Strategia Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Piotr Frączak, 12 stycznia 2009 r. 1

Strategia Rozwoju Kraju Strategia Rozwoju Kraju jest nadrzędnym, wieloletnim dokumentem strategicznym rozwoju społeczno-gospodarczego kraju, stanowiącym punkt odniesienia zarówno dla innych strategii i programów rządowych, jak i opracowywanych przez jednostki samorządu terytorialnego.  Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia/Narodowa Strategia Spójności jest dokumentem strategicznym określającym priorytety i obszary wykorzystania oraz system wdrażania funduszy unijnych; celem strategicznym NSS jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Komitet Koordynacyjny NSRO Piotr Frączak, 12 stycznia 2009 r. 2

Strategia Rozwoju Kraju “Dla prawidłowej realizacji funkcji koordynacji polityk horyzontalnych, jak i strategicznego monitorowania i oceny realizacji NSRO zostanie utworzony Komitet Koordynacyjny (KK) (…) W obszarze koordynacji polityk horyzontalnych KK będzie monitorował realizację polityk należących do polityki rozwoju, w szczególności polityki konkurencyjności, spójności, Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej. KK będzie formułował opinie i rekomendacje na temat przebiegu wdrażania polityk horyzontalnych w celu zapewnienia spójnej realizacji polityki rozwoju.” NSRO Piotr Frączak, 12 stycznia 2009 r. 3

Strategia Rozwoju Kraju “Art. 2. Przez politykę rozwoju rozumie się zespół wzajemnie powiązanych działań podejmowanych i realizowanych w celu zapewnienia trwałego i zrównoważonego rozwoju kraju, spójności społeczno- gospodarczej, regionalnej i przestrzennej, podnoszenia konkurencyjności gospodarki oraz tworzenia nowych miejsc pracy w skali krajowej, regionalnej lub lokalnej. Art Politykę rozwoju prowadzi się na podstawie strategii rozwoju, przy pomocy programów służących osiąganiu celów, o których mowa w art. 2, z wykorzystaniem środków publicznych.” Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju Piotr Frączak, 12 stycznia 2009 r. 4

Strategia Rozwoju Kraju “Wszelka strategia rozwojowa musi mieć zapewnioną możliwość realizacji. (...) Kluczowym czynnikiem funkcjonowania sfery publicznej jest odpowiednie ukształtowanie wzajemnych interakcji między poszczególnymi poziomami władzy oraz mechanizmów współpracy z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego.” NSRO Piotr Frączak, 12 stycznia 2009 r. 5

SWRSO Misja Podjęcie działań służących wzmocnieniu podmiotowości obywateli i ich wspólnot oraz stworzenie warunków dla rozwoju instytucji społeczeństwa obywatelskiego. Podmiotowość obywatelska i wspólnotowa, rozumiana jako względnie trwała zdolność do suwerennych działań, stanowi, w poszanowaniu praw i wolności, fundament demokracji. Natomiast, instytucje społeczeństwa obywatelskiego tworzą odpowiednią infrastrukturę służącą wzmocnieniu podmiotowości społecznej, ekonomicznej i politycznej obywateli. Piotr Frączak, 12 stycznia 2009 r. 6

SWRSO Cele strategiczne - Osiągnięcie optymalnego poziomu uczestnictwa obywateli w życiu publicznym – jako warunek konieczny stworzenia trwałych podstaw dla podmiotowej aktywności obywateli i ich wspólnot w kształtowaniu rozwoju społecznego, wzrostu gospodarczego i kultury politycznej, - Ilościowy i jakościowy rozwój instytucji społeczeństwa obywatelskiego – jako wyraz obiektywnej konieczności wzmocnienia organizacji pozarządowych, integracji społecznej i podmiotów ekonomii społecznej oraz form i sposobów ich funkcjonowania, - Stworzenie mechanizmów funkcjonowania dobrego państwa – jako zwieńczający konstrukcję społeczeństwa obywatelskiego rezultat działania zasad pomocniczości, partycypacji, partnerstwa oraz dialogu obywatelskiego w relacji - sprawna administracja publiczna – obywatele. Piotr Frączak, 12 stycznia 2009 r. 7

SWRSO SWRSO wypełnia cztery podstawowe funkcje: 1) funkcję edukacyjną – rozumianą jako oddziaływanie mające wpływ na kształt obywatelskiej świadomości i obywatelskich postaw; 2) funkcję integracyjną – rozumianą jako oddziaływanie na partnerskie relacje między podmiotami uczestniczącymi we wspólnej budowie SWRSO i realizacji jej celów; 3) funkcję mobilizacyjną – rozumianą jako zespół merytorycznych treści oraz praktycznych instrumentów inspirujących obywateli, władze publiczne, inne określone środowiska do aktywności w procesie budowy społeczeństwa obywatelskiego; 4) funkcję programową – rozumianą jako bezpośrednie oddziaływanie na proces budowy programu operacyjnego, mającego na celu realizację strategii oraz pośrednie relacje z innymi strategiami i programami operacyjnymi. Piotr Frączak, 12 stycznia 2009 r. 8

SWRSO Liczba podmiotów sektora pozarządowego w podziale na szczególne formy prawne REGON, 2007 r. Źródło: opracowanie SWRSO. Piotr Frączak, 12 stycznia 2009 r. 9

SWRSO Liczba podmiotów sektora pozarządowego, w podziale na formy prawne, KRS, 2007 r. Źródło: opracowanie SWRSO Piotr Frączak, 12 stycznia 2009 r. 10

SWRSO Priorytet 1: Aktywni, świadomi obywatele, aktywne wspólnoty lokalne Działanie 1.1. Edukacja obywatelska Działanie 1.2 Aktywizacja obywateli w sprawach publicznych Działanie 1.3 Aktywizacja społeczności lokalnych w partnerstwach lokalnych (kapitał społeczny) Priorytet 2: Silne organizacje pozarządowe w dobrym państwie Działanie 2.1 Wzmocnienie potencjału sektora pozarządowego jako partnera administracji publicznej Działanie 2.2 Wyrównywanie szans organizacji – wsparcie rozwoju infrastruktury trzeciego sektora Działanie 2.3 Jakość zarządzania w nowoczesnej administracji publicznej Działanie 2.4 Promowanie dialogu obywatelskiego jako formy partycypacji obywatelskiej Piotr Frączak, 12 stycznia 2009 r. 11

SWRSO Priorytet 3: Rozwój organizacji poz. na rzecz integracji społecznej Działanie 3.1 Zapobieganie powstawaniu ryzyka wykluczenia społecznego poprzez wzmacnianie roli i funkcji rodziny i wspólnoty lokalnej oraz aktywizacja osób zagrożonych wykluczeniem społecznym Działanie 3.2 Zapewnienie dostępu do usług i dostarczanie pomocy grupom najbardziej narażonym na ryzyko wykluczenia społecznego Działanie 3.3 Zapewnienie tworzenia i funkcjonowania mechanizmów kompleksowego wsparcia integracji społecznej Priorytet 4: Rozwój przedsiębiorczości społecznej Działanie 4.1 Trzeci sektor jako pracodawca Działanie 4.2 Budowanie wzajemnościowych form w gospodarce Działanie 4.3 Społeczna Odpowiedzialność Biznesu Działanie 4.4 Innowacyjne formy przedsiębiorczości społecznej Piotr Frączak, 12 stycznia 2009 r. 12

SWRSO Środki pochodzące z budżetu państwa oraz Unii Europejskiej Fundusze z budżetu państwa oraz środki z UE zostaną wykorzystane na realizację zadań określonych w ramach Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia (Narodowej Strategii Spójności) oraz wynikającego z nich Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (PO KL) oraz Krajowego Planu Strategicznego Dla Obszarów Wiejskich i wynikającego z niego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , w ramach Osi 4 Leader. Piotr Frączak, 12 stycznia 2009 r. 13

SWRSO Środki pochodzące z budżetu państwa -Szereg działań wynikających z SWRSO finansują corocznie samorządy terytorialne w ramach zlecania realizacji zadań publicznych. -Dla realizacji SWRSO będą również wykorzystane środki z budżetu państwa, który będzie źródłem finansowania Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich Środki zagraniczne, inne niż unijne -z Funduszu dla Organizacji Pozarządowych w ramach Mechanizmu Finansowego EOG i Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2004 – z Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy Piotr Frączak, 12 stycznia 2009 r. 14

Wątpliwości: –Czy i kiedy przewidywane są modyfikacje SWRSO Czy będzie strategia długofalowa zapowiadana przez Rząd Czy będzie strategia dotycząca ekonomii społecznej Czy przewiduje się aktywne włączenie innych partnerów społeczno- ekonomicznych –Czy możliwe jest zrealizowanie celów SWRSO przewidzianymi środkami Wiele wskazuje na to, że spadek aktywności społecznej jest uzależniony od uzależnienia instytucji SO od funduszy publicznych Czy FIO w obecnym kształcie może mieć jakieś realne znaczenie –Czy możliwa jest synergia tak różnych mechanizmów finansowych Czy zlecanie zadań JST w ogóle ma wpływ na rozwój społeczeństwa obywatelskiego –Jaka będzie rola Komitetu Koordynacyjnego i KM PO FIO Jakie podjęto działania na 2009 Piotr Frączak, 12 stycznia 2009 r. 15

Dziękuję za uwagę Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych ul. Szpitalna 5/5, Warszawa tel , fax Piotr Frączak, 12 stycznia 2009 r. 16