1 Europejski wymiar kształcenia zawodowego kwiecień 2006 Małopolski rynek pracy wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego

2 Europejska Strategia Zatrudnienia określa kierunki rozwoju społeczno-gospodarczego Unii Europejskiej w perspektywie do 2010 r: poprawa zdolności do uzyskiwania i utrzymania zatrudnienia poprzez rozwój jakości zasobów ludzkich, rozwój przedsiębiorczości, poprawa zdolności adaptacyjnych przedsiębiorstw i pracowników, wzmocnienie integracji społecznej. Cele Europejskiej Strategii Zatrudnienia: a. pełne zatrudnienie, b. poprawa jakości i produktywności pracy, c. wzmocnienie spójności społecznej i integracji.

3 Małopolski rynek pracy wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego Europejska Strategia Zatrudnienia Zakładane efekty polityki zatrudnienia w Strategii Lizbońskiej Do roku 2010 zwiększenie stopy zatrudnienia UE: Dla ludności w wieku do poziomu 70 % Dla kobiet do poziomu 60 % Dla osób starszych w wieku do poziomu 50 % Cele Europejskiej Strategii Zatrudnienia mają przyczynić się do realizacji celu nadrzędnego Unii Europejskiej określonego w Strategii Lizbońskiej: Uczynienia gospodarki Unii Europejskiej najbardziej konkurencyjną i innowacyjną gospodarką Świata.

4 Małopolski rynek pracy wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego Wytyczne Europejskiej Strategii Zatrudnienia: 1.Aktywne i zapobiegawcze działania w stosunku do bezrobotnych i biernych zawodowo 2.Tworzenie miejsc pracy i przedsiębiorczość 3.Promocja adaptacyjności i mobilności na rynku pracy 4.Promocja rozwoju kapitału ludzkiego i uczenia się przez całe życie 5.Wzrost podaży pracy i promocja aktywnego starzenia się 6.Zapewnienie równości płci 7.Wspieranie integracji i zwalczanie dyskryminacji osób niepełnosprawnych na rynku pracy 8.Uczynienie pracy opłacalną i płatną 9.Przekształcanie nielegalnej pracy w regularne zatrudnienie 10.Zmniejszanie regionalnych zróżnicowań w zatrudnieniu

5 Małopolski rynek pracy wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego Krajowy Plan Działań na Rzecz Zatrudnienia - działania realizowane na szczeblu krajowym w kontekście doskonalenia systemu kształcenia: Projektowanie nowych zachęt do kształcenia ustawicznego i popularyzacja idei uczenia się przez całe życie Aktualizacja treści kształcenia w podstawach programowych oraz programach nauczania zawodowego Rozwijanie standardów kwalifikacji zawodowych Przygotowanie nauczycieli do roli doradcy zawodowego w ramach studiów podyplomowych Studia podyplomowe dla nauczycieli różnych typów szkół i placówek, w szczególności dla nauczycieli rozpoczynających pracę w zawodzie Kursy doskonalące dla nauczycieli w zakresie ICT, języków obcych, pedagogiki specjalnej oraz metodyki przedmiotów zawodowych i ogólnozawodowych

6 Małopolski rynek pracy wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego Zintegrowany program działań na rzecz kształcenia ustawicznego [COM(2004)474 final] 14 lipca 2004 roku Program Wspólnoty Europejskiej w zakresie edukacji i szkoleń zawodowych na lata Budżet: 13,620 mld EUR Cel: integracja systemów edukacji i kształcenia zawodowego podwyższenie jakości systemów edukacji i szkolenia Adresaci programu: uczniowie, studenci, nauczyciele, osoby pracujące, instytucje szkoleniowe, przedsiębiorstwa, partnerzy społeczni, stowarzyszenia, ośrodki naukowo-badawcze

7 Małopolski rynek pracy wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego Zintegrowany program działań na rzecz kształcenia ustawicznego Cztery programy sektorowe: 1.Comenius – edukacja szkolna 2. Erasmus – szkolnictwo wyższe 3. Grundtvig – kształcenie dorosłych 4. Leonardo da Vinci dotyczy potrzeb dydaktycznych osób korzystających z edukacji i szkoleń zawodowych przewiduje skierowanie do 2013 roku na praktyki i staże zawodowe osób

8 Małopolski rynek pracy wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego

9 Charakterystyka regionalnego rynku pracy w świetle raportu z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych (II półrocze 2005) znaczna koncentracja bezrobocia ze względu na zawody. 59,7% ogółu bezrobotnych zarejestrowanych jest w 30 zawodach i specjalnościach z pośród 1443 najliczniejszą kategorią zawodową wśród bezrobotnych są osoby bez zawodu (12,3% ogółu bezrobotnych) absolwenci zarejestrowani w urzędach pracy w II półroczu 2005 r. stanowili 7,3% ogółu bezrobotnych wśród absolwentów najbardziej liczebną kategorię stanowiły następujące zawody: bez zawodu (absolwenci szkół ogólnokształcących ), asystent ekonomiczny (805), sprzedawca (564), pracownik biurowy (439) oraz ekonomista (373).

10 Małopolski rynek pracy wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego Zapotrzebowanie pracodawców na określone zawody i specjalności w Małopolsce Budownictwo i branże okołobudowlane: murarz, robotnik budowlany, stolarz budowlany, technik budownictwa, malarz budowlany, zbrojarz-brukarz Usługi bezpośrednie: sprzedawca; kucharz; krawiec; pozostali sprzedawcy i demonstratorzy; kelner; stolarz meblowy Obróbka metali, mechanika maszyn i urządzeń: ślusarz, mechanik samochodów osobowych, pozostali mechanicy pojazdów samochodowych, tokarz, pozostali mechanicy – monterzy maszyn i urządzeń Inne: pracownik biurowy*, kierowca samochodu osobowego

11 Małopolski rynek pracy wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego Wykaz zawodów na które występuje największe zapotrzebowanie na małopolskim rynku pracy Pozostali robotnicy pomocniczy transportu i tragarze (43 oferty pracy na 1 bezrobotnego) Ankieter (40) Dostawca potraw (38) Urzędnik podatkowy (37) Pozostali pracownicy obsługi biurowej gdzie indziej niesklasyfikowani (35) Telemarketer (31) Sortowacz surowców wtórnych (26) Kierowca ciągnika siodłowego (21) Operator agregatów natryskowych (18) Technik teleinformatyk (15)

12 Małopolski rynek pracy wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego Kluczowe kompetencje zawodowe mieszkańców wskazywane przez pracodawców w wyniku prowadzonych badań: Specjalistyczne umiejętności praktyczne i uprawnienia w danej dziedzinie ( m.in. obsługa kas fiskalnych, wózków widłowych, dźwigów, uprawnienia budowlane) Znajomość języków obcych, w szczególności wśród pracowników sektora usługowego, turystyki, handlu i kultury Umiejętności interpersonalne - obsługa klienta, sprzedaż bezpośrednia Szybkie czytanie i rozumienie tekstu, w szczególności dla pracowników sektora usług niematerialnych Obsługa aplikacji komputerowych stosowanych w danych branżach

13 Małopolski rynek pracy wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego Główne wyzwania stojące przed szkolnictwem zawodowym w Małopolsce: Modernizowanie programów nauczania i stopniowe odchodzenie od kierunków, na które nie ma zapotrzebowania na lokalnym rynku pracy Rozwijanie współpracy z pracodawcami funkcjonującymi w danej branży Ukierunkowanie na doskonalenie praktycznych umiejętności uczniów i studentów Unowocześnienie warsztatu szkolnego i metod dydaktycznych Rozwijanie współpracy z sektorem badawczo rozwojowym funkcjonującym w ramach danej branży

14 Małopolski rynek pracy wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego Działania realizowane przez Województwo Małopolskie na rzecz rozwoju kształcenia zawodowego i ustawicznego: Wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez programy stypendialne (2.2 ZPORR, Fundacja Sapere Auso) Rozwój umiejętności mieszkańców powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy i ofert kształcenia w regionie Realizacja Projektów: 1. Małopolskie Obserwatorium Rynku Pracy i Edukacji 2. Partnerstwo na rzecz kształcenia ustawicznego wzorowane na doświadczeniach instytucji Pole Rhone-Alpes d lOrientation 3. Projekt Phare 2001 i Phare Podprojekt: Lokalne partnerstwa na rzecz zatrudnienia

15 Małopolskie Obserwatorium Rynku Pracy i Edukacji Misja Obserwatorium: Dostarczanie rzetelnej informacji dotyczącej rynku pracy ułatwiającej podejmowanie decyzji o kierunkach rozwoju regionalnego Małopolski Cel główny Projektu: Stworzenie modelu zarządzania informacją dla instytucji zaangażowanych w kształtowanie polityki regionalnej i uzupełnienie luk informacyjnych dotyczących rynku pracy i jego otoczenia Planowy okres realizacji projektu: kwiecień 2006 – grudzień 2007 Małopolski rynek pracy wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego

16 Wypracowanie modelu koordynacji i współpracy pomiędzy instytucjami działającymi na rzecz kształcenia i poradnictwa ustawicznego Misja projektu: Promocja i Rozwój Kształcenia i Poradnictwa Ustawicznego w Małopolsce na płaszczyźnie edukacja – szkolenie – zatrudnienie Cele projektu: Sformalizowanie współpracy pomiędzy instytucjami działającymi na rzecz poradnictwa i kształcenia ustawicznego Wypracowanie metod i narzędzi przepływu informacji pomiędzy instytucjami rynku pracy, edukacji i szkoleń Profesjonalizacja kadr instytucji – beneficjentów ostatecznych Wsparcie decyzji decydentów dotyczących polityki i kierunków działań w zakresie kształcenia ustawicznego Okres realizacji projektu: sierpień 2006 – marzec 2008 Małopolski rynek pracy wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego

17 Małopolski rynek pracy wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego Projekty PHARE 2001 i PHARE 2002 Podprojekt: Lokalne partnerstwa na rzecz zatrudnienia Cel: Rozwijanie potencjału społeczności lokalnych i pomoc w budowaniu modelu współdziałania szkoły zawodowej z partnerami lokalnymi poprzez: - przekształcania i modernizacji dotychczasowej oferty kształcenia zawodowego - tworzenie partnerstwa lokalnego na rzecz dostosowania programów nauczania szkolnictwa zawodowego do stale zmieniających się potrzeb rynku pracy

18 Dziękuję Państwu za uwagę Dyrektor Wojewódzkiego Urządu Pracy w Krakowie Plac Na Stawach 1 Małopolski rynek pracy wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego Andrzej Martynuska