Skuteczność promocji z wykorzystaniem internetowych portali agroturystycznych w świetle opinii ich użytkowników. Model portalu internetowego dla regionu. Adam Jasiński

Agenda Promocja agroturystyki w Internecie Internetowe portale agroturystyczne Cel główny badania Trzy perspektywy badania Aplikacyjność badania Projekty badawcze Desk Research Obserwacja portali agroturystycznych Telefoniczne ankiety Wywiady pogłębione Podsumowanie wyników badań Wnioski i Rekomendacje Rekomendacje strategiczne Rekomendacje operacyjne

Promocja agroturystyki w Internecie Wypromowanie gospodarstwa agroturystycznego w głównej mierze zależy od nakładów finansowych, jakie jego właściciel jest w stanie przeznaczyć na ten cel. Duże i rozwinięte gospodarstwa agroturystyczne posiadają własne strony internetowe z obszernym opisem działalności, atrakcji i bogatą galerią zdjęć. Mniejsze gospodarstwa mogą skorzystać z serwisów społecznościowych oraz specjalnych portali agroturystycznych, gdzie za opłatą mogą zamieszczać informacje o własnych usługach.

Internetowe portale agroturystyczne Badanie skupia się na promocji usług na internetowych portalach agroturystycznych. Na potrzeby badania, przyjęto, iż jako internetowy portal agroturystyczny traktowane były strony internetowe spełniające następujące kryteria: zawierające informacje o więcej niż jednym gospodarstwie agroturystycznym, posiadające słowo 'agroturystyka' w nagłówku, bądź osobną sekcję z ofertami agroturystycznymi.

Cel główny badania Poznanie opinii użytkowników internetowych portali agroturystycznych na temat skuteczności tej formy promocji.

3 perspektywy badania Dla uzyskania dokładniejszego obrazu, badanie zrealizowane zostało z 3 perspektyw: Analizy zawartości portali agroturystycznych przeprowadzonej przez autora, Opinii właścicieli gospodarstw agroturystycznych z regionu łódzkiego, Opinii prywatnych osób, korzystających lub zainteresowanych skorzystaniem z oferty gospodarstw agroturystycznych.

Aplikacyjność badania W ramach badania przygotowane zostały: Model budowy internetowego portalu agroturystycznego dla regionu łódzkiego, Multimedialna prezentacja wyników badania oraz przygotowanych na ich podstawie rekomendacji, Platforma e-learningowa ze szkoleniami w zakresie promocji on-line dla właścicieli gospodarstw agroturystycznych z regionu łódzkiego, dostępna pod adresem: www.szkolenia.proakademia.eu/e-agroturystyka, Konferencja „Praktyka innowacyjnego zarządzania w sektorze turystyki – aspekty: logistyczne, marketingowe, środowiskowe”. Strona internetowa konferencji: www.innowacyjnaturystyka.pl

Aplikacyjność badania 8 publikacji, w tym: 4 publikacje kwartalne na stronie projektu, „Internet – skuteczne narzędzie do promocji gospodarstw agroturystycznych” – Miesięcznik Łódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego zs. w Bratoszewicach RADA nr 12/2011, „Skuteczność promocji z wykorzystaniem Internetowych portali agroturystycznych w świetle opinii ich użytkowników”, „Model internetowego portalu agroturystycznego dla regionu łódzkiego”, „Effectiveness of promotion using agritourism web portals” – materiały pokonferencyjne - MMK 2011 International Masaryk Conference for Ph.D. Students and Young Researchers.

Projekty badawcze Badanie podzielone zostało na 5 projektów badawczych: Desk Research – analiza danych wtórnych. Obserwacja internetowych portali agroturystycznych. Telefoniczne ankiety z właścicielami gospodarstw agroturystycznych. Wywiady pogłębione z prywatnymi osobami, korzystającymi lub zainteresowanymi skorzystaniem z oferty gospodarstw agroturystycznych. Analiza SWOT.

Desk Research Przeanalizowano 7 strategicznych dokumentów (na szczeblu europejskim, krajowym oraz regionalnym), dotyczących problemów oraz rekomendacji w zakresie promocji turystyki, w tym: Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - Europa – najpopularniejszy kierunek turystyczny na świecie – nowe ramy polityczne dla europejskiego sektora turystycznego. Strategia rozwoju turystyki w Polsce na lata 2007-2013. Marketingowa strategia Polski w sektorze turystyki na lata 2008-2015. Plan działania Polskiej Organizacji Turystycznej na lata 2011-2012. Program rozwoju turystyki w województwie łódzkim na lata 2007-2020. Regionalna strategia innowacji województwa łódzkiego na lata 2005-2013. Regionalny program operacyjny województwa łódzkiego na lata 2007-2013.

Desk Research Poddane analizie dokumenty jednoznacznie wskazują potrzebę wprowadzania innowacji oraz informatyzacji całej branży turystycznej, w tym agroturystyki. Jednocześnie wyraźnie pokazują, iż nowoczesne technologie informatyczne są dobrym kierunkiem w stronę rozwoju branży agroturystycznej, a wręcz jej szansą na efektywną promocję, a co za tym idzie pozyskiwanie nowych klientów. Co więcej dokumenty te przewidują, iż umiejętne wykorzystanie nowoczesnych narzędzi informatycznych stanowić będzie gwarancję zwiększenia atrakcyjności oferty biznesowej branży.

Obserwacja portali agroturystycznych Przeprowadzono obserwację 77 portali agroturystycznych, w tym: portalu Łódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, portalu Regionalnej Organizacji Turystycznej Województwa Łódzkiego, 4 portali Lokalnych Organizacji Turystycznych działajacych na terenie województwa łódzkiego, portalu Polskiej Federacji Turystyki Wiejskiej, 3 portali stowarzyszeń agroturystycznych działających na terenie województwa łódzkiego, 20 portali Lokalnych Grup Działania z województwa łódzkiego, portalu samorządu województwa łódzkiego, 22 portali powiatów województwa łódzkiego, 7 portali gmin, w których swoje siedziby mają stowarzyszenia agroturystyczne z regionu łódzkiego, portalu gminy Łódź, portalu turystyczno-krajoznawczy województwa łódzkiego ziemialodzka.pl, portalu Łódzkiego Szlaku Konnego, 14 komercyjnych portali turystycznych, zawierających oferty agroturystyczne.

Obserwacja portali agroturystycznych Portale analizowane były pod kątem 4 głównych kryteriów: poziomu zaawansowania technicznego, funkcjonalności, poziomu merytorycznego prezentowanej oferty agroturystycznej, możliwości wykonania zaplanowanych scenariuszy. Obserwacja pozwoliła wykryć następujące problemy: Słabe wypozycjonowanie portali w rankingu wyszukiwarki Google, dla słowa kluczowego ‘agroturystyka’, Niedostosowanie portali do standardów W3C, Brak obcojęzycznych wersji językowych, Brak podstawowych funkcjonalności oraz innowacyjnych rozwiazań, Zbyt niski poziom merytoryczny prezentowanych ofert agroturystycznych.

Obserwacja portali agroturystycznych – funkcjonalność portali Poniższa tabela przedstawia informacje na temat liczebności portali zawierających poszczególne funkcjonalności oraz ich udziale procentowym w ogólnej liczbie badanych portali. Funkcja Liczba portali zawierających funkcję Udział procentowy portali zawierających funkcję w ogólnej liczbie badanych portali Możliwość umieszczenia ogłoszenia agroturystycznego na portalu 50 65% Kalendarz imprez w regionie 28 36% Sekcja z informacjami na temat szkoleń, konferencji, itd. dotyczących agroturystyki 18 23% Możliwość samodzielnego umieszczenia ogłoszenia agroturystycznego na portalu 16 21% Mapa struktury portalu 15 19% Możliwość założenia profilu klienta Możliwość subskrypcji newslettera Sekcja z ogólnymi informacjami na temat agroturystyki 10 13% Forum użytkowników Sekcja z informacjami na temat agroturystyki w regionie łódzkim 9 12% Piktogramy prezentujące udogodnienia w gospodarstwie Możliwość komentowania obiektów agroturystycznych 3 4% Możliwość rezerwacji miejsc noclegowych 1 1% Moduł e-learningowy

Telefoniczne ankiety Ankiety telefoniczne przeprowadzono z 27 właścicielami gospodarstw agroturystycznych z regionu łódzkiego. Dla tego projektu badawczego zastosowany został dobór losowy prosty. Operatem losowania była lista gospodarstw agroturystycznych znajdująca się na portalu turystyczno - krajoznawczym województwa łódzkiego pod adresem www.ziemialodzka.pl. Liczebność próby stanowi 10% populacji. Kwestionariusz ankiety składał się z 13 pytań, które miały pokazać jaki jest stan wiedzy właścicieli gospodarstw agroturystycznych na temat promocji w Internecie, czy korzystają oni z tej formy reklamy oraz jak wyobrażają sobie współpracę z internetowymi portalami agroturystycznymi.

Telefoniczne ankiety Wyniki ankiet pokazują, iż: Właściciele gospodarstw agroturystycznych znają i korzystają z różnych form promocji w Internecie. Najczęściej wykorzystywaną przez respondentów formą promocji są internetowe portale agroturystyczne, Większość respondentów jest zadowolona z tej formy promocji, Niektórzy z nich mają niewielkie zastrzeżenia – zazwyczaj odnoszą się one do nieaktualnych i mało atrakcyjnych ofert, przez co trudno się wyróżnić na tle konkurencji, Większość respondentów deklaruje, iż chętnie skorzystałoby z możliwości promocji swoich usług na nowym portalu agroturystycznym dla regionu łódzkiego.

Wywiady pogłębione Na potrzeby tego projektu badawczego zastosowany został uznaniowy dobór próby. Aby dostać się do próby, respondenci musieli należeć do jednej z następujących grup: respondenci, którzy używają Internetu codziennie (tzw. Heavy users), ale nigdy nie korzystali z oferty gospodarstw agroturystycznych z regionu łódzkiego, ale są nią zainteresowani, respondenci, którzy używają Internetu codziennie (tzw. Heavy users) i przynajmniej 2 razy skorzystali z oferty gospodarstw agroturystycznych z regionu łódzkiego, respondenci, którzy używają Internetu od czasu do czasu (tzw. Light users), ale nigdy nie korzystali z oferty gospodarstw agroturystycznych z regionu łódzkiego, ale są nią zainteresowani, respondenci, którzy używają Internetu od czasu do czasu (tzw. Light users) oraz przynajmniej 2 razy skorzystali z oferty gospodarstw agroturystycznych z regionu łódzkiego. Taki podział na grupy spowodowany był chęcią jak najlepszego zróżnicowania próby. Autor przeprowadził 8 wywiadów pogłębionych – po 2 respondentów z każdej grupy.

Wywiady pogłębione Wyniki pokazują, iż: Większość respondentów nie była w stanie samodzielnie wymienić ani jednego adresu portalu agroturystycznego i trafiała na witryny o tej tematyce głównie dzięki wyszukiwarce Google. Opinie rozmówców na temat portali agroturystycznych są podzielone. Do najczęściej wymienianych wad portali agroturystycznych należą: nieaktualne oferty agroturystyczne, brak wszelkich niezbędnych informacji dotyczących ofert oraz brak systemu rezerwacji miejsc noclegowych on-line. Respondenci najczęściej szukają na portalach ciekawych i aktualnych ofert agroturystycznych, informacji o ofercie (cena i dostępność pokoi), galerii zdjęć i filmów prezentujących wybrane gospodarstwo, możliwości zarezerwowania noclegu oraz opisu atrakcji życia na wsi, oferowanych przez gospodarstwa.

Podsumowanie W Internecie odnaleźć można wiele niezintegrowanych portali, zawierających oferty gospodarstw agroturystycznych z województwa łodzkiego. Portale te różnią się funkcjonalnością oraz prezentowanymi ofertami. Brak jest jednego kompleksowego portalu dedykowanego dla regionu łódzkiego. Powoduje to dezorientacje użytkowników oraz trudności z dotarciem do istotnych informacji. Istniejące portale agroturystyczne posiadają szereg uchybień. Jednocześnie, autor dostrzega w nich o wiele większy potencjał promocyjny, niż jest obecnie wykorzystywany.

Wnioski i Rekomendacje Rekomendacje podzielone zostały na 2 grupy: Rekomendacje strategiczne – skierowane do instytucji odpowiedzialnych za wyznaczanie strategii dla regionu łódzkiego, w zakresie rozwoju turystyki oraz innowacji (Marszałkowski Województwa Łódzkiego oraz gminy i powiaty z regionu). Rekomendacje operacyjne - skierowane do podmiotów gospodarczych, w tym instytucji odpowiedzialnych za promocję agroturystyki w regionie (Ośrodek Doradztwa Rolniczego, stowarzyszenia agroturystyczne, Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego, Lokalne Organizacje Turystyczne, lokalne grupy działania), właścicieli komercyjnych portali agroturystycznych oraz właścicieli gospodarstw agroturystycznych z regionu łódzkiego.

Rekomendacje strategiczne Wniosek 1: Nowe technologie informacyjne oraz innowacyjne rozwiązania są zbyt rzadko wykorzystywane do promocji gospodarstw agroturystycznych w regionie. Rekomendacja 1: Potrzeba wprowadzenia innowacji oraz informatyzacji sektora turystycznego (w tym agroturystyki), powinna zostać szerzej uwzględniona w strategicznych dokumentach regionalnych tj.: program rozwoju turystyki województwa łódzkiego, regionalna strategia innowacji oraz regionalny program operacyjny województwa łódzkiego. Ponadto, powinna ona zostać uwzględniona w strategiach promocyjnych powiatów i gmin, określających zakres działań tych podmiotów w obszarze promocji turystyki (agroturystyki). Wniosek 2: Region łódzki nie posiada dedykowanego portalu agroturystycznego. Rekomendacja 2: Potrzeba budowy portalu agroturystycznego dla regionu łódzkiego powinna zostać uwzględniona w strategicznych dokumentach regionalnych tj.: program rozwoju turystyki województwa łódzkiego, regionalna strategia innowacji oraz regionalny program operacyjny województwa łódzkiego. Ponadto, Urząd Marszałkowski powinien dążyć do budowy nowego, kompleksowego portalu agroturystycznego dla regionu, który powinien być zintegrowany z istniejącymi już portalami agroturystycznymi.

Rekomendacje operacyjne Wniosek 3: Istniejące portale agroturystyczne prezentują niski poziom zaawansowania technologicznego oraz nie spełniają potrzeb użytkowników Internetu szukających ofert agroturystycznych z regionu łódzkiego. Rekomendacja 3: Właściciele internetowych portali agroturystycznych (komercyjnych oraz należących do instytucji odpowiedzialnych za promocję agroturystyki w regionie) powinni dążyć do rozbudowy i usprawniania swoich portali, gdyż w chwili obecnej nie prezentują one wystarczającego poziomu zaawansowania technologicznego oraz nie spełniają potrzeb użytkowników Internetu szukających ofert agroturystycznych z regionu łódzkiego. Rozbudowa odnosi się do dostosowania portali do obowiązujących standardów technologicznych oraz dodania podstawowych funkcjonalności. Wniosek 4: Oferty agroturystyczne zamieszczane na istniejących portalach agroturystycznych są często nieaktualne i mało atrakcyjne.   Rekomendacja 4: Właściciele internetowych portali agroturystycznych (komercyjnych oraz należących do instytucji odpowiedzialnych za promocję agroturystyki w regionie) powinni dążyć do umożliwienia właścicielom gospodarstw agroturystycznych, zamieszczania jak najbardziej rozbudowanych i jak najciekawszych ofert.

Rekomendacje operacyjne Wniosek 5: Istniejące portale agroturystyczne zajmują niskie miejsca w rankingu wyszukiwarki Google, dla wyrażenia kluczowego ‘agroturystyka’, co sprawia, że użytkownicy Internetu mają małe szanse ich odnalezienia. Rekomendacja 5: Właściciele internetowych portali agroturystycznych (komercyjnych oraz należących do instytucji odpowiedzialnych za promocję agroturystyki w regionie) powinni w sposób ciągły korzystać z technik pozycjonowania witryn www lub zlecić to zadanie profesjonalnej firmie. Wniosek 6: Duża liczba istniejących portali agroturystycznych nie posiada wersji obcojęzycznych, przez co uniemożliwia skorzystanie z nich przez turystów zagranicznych. Rekomendacja 6: Właściciele internetowych portali agroturystycznych (komercyjnych oraz należących do instytucji odpowiedzialnych za promocję agroturystyki w regionie) powinni dążyć do umożliwienia przeglądania portali turystom zagranicznym, poprzez przygotowanie przynajmniej jednej obcojęzycznej wersji (domyślnie wersji angielskojęzycznej).

Rekomendacje operacyjne Wniosek 7: Istniejące portale agroturystyczne nie są wyposażone w systemy bezpośredniej rezerwacji miejsc noclegowych on-line. Rekomendacja 7: Właściciele internetowych portali agroturystycznych (komercyjnych oraz należących do instytucji odpowiedzialnych za promocję agroturystyki w regionie) powinni dążyć do budowy oraz wdrożenia systemu bezpośredniej rezerwacji miejsc noclegowych on-line, korzystaniem z którego zainteresowani są zarówno właściciele gospodarstw agroturystycznych z regionu łódzkiego, jak i użytkownicy Internetu szukający ofert agroturystycznych. Wniosek 8: Istniejące portale agroturystyczne nie udostępniają innowacyjnych rozwiązań IT, które mogłyby zapewnić przewagę konkurencyjną oraz zachęcić użytkowników do częstszego korzystania z portali.   Rekomendacja 8: Właściciele internetowych portali agroturystycznych (komercyjnych oraz należących do instytucji odpowiedzialnych za promocję agroturystyki w regionie) powinni dążyć do wdrożenia innowacyjnych rozwiązań informatycznych, które będą w stanie zapewnić przewagę konkurencyjną, a co za tym idzie – przyciągnąć użytkowników Internetu. Proponuje się zastosowanie przynajmniej jednego z następujących innowacyjnych rozwiązań, które sprawdziły się na internetowych portalach firm z innych branż: wirtualnego doradcy turysty, modułu e-learningowego lub syntezatora mowy Ivona WebReader.

Rekomendacje operacyjne Wniosek 9: Internet stanowi jedno z głównych źródeł informacji, z których klienci dowiadują się o ofercie danego gospodarstwa agroturystycznego. Jednakże nie wszyscy właściciele gospodarstw agroturystycznych korzystają z tego medium do promocji swoich usług. Jednym z powodów takiego stanu rzeczy jest brak wiedzy właścicieli gospodarstw agroturystycznych w zakresie promocji usług w Internecie. Rekomendacja 9: Właściciele internetowych portali agroturystycznych (komercyjnych oraz należących do instytucji odpowiedzialnych za promocję agroturystyki w regionie) powinni uświadamiać właścicieli gospodarstw agroturystycznych na temat korzyści jakie daje im promocja w Internecie, poprzez organizację szkoleń, konferencji, forów, wydawanie artykułów oraz prowadzenie badań na ten temat. Natomiast, właściciele gospodarstw agroturystycznych powinni brać czynny udział w szkoleniach, konferencjach, forach na temat promocji w Internecie, a następnie wykorzystywać zdobytą wiedzę w praktyce (np. poprzez zamieszczanie ofert na portalach agroturystycznych).

Dziękuję za uwagę!!! Adam Jasiński ajasinski@uni.lodz.pl