Jacek Kuciński Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE Warszawa, 20 września 2004 Foresight na świecie wnioski dla Polski

Zmiana charakteru badań XX wiek XXI wiek Problemy są stawiane i Podejmowanie badań rozwiązywane przez naukowców wynika z potrzeb gosp. Podejście: dyscyplinarne Multidyscyplinarne Hierarchia, ciągłość Globalna współpraca regionalna współpraca i konkurencyjność Efekty: naukowo-techniczne Socjo-ekonomiczne Twórczość indywidualna Twórczość zespołowa Prymat nauk technicznych Prymat „life science” J. Kuciński

Przemysł w okresie transformacji XX wiek XXI wiek Oparcie o bazę surowcową Oparcie wiedzy Łańcuch produkcyjny Sieć dostawców Firmy zwarte Firmy rozproszone Produkcja masowa Wartość dodana Nastawienie na ilość Nastawienie na jakość Duże produkty Małe produkty Decyduje podaż Decyduje popyt Podejście liniowePodejście kompleksowe J. Kuciński

Foresight Technologiczny na świecie USA 1,2,3,4,5 projekt w Japonii Niemcy 1993 Projekt Niemiecko -Japoński Francja Rep. Korei UK Niemcy „Mini-Delphi” 6-ty proj. w Japonii 1998 Niemcy Holandia Hiszpania Austria Indonezja Połud.Afryka Tajlandia Brazylia Peru Węgry Rep. Czeska 2004 Polska Delphi Method RAND Corporation, 1969 Delphi Method O. Helmer, 1977 Cross-Impact Analysis J. Kuciński

Przykłady Foresight w UE PortugaliaprzemysłoweStowarzysz. przemysłowe Publiczno -prywatne NiemcysocjalneBMBFpubliczne Grecjasocjo-technol.GSRTpubliczne UKtechnologicznePRESTpubliczne FrancjaprzemysłoweCM Int.publiczne Włochy Hiszpania przemysłowe technologiczne Fund. Rosseli OPTI prywatne publiczne Kraj Kraj Aspekty Aspekty Wykonawca Finansowanie J. Kuciński

Sieci Foresight w UE DALSZE INFORMACJE... IPTS ESTO TNO IFTR PAS ! GOPA AS PREST TNO ETEPS? ERAWATCH? EC Członkowie stowarzyszeni PBF (Pl.) J. Kuciński DG RTD (DG XII) DG JRC

Współpraca z UE Ministerstwo Nauki i Informatyzacji Komisja Europejska Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE Sieć 200 punktów lokalnych Ś R O D O W I S K O N A U K O W O- B A D A W C Z E J. Kuciński

Foresight w Polsce Ministerstwo Nauki i Informatyzacji WCTT Wrocław UAM Poznań UŁ Łódź UM Katowice Foresight Regionalny Narodowy Program Foresight 1.Zdrowie i życie 2. Zrównoważony rozwój KE KPK Warszawa J. Kuciński

Ważniejsze konferencje w UE DALSZE INFORMACJE... Enlargement Futures Project, Forum Bled, 4.XII.01 S&T Entry Points for the Integration.., W-wa, 27.XI.02 European Co-Operation in Foresight, Bruss. 18.III.03 Foresight in the Enlarged European, Ioannina, 5.V. 03 European Co-operation in Foresight, Bruss. 28.VI.04 Converging Technologies for a Diverse Europe, 14.IX.04 DG JRC, Inst. for Prospective Technological Studies, Sevilla ( DG JRC, Inst. for Prospective Technological Studies, Sevilla ( DG RTD, K-2 Technology Foresihgt Unit, Brussels, ( DG RTD, K-2 Technology Foresihgt Unit, Brussels, ( J. Kuciński

European Co-operation in Foresight Cykliczne spotkania tzw. High Level Expert Group (HLEG) koordynowane przez DG RTD Unit K-2 „Science and Technology Foresight; links with the IPTS”, kierowanego przez Paraskevas Caracostas Cykliczne spotkania tzw. High Level Expert Group (HLEG) koordynowane przez DG RTD Unit K-2 „Science and Technology Foresight; links with the IPTS”, kierowanego przez Paraskevas Caracostas Cele: Cele: - Wymiana doświadczeń, - Wymiana doświadczeń, - Popularyzacja najlepszych praktyk, - Popularyzacja najlepszych praktyk, - Ujednolicenie wskaźników, - Ujednolicenie wskaźników, - Zestawienie i analiza działań Krajów Członkowskich UE - Zestawienie i analiza działań Krajów Członkowskich UE - Opracowanie podręcznika z metodologii Foresight - Opracowanie podręcznika z metodologii Foresight - Opracowanie Raportu: Research for 2020 Europe PR7 - Opracowanie Raportu: Research for 2020 Europe PR7 J. Kuciński

Entry Points for the Integration Konferencja zorganizowana przez DG JRC, MNiI i KPK, pod patronatem Ministra Nauki Robocze posiedzenie „Enlargement Futures Steering Group” z przedstawicielami Krajów Członkowskich UE i Krajów Kandydackich (przede wszystkim Polski) Konferencja obejmowała posiedzenie plenarne i trzy panele: - The Economic Transition - Sustainable Development - Agriculture in Transition J. Kuciński

Converging Technologies Converging Technologies Research for 2020 Europe J. Kuciński Technologie informatyczne Globalizacja Biotechnologia - medycyna -hodowla zwierząt -rolnictwo Nanotechnologia - medycyna - przemysł czas przestrzeń ConvergingTechnologies(przenikanietechnologii) Wyzwania XXI wieku (PR7) (problemy etyczno-socjalne) PR6 PR7

Wizja i strategia - w łączenie CT do PR6 i PR7 - promocja CT w narodowych programach foresight !! Wzmocnienie konwergencji Utworzenie sieci CT Aspekty etyczno-socjalne - utworzenie Europejskiej Grupy Etyki - zapewnienie „ transparentości ” - przeprowadzenie narodowych dyskusji - wprowadzenie odpowiednich programów nauczania wyższego Converging Technologies Rekomendacje KE

European Quality of Life scenariusze „Alternative Lifestiles” rozwój przemysłu odpowiadającego zmianom strukturalnym, wykorzystujący badania w celu wprowadzenia nowego totalnego modelu zrównoważonej gospodarki „Regional Calm” skoncentrowanie się na promocji rozwoju zróżnicowanego społeczeństwa i kohezji socjalnej „Global Capitalism” wykorzystanie badań w celu rozwoju eksportu, innowacyjności i wytwarzania specjalistycznych produktów

„Dragon” – zgodny ze Strategią Lizbońską wykorzystanie nauki i technologii dla modyfikacji „starego” przemysłu i utworzenia nowego (np. ogniwa paliwowe,…) „Alter” = „Alternative Lifestiles” ……wykorzystanie badań w celu wprowadzenia nowego totalnego modelu zrównoważonej gospodarki „Mc Donalds = „Global Capitalism” wykorzystanie badań w celu rozwoju eksportu, innowacyjności i wytwarzania specjalistycznych produktów „Hubbard & Cupboard ” = „Regional Calm” promocja rozwoju zróżnicowanego społeczeństwa i kohezji społecznej (bio/-geno-technologies, raczej prewencja niż leczenie) New Technology Wave scenariusze

Ewaluacja scenariuszy - kryteria SCENARIUSZ pozytywny mniej negatywny pozytywny Wpływ na: - zdrowie - edukację - infrastrukturę - zatrudnienie - bezpieczeństwo - zużycie energii - środowisko - dochody - prawa człowieka

Ważniejsze konferencje w Polsce DALSZE INFORMACJE... Technology Foresight, Info-day, Warszawa, 2001 Technology Foresight, Info-day, Warszawa, 2001 Science and Technology Entry Points for the Integration into a Knowledge-Based EU, Int. Conference, Warszawa, 2002 Science and Technology Entry Points for the Integration into a Knowledge-Based EU, Int. Conference, Warszawa, 2002 Regional Foresight, Info-day, Wrocław, 2003 Regional Foresight, Info-day, Wrocław, 2003 Regional Foresight, Info-day, Poznań, 2003 Regional Foresight, Info-day, Poznań, 2003 Foresight Program in JRC, Int. Conference, Warszawa, 2003 Foresight Program in JRC, Int. Conference, Warszawa, 2003 Technology Foresight, Info-day, Kraków, 2004 Technology Foresight, Info-day, Kraków, 2004 Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE ( Wrocławskie Centrum Transferu Technologii ( Wrocławskie Centrum Transferu Technologii ( Poznański Park Naukowo-Technologiczny (www. Poznański Park Naukowo-Technologiczny (www. J. Kuciński

Charakter Procesu Foresight FORESIGHT jest kombinacją: Intuicji Metod Analiz Trendów rozwoju Wielokrotnych powtórzeń J. Kuciński

Techniki opracowania Foresight GrupaRodzaj Techniki oparte na wydobywaniu wiedzy specjalistycznej/eksperckiej - Delphi, panel ekspercki, - analiza SWOT, - konsultacje środowiskowe Techniki ilościowe - ekstrapolacja - modelowanie - krzyżowa analiza wpływu Techniki określające punkty kluczowe działania w celu zbudowania strategii - technologie kluczowe - drzewo odniesień J. Kuciński

Przykład metodologii Foresight w RPA Warunki brzegowe Warunki brzegowe Studium między- narodowe Studium między- narodowe Studium lokalne Studium lokalne Analiza sytuacji Analiza sytuacji Wybór sektorów Wybór sektorów Analiza sytuacji Analiza sytuacji SWOT Budowa scenariuszy Budowa scenariuszy Wybór kluczowych technologii Wybór kluczowych technologii Maj 97 Sierpień 97 Czerwiec 98 Analiza sytuacji Analiza sytuacji Rozpoczęcie wdrażania wyników Rozpoczęcie wdrażania wyników J. Kuciński

Ogólny scenariusz projektu Gromadzenie danych i ocena sytuacji (SWOT,...) Metody heurystyczne (burza mózgów..) Metoda Delphi Identyfikacja trendów i kluczowych czynników Wyznaczenie priorytetów Analiza jawnych i ukrytych powiązań Budowa scenariuszy Oceny ilościowe Konsultacje środowiskowe Raport końcowy J. Kuciński

Proponowane fazy projektu Kontekst Polityczno-Ekonomiczny Aspekty demograficzno-społeczne Zasoby ludzkie Konkurencyjność Zatrudnienie Technologie Technologie Analizy Panel Konsultacje Raport ekspertów społeczne Końcowy ekspertów społeczne Końcowy Faza 1Faza 2Faza 3 Trendy rozwoju technologii Oddziaływania wzajemne analizy J. Kuciński

Proponowany Harmonogram Faza 1 Faza 2 Faza 3 Wrzesień 2004 PaździernikListopadGrudzieńStyczeń Faza: Analizy i panele ekspertów, 23 sierpień Faza: Konsultacje 3 Faza: Opracowanie raportu końcowego 30 stycznia 2005 J. Kuciński

Informacje (European Research Area) (DG RTD K-2 Unite) (Innovating Regions in Europe)