Koncepcja strategii rozwoju społeczno -gospodarczego Polski Zachodniej – stan przygotowań i perspektywy realizacji Joanna Przybyszewska – Dyrektor Wydziału Polityki Regionalnej joanna.przybyszewska@dolnyslask.pl Wojciech Kazanecki – Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Regionalnej wojciech.kazanecki@dolnyslask.pl przygotowano w Dziale Strategii Regionalnej Wydział Polityki Regionalnej Departament Rozwoju Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej koncepcja makroregionalnego dokumentu strategicznego dla Polski Zachodniej Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 2

Porozumienie 5 województw zawarte w Szczecinie Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 1. Koncepcja ponadregionalnego dokumentu strategicznego (1) Tylko Ministerstwo Rozwoju Regionalnego może opracowywać strategie ponadregionalne na posiedzenie Rady Ministrów RP – 5 regionów nawiązało współpracę celem przekazania Ministerstwu materiału wyjściowego do stworzenia takiej strategii.  Różnica w stosunku do działań dla Polski Wschodniej: tam inicjatywa była odgórna – „Polska Zachodnia” jest inicjatywą oddolną samorządów województw.  Uzgodnione w porozumieniu priorytetowe obszary wsparcia w ramach Polski Zachodniej komunikacja społeczeństwo informacyjne nauka oraz jej współpraca z gospodarką bezpieczeństwo energetyczne zasoby wodne i ochrona przeciwpowodziowa planowanie przestrzenne i rozwój miast turystyka Porozumienie 5 województw zawarte w Szczecinie 26 sierpnia 2010 Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 3

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 1. Koncepcja ponadregionalnego dokumentu strategicznego (2) – jak to się zaczęło... 22 października 2009 r. we Wrocławiu odbyła się regionalna konferencja konsultacyjna Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2010 – 2020 (KSRR) m.in. z udziałem Minister Rozwoju Regionalnego i przedstawicieli jst. Grzegorz Roman – ówczesny Członek Zarządu w wystąpieniu wskazał potrzebę stworzenia strategii dotyczącej obszaru Polski Zachodniej. Stanowisko Zarządu Województwa Dolnośląskiego do KSRR – potrzeba ta została zawarta w stanowisku Zarządu Województwa Dolnośląskiego do KSRR z dnia 19 listopada 2009 r. i przekazana do Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. 19 stycznia 2010 – pierwszy list Marszałka Marka Łapińskiego do Marszałków 3 województw Polski Zachodniej (zachodniopomorskiego, wielkopolskiego, lubuskiego) zapraszający do współpracy. Zawarcie porozumienia 26 sierpnia 2010 w Szczecinie – 5 regionów w sprawie Polski Zachodniej (do grupy dołączyło opolskie). Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 4

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 2. Cel projektu - kontekst prac nad założeniami do strategii ponadregionalnej (1) Strategia „Europa 2020” 3 marca 2010 Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010 – 2020 www.mrr.gov.pl/rozwoj_regionalny/Polityka_regionalna/KSRR_2010_2020 przyjęta 13 lipca 2010 Prezydencja Polski w Radzie Unii Europejskiej 1 lipca – 31 grudnia 2011 Nowy okres programowania UE 2014 – 2020 Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 5

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 2. Cel projektu - kontekst prac nad założeniami do strategii ponadregionalnej (2)  Strategia „Europa 2020” nowe priorytety UE do 2020  rozwój inteligentny: rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu: wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną i terytorialną rozwój zrównoważony: wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 6

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 3. Dlaczego chcemy Strategii Rozwoju Polski Zachodniej (1) Wskazanie potencjałów rozwojowych makroregionu Polski Zachodniej, określenie kształtu interwencji państwa i modelu zintegrowanego zarządzania rozwojem dla budowania dobrobytu mieszkańców. Interwencja strategiczna w obszarach wysokiej szansy. Zgodnie z projektem KSRR, władze centralne poza wsparciem obszarów problemowych, powinny także podejmować interwencję strategiczną w obszarach wysokiej szansy, do miana których pretenduje Polska Zachodnia. Wzmocnienie współpracy województw Polski Zachodniej dla rozwoju ich potencjału. Ożywienie transportu w osi północ-południe poprzez utworzenie Środkowoeuropejskiego Korytarza Transportowego CETC – zwiększenie dostępności komunikacyjnej makroregionu Polski zachodniej w celu powstrzymania peryferyzacji tego obszaru. Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 7

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 3. Dlaczego chcemy Strategii Rozwoju Polski Zachodniej (2) Poszukiwania rozwiązań przeciwdziałania negatywnym tendencjom demograficznym, zwłaszcza na rynku pracy (np. w kontekście otwarcia niemieckiego rynku pracy). Pobudzenie transgranicznej współpracy gospodarczej, koordynacja i realizacja inwestycji w rejonie pogranicza. Wykorzystanie policentrycznej sieci osadniczej, ośrodków miejskich posiadających potencjał naukowy i intelektualny, zahamowanie spadku znaczenia wielu miast makroregionu. Wsparcie rozwoju nowoczesnych technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych w województwach Polski Zachodniej. Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 8

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 3. Dlaczego chcemy Strategii Rozwoju Polski Zachodniej (3) „Zachodnia Polska bramą Europy” – stanowisko regionalnych związków pracodawców zachodniej Polski zrzeszonych w Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan: Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 9

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 4. Harmonogram prac nad Założeniami strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Zachodniej (1) 1. Raport metodyczny – 28 lutego 2011 roku. 2. Uzupełniające ekspertyzy dotyczące kluczowych aspektów rozwoju społeczno gospodarczego Polski Zachodniej – 29 kwietnia 2011 roku. 3. Raport diagnostyczny – 30 czerwca 2011 roku. 4. Raport założeń do strategii ponadregionalnej dla Polski Zachodniej wydany po polsku i po angielsku – 15 listopada 2011 roku. 5. Wydanie ekspertyz i raportów – publikacje i materiały promocyjne – w trakcie i po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia. Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 10

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 4. Harmonogram prac nad Założeniami strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Zachodniej (2) Po zakończeniu prac w ramach tego projektu powinno nastąpić: 1. Przekazanie Założeń strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Zachodniej do Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. 2. W zależności od ustaleń może to być podstawą przejęcia wiodącej roli przygotowania przez MRR projektu Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Polski Zachodniej przy ścisłej współpracy w województwami Polski Zachodniej. 3. Następnie wykorzystanie do programowania europejskiej polityki spójności w Polsce na lata 2014-2020 pod hasłem „programowanie rozwoju w obszarach funkcjonalnych”. 4. Mogłoby to też stać się podstawą do przygotowania nowego kontraktu terytorialnego Rządu z województwami Polski Zachodniej. Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 11

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 5. Zagadnienia do ekspertyz (1) Potencjalne ekspertyzy niezbędne dla skutecznej realizacji prac nad wypracowaniem założeń strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Zachodniej – ekspertyzy zamówione przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 1.Wykorzystanie przygranicznego położenia obszarów Polski Zachodniej dla rozwoju społeczno-gospodarczego. 2.Rynek pracy i kierunki wzrostu aktywności zawodowej w Polsce Zachodniej. 3.Wykorzystanie potencjału gospodarczo-naukowego dla rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Zachodniej. 4.Strategiczna oś rozwoju Polski Zachodniej (znaczenie dostępności transportowej dla rozwoju społeczno-gospodarczego). 5.Powiązania funkcjonalne obszarów miejskich w Polsce Zachodniej w kontekście wykorzystania ich, jako potencjałów rozwojowych. Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 12

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 5. Zagadnienia do ekspertyz (2) Ekspertyzy regionalne (1): ekspert dla Dolnego Śląska prof. Janusz Zaleski (Wrocławska Agencja Rozwoju Regionalnego) 1. Określenie OBECNEJ I POTENCJALNEJ SPECJALIZACJI danego województwa w kontekście krajowym (na podstawie analizy dokumentów strategicznych i analiz SWOT w danym województwie) 2.Określenie regionalnych potencjałów rozwojowych – ze szczególnym uwzględnieniem: 2.1. Miast wojewódzkich 2.2. Subregionalnych biegunów wzrostu 2.3. Kluczowych branż (obszarów) w gospodarce województwa 2.4. Kapitału społecznego 2.5. Innowacyjności Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 13

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 5. Zagadnienia do ekspertyz (3) Ekspertyzy regionalne (2): ekspert dla Dolnego Śląska prof. Janusz Zaleski (Wrocławska Agencja Rozwoju Regionalnego) 3. Ocena krajowej konkurencyjności województwa w zakresie: 3.1. Jakości kapitału ludzkiego 3.2. Pozyskiwania inwestycji zagranicznych 3.3. Innowacyjności 3.4. Jakości życia (w tym walory przyrodnicze, dziedzictwo kulturowe) 4. Określenie obszarów problemowych w województwie – w tym zagrożenia naturalne, problemy restrukturyzacji ośrodków przemysłowych etc. 5. Ekspercka ocena najważniejszych wyzwań, przed jakimi stoi województwo w kontekście współpracy w ramach Polski Zachodniej. Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 14

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 5. Zagadnienia do ekspertyz (4) Tytuły potencjalnych ekspertyz niezbędnych dla skutecznej realizacji prac służących wypracowaniu założeń strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Zachodniej – zgłoszone do realizacji przez Dolny Śląsk: 1. Funkcje metropolitalne stolic województw Polski Zachodniej. 2. Dostępność terytorialna Polski Zachodniej – sieć TEN i korytarze wiążące z Europą oraz prowadzące do dostępności terytorialnej wszystkich ośrodków powiatowych. Zadaniem eksperta będzie m.in. pokazanie obszarów problemowych oraz potencjału tych miast w zakresie dostarczania usług podstawowych 3. Obszary wiejskie Polski Zachodniej w warunkach dynamizacji zmian strukturalnych. Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 15

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 6. Kalendarium działań (1) spotkania Marszałków oraz przedstawicieli komórek urzędów marszałkowskich: Zielona Góra 1.04.2010 – pierwsze spotkanie Marszałków Wrocław 21.05.2010 – podpisanie wspólnego listu Marszałków do Minister Elżbiety Bieńkowskiej Warszawa 16.06.2010 – spotkanie Marszałków z Minister Elżbietą Bieńkowską Poznań 7.07.2010 Szczecin 26.08.2010 – podpisanie porozumienia ws. Polski Zachodniej Zielona Góra 30.09.2010 Warszawa 12–13.10.2010 – spotkanie przedstawicieli Ministerstwa Rozwoju Regionalnego i urzędów marszałkowskich celem omówienia zakresu analiz i ekspertyz poświęconych diagnozie Polski Zachodniej Opole 22.10.2010 – zakończenie procesu ustalenia zakresu merytorycznego diagnozy i przygotowanie umów z ekspertami kluczowymi Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 16

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 6. Kalendarium działań (2) 15-16.12.2010 Rokosowo (Wielkopolska) - I. warsztaty z udziałem ekspertów kluczowych i regionalnych oraz przedstawicieli komórek merytorycznych urzędów marszałkowskich, dotyczące przeprowadzenia badań i ekspertyz na potrzeby diagnozy Polski Zachodniej 12.01.2011 Poznań – II. warsztaty eksperckie    28.02.2011 – oddanie pierwszego raportu metodycznego określającego zakres i metody badawcze diagnozy Polski Zachodniej 31.05.2011 – opracowanie syntezy opracowań i ekspertyz zewnętrznych 30.06.2011 – przygotowanie zbiorczego raportu diagnostycznego Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 17

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 6. Kalendarium działań (3) 15.11.2011 oddanie opracowania określającego kierunki rozwoju dla Polski Zachodniej, wraz z prezentacją wyników badań na potrzeby debaty publicznej (zakończenie pracy ekspertów) grudzień 2011 – przekazanie wyników prac do Ministerstwa Rozwoju Regionalnego 2012 – lobbowanie w Ministerstwie za przyjęciem dokumentacji eksperckiej w celu podjęcia prac przez Ministra Rozwoju Regionalnego nad Strategią Rozwoju Polski Zachodniej Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 18

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Koncepcja strategii rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Zachodniej 6. Kalendarium działań (4) 2012/2013 – zakładane przyjęcie przez Rząd Strategii Rozwoju Polski Zachodniej 2014–2020 – Program Operacyjny Rozwój Polski Zachodniej w nowej perspektywie finansowej UE 2014 – 2020 ? 2014–2020 – Strategia Rozwoju Polski Zachodniej jako podstawa Kontraktów Terytorialnych KSRR (będą negocjowane przed 2014) Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 19

Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 Dziękuję za uwagę. Joanna Przybyszewska – Dyrektor Wydziału Polityki Regionalnej joanna.przybyszewska@dolnyslask.pl Wojciech Kazanecki – Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Regionalnej wojciech.kazanecki@dolnyslask.pl przygotowano w Dziale Strategii Regionalnej Wydział Polityki Regionalnej Departament Rozwoju Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego Wydział Polityki Regionalnej UMWD • Wrocław, grudzień 2010 20