Fundusze strukturalne w latach 2007 - 2013 zebrał i opracował mgr Radosław Wróblewski

Polityka regionalna Unii Europejskiej Unia Europejska jest jedną z najbogatszych stref gospodarczych świata, jednak wciąż jeszcze występują znaczne różnice pomiędzy poszczególnymi państwami, a jeszcze większe pomiędzy regionami.

Generalnym celem polityki regionalnej jest zapewnienie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju całej Unii oraz zwiększanie stopnia spójności gospodarczej i społecznej krajów i regionów UE.

Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską Artykuł 158: „Wspólnota rozwija (…) politykę w sprawie wzmacniania swojej spójności gospodarczej i społecznej.” „Celem Wspólnoty w szczególności jest zmniejszenie różnic w stopniach rozwoju poszczególnych regionów i zmniejszenia zacofania regionów (…) w tym obszarów wiejskich”.

W kontekście dotacji unijnych można się spotkać z pojęciami polityki regionalnej, polityki spójności i polityki strukturalnej. Czy są między nimi jakieś różnice?

Teoretycznie tak. Polityka strukturalna jest to tradycyjne pojęcie dotyczące interwencji Wspólnot Europejskich (a od 1993 roku – Unii Europejskiej) używane już od 1957 roku. Polityka regionalna jest zorientowana na zwiększenie spójności ekonomicznej i społecznej w Unii Europejskiej, co oznacza, że jej podstawowym zadaniem jest pomoc finansowa dla regionów. Polityka spójności zaś wskazuje na podstawowy cel interwencji jakim jest zmniejszenie zróżnicowań we Wspólnocie.

Praktycznie jednak pojęcia te są często używane zamiennie, w związku z czym można przyjąć, że polityka regionalna, polityka strukturalna i polityka spójności Unii Europejskiej ma ten sam cel – wyrównanie różnic gospodarczych między regionami Unii Europejskiej i w efekcie – ich mieszkańcami. Jest to taki sposób rozdzielania środków finansowych Unii Europejskiej, aby większość z nich trafiła do regionów znajdujących się w gorszej sytuacji społecznej i gospodarczej.

Jednym z podstawowych zadań Unii Europejskiej jest prowadzenie polityki spójności, polegającej na zmniejszaniu różnic w rozwoju społeczno-gospodarczym pomiędzy regionami i krajami UE. Polityka ta jest realizowana za pomocą Funduszy Europejskich, w ramach których wyróżniamy Fundusze Strukturalne finansujące projekty regionalne i Fundusz Spójności dla projektów o zasięgu krajowym.

Zasady działania Regionalnej Polityki Strukturalnej i Funduszy Strukturalnych Zasada pomocniczości (subsydiarności) Zasada koncentracji Zasada partnerstwa Zasada programowania Zasada współfinansowania

Zasady polityki strukturalnej UE Koncentracja – oznacza, że środki funduszy strukturalnych są przede wszystkim dostępne dla tych regionów, które tego najbardziej potrzebują.

Partnerstwo - działania powinny być przygotowywane w ścisłym porozumieniu (partnerstwie) Komisji Europejskiej z państwem członkowskim, jak również władzami regionalnymi i lokalnymi, partnerami gospodarczymi i społecznymi, przy pełnej zgodności z odpowiednimi kompetencjami instytucjonalnymi, prawnymi i finansowymi partnerów.

Programowanie – oznacza proces organizowania, podejmowania decyzji i finansowania, prowadzony w kilku etapach dla osiągnięcia celów polityki strukturalnej.

Dodatkowość – w celu osiągnięcia faktycznego oddziaływania gospodarczego, środki przyznane z funduszy unijnych nie mogą zastępować publicznych lub innych równoważnych wydatków państwa członkowskiego; działania Wspólnoty winny uzupełniać lub wspierać odpowiednie działania krajowe.

Współfinansowanie – oznacza, że projekty, które są zgłaszane do finansowania z funduszy strukturalnych muszą być w odpowiednich proporcjach współfinansowane ze środków krajowych. Za środki krajowe uważa się środki, które nie pochodzą z Unii Europejskiej. Mogą to być pieniądze budżetowe (z budżetu państwa, budżetu samorządu), środki pozarządowe lub prywatne. Współfinansowanie projektów z dwóch źródeł (środki unijne i krajowe) jest również elementem zasady partnerstwa.

Cele polityki spójności (2007- 2013) Cel 1 – Konwergencja - czyli wspieranie wzrostu i tworzenie nowych miejsc pracy w regionach najbiedniejszych (państwa o DNB‹ 90% i regiony o PKB ‹ 75% UE oraz w regiony tzw. efektu statystycznego). Na ten cel przeznaczone jest ok. 80 % środków z polityki spójności. Cel 2 - Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie – wspierające zmiany strukturalne w regionach nie kwalifikujących się do celu konwergencja oraz zmiany na rynku pracy. Na ten cel przeznaczone jest ok.16 % środków z polityki spójności. Cel 3 - Europejska współpraca terytorialna - obejmuje poziom transgraniczny, transnarodowy oraz międzyregionalny. Na ten cel przeznaczone jest ok. 4% środków polityki spójności.

Europejski Fundusz Społeczny Jeden z Funduszy Strukturalnych, który służy osiągnięciu spójności gospodarczej i społecznej oraz wysokiego poziomu zatrudnienia w Unii Europejskiej poprzez finansowanie działań w ramach pięciu obszarów wsparcia:  aktywna polityka rynku pracy, przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego, kształcenie ustawiczne, adaptacyjność i rozwój przedsiębiorczości, wyrównywanie szans kobiet na rynku pracy.

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Fundusz wchodzący w skład funduszy strukturalnych, którego zadaniem jest zmniejszanie dysproporcji w poziomie rozwoju regionów należących do Unii Europejskiej. W szczególności fundusz ten udziela wsparcia na rzecz rozbudowy infrastruktury, lokalnych inicjatyw rozwojowych oraz na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw.

Fundusz Spójności Jest instrumentem polityki spójności UE, niewchodzącym w skład Funduszy Strukturalnych, to tzw. instrument ekonomiczno - polityczny. W odróżnieniu od Funduszy Strukturalnych, Fundusz Spójności finansuje przedsięwzięcia obejmuje całe państwa (nie regiony).

Instrumenty polityki regionalnej 1. Fundusze strukturalne Europejski Fundusz Społeczny Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego 2. Fundusz Spójności

Wspólna Polityka Rolna Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej – przestał istnieć, w jego miejsce stworzono Europejski Fundusz Rolny Rozwój Obszarów Wiejskich (EFRROW) Europejski Fundusz Gwarancji Rolnej (EFGROL)

Wspólna polityka rybołówstwa 2000 – 2006 Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa - przestał istnieć, 2007 - 2013 w jego miejsce stworzono Europejski Fundusz Rybacki

Narodowa Strategia Spójności (NSS) (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia) 1. Dokument strategiczny określający priorytety i obszary wykorzystania oraz system wdrażania funduszy unijnych w ramach budżetu Wspólnoty na lata 2007–13. 2. Cel strategiczny. 3. Cele horyzontalne.

Narodowa Strategia Spójności Narodowa Strategia Spójności (NSS) (nazwa urzędowa: Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia) to dokument strategiczny, określający priorytety i obszary wykorzystania oraz system wdrażania funduszy unijnych w Polsce: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) oraz Funduszu Spójności w ramach budżetu Wspólnoty na lata 2007–13. Celem strategicznym NSS jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Cele NSS będą realizowane za pomocą programów operacyjnych.

Programy Operacyjne na lata 2007 - 2013 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko – EFRR i FS Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka – EFRR Program Operacyjny Kapitał Ludzki – EFS 16 Regionalnych Programów Operacyjnych – EFRR Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej – EFRR Program Operacyjny Pomoc Techniczna – EFRR Programy Operacyjne Europejskiej Współpracy Terytorialnej – EFRR

Środki na realizację NSRO W latach 2007-2013 zostanie zaangażowanych w realizację NSRO około 85,56 mld euro. Średniorocznie (do roku 2015) będzie wydatkowe około 9,5 mld euro, co odpowiada około 5% produktu krajowego brutto. Z tej sumy: 67,3 mld euro będzie pochodziło z budżetu UE, 11,86 mld euro z krajowych środków publicznych (w tym ok. 5,93 mld euro z budżetu państwa), ok. 6,4 mld euro zostanie zaangażowanych ze strony podmiotów prywatnych.

Podział środków finansowych PO Infrastruktura i Środowisko – 41,3% całości środków (27,8 mld euro), 16 Regionalnych Programów Operacyjnych – 23,8% całości środków (15,9 mld euro), PO Kapitał Ludzki – 14,4% całości środków (9,7 mld euro), PO Innowacyjna Gospodarka –12,3% całości środków (8,3 mld euro), PO Rozwój Polski Wschodniej – 3,4% całości środków (2,3 mld euro), PO Pomoc Techniczna - 0,8% całości środków (0,5 mld euro). PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej - (0,7 mld euro)

Podział środków finansowych PO Kapitał Ludzki – 14,4% całości środków (9,7 mld euro); PO Innowacyjna Gospodarka –12,3% całości środków (8,3 mld euro); PO Infrastruktura i Środowisko – 41,3% całości środków (27,8 mld euro); PO Rozwój Polski Wschodniej – 3,4% całości środków (2,3 mld euro); 16 Regionalnych Programów Operacyjnych – 23,8% całości środków (15,9 mld euro); PO Pomoc Techniczna - 0,8% całości środków (0,5 mld euro); Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej - (0,7 mld euro); Pozostałe środki finansowe zostaną przeznaczone na utworzenie krajowej rezerwy wykonania (3% czyli 1,967 mld euro).

Program Operacyjny Kapitał Ludzki Celem głównym Programu jest: wzrost zatrudnienia i spójności społecznej. Aby osiągnąć główny cel w ramach programu będą wspierane działania polegające na: podniesieniu poziomu aktywności zawodowej oraz zdolności do zatrudnienia osób bezrobotnych i biernych zawodowo; zmniejszeniu obszarów wykluczenia społecznego; poprawie zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw do zmian zachodzących w gospodarce; upowszechnieniu edukacji społeczeństwa na każdym etapie kształcenia przy równoczesnym zwiększeniu jakości usług edukacyjnych i ich silniejszym powiązaniu z potrzebami gospodarki opartej na wiedzy; zwiększeniu potencjału administracji publicznej w zakresie opracowywania polityk i świadczenia usług wysokiej jakości; wzroście spójności terytorialnej.

Regionalne Programy Operacyjne Regionalne Programy Operacyjne są to programy stworzone odrębnie dla każdego województwa. W całości współfinansowane są z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. W ramach RPO o unijne pieniądze można się starać na wiele typów inwestycji infrastrukturalnych z zakresu edukacji, ochrony zdrowia i rekreacji, infrastruktury drogowej i ochrony środowiska, społeczeństwa informacyjnego, kultury, turystyki, rozwoju miast, a także przyczyniające się do lepszego rozwoju przedsiębiorstw.

Regionalne Programy Operacyjne Każde województwo posiada odrębny Regionalny Program Operacyjny. Jest ich zatem aż 16. Władze każdego województwa miały za zadanie opracować taki dokument, który następnie był konsultowany z władzami krajowymi i unijnymi. Każde województwo ma swoją specyfikę, wiec w ramach poszczególnych RPO występują różnice. Może się okazać, że niektóre inwestycje można zrealizować z dotacji z RPO w jednym województwie, a w innym nie. Z każdego RPO finansuje się dotacje na rozwój infrastruktury i co najważniejsze są to przedsięwzięcia nie wykraczające poza zakres 1 województwa. Jeżeli chcemy sfinansować przedsięwzięcie o zasięgu większym niż 1 województwo lub są to inwestycje bardzo duże (np. 20 mln) to korzystamy z programów krajowych (Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka).

Lubuski Regionalny Program Operacyjny 2007 - 2013 Cele. Wdrażanie. Finansowanie. Podmioty realizujące. Priorytety. Środki finansowe.

Lubuski Regionalny Program Operacyjny 2007 - 2013 Priorytet IV. Rozwój i modernizacja infrastruktury społecznej   Główny cel obejmuje poprawę jakości i dostępności usług edukacyjnych Cele szczegółowe: ·  poprawa jakości infrastruktury społecznej województwie, ·  wzmocnienie roli szkół wyższych i ośrodków naukowo-badawczych, ·  poprawa jakości kształcenia i dostępu do wiedzy.

Lubuski Regionalny Program Operacyjny 2007 - 2013 Działania realizowane w ramach priorytetu 4.2 Rozwój i modernizacja infrastruktury edukacyjnej: 4.2.1 Rozwój i modernizacja regionalnej infrastruktury edukacyjnej, 4.2.2 Rozwój i modernizacja lokalnej infrastruktury edukacyjnej.

Inne programy finansowane z Funduszy Europejskich Europejska Współpraca Terytorialna

Program Operacyjny Kapitał Ludzki Cele. Wdrażanie. Finansowanie. Podmioty realizujące. Priorytety. Środki finansowe.

Program Operacyjny Kapitał Ludzki Priorytet I Zatrudnienie i integracja społeczna Priorytet II Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw Priorytet III Wysoka jakość systemu oświaty Priorytet IV Szkolnictwo wyższe i nauka Priorytet V Dobre rządzenie Priorytet VI Profilaktyka, promocja i poprawa stanu zdrowia ludności w wieku produkcyjnym Priorytet VII Rynek pracy otwarty dla wszystkich oraz promocja integracji społecznej Priorytet VIII Regionalne kadry gospodarki Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Priorytet X Partnerstwo na rzecz rozwoju obszarów wiejskich Priorytet XI Pomoc techniczna

Priorytet III PO KL 3.1 MODERNIZACJA SYSTEMU ZARZĄDZANIA I NADZORU W OŚWIACIE 3.2 ROZWÓJ SYSTEMU EGZAMINÓW ZEWNĘTRZNYCH 3.3 POPRAWA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA 3.4 OTWARTOŚĆ SYSTEMU EDUKACJI W KONTEKŚCIE UCZENIA SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE

Priorytet IX PO KL 9.1 WYRÓWNYWANIE SZANS EDUKACYJNYCH I ZAPEWNIENIE WYSOKIEJ JAKOŚCI USŁUG EDUKACYJNYCH ŚWIADCZONYCH W SYSTEMIE OŚWIATY 9.2 PODNIESIENIE ATRAKCYJNOŚCI I JAKOŚCI SZKOLNICTWA ZAWODOWEGO 9.3 UPOWSZECHNIENIE FORMALNEGO KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO 9.4 WYSOKO WYKWALIFIKOWANE KADRY SYSTEMU OŚWIATY 9.5 ODDOLNE INICJATYWY EDUKACYJNE NA OBSZARACH WIEJSKICH

Program Kapitał Ludzki 2007-2013 (7.09.2007) Dokumenty Program Kapitał Ludzki 2007-2013 (7.09.2007)

Szczegółowy Opis Priorytetów Programu Kapitał Ludzki - wersja obowiązująca od 1 czerwca 2009 r.

System Realizacji Programu Kapitał Ludzki Zasady dokonywania wyboru projektów w ramach PO KL - wersja z 24 sierpnia 2009 r. Podręcznik przygotowania wniosków w ramach PO KL Zasady finansowania Programu Kapitał Ludzki

Zasady systemu sprawozdawczości Programu Kapitał Ludzki Podręcznik wskaźników Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Zasady kontroli Programu Kapitał Ludzki

Wytyczne dotyczące oznaczania projektów w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

Generator Wniosków Aplikacyjnych Generator Wniosków Płatniczych

Plan Działań na dany rok