Wielkie religie świata Dúllek Bolesław

Modlitwa Sura Otwierająca - Al-Fatiha 1:1 W Imię Boga Miłosiernego i Litościwego! 1:2 Chwała Bogu, Panu światów, 1:3 Miłosiernemu i Litościwemu, 1:4 Królowi Dnia Sądu. 1:5 Oto Ciebie czcimy i Ciebie prosimy o pomoc. 1:6 Prowadź nas drogą prostą 1:7 Drogą tych, których obdarzyłeś dobrodziejstwami; nie zaś tych, na których jesteś zagniewany, i nie tych, którzy błądzą.

Wielkie religie świata Wstęp Wielkie religie świata

Religia a wyznanie Religie dzielą się na wyznania, a te mogą się jeszcze dalej dzielić (na przykład na obrządki) My należymy do religii chrześcijańskiej, wyznania katolickiego, obrządku rzymskiego (łacińskiego) Ktoś może należeć na przykład do religii chrześcijańskiej, odłamu protestanckiego, wyznania adwentystów, obrządku Kościoła Bożego Dnia Siódmego

Wyznania chrześcijańskie katolickie Kościoły (patriarchaty) 4 Kościoły Większe Arcybiskupie Egzarchaty Chaldejski Syromalabarski Cerkiew Bułgarska Koptyjski Syromalamkarski Cerkiew Albańska Ormiański Cerkiew Ukraińska Cerkiew Rosyjska Marionicki Cerkiew Rumuńska Cerkiew Białoruska Syryjski Eparichie Cerkiew Neounicka Melchicki Cerkiew Włoska Kościoły metropolitarne Kościół katolicki – obrządek łaciński Cerkiew Grecka Kościół Etiopski Cerkiew Bałkańska Cerkiew Słowacka Cerkiew Węgierska Cerkiew Rusińska

Wyznania chrześcijańskie niekatolickie - wybór Prawosławni (w wyniku wielkiej schizmy w 1054 roku) Luteranie (Marin Luter, 1517) Kalwini (Huldrych Zwingli, 1523) Anglikanie (Hernyk VIII, 1534 rok) Baptyści (Jan Smith, 1609) Metodyści (John Wesley, 1784) Adwentyści (William Miller, 1831) Zielonoświątkowcy (Charles Fox Parham, 1901)

Religie niechrześcijańskie - wybór Taoizm (Lao Tsy oraz Czuang Tsy, 6000 lat przed Chrystusem) Hinduizm (około 3000 lat przed Chrystusem) Judaizm (Mojżesz, około 1240 przed narodzeniem Chrystusa) Shintoizm (660 przed Chrystusem) Konfucjonizm (Kong-Fuzi – Konfucjusz, 580 przed Chrystusem) Buddyzm (Siddaharta Gautama – Budda, 560 przed Chrystusem) Islam (Muhammad Ibn Abdulach – Mahomet, 622 po Chrystusie)

Wielkie religie świata w liczbach Chrześcijaństwo 33,43% Islam 24,35% Hinduizm 13,78% Buddyzm 7,13% Judaizm 0,21% Stan z 2011 roku

Podział religii ze względu na ilość bogów Religie Politeistyczne Monoteistyczne

Podział ze względu na region występowania Religie Wschodu Zachodu

Różnice między religiami wschodu (politeistycznymi) a zachodu (monoteistycznymi) Zagadnienie Wschód Zachód Punkt wyjścia „ja” Bóg Idea Boga Bezosobowy Osobowy Stosunek do prawdy Synkretyczny Jasno określony Koncepcja człowieka Duch a ciało jedynie „okrycie” Jedność duszy i ciała Koncepcja świata Świat wyemanował i staje się coraz gorszy, zmierza do nicości Nastąpi odnowa świata Pośrednik Często jest założycielem religii Instytucja proroka, który mówi w imieniu Boga

Wielkie religie świata Judaizm Wielkie religie świata

Judaizm - historia Początek judaizmu wiąże się z wyjściem z Egiptu pod wodzą Mojżesza Jego korzenie sięgają jednak dużo wcześniej – Abrahama Ściśle związana z historią Narodu Wybranego Po odrzuceniu Chrystusa jako Mesjasza następuje reforma judaizmu – miejsce ofiar zajmuje Słowo; pojawia się instytucja rabbinizmu W XV wieku wygnani z innych krajów Żydzi osiedlają się w Niemczech i Polsce Podczas II wojny światowej Żydzi byli szczególnie nękani

Judaizm – organizacja Religia narodowa – tylko dla Narodu Wybranego (Izraela), aczkolwiek istnieje zjawisko prozelityzmu Saduceusze – arystokracja kapłańska – propagatorzy czystości tradycji Faryzeusze – przesadnie pojmowali czystość rytualną, drobiazgowo przestrzegali litery Prawa i nakazów tradycji starszych Rabinowie – nauczyciele Chasydzi – charakteryzują się harmonią z otoczeniem i radością

Judaizm – Bóg i święte księgi Jedyny Bóg – Jahwe – „Jestem, który jestem” Podstawą Biblia Hebrajska (Tora, Nebiim, Ketubim) Tora – Prawo – Pięcioksiąg Nebiim – Prorocy – Joz, Sdz, 1-2 Sm, 1-2 Krl, Iz, Jer, Ez oraz dwunastu proroków mniejszych Ketubim – Pisma – Ps, Prz, Hi, PnP, Rt, Lm, Koh, Est, Dn, Ezd, Neh, 1-2 Krn Talmud (Miszna + Gemara)– spisana tradycja ustna będąca wykładnią Tory (613 przykazań) Miszna – wyjaśnienia rabinów dotyczących Tory Gemara – komentarz do Miszny

Wielkie religie świata Islam Wielkie religie świata

Islam - historia Muhammad Ibn Abdulach (Mahomet) urodził się w 570 roku w Mekce. Pracował przy karawanach. Około roku 610 miał sen – uznał, że jest prorokiem posłanym przez Allaha. Mekkeńczykom się to nie spodobało. W 622 roku przeniósł się do Medyny (Hidżra). Tam założył pierwszą gminę muzułmańską. Stamtąd osłabiał Mekkę. W 624 roku zwyciężył Mekkę powrócił do niej dopiero w 630. Umiera 8 VI 632 w Medynie. Następcami Mahometa są kalifowie. Pierwsi z nich to Abu Bekr, Omar, Otman, Ali oraz Moawijja. Ekspansja islamu: Syria i Palestyna (634-640), Kair (638), Kabul (700), Gibraltar i wejście do Europy (711), Francja (714). Bizancjum i kolejny atak na Europę (1453). Powstrzymana przez Jana III Sobieskiego pod Wiedniem w 1683. Dziś już w Europie, głównie w Francji, Niemczech, krajach Beneluksu).

Islam – bóg i święta księga Jedyny Bóg – Allah. Święta księga – Koran (114 sur, 6236 ajatów) Wierzenia: przymioty Boga (subha), życie Proroka, odpowiedzialność człowieka za postępowanie. Przepisy kultowe (do tego wrócimy) Etyka osobista: prawa i obowiązki mężczyzn i kobiet, rodzinnych; zakaz spożywania wieprzowiny i alkoholów Przepisy prawne (sharia): prawo karne, cywilne, międzynarodowe

Islam – pięć filarów religii islamskiej Wyznawanie Allaha, Modlitwa pięć razy w ciągu dnia, Jałmużna, Post, Pielgrzymka do Mekki.

Pielgrzymka do Mekki na zdjęciach

Wielkie religie świata Dygresja 1. - Abraham Wielkie religie świata

Dygresja – Abraham – „Praojciec trzech wielkich religii” Hagar Izmael (Rdz 16) Muzułmanie Sara Izrael (Rdz 18, 1-15; 21, 1-21) Chrześcijanie Żydzi

Dygresja 2. – Turyści krajów arabskich Wielkie religie świata

Dygresja – Muezin wzywający do modlitwy z minaretu Muezin to ktoś kto w islamie zastępuje chrześcijańskie dzwony Jego zadaniem jest wzywanie do modlitwy Robi to pięć razy w ciągu dnia śpiewając Adhan na cztery strony świata Ilość powtórzeń Po arabsku Transkrypcja Po polsku 4 الله اكبر Allahu akbar Allah jest wielki 2 اشهد ان لا اله الا الله Aszhadu anna la illah illa’llahu Wyznaję, że nie ma Boga prócz Allaha اشهد ان محمدا رسول الل Aszhadu anna Muhammadan rasul Allah Wyznaję, że Mohomet jest wysłannikiem Allaha حي على الصلاة Hajja 'ala's-salat Przychodźcie na modlitwę حي على الفلاح Hajja 'ala'-l-falah Przychodźcie ku zbawieniu 1 لا اله الا الله La illaha illa'llah Nie ma Boga prócz Allaha

Wielkie religie świata Hinduizm Wielkie religie świata

Hinduizm - historia Zrodził się na Półwyspie Indyjskim około 3000 lat przed Chrystusem Wedyzm (1500-1000 r. przed Chrystusem) – powstaje język sakralny – sanskryt; powstają Rygwedy, Wedy Braminizm (1000-800 r. przed Chrystusem) – powstaje struktura kast Kształtowanie się hinduizmu (800-500 r. przed Chrystusem) – ostateczne ukształtowanie się języka sanskryckiego; powstają Upaniszady; powstaje sankhja j joga Bhaktyzm (po narodzinach Chrystusa) – zmiany w hinduizmie spowodowane przyjściem Jezusa na ziemię; pobożność ludowa; miłość; powstają Mahabharata, Ramajana; „trójca hinduska” – Brahma, Wisznu i Sziwa Hinduizm nowoczesny (XVIII i XIX wiek) – otwarcie Indii na kulturę europejską; wzrost zainteresowania chrześcijaństwem; powrót do ortodoksyjności atoli także zainteresowanie innymi religiami

Hinduizm - bóstwa Wielość bóstw Najważniejsza „trójca hinduska”: Brahma (siła stwarzająca świat), Wisznu (siła podtrzymująca świat) Sziwa (siła niszcząca świat)

Hinduizm – święte księgi Wedy – wiedza religijna Rygwedy – 1028 hymnów do bóstw Samawedy – pieśni obrzędowe Jadżurwedy – formuły ofiarne Atharwawedy – zaklęcia magiczne Komentarze do Wed Brahmany – komentarz do Wed – teksty obrzędowe Upaniszady – komentarz do Wed – traktaty filozoficzne

Hinduizm – system kast Jest religią narodową (Indie) z powodu systemu kast Kasty (cztery kasty, około 2000 podkast) Bramini – kapłani Kszatrijowie – wojownicy, szlachta, urzędnicy Wajśjowie – kupcy, rolnicy, pasterze, rzemieślnicy Siudrowie – niewolnicy i słudzy Pariasi – bezkastowi Prawodawstwo Indii zniosło w 1950 system kast; 70% ludności Indii uważa ten system za nadal obowiązujący

Hinduizm - reinkarnacja Reinkarnacja – wędrówka dusz Związana z cierpieniem (w przeciwieństwie do myśli europejskiej) Ludzie dobrzy wcielają się w stworzenia wyższego rzędu (na przykład w wyższej kaście) Ludzie źli odradzają się w stworzeniach niższego rzędu (na przykład w zwierzętach) Wegetarianizm

Hinduizm – „zbawienie” Wyrwanie się z wiecznej wędrówki dusz można określić mianem zbawienia Trzy drogi: Miłość – zjednoczenie z bóstwem Medytacja – odkrywanie tożsamości z Brahmą Asceza – joga

Wielkie religie świata Buddyzm Wielkie religie świata

Buddyzm - historia Założył go Siddharta Gautama (Budda) Urodzony w około 560 roku przed Chrystusem, syn króla małego państewka na granicy indyjsko-nepalskiej Legenda głosi, że podczas spaceru zobaczył starca, chorego, ascetę i zmarłego. Te obrazy tak nim wstrząsnęły, że zerwał z dotychczasowym życiem. Opuścił dom i rodzinę i zaczął prowadzić życie pustelnicze. Przebudził się. Zmarł około 480 roku przed Chrystusem. Jego ciało spalono, a prochy dano dziewięciu królestwom w których głosił naukę.

Buddyzm – założenia, organizacja Powszechnie uważany za religię, chociaż religia nie jest Powstał z reformy braminizmu Nie ma bogów, ofiar, kapłanów Nauka Buddy spisana przez jego uczniów w języku pali, została zawarta w pitakach Vinaja-pitaka – przepisy życia zakonnego Sutta-pitaka – krótkie przypowieści Abbidhamma-pitaka – traktaty teologiczne

Buddyzm – prawdy o cierpieniu i szlachetne rady Cztery prawdy o cierpieniu: Osiem szlachetnych rad „ośmioraka ścieżka” O istnieniu cierpienia Wiara O powstawaniu cierpienia Postanowienie O usunięciu cierpienia Mowa O drodze prowadzącej do usunięcia cierpienia Czyn Zawód Dążenie Skupienie Medytacja

Wielkie religie świata Zakończenie Wielkie religie świata

Podstawowe informacje Chrześcijaństwo Judaizm Islam Hinduizm Buddyzm Ksiądz Rabbi Imam Bramin - Kościół Synagoga Meczet rozmaicie Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu Biblia hebrajska, Talmud Koran Wedy Pitaki Jezus Chrystus Mojżesz Muhammad Ibn Abdulach (Mahomet) Siddharta Gautama (Budda) Bóg w Trójcy jedyny Jahwe Allah Panteon bóstw, z których najważniejsze są Brahma, Wisznu i Sziwa Chrześcijanin Żyd Muzułmanin Hinduista Buddysta

Prócz wielkich religii istnieją również mniejsze Religie plemienne (kilka tysięcy) Religie narodowe (wybór): Shintoizm (Japonia) Taoizm (Chiny) Konfucjonizm (Chiny) Nowe religie (kilka tysięcy) New Age

Poza Kościołem nie ma zbawienia Poszukujący Boga Wyznawcy innych religii Chrześcijanie niekatolicy Katolicy Extra Ecclesia nulla salus – św. Cyprian (ok. 250) Kręgi przynależności do Kościoła KKK 1257 – Bóg związał zbawienie z sakramentem chrztu, ale sam nie jest związany swoimi sakramentami. NE 2 - Kościół katolicki nic nie odrzuca z tego, co w religiach owych prawdziwe jest i święte. Ze szczerym szacunkiem odnosi się do owych sposobów działania i życia, do owych nakazów i doktryn, które chociaż w wielu wypadkach różnią się od zasad przez niego wyznawanych i głoszonych, nierzadko jednak odbijają promień owej Prawdy, która oświeca wszystkich ludzi.

Wielkie religie świata Literatura Wielkie religie świata

Literatura uzupełniająca J. Górski, Spotkanie z religiami, Katowice 2007 Z. J. Zdybicka, Religia i religioznawstwo, Lublin 1988 [red.] Z. Poniatowski, Mały słownik religioznawczy, Warszawa 1969 Dokument Komisji ds. Dialogu Międzyreligijnego Papieskiego Komitetu Obchodów Wielkiego Jubileuszu Roku 2000, Religie świata o Bogu Ojcu, Katowice 2000 Sobór Watykański II, Deklaracja o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich Nostra aetate

Lektury na zadania domowe List Apostolski Jana Pawła II Dies Domini – O Świętowaniu Niedzieli Posynodalna adhortacja apostolska Jana Pawła II Christifideles Laici - O powołaniu i misji świeckich w Kościele i w świecie Dekret Soboru Watykańskiego II Apostolicam Actuositatem - O apostolstwie świeckich Konstytucja Soboru Watykańskiego II Sacrosanctum Concilium - O liturgii świętej Dekrlaracja Sobór Watykański II Nostra aetate – O stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich

Modlitwa Hymn Wedy Niech wszechmogący Bóg, Przyjaciel wszystkich, będzie dla nas źródłem pokoju. Niech pokojem obdarzy nas Boski Sędzia. Dawcą naszego pokoju niech będzie ten, który kieruje wszystkim. Pan wszelkich mocy i bogactw, władca wielkich bytów, niech będzie dla nas źródłem pokoju. Niech wszechobecny Bóg, który nikogo się nie lęka, obdarza nas pokojem.

Koniec Następne spotkanie w środę 15 maja o godzinie 19.00 (+/- 15 min.) Dúllek Bolesław