p.p. Wydatki na B+R w województwie śląskim: 609 mln PLN [GUS 2009], 0,36% PKB. Wydatki na B+R z RPO (alokacja na kat. 2, 3, 4.): 408 mln PLN / 7 lat = 58 mln PLN Wzrost z 609 mln PLN do 667 mln PLN oznacza wzrost procentowy z 0,36% PKB do 0,4% PKB czyli o 0,04p.p. 0,04p.p. / 1,15p.p. = 3,5% Zatem interwencja RPO pozwoli osiągnąć 3,5% celu EU2020. Założenie, że RPO WSL ma wywołać proporcjonalną zmianę na poziomie województwa.

24 Blok 5: Wskaźniki RPO WSL a cele EU2020 wpływ RPO WSL na realizację celów EU2020 mierzony powiązanymi wskaźnikami Cel EU2020 wskaźnik RPO WSL Szacunkowa wartość realizacji wskaźnika (Obecny poziom w woj.) Wpływ na cel EU2020 (zmiana w województwie) 20% redukcja emisji dwutlenku węgla Zmniejszenie emisji do atmosfery CO2 809 tys Ton/rok (42 701 tys. Ton/rok) 9,5% (1,9%) 3% PKB - wydatki Unii na inwestycje w B+R Alokacja na kategorie interwencji 2,3,4 58 mln PLN (rocznie) (609 ml PLN, 0,36% PKB) 3,5% (0,04p.p.) 75% - wskaźnik zatrudnienia osób w wieku lat Liczba utworzonych miejsc pracy netto 2318 szt. (1942 tys szt, wz: 63,3%) 1,3% (0,08p.p) 20% udział OZE w konsumpcji energii Ilość energii wytworzonej z OZE 10 001 MWh/rok (1 519,7 GWh, 4,7%) 0,4% (0,03p.p.) 20% wzrost efektywności energetycznej Redukcja zużycia energii we wspartych budynkach (rocznie) 42 GWh (?) Brak możliwości obliczenia wpływu Celem UE jest podnieść wskaźnik zatrudnienia z 69% do 75% czyli o 6p.p. Celem UE jest osiągnąć 3% PKB wydatków na inwestycje B+R z obecnego poziomu ok. 1,85% [Eurostat 2010], czyli oczekiwany wzrost to 1,15p.p. Celem UE jest osiągnięcie 20% udziału OZE w konsumpcji energii z obecnego poziomu 12,4%, zatem zmiana ma wynieść 7,6p.p.

25 Rekomendacje (1) Zapewnienie realizacji typów projektów, które nie cieszą się największym zainteresowaniem wnioskodawców, a które w większym stopniu mogą służyć faktycznie wspieraniu priorytetów EU2020. Pobudzenie popytu, m.in. poprzez usuwanie zidentyfikowanych barier zainteresowania (np. kwestia pomocy publicznej i braku możliwości komercyjnego wykorzystywania aparatury z działania 1.3, czy bardzo niskiego progu wartości projektu wsparcia działalności B+R w poddziałaniu 1.2.3). Kontrolowanie liczby dofinansowanych projektów określonych typów poprzez organizację naborów dedykowanych – poświęconych wybranym typom projektu. Analizowanie wszystkie bieżących decyzji, mechanizmów, rozwiązań wprowadzanych w trakcie realizacji RPO WSL pod względem ich wpływu na strategiczne cele które zamierzamy osiągnąć poprzez RPO WSL (s. 107). To są wskaźniki URPO dodanie analogicznego wskaźnika w działaniu 7.1 (jego wartość mogłaby być liczona jako średnia emisja w jednostce czasu na danym odcinku drogi pomnożona przez oszczędność czasu powstałą w wyniku realizacji projektu).

26 Rekomendacje (2) Uwzględnienie w kryteriach merytorycznych bezpośrednio wpływu projektów na osiągnięcie skwantyfikowanych celów EU2020, czyli powiązanie kryteriów wyboru (odpowiednich działań) ze wskaźnikami korelującymi z celami EU2020. Stworzenie podręcznika kryteriów, zawierającego szersze definicje, najlepiej z opisem stanów uzasadniających przyznanie poszczególnych punktów w danym kryterium. Przy takich szerszych definicjach możliwe jest zaznaczenie związku z EU2020, w tych kryteriach w których jest to uzasadnione. Wydzielenie z obecnej puli kryteriów punktowych tzw. kryteriów strategicznych, dotyczących m.in. wpływu projektu na rozwój województwa, wdrożenie SRW i EU2020, komplementarności z innymi projektami i interwencjami. Kryteria te, w odróżnieniu od pozostałych kryteriów punktowych, powinny być oceniane nie przez ekspertów dziedzinowych, ale pracowników urzędu marszałkowskiego odpowiedzialnych za politykę rozwoju województwa. To są wskaźniki URPO dodanie analogicznego wskaźnika w działaniu 7.1 (jego wartość mogłaby być liczona jako średnia emisja w jednostce czasu na danym odcinku drogi pomnożona przez oszczędność czasu powstałą w wyniku realizacji projektu).

27 Rekomendacje (3) Przeprowadzić szczegółową analizę funkcjonowania kryteriów zasadniczych na pełnych próbach wniosków w poszczególnych działaniach, celem zbudowania efektywnego systemu kryteriów wyboru na przyszłą perspektywę, m.in. służącego wspieraniu EU2020. Uzupełnienie wskaźników programowych m.in. o: Dodatkowe wydatki na B+R podmiotów wspartych dzięki RPO WSL, Liczba dodatkowych studentów korzystających ze wspartej infrastruktury edukacyjnej, oraz przeniesienie na poziom Programu wskaźników: Zmniejszenie emisji do atmosfery CO2, Ilość energii wytworzonej przy wykorzystaniu energii promieniowania słonecznego / z biomasy / z energii wodnej, geotermicznej i pozostałych. To są wskaźniki URPO dodanie analogicznego wskaźnika w działaniu 7.1 (jego wartość mogłaby być liczona jako średnia emisja w jednostce czasu na danym odcinku drogi pomnożona przez oszczędność czasu powstałą w wyniku realizacji projektu).

28 Czy należy koncentrować się na wdrażaniu SL / EU2020?
Ekspert ds. rozwoju regionalnego: na realizację RPO w ogóle nie można patrzeć przez pryzmat poziomu wydatków na SL – to tylko abstrakcyjna statystyka. Powinniśmy mieć dobrze zdefiniowane własne potrzeby, endogeniczne potencjały które chcemy rozwijać, a nie koncentrować się na Strategiach unijnych, one tworzą dla nas ramy realizacji programu, a nie są naszym celem Przedstawiciel MRR: RPO mają wymiar lokalny i regionalny, realizują przede wszystkim SRW i lokalne potrzeby. SL i EU2020 ze swoimi projektami przewodnimi ma inny, europejski wymiar i nakłada obowiązki przede wszystkim na państwa członkowskie. Dlatego też ich wdrażania należy się doszukiwać głównie w programach krajowych

29 Dziękuję za uwagę