Polityka rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013/5 dr Piotr Łysoń, z-ca dyrektora Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich w MRiRW

Polityka rozwoju obszarów wiejskich w Unii Europejskiej w ramach Wspólnej Polityki Rolnej – lata 2007 - 2013 Jeden program rozwoju obszarów wiejskich (dawny II filar WPR oraz część polityki strukturalnej dla obszarów wiejskich i rolnictwa) Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (dawna Orientacja + Gwarancja) Płatności bezpośrednie Płatności rynkowe Europejski Fundusz Gwarancji Rolnej (dawna Gwarancja) 11

Podział środków finansowych UE na poszczególne państwa członkowskie na rzecz rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013

Rozwój obszarów wiejskich Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich 2004-2006 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 SPO Restrukturyzacja… 2004-2006

Uproszczenie DLA WSZYSTKICH OBSZARÓW WIEJSKICH W UE Polityka rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013 Uproszczenie Do roku 2006: Obecnie (od 2007 r.): 2 Źródła finansowania (fundusze) 2 Systemy finansowania, zarządzania i kontroli 2 Systemy programowania 1 fundusz 1 system finansowania zarządzania i kontroli 1 System programowania DLA WSZYSTKICH OBSZARÓW WIEJSKICH W UE

Dokumenty na poziomie krajowym w zakresie rozwoju obszarów wiejskich Krajowy Plan Strategiczny Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013 – dokument strategiczny; wdrażany w krajach UE poprzez programy rozwoju obszarów wiejskich. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007- 2013 – dokument programowy; określa zasady udzielania pomocy oraz kryteria dla beneficjentów. Dokumenty dostępne są na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi www.minrol.gov.pl (zakładka PROW 2007 – 2013).

Polskie podstawy prawne Ustawa z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Rozporządzenia MRiRW w sprawie szczegółowych zasad i warunków udzielania pomocy w ramach poszczególnych działań PROW 2007-2013.

OSIE PRIORYTETOWE PROW NA LATA 2007-2013 Oś 1 (gospodarcza): poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego. Oś 2 (środowiskowa): poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich. Oś 3 (społeczna): jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej. Oś 4: Leader.

Czy PROW 2007-2013 jest wystarczającym instrumentem rozwoju obszarów wiejskich?

Polityka rozwoju obszarów wiejskich powinna obejmować dwa filary: Instrumenty PROW 2007-2013; Instrumenty realizacji celu horyzontalnego nr 6 NSRO (Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich) w programach operacyjnych polityki spójności.

Cele horyzontalne Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów partnerstwa Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich

Schemat powiązań pomiędzy EFS, EFRR oraz EFRROW Europejski Fundusz Społeczny Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (2007-2013) Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Poprawa Konkurencyj- ności Poprawa stanu środowiska i krajobrazu Poprawa jakości życia i dywersyfikacja ekonomiczna OW Zatrudnie- nie Kapitał ludzki, szkolenia Inwestycje Środowisko ONW Zalesienia Różnicowanie gospodarki Infrastruktura Podstawowe usługi Powiązania miasto/wieś Podejście LEADER OBSZARY WIEJSKIE

Strategie i programy związane z rozwojem obszarów wiejskich w okresie 2007 - 2015 Rozwój obszarów wiejskich Inne programy Strategia Rozwoju Kraju na lata 2007 - 2015 Krajowy Plan Strategiczny Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013 Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia Strategia Rozwoju Rybołówstwa Strategia Zrównoważonego Rozwoju 2025 r. Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju RPO POKL POIiŚ PORPW POIG PO Zrównoważony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nadbrzeżnych Obszarów Rybackich 2007 - 2015 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju USTAWA z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

oraz Wspólnej Polityki Rybackiej (w mld euro) Środki UE dla Polski w ramach polityki spójności, WPR (rozwój obszarów wiejskich) oraz Wspólnej Polityki Rybackiej (w mld euro) w tym ok. 5 mld euro na obszary wiejskie

Podział środków UE wg NSRO (mln euro) 16 RPO 16.555 (EFRR) PORPW 2.274 (EFRR) POIiŚ 27.914 (EFRR+FS) POIG 8.255 (EFRR) POKL 9.707 (EFS) POPT 517 (EFRR) POEWT 731 (EFRR) Razem 67.284 ( w tym rezerwa 1.331)

Czynniki kształtujące obszary wiejskie Dostępność informacji i nowoczesnego komunikowania się Ludność i dziedzictwo kulturowe Środowisko i zasoby naturalne Dostępność centrów rozwoju i głównych szlaków komunikacyjnych Przedsiębiorczość i atrakcyjność inwestycyjna Jakość i dostępność usług publicznych Rolnictwo i gospodarka żywnościowa Stan infrastruktury technicznej (wodociągi, kanalizacja, drogi) Szanse edukacyjne

Pracujący*) wg głównych sektorów (w %) *) w wieku 15 lat i więcej

Odsetek gospodarstw wiejskich mających dostęp do internetu

Tworzenie miejsc pracy dla mieszkańców obszarów wiejskich wsparcie samozatrudnienia i mikroprzedsiębiorstw zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej OW i pozyskiwanie zewnętrznych inwestorów poprawa powiązań największe centra rozwoju - obszary wiejskie; zwiększenie wahadłowej mobilności przestrzennej mieszkańców OW wsparcie edukacji ogólnej i kształcenia zawodowego, w tym i ustawicznego mieszkańców OW

Dostępność centrów rozwoju dla mieszkańców obszarów wiejskich

Koordynacja programów, priorytetów i projektów (czasowa, przestrzenna i technologiczna) trzeba odejść od dominacji podejścia sektorowego; należy zadbać o skoordynowanie różnych inwestycji na tym samym obszarze (z poszczególnych priorytetów i programów); konieczne jest bilansowanie przestrzenne wsparcia w programach krajowych.

Dziękuję za uwagę