Udział i wpływ społeczności lokalnych na programowanie rozwoju Śląska. Narzędzia komunikacji społecznej w procesie tworzenia i prowadzenia polityki na poziomie regionalnym i lokalnym dr Joanna Wróblewska-Jachna Udział i wpływ społeczności lokalnych na programowanie rozwoju Śląska. Racibórz, 24.11.2007 r.

Potęga informacji i komunikacji. Władza i komunikacja w toku dziejów historycznych zawsze stanowiły zasoby władzy, umożliwiały dominację, ale też wywoływały zmiany społeczne. Sposób w jaki ludzie myślą determinuje ich organizacje społeczną, normy i wartości. Podstawowa batalia prowadzona w społeczeństwie jest batalią o umysł ludzki. „Torturowanie ciała jest mniej efektywne od kształtowania umysłu”. M. Castells

Komunikacja Społeczeństwo obywatelskie władza Społeczeństwo wiedzy Społeczeństwo industrialne. Demokracja. władza Społeczeństwo obywatelskie Społeczeństwo informacyjne. Mediokracja. władza Społeczeństwo wiedzy

Komunikacja i jej narzędzia. Globalne sposoby komunikacji media masowe: prasa, radio (radiostacje), telefony (sms, mms) telewizja (interaktywna), Internet: portale, poczta elektroniczna, blogi, vlogi, fora, komunikatory. Komunikacja pomiędzy władzą i obywatelami zakłada odejście od „rządzenia” na rzecz „zarządzania”.

Rządzenie versus współrządzenie Demokratyczny system władzy przedstawicielskiej, w którym: - władza polityczna jest podzielona, - wszystkie grupy mają jakieś zasoby polityczne, rozproszenie zasobów jest pozytywne dla demokracji, - rzeczywista siła polityczna rozciąga się poza instytucje demokratyczne, wymiar globalny, - wybrane władze podlegają różnym wpływom, ale mieści się to w porządku demokratycznym i podlega społecznej kontroli. Prawo do kierowania rozwojem społeczno-gospodarczym uzyskują Ci, którzy zdobyli większe poparcie elektoratu.

Rządzenie versus współrządzenie Współczesna demokracja oparta jest na partnerstwie różnych aktorów społecznych z władzami szczebla samorządowego. Podstawą organizowania społeczeństwa, staje się omawianie różnych problemów społecznych, gospodarczych, kulturowych przez reprezentacje społeczeństwa obywatelskiego z władzami różnego szczebla. Odstępuje się od hegemonii wybieralnych ciał na rzecz zarządzania poziomego pomiędzy partnerami z sektora publicznego i prywatnego.

Sieci Trzy ujęcia teoretyczne: - sieci jako „pośrednictwo interesów”, - sieci jako forma współzarządzania, - sieci jako idealno-typologiczne relacja pomiędzy partnerami publicznymi i prywatnymi instytucjami.

Demokracja tradycyjna Demokracja nowoczesna Partycypacja Demokracja tradycyjna (ludzie moralnie są zobowiązani do przestrzegania decyzji władzy popieranej przez większość). Partycypacja poprzez: referenda, petycje, demonstracje, udział w wyborach. Demokracja nowoczesna (nieskrępowana debata prowadzi do konsensusu). Partycypacja wielostopniowa. Udział w spotkaniach organizowanych przez władze lokalne, udział w realizacji polityki, partycypacja obywateli, instytucji środowisk biznesu, organizacje pozarządowe.

Zarządzanie i Partycypacja Uzyskanie poparcia społecznego dla programów, partii. Przekazanie kompetencji, decentralizacja. - marketing polityczny, - otwarty dialog, - dobór partnerów debaty umożliwiający realizację interesów grupowych, - dopuszczenie do głosu możliwie szerokie grono partnerów, - ukierunkowanie debaty społecznej. - otwarcie się na partnerów zinstytucjonalizowanych i zwykłych obywateli.

Problemy współczesnej „nowoczesnej” demokracji: krótkowzroczne żądania dobrze zorganizowanych grup mogą wpływać na długofalowe strategie, wzrost efektywności demokracji poprzez partycypację może odbywać się kosztem demokratycznej reprezentacji, zadania publiczne przejmują organizacje nie mające legitymacji demokratycznej, aktorzy sektora demokratycznego lub organizacji pozarządowych mając finansowy udział w realizacji polityki oczekują realnego wpływu na podejmowanie decyzji o jej kształcie.

Pytania Czy pomysły na rozwój społeczny i ekonomiczny powinny powstawać w centrach władzy politycznej czy też opierać się na lokalnie wypracowywanych pomysłach? Czy zarządzanie nie wpływa jednak negatywnie na efektywność podejmowanych działań? Jaka jest rola władzy centralnej i samorządowej w państwach demokratycznych? Czy silna, demokratycznie wybrana władza nie jest wystarczającym gwarantem skuteczności w działaniu?

Wnioski Smitter P. - Władza przedstawicielska powinna najpierw rozwiązywać problemy w „tradycyjny” sposób, Klausen J. Sweeting D.- Cele ogólne formułują i akceptują instytucje demokracji przedstawicielskiej, ale przy podejmowaniu decyzji szczegółowych możemy dopuścić większy udział aktorów społecznych. Humbleton R. – New Public Management, obywatel jako klient, konsument.

Regionalne Środowisko Innowacyjne H. Braczyk ,P. Cooke, M. Heidenreich Przedsiębiorstwa GOSPODARKA STOWARZYSZENIOWA Władze samorządowe Instytuty naukowe

Śląsk. Przykłady dobrej praktyki. Kontrakt Regionalny dla Województwa Katowickiego 1995 r. Strategia Rozwoju dla Województwa Śląskiego 2001 r. Rybnik – ustalanie priorytetów rozwojowych.

Bibliografia Castells Manuel: Comunication, Power and Counter-power in the Network Society, International Journal of Communication 1 (2007), dostępny http://ijoc.org Castells Manuel: Społeczeństwo sieci, PWN W-wa 2007 Jałowiecki B., Szczepański M. S.: Rozwój lokalny i regionalny w perspektywie socjologicznej, Tychy 2002 Jurczyńska-McCluskey E. red.: Globalizacja i regionalizacja w opinii młodzieży województwa śląskiego, Zeszyty ATH, Bielsko-Biała 2002 Swianiewicz P., Klimska U., Mielczarek A.: Nierówne koalicje. Liderzy miejscy w poszukiwaniu nowego modelu zarządzania, Wyd. Scholar Warszawa 2004 Warczok Tomasz: Pageryzacja zachowania W: Łuczak M., Wuwer A.: Caritas w globalnej wiosce, WTUŚ, Katowice-Piekary 2006 Polska w drodze do globalnego społeczeństwa informacyjnego. Raport o rozwoju społecznym. Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju W-wa 2002