Zasady szkolenia maszynistów omówienie projektów rozporządzeń dotyczących licencji maszynisty, świadectwa maszynisty oraz ośrodków szkolenia i egzaminowania maszynistów Tomasz Warchoł Departament Transportu Kolejowego Ministerstwo Transportu Budownictwa i Gospodarki Morskiej Warszawa, 27 maja 2013 r.

TRANSPORTU, BUDOWNICTWA Program dyskusji MINISTERSTWO TRANSPORTU, BUDOWNICTWA i GOSPODARKI MORSKIEJ Projekt rozporządzenia w sprawie świadectwa maszynisty: a) zakres tematyczny i czas trwania szkolenia kandydata na maszynistę, b) zasady przyznawania uprawnień w ramach podkategorii świadectwa maszynisty, c) obowiązek szkolenia na symulatorach, d) warunki realizacji procesu doskonalenia zawodowego maszynistów, e) pozostałe zagadnienia problemowe. 2. Projekt rozporządzenia w sprawie licencji maszynisty – omówienie zmian w stosunku do aktualnego stanu prawnego. 3. Projekt rozporządzenia w sprawie ośrodków szkolenia i egzaminowania –wymagania, jakie powinny spełnić ośrodki szkolenia.

Projekt rozporządzenia w sprawie świadectwa maszynisty MINISTERSTWO TRANSPORTU, BUDOWNICTWA i GOSPODARKI MORSKIEJ Zakres tematyczny i czas trwania szkolenia kandydata na maszynistę I. Staż stanowiskowy i szkolenie praktyczne; II. Szkolenie teoretyczne (wykłady i zajęcia praktyczne); III. Prowadzenie pojazdu trakcyjnego pod nadzorem.

Staż stanowiskowy i szkolenie praktyczne MINISTERSTWO TRANSPORTU, BUDOWNICTWA i GOSPODARKI MORSKIEJ

Szkolenie teoretyczne (wykłady i zajęcia praktyczne) MINISTERSTWO TRANSPORTU, BUDOWNICTWA i GOSPODARKI MORSKIEJ

Prowadzenie pojazdu trakcyjnego pod nadzorem. MINISTERSTWO TRANSPORTU, BUDOWNICTWA i GOSPODARKI MORSKIEJ

Projekt rozporządzenia w sprawie świadectwa maszynisty MINISTERSTWO TRANSPORTU, BUDOWNICTWA i GOSPODARKI MORSKIEJ Zasady przyznawania uprawnień w ramach podkategorii świadectwa maszynisty W zakresie kategorii A wyróżnia się następujące podkategorie: • A1 - w przypadku ograniczenia do lokomotyw manewrowych; • A2 - w przypadku ograniczenia do pociągów roboczych; • A3 - w przypadku ograniczenia do pojazdów kolejowych specjalnych; • A4 - w przypadku ograniczenia do wszelkich innych lokomotyw, kiedy używane są do manewrów; • A5 innych pojazdów kolejowych, W zakresie kategorii B wyróżnia się następujące podkategorie: • B1 - w przypadku ograniczenia do przewozu osób (pociągów pasażerskich); • B2 - w przypadku ograniczenia do przewozu towarów (pociągów towarowych). Rozwiązania zaproponowane przez MTBiGM W przypadku szkolenia na więcej niż jedną podkategorię ujętą w ramach kategorii A albo B, kandydat na maszynistę realizuje jeden cykl szkolenia (liczby godzin szkolenia nie sumują się). Jeżeli kandydat na maszynistę ubiega się o świadectwo maszynisty obejmujące jednocześnie podkategorie ujęte w ramach kat. A i kat. B (np. A1+B2), realizuje on cykl szkolenia w wymiarze przewidzianym dla kat. B.

Projekt rozporządzenia w sprawie świadectwa maszynisty MINISTERSTWO TRANSPORTU, BUDOWNICTWA i GOSPODARKI MORSKIEJ Obowiązek szkolenia na symulatorach – możliwe warianty rozwiązań: Dla kandydatów na maszynistów: możliwość zwolnienia kandydata na maszynistę z obowiązku realizacji określonej liczby godzin prowadzenia pojazdu trakcyjnego pod nadzorem wówczas, gdy zrealizował on określoną liczbę godzin zajęć na symulatorze pojazdu trakcyjnego (wejście w życie tych przepisów w terminie wejścia w życie rozporządzenia). Dla maszynistów: obowiązek szkolenia na symulatorze nie rzadziej niż raz do roku w wymiarze 4 godzin zegarowych, w ramach pouczeń okresowych (wejście w życie tego obowiązku od dnia 29 października 2018 r. – termin, od którego wszyscy maszyniści są obowiązani do posiadania licencji i świadectwa maszynisty). Wymagania jakie powinny spełniać symulatory (zaproponowane przez ZZM w Polsce): Szkolenie na symulatorze powinno uwzględniać co najmniej: Możliwość regulowania sytuacji ruchowej np. poprzez zatrzymanie, ograniczenie prędkości, zmianę toru. Możliwość symulowania i inicjowania sytuacji szczególnych. Możliwość obserwacji postępowania i oceny zachowania maszynisty.

Projekt rozporządzenia w sprawie świadectwa maszynisty MINISTERSTWO TRANSPORTU, BUDOWNICTWA i GOSPODARKI MORSKIEJ Warunki realizacji procesu doskonalenia zawodowego maszynistów – pouczenia okresowe i pouczenia doraźne

TRANSPORTU, BUDOWNICTWA Warunki realizacji procesu doskonalenia zawodowego maszynistów – pouczenia okresowe MINISTERSTWO TRANSPORTU, BUDOWNICTWA i GOSPODARKI MORSKIEJ 1. Pouczenia okresowe przeprowadza się nie rzadziej niż raz na 4 miesiące. 2. Minimalny roczny wymiar godzin zajęć w ramach pouczeń okresowych wynosi 24, przy czym godzina zajęć równa się 45 minutom. 3. Zajęcia w ramach pouczeń okresowych należy prowadzić w grupach nieprzekraczających 25 maszynistów. 4. Pouczenia okresowe są przeprowadzane zgodnie z opracowanym przez przewoźnika kolejowego lub zarządcę rocznym programem pouczeń okresowych, który powinien obejmować następującą tematykę: 1) podstawowe przepisy i instrukcje regulujące pracę na stanowisku maszynisty oraz wprowadzane w nich zmiany, 2) omówienie zaistniałych zdarzeń kolejowych ze wskazaniem przyczyn, skutków oraz zastosowanych środków zaradczych, 3) zagadnienia z zakresu wykonywanych czynności na stanowisku maszynisty, w tym reguły postępowania w ruchu kolejowym, odnoszące się do sytuacji standardowych i nadzwyczajnych, sprawy dyscypliny pracy, bezpieczeństwo pracy, wybrane zagadnienia z systemu zarządzania bezpieczeństwem. 5. Pracownika nieobecnego na pouczeniach okresowych należy poddać indywidualnemu szkoleniu, które może być wykonane w ramach pouczeń doraźnych.

TRANSPORTU, BUDOWNICTWA Warunki realizacji procesu doskonalenia zawodowego maszynistów – pouczenia doraźne MINISTERSTWO TRANSPORTU, BUDOWNICTWA i GOSPODARKI MORSKIEJ 1. Pouczenia doraźne przeprowadza się w przypadkach: 1) wprowadzania do eksploatacji nowych albo zmodernizowanych pojazdów kolejowych; 2) dokonywania zmian organizacyjnych w działalności przewoźnika kolejowego lub zarządcy, które mają wpływ na zakres i sposób wykonywania czynności na stanowisku maszynisty; 3) wydania zaleceń Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych, o których mowa w art. 28l ust. 1 ustawy, wskazujących na konieczność przeprowadzenia pouczeń doraźnych dla maszynistów. 2. Pouczenia doraźne są przeprowadzane na stanowisku pracy. 3. Tematyka pouczeń doraźnych dotyczy czynności wykonywanych przez maszynistę na stanowisku pracy. 4. Podczas pouczeń doraźnych sprawdzana jest praktyczna poprawność obsługi pojazdów kolejowych oraz znajomość obowiązujących przepisów w zakresie niezbędnym dla bezpiecznego wykonywania pracy na stanowisku maszynisty.

TRANSPORTU, BUDOWNICTWA MINISTERSTWO TRANSPORTU, BUDOWNICTWA i GOSPODARKI MORSKIEJ Projekt rozporządzenia w sprawie licencji maszynisty – omówienie zmian w stosunku do aktualnego stanu prawnego

TRANSPORTU, BUDOWNICTWA . Projekt rozporządzenia w sprawie ośrodków szkolenia i egzaminowania – wymagania, jakie powinny spełnić ośrodki szkolenia MINISTERSTWO TRANSPORTU, BUDOWNICTWA i GOSPODARKI MORSKIEJ 1) Warunki dydaktyczne i lokalowe; 2) Zapewnienie prowadzenie zajęć w warsztatach utrzymaniowych, lokomotywowniach, na stacjach techniczno-postojowych lub w innych punktach obsługi taboru kolejowego; 3) Wdrożony system zarządzania jakością potwierdzony odpowiednim certyfikatem lub wewnętrzne procedury służące zapewnieniu odpowiedniej jakości prowadzonych szkoleń i egzaminów; 4) Opracowana metodyka prowadzenia szkoleń, a także sposób i harmonogram ich realizacji; 5) Organizacja, nie rzadziej niż raz do roku, konsultacji dla instruktorów i egzaminatorów prowadzących szkolenia w tym ośrodku szkolenia i egzaminowania.

Dziękujemy za uwagę