1 Perspektywa współpracy w roku 2010 w świetle nowelizacji ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie

Cel nowelizacji 2 Nowelizacja ma na celu udoskonalenie dotychczasowych regulacji, które stworzą warunki do efektywniejszego współdziałania organizacji pozarządowych z organami administracji publicznej przez wzmocnienie instytucji, zasad i form dialogu obywatelskiego, zwiększenia racjonalności społecznej i ekonomicznej realizacji zasad publicznych służących rozwojowi, zarówno na poziomie lokalnym jak i makrospołecznym.

Najważniejsze zmiany i nowości 3 Definicja organizacji pozarządowej Sfera zadań publicznych Formy współpracy z administracją publiczną Programy współpracy Współpraca finansowa Inicjatywa lokalna Rady działalności pożytku publicznego Warszawa 7 maja 2010

Rozszerzenie kręgu podmiotów mogących prowadzić działalność pożytku publicznego – zmiana w art. 3 ustawy 4 1) dopuszczono prowadzenie działalności pożytku publicznego przez: spółki akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe w formie spółek. Podmioty te mogą prowadzić działalność pożytku publicznego pod warunkiem, że nie działają w celu osiągnięcia zysku, obowiązkowo przeznaczają cały zysk na realizację celów statutowych oraz nie dokonują podziału zysku między swoich członków, udziałowców, akcjonariuszy i pracowników. 2) zniesiono ograniczenie dotyczące prowadzenie działalności pożytku publicznego przez fundacje, których jedynym fundatorem jest skarb państwa

Sfera zadań publicznych stanowiących pożytek publiczny 5 Uporządkowana i rozszerzona została lista zadań, które zaliczane są do sfery pożytku publicznego. Art dotąd liczył 25 punktów, po zmianach 33 punkty. Dodane zostały między innymi: działalność wspomagająca rozwój techniki, wynalazczości i innowacyjności oraz rozpowszechnianie i wdrażanie nowych rozwiązań technicznych w praktyce gospodarczej; działalność na rzecz rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa, upowszechniania i ochrony praw dziecka; przeciwdziałanie uzależnieniom i patologiom społecznym.

Nowe formy współpracy z administracją publiczną 6 Art. 5 ust. 2 – bardziej kategoryczne sformułowanie przepisu, obligujące do współpracy: współpraca odbywa się w formach zamiast dotychczasowego może odbywać się w formach Rozszerzony został katalog form współpracy w art. 5 ust 2 o: konsultowanie aktów prawnych z radami działalności pożytku publicznego, wykonanie inicjatywy lokalnej, umowy partnerstwa na podstawie Ustawy o prowadzeniu polityki rozwoju. Art. 5 ust. 5 – Obowiązek uchwalenia przez sejmik uchwały w sprawie szczegółowego sposobu konsultowania z radami działalności pożytku publicznego lub organizacjami pozarządowymi i podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 projektów prawa miejscowego w dziedzinach dotyczących działalności statutowej tych organizacji.

Tzw. centra współpracy 7 Pożyczki gwarancje i poręczenia Artykuł 5 ust. 6. i 7. wskazuje, że administracja publiczna może współpracować poprzez tworzenie jednostek organizacyjnych, wspierających działalność organizacji pozarządowych w sferze zadań pożytku publicznego lub zlecić prowadzenie takiej instytucji organizacji pozarządowej. Do Ustawy wprowadzono także wskazujący na formę współpracy zapis o możliwości udzielania pożyczek, gwarancji i poręczeń na mocy innych przepisów prawa (np. ustawy o finansach publicznych, ustawy o samorządzie gminnym) – art. 5 ust. 8

Programy współpracy 8 1. Dla jednostek samorządu terytorialnego nadal obowiązkowym będzie przyjmowanie rocznego programu współpracy. 2. Fakultatywną możliwością dla samorządów jest przyjmowanie wieloletniego programu współpracy – na okres do 5 lat. 3. Rozszerzono zapisy dotyczące programu współpracy: 1) wprowadzono wymóg konsultowania programu współpracy z organizacjami pozarządowymi; 2) wskazano obowiązkowe elementy programu współpracy: 3) wprowadzono terminy przyjmowania programów: do 30 listopada roku poprzedzającego rok obowiązywania programu; 4) zobowiązano organy wykonawcze (Zarząd Województwa) do przedstawiania sprawozdania z wykonania programu organowi stanowiącemu (Sejmik) do 30 kwietnia roku następnego.

9 Obowiązkowe elementy Programu współpracy 1) cel główny i cele szczegółowe programu, 2) zasady współpracy, 3) zakres przedmiotowy, 4) formy współpracy, o których mowa w art. 5 ust. 2, 5) priorytetowe zadania publiczne, 6) okres realizacji programu, 7) sposób realizacji programu, 8) wysokość środków przeznaczanych na realizację programu, 9) sposób oceny realizacji programu, 10) informację o sposobie tworzenia programu oraz o przebiegu konsultacji, 11) tryb powoływania i zasady działania komisji konkursowych do opiniowania ofert w otwartych konkursach ofert;

Otwarte konkursy ofert 10

Ogłoszenie konkursowe i składanie ofert 11 Ogłoszenie konkursowe (art. 13) Ogłoszenia konkursowe mogą wskazywać krótszy termin składania ofert – 21 dni. Ogłoszeń nie trzeba publikować w prasie (teraz jest to fakultatywne) – wystarczy tablica ogłoszeń, BIP oraz strona internetowa właściwego urzędu Ogłoszenie ma zawierać informacje o terminie dokonania wyboru ofert Składanie ofert (Art. 14.) Możliwość złożenia oferty wspólnej przez dwie lub więcej organizacji

Ocena ofert 12 Przy ocenianiu wniosków należy obowiązkowo poddać ocenie: wkład finansowy organizacji, wkład rzeczowy organizacji, nieodpłatną pracę wolontariuszy społeczną pracę członków stowarzyszenia, dotychczasową realizację zlecanych zadań przez dany podmiot Każdy ma prawo żądania uzasadnienia wyboru lub odrzucenia oferty (art. 15. Ust. 2i)

Komisje konkursowe 13 Obowiązkowe jest powołanie komisji konkursowej, w której obowiązkowo zasiadają: przedstawiciele organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego przedstawiciele organizacji pozarządowych z głosem doradczym zasiadać mogą osoby posiadające specjalistyczną wiedzę w danej dziedzinie. Wprowadzona została możliwość zlecenia organizacjom pozarządowym obsługi konkursu ofert. (Art a)

Umowy wieloletnie 14 (art. 16 ust. 3) Umowa o wsparcie realizacji zadania publicznego lub o powierzenie realizacji zadania publicznego może być zawarta na czas realizacji zadania lub na czas określony, nie dłuższy niż 5 lat.

Możliwość zlecania zadań bez trybu konkursowego W razie wystąpienia klęski żywiołowej, katastrofy naturalnej lub awarii technicznej ( rozumieniu ustawy o stanie klęski żywiołowej 2. Tzw. małe dotacje. Na wniosek organizacji pozarządowej organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego (Zarząd) może przyznać dotację z pominięciem otwartego konkursu. Ograniczenia: 1) jednorazowa dotacja przyznawanej na wniosek – max. 10 tys. złotych, 2) czas trwania zleconego w ten sposób zadania – max. 90 dni. 3) jedna organizacja w danym roku, w uproszczonym trybie, nie może otrzymać więcej niż 20 tys. złotych Jednocześnie 4) samorząd nie może w taki sposób rozdysponować więcej niż 20% wszystkich środków planowanych do wydatkowania w formie dotacji.

Ujednolicenie sposobu zlecania zadań publicznych w różnych dziedzinach 16 Tryb otwartego konkursu ofert został wprowadzone do szeregu innych ustaw: o pomocy społecznej, o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, przeciwdziałania narkomanii oraz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

Nowa forma współpracy mieszkańców z samorządem. Inicjatywa lokalna (art. 19b – 19h) 17 Mieszkańcy mogą samodzielnie lub za pośrednictwem organizacji podjąć inicjatywę lokalną w takich sferach jak m.in.: budowa, rozbudowa lub remont dróg, kanalizacji, sieci wodociągowej stanowiącej własność JST; edukacja, oświata wychowanie; działalność w sferze kultury fizycznej i turystyki; ochrony przyrody; porządku i bezpieczeństwa publicznego. Mieszkańcy mogą wnieść do inicjatywy lokalnej pracę społeczną, świadczenia pieniężne lub rzeczy. Samorząd zaś – może udzielić wsparcia, w tym udostępnić rzeczy niezbędne do wykonania inicjatywy. Organ stanowiący JST (Sejmik) jest zobowiązany uchwalić tryb i szczegółowe kryteria rozpatrywania wniosków o realizację zadania w ramach inicjatywy lokalnej.

Wojewódzka Rada Działalności Pożytku Publicznego 18

Wojewódzka Rada Działalności Pożytku Publicznego Na wniosek organizacji pozarządowych może zostać utworzona rada działalności pożytku publicznego – na poziomie gminy, powiatu lub województwa (wniosek składany jest do właściwego organu). 2. Ustawa wymaga, aby wniosek o utworzenie rady na poziomie wojewódzkim złożyło 50 organizacji. Na poziomie powiatu i gminy ustawa nie określa wymaganej liczby wnioskujących organizacji. 3. Wniosek o powołanie Rady złożyć musi co najmniej 50 organizacji. 4. Marszałek może powołać Radę ale nie musi. 5. Rada ma charakter opiniodawczo-doradczy. 6. Jej kadencja trwa 2 lata.

Skład rady wojewódzkiej 20 Rada wojewódzka składa się z: 1) przedstawiciela wojewody; 2) przedstawicieli marszałka województwa; 3) przedstawicieli sejmiku województwa; 4)przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3, prowadzących działalność na terenie województwa. Przedstawiciele organizacji muszą stanowić co najmniej połowę jej składu. Członków Rady Wojewódzkiej powołuje i odwołuje marszałek województwa, z tym że powołanie członków Rady Wojewódzkiej, reprezentujących organizacje pozarządowe lub podmioty wymienione w art. 3 ust. 3, następuje spośród kandydatów zgłoszonych przez te organizacje lub podmioty.

Zadania rady wojewódzkiej 21 wyrażanie opinii w sprawach dotyczących funkcjonowania organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3, w tym w zakresie programów współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3; wyrażanie opinii o projektach uchwał i aktów prawa miejscowego dotyczących sfery zadań publicznych, o której mowa w art. 4; udzielanie pomocy i wyrażanie opinii w przypadku sporów między organami administracji publicznej a organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3; wyrażanie opinii w sprawach dotyczących zadań publicznych, w tym zlecania tych zadań do realizacji przez organizacje pozarządowe oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3, oraz w sprawach rekomendowanych standardów realizacji zadań publicznych; wyrażanie opinii o projekcie strategii rozwoju województwa.

22 Termin wyrażenia przez Radę Wojewódzką opinii wynosi 30 dni od dnia doręczenia odpowiednio projektu programu współpracy oraz projektu strategii rozwoju województwa. Nieprzedstawienie opinii w terminie oznacza rezygnację z prawa do jej wyrażenia. Zadania rady wojewódzkiej

23 Zadania Zarządu związane z powołaniem i funkcjonowaniem Rady Określenie w drodze uchwały: 1) trybu powoływania członków Rady Wojewódzkiej, uwzględniając potrzebę zapewnienia reprezentatywności organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3, w zakresie form prawnych i rodzajów działalności pożytku publicznego tych organizacji i podmiotów, a także terminy i sposób zgłaszania kandydatów na członków Rady Wojewódzkiej. 2) organizacji i trybu działania Rady Wojewódzkiej, biorąc pod uwagę potrzebę zapewnienia sprawnego funkcjonowania Rady Wojewódzkiej. – z tym że ustawa precyzuje, że Rada Wojewódzka obraduje na posiedzeniach oraz że jej Uchwały podejmowane są zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy członków Rady Wojewódzkiej. Pokrywanie kosztów przejazdów członków Rady Wojewódzkiej na warunkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy oraz kosztów ekspertyz związanych z realizacją zadań Rady Wojewódzkiej.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 24