BIOLOGIA I OCHRONA WYBRANYCH GATUNKÓW PTAKÓW Piotrek Pawlikowsk Aśka Zubrzycka

Co takiego wyróżnia tą gromadę zwierząt i czyni tak wyjątkową? PTAKI Co takiego wyróżnia tą gromadę zwierząt i czyni tak wyjątkową? Na pewno zdolność do aktywnego lotu, ogromna rożnorodność pod względem wielkości, kształtów, głosów i barw. Dalej obecność w niemal każdym typie środowiska, mała płochliwość i znikoma wrażliwość na zapach człowieka. Wszystko to sprawia, że widujemy je niemal codziennie. To one, obok drzew i kwiatów, wprowadzają najwięcej naturalnego życia do betonowego środowiska naszych osiedli. Są więc widocznym przejawem koegzystencji żywej przyrody z urbanizacją. Bez nich niebo nad miastem byłoby puste. Synurbizacja - przystosowanie się wielu gatunków do życia w mieście 2

OCHRONA PTAKÓW Wszystkie gatunki dziko żyjących ptaków podlegają w Polsce ochronie prawnej. Są nią objęte nie tylko gatunki najrzadsze, ale i te licznie u nas występujące. Ochrona taka może mieć różną formę. Olbrzymia większość ptaków podlega ochronie ścisłej na mocy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r., w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną (Dz. U. Nr 220, poz. 2237). Dziewięć gatunków ptaków, w tym mewa srebrzysta i białogłowa, podlega na mocy tego aktu ochronie częściowej.

OCHRONA PTAKÓW W stosunku do gatunków z obu tych grup stosuje się zakazy określone w § 6 rozporządzenia, m.in. zakaz umyślnego zabijania, okaleczania, płoszenia, chwytania i przetrzymywania. Wreszcie, 13 gatunków ptaków (m.in. łyska oraz cztery gatunki kaczek, w tym krzyżówka) podlega w Polsce ochronie (np. poprzez tzw. okresy ochronne) zgodnie z ustawą z 13 października 1995 r. – Prawo Łowieckie (Dz. U.z 2002 r. Nr 42, poz. 372 ze zm.) i rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 11marca 2005 r., w sprawie ustalenia listy gatunków zwierząt łownych (Dz. U. Nr 45, poz. 433ze zm.).

CZY I JAK MUSIMY POMAGAĆ PTAKOM? Konieczność pomocy niektórym gatunkom miejskich ptaków wynika w głównej mierze z naszej- ludzkiej ekspansywnej działaności. Zabieramy im naturalne środowiska, wpływamy na dostępność pokarmu oraz miejsca do gniazdowania i wydania potomstwa. Gdy natomiast zaadaptuja się do nowego środowiska są często przez NAS przeganiane. http://thelastpapertiger.tumblr.com

W JAKI SPOSÓB SZKODZIMY PTAKOM? zmniejszając powierzchnie lasów, sadząc monokultury leśne, wycinając i sprzątając stare, martwe drzewa, likwidując ugory, miedze i nieużytki rolne (intensyfikacja rolnictwa) osuszając stawy, sadzawki, cieki wodne zastawiając pułapki, trując i strzelając do ptaków drapieżnych http://www.flickr.com/photos/apechzu/

W JAKI SPOSÓB SZKODZIMY PTAKOM W MIEŚCIE? niszcząc gniazda podczas remontów budynków, zamykając otwory wentylacyjne - cierpią na tym: jaskółki oknówki, jerzyki, kawki, szpaki, gołębie przycinając na wiosnę krzewy w parkach i skwerach - przeganiamy tym samym gniazdujące w nich w tym okresie kwiczoły, kosy i inne mniejsze ptaki, wycinając wiosną większe drzewa i krzewy, montując szklane ekrany dźwiękoszczelne nieoklejone naklejkami ostrzegającymi ptaki, hałas ?

JAK WIĘC IM POMÓC? ograniczyć do minimum wymienione wcześniej procedery, reagować gdy widzimy działania na szkodę ptaków, ułatwić życie ptakom w naszym otoczeniu, szczególnie: zimą - karmniki, latem - poidła, wiosną - miejsca do gniazdowania, budki lęgowe, pomagając rannym ptakom i porzuconym pisklętom http://www.kciuk.pl/

POMAGAJMY, ALE ŚWIADOMIE upewnijmy się dwa razy, czy dany gatunek rzeczywiście tej pomocy potrzebuje, dokarmiajmy tylko wtedy, kiedy jest to konieczne – tylko zimą i przy dużych mrozach dokarmiajmy tym, co jest odpowiednie dla danego gatunku. NIE dla spleśniałego chleba http://pl.123rf.com pomagajmy pisklętom tylko wtedy, gdy jesteśmy w 100% pewni, że zostały opuszczone lub pomocy potrzebują (wiele piskląt opuszcza gniazdo i wędruje po okolicy, a mimo to wciąż są pod czujnym okiem rodziców)

DOKARMIAJMY PTAKI MĄDRZE latem: przy dużych upałach sprawdźmy, czy ptaki mają w okolicy jakieś bezpieczne źródło wody. Wystawiajmy, w razie potrzeby, w bezpiecznych miejscach pojemniki z wodą. Ważne jest, aby pojemnik był stabilny, odpowiednio głęboki, a woda codziennie zmieniana. zimą: pokarm powinien być odpowiedniej jakości, dopasowany do gatunku. Suchy chleb, spleśniałe ciasto, zgniłe ziarno ptaki też zjedzą, tylko jaki będzie tego efekt? http://buduj.net

DOKARMIAJMY PTAKI MĄDRZE odpowiednia lokalizacja i konstrukcja karmnika - w cichych, osłoniętych od wiatru miejscach, bezpiecznych, poza zasięgiem drapieżników (tych atakujących z powietrza oraz z ziemi- KOT); swobodny dolot oraz odlot; zadaszony, odpowiedni dla danego gatunku ( by uniknąć wyjadania przez inne silniejsze ptaki) dokarmiajmy tylko podczas mrozów - całoroczne dokarmianie szkodzi ptakom; dotyczy to także miejskich ptaków wodnych jeśli zaczniemy dokarmiać, róbmy to regularnie, a nie kiedy nam się przypomni :) housik.pl http://galeria.tipy.pl http://zwierzosfera.pl

CO KTO JE? gołębie miejskie, sierpówki, kawki i gawrony – grubsza kasza, ziarna zbóż, pszenica, czerstwe białe pieczywo (pokrojone w kostki 1cm) sól, dodatki chemiczne i przyprawy z resztek naszych stołów mogą poważnie zaszkodzić ptakom http://fashion-fasolcia.blog.onet.pl http://1lo.zory.pl http://ptakiswiata.blox.pl http://turkoty.pl

CO KTO JE? sikory – surowa słonina, nasiona słonecznika (łuskane lub w łupinach), konopie, proso http://zbych2.flog.pl http://katrinh2o.republika.pl/

CO KTO JE? kosy i kwiczoły – przekrojone jabłka, mrożone owoce czarnego bzu, jarzębiny, ligustru, porzeczki, jagód, aronii garnek.pl http://www.clanga.com/ http://www.otop.org.pl

CO KTO JE? wróble i mazurki – proso, łuskany owies, płatki owsiane trznadle – proso, łuskany owies, płatki owsiane http://pytamy.pl http://www.iagro.pl/

CO KTO JE? sztuka-kulinarna.pl drogeria.biz łabędzie i kaczki – ziarna zbóż, drobno pokrojone warzywa surowe lub gotowane, ewentualnie granulat dla ptaków wodnych; chleb tylko jako dodatek garnek.pl gazeta.pl

ZIMOWANIE PTAKÓW WODNYCH W MIASTACH I ICH DOKARMIANIE jest to zjawisko nowe, przybierające na sile; związane z dokarmianiem ptaków - czy korzystne? największe stada zimują na plażach Trójmiasta i innych nadmorskich miast, na Wiśle pod Wawelem w Krakowie, na Odrze i jej kanałach we Wrocławiu oraz w Bydgoszczy gatunki których to dotyczy: kaczka krzyżówka (Anas platyrhynchos) i łabędź niemy (Cygnus olor) łyska (Fulica atra) mewy: głównie śmieszka (Larus ridibundus) głowienki i czernice oraz czapla siwa www.swiatobrazu.pl odkrywcy.pl tbop.org.pl

+ / – ŻYCIA W MIEŚCIE + : - : cieplejszy klimat, miejsca z niezamarzniętą wodą, spokojne miejsca do wypoczynku dodatkowe źródło pokarmu – ludzka ręka, śmietniki itd. "nietykalność" czyli prawny zakaz polowań na krzyżówki w miastach - : zagrożenie kolizjami z pojazdami, agresja ze strony psów i ludzi, w dużych stadach ptaków możliwość rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych

+ / – ŻYCIA W MIEŚCIE http://wordbirds.tumblr.com lawka.pl alertme.com

KIEDY NIE DOKARMIAMY! dokarmianie powstrzymuje jesienią ptaki od udania się na wędrówki, zakłócając ich naturalny rytm roczny, ptaki wodne przystosowane są przez naturę do przetrwania nawet dużych mrozów dokarmiamy tylko w wypadku silnych mrozów, powodujących zamarzanie wód

PTAKI ZWIĄZANE Z BUDYNKAMI miejska zabudowa służy jako miejsca lęgowe głównie siedmiu gatunkom ptaków: kawce, jerzykowi, jaskółce oknówce, wróblowi, szpakowi, pustułce i gołębiowi miejskiemu, każdy z tych ptaków ma inne zwyczaje co do sposobu i miejsca gnieżdżenia się. jaskółka przylepia swoje gniazda do zewnętrznych ścian domów, gołąb gnieździ się głównie na strychach – gdy ma do nich dostęp przez okienka, także w loggiach oraz w niszach elewacji, zabytkowo.blox.pl klubciconia.ptaki.info.pl bez-chemii.blogspot.com

PTAKI ZWIĄZANE Z BUDYNKAMI pozostałe gatunki najczęściej gnieżdżą się w tzw. „stropodachach” – niskich, zwykle niedostępnych dla ludzi, pustych przestrzeniach między dachem a stropem górnej kondygnacji, kawki budują też gniazda w kominach, a wróble za rynnami i w szczelinach elewacji. konflikt - ptaki gniazdowały w budynkach "od zawsze" ;problem pojawił się dość niedawno, wraz z wzmożoną modernizacją budownictwa pwg.otop.org.pl birdwatching.pl

CO SZKODZI PTAKOM? nowoczesne „gładkie” budownictwo oraz remonty i modernizacja istniejących domów, na ogół pozbawiają ptaki ich dotychczasowych miejsc lęgowych w budynkach, szczególnie przyczynia się do tego zamykanie otworów wentylacyjnych do stropodachów myszcia72.flog.pl

CO SZKODZI LUDZIOM? brudzenie odchodami elewacji domów i ich otoczenia (gołąb i jaskółka), zatykanie przewodów kominowych (kawka), głosy ptaków (?) (kawki, gołębie i wróble), konieczność wstrzymywania prac elewacyjnych w okresie gdy ptaki w danej części budynku odbywają lęgi (na ogół od marca do sierpnia) zurmaster.wrzuta.pl

PRAWO ochronie na podstawie Ustawy o Ochronie Przyrody (Dz. Ustaw nr 92 z 16 kwietnia 2004, poz. 880) oraz Rozporządzenia Min. Środowiska (Dz. Ustaw nr 220 z 11 października 2004, poz. 2237), również przepisy dotyczące prowadzenia prac budowlanych (Dz.Ustaw nr 62 z 27 kwietnia 2001, poz. 627) nakazują dbałość o ochronę środowiska przyrodniczego, nie wolno więc niszczyć lęgów ptaków gnieżdżących się w budynkach – np. przez zamkniecie dostępu do gniazd, ani ich płoszyć przy odbywających się lęgach – np. przez ustawienie rusztowań lub prowadzenie prac.

MOŻE WIĘC KOMPROMIS? głównym sprawcą „ptasich” szkód i niedogodności w budynkach jest gołąb - by ich uniknąć możemy przed lęgami zamykać okna strychowe, stosować siatki ochronne i listwy StopPtak, nie powinno się też karmić gołębi w miejscach z których chcemy się ich pozbyć (rynki, dworce, skwery), gniazda kawek w czynnych przewodach kominowych powinny być usuwane, jeszcze przed lęgami, a otwory kratowane, http://stop.eko.org.pl ioferta.pl

MOŻE WIĘC KOMPROMIS? zabrudzeniom pod gniazdami jaskółek oknówek można łatwo zapobiec umieszczając pod gniazdem półeczkę; jeśli jednak ktoś nie chce mieć tych ptaków, powinien je odpędzać gdy wiosną zaczynają budować gniazdo, otwory stropodachów pozostawmy otwarte, niech nadal służą jako miejsca lęgowe kawkom, jerzykom, wróblom i szpakom, skrzynki lęgowe mogą rekompensować utratę miejsc w budynkach; można też w ten sposób „zapraszać” wybrane gatunki ptaków, w okolice swojego okna. Ekostraz.pl

KRÓTKA HISTORIA O WIESZANIU EKOSTRAZOWYCH BUDEK DLA PTAKÓW

PTAKI RANNE, CHORE I OPUSZCZONE PISKLĘTA – KOMU I JAK POMAGAĆ? Odpowiedz nie będzie łatwa ani w pełni zadowalająca. Jak to wygląda od strony prawnej? Art. 52 Ustawy o ochronie przyrody mówi, czego nie można robić względem chronionych gatunków zwierząt oraz jakie są od tego odstępstwa Art. 52. 1. w stosunku do dziko występujących zwierząt objętych ochroną gatunkową mogą być wprowadzone następujące zakazy:

PTAKI RANNE, CHORE I OPUSZCZONE PISKLĘTA – KOMU I JAK POMAGAĆ? 1) zabijania, okaleczania, chwytania, transportu, pozyskiwania, przetrzymywania, a także posiadania żywych zwierząt 2) W stosunku do dziko występujących zwierząt objętych ochroną gatunkową mogą być wprowadzone odstępstwa od zakazów, o których mowa w ust. 1, dotyczące: chwytania zwierząt rannych i osłabionych w celu udzielenia im pomocy weterynaryjnej LUB przemieszczania do ośrodków rehabilitacji zwierząt oraz przetrzymywania w tych ośrodkach na czas odzyskania zdolności samodzielnego życia i przywrócenia ich do środowiska przyrodniczego;

PTAKI RANNE, CHORE I OPUSZCZONE PISKLĘTA – KOMU I JAK POMAGAĆ? a więc: chwytać wolno, ale tylko w celu udzielenia pomocy weterynaryjnej i przewiezienia do specjalnego ośrodka NIE wolno samemu przetrzymywać w domu czy gospodarstwie, nawet mając na celu wypuszczenie ptaka w przyszłości słusznie czy nie - chroni ptaki przed nielegalną hodowlą, jednak kompletnie nie ma odniesienia do polskich realiów; wciąż brakuję ośrodków, azyli pomocy ptakom zanim zdecydujemy się wziąć po opiekę taką znajdę musimy zdać sobie sprawę z konsekwencji naszej decyzji

DO KTÓREGO MOMENTU POMAGAĆ? Czy ptak ma szanse wrócić na wolność? Czy jest ośrodek który podejmie się rehabilitacji? Jeśli ptak nie ma szans samodzielnie sobie radzić, to w jakim stopniu będzie upośledzony? Jak to wpłynie na komfort jego życia? Czy istnieje ośrodek który się nim zaopiekuje? w przypadku ptaków "nierokujących" tj. o dużej ilości obrażeń, trwałych urazach, wymagających długiego, kosztownego, leczenia i rehabilitacji, wiążących się bólem i cierpieniem, wskazane jest humanitarne uśpienie – przez lekarza weterynarii pamiętajmy, w przypadku zwierząt uzasadniona, humanitarna eutanazja też jest formą pomocy

SKĄD MAMY WIEDZIEĆ, CZY PTAK POTRZEBUJE POMOCY? w myśl zasady : "Chora kura jest ponura i ma nastroszone pióra" a więc o chorobie świadczą: apatia, posmutnienie, nastroszenie piór zamknięte napuchnięte oczy niefizjologiczne ułożenie kończyn znaczne ubytki w upierzeniu widoczne rany, deformacje pamiętajmy jednak, że chory ptak, gdy czuje się zagrożony, mobilizuje resztki sił i może być niebezpieczny - drapie, dziobie, bije skrzydłami! Uwaga na ptaki drapieżne, sowy, łabędzie. sensalvadora.blogspot.com

SKĄD MAMY WIEDZIEĆ, CZY PTAK POTRZEBUJE POMOCY? UWAGA! DRASTYCZNE ZDJĘCIA

SKĄD MAMY WIEDZIEĆ, CZY PTAK POTRZEBUJE POMOCY? Ekostraz.pl

SKĄD MAMY WIEDZIEĆ, CZY PTAK POTRZEBUJE POMOCY? Ekostraz.pl

JAK CHWYTAĆ TAKIEGO PTAKA? tak, byśmy ani my nie zrobili mu krzywdy ani on nam lub sobie samemu, ważne aby unieruchomić skrzydła w ich naturalnej pozycji, małe ptaki: chwyt ornitologiczny (głowa ptaka między palcami wskazującym a środkowym, nogi i tułów powinny być przytrzymywane palcami: serdecznym, małym i kciukiem, w taki sposób, by grzbiet ptaka był oparty o środek dłoni) lub głowę przytrzymujemy kciukiem i palcem wskazującym a pozostałe palce stabilizują tułów podobnie jak w poprzedniej metodzie

JAK CHWYTAĆ TAKIEGO PTAKA?

JAK CHWYTAĆ TAKIEGO PTAKA? większe ptaki - (jak gołąb) jedną ręką za skoki i złożone skrzydła duże - jedną ręką za kończyny dolne w stawie skokowym, skrzydła i tułów unieruchamiamy obejmując od góry drugą ręką zawinięte w koc lub ręcznik, pozostawiając jedynie głowę na wierzchu http://themostexpensivethings.com/

TRANSPORT DO LEKARZA I OŚRDOKA REHABILITACJI najlepiej w kartonie, wyścielonym na dnie materiałem lub sianem karton odpowiedniej wielkość: bez zbędnej przestrzeni ale nie za ciasny, zamknięty ale z otworami wentylacyjnymi.

WYCHÓW I PIELĘGNOWANIE PISKLĄT Gdy spotkamy pisklę, przed podjęciem działania należy ustalić: czy na pewno jest to młody ptak (zwracamy uwagę na wielkość, upierzenie, obecność piór puchowych, kolor dzioba i zajadów, długość sterówek) jeśli tak, to czy jest to podlot i w jakiej jest formie? pamiętajmy i szerzmy tę wiedzę - młode wielu gatunków ptaków będąc jeszcze niezdolne do lotu opuszczają gniazdo! To że pisklę spaceruje sobie po okolicy nie oznacza wcale, że rodzice go opuścili. Wręcz przeciwnie ukryci w krzakach czuwają nad maluchem. dlatego jeśli nie wygląda na chorego, nie znajduje się niebezpiecznej okolicy (w zasięgu psów i kotów) to POZOSTAWMY go tam gdzie go spotkaliśmy.

JEŚLI MAMY DO CZYNIENIA ZE "ZNAJDĄ" spróbujmy odtworzyć kontakt z rodzicami - pozostawmy w miejscu znalezienia i obserwujmy przez kilka godzin; jeśli rodzice się nie pojawią uznajemy pisklę za sierotę i rozpoczynamy karmienie, bardzo ważna jest temperatura - ptaki niedostatecznie opierzone przykrywamy szmatką i umieszczamy pod promiennikiem; dbamy, by temp pod szmatką była w zakresie 20-25*C

JEŚLI MAMY DO CZYNIENIA ZE "ZNAJDĄ" pisklaki zwykle dość chętnie przyjmują podawany pęsetą pokarm otwierając szeroko dzioby; czasem jednak zachodzi konieczność przymusowego karmienia karmimy kilka razy w ciągu doby - maluchy domagają się jedzenia dość często, zwykle co 3-4 godziny istotne jest KOGO i CZYM karmimy! dieta musi być zróżnicowana, dopasowana do gatunku i jego zapotrzebowania, a przy tym jak najbardziej zbliżona do naturalnej scottishspca.org

WYCHÓW GNIAZDOWNIKÓW wymagają dużego zaangażowania, bardzo ważna jest temperatura - konieczny inkubator lub promiennik tworzymy sztuczne gniazdo, wyścielone ręcznikami papierowymi, umieszczamy w kartonie, w cichym i spokojnym miejscu bamy o higienę poprzez usuwanie ręczników zabrudzonych odchodami w diecie istotna jest przede wszystkim obecność białka i witamin + substancje balastujące stymulujące trawienie i wapń dla prawidłowego rozwoju kości, unikać monodiety pl.123rf.com fotosik.pl

WYCHÓW GNIAZDOWNIKÓW stosować możemy mieszanki białkowe, drobno siekane mięso z dodatkiem prep. wapniowych, żywy pokarm – larwy muchówek, mączniki dla piskląt większych gatunków - krukowatych, drapieżnych i sów: pokarm stosownie większy - jednodniowe kurczęta, myszy, szarańczaki, początkowo podajemy drobne kawałki, a z czasem w całości z piórami, sierścią i kośćmi, od 2go tygodnia pisklęta ziarnojadów (wróble, łuszczaki, czyże,trznadle) i ptaki niebędące wyłącznymi owadojadami (skowronki, krukowate) powinny dostawać coraz większe ilości drobno siekane pędy pokrzyw, krwawnika, szpinaku itp. oraz niedojrzale lub namoczone drobne nasiona. np. prosa, lub mieszanki dla kanarków,

WYCHÓW GNIAZDOWNIKÓW takie ptaki wymagają około 1,5 miesiąca codziennej uwagi! zwykle jednak znajdujemy podloty drobnych gniazdowników, które chętnie przyjmują pokarm, a po 1-2 tygodniach są zdolne do lotu i samodzielnego pobierania pokarmu; należy wtedy przygotować je do wypuszczenia

POWRÓT NA WOLNOŚĆ nie może być "z dnia na dzień"! to nie odchowanie, a przystosowanie do życia w naturalnych warunkach jest najtrudniejsze wraz ze wzrostem ptaka, przenosimy go z gniazda do większej klatki gdy zaczyna podfruwać stosujemy większą klatkę, wolierę lub całe pomieszczenie jedzenie wykładamy tak, by podopieczny zawsze wiedział gdzie jest i pobierał kiedy chce

POWRÓT NA WOLNOŚĆ gdy uznamy, że już czas wypuścić naszego podopiecznego, otwieramy klatkę, okno czy wolierę tak, by ptak sam wyleciał kiedy uzna za stosowne, pomieszczenie zostawiamy przez kilka dni otwarte, a w nim w stałym miejscu wodę i jedzenie, w ten sposób nasz wychowanek jeszcze przez kilka dni będzie wracał i korzystał z naszego stołu ucząc się jednocześnie radzić sobie samemu

WYCHÓW ZAGNIAZDOWNIKÓW dużo łatwiejsze ze względu na większą samodzielność piskląt pomimo że większość zagniazdowników jest roślinożernych, to pisklęta w czasie wzrostu wymagają dużej ilości białka, głownie pochodzenia zwierzęcego kuraki w pierwszych dniach życia karmimy co 2-3 godziny mieszanką drobno siekanych pokrzyw, krwawniku, jajka gotowanego na twardo, można użyć gotowych pasz dla piskląt. z żywego pokarmu można stosować poczwarki mrówek, larwy muchówek lub mączniki Garnek.pl

WYCHÓW ZAGNIAZDOWNIKÓW pokarm podajemy na podstawkach, należy pamiętać też o miseczce z wodą do picia i kąpieli oraz piasku niezbędnym do prawidłowego trawienia trzymamy pisklaki w kartonie, dno wyścielone gazetami, ważne jest źródło ciepła - promiennik

WYCHÓW ZAGNIAZDOWNIKÓW pisklęta kokoszki i łyski w pierwszych tygodniach życia są przyzwyczajone do otrzymywania pokarmu; potem stają się bardziej aktywne, szczególnie jeśli mają sadzawkę z obfitą ilością pokarmu roślinnego i zwierzęcego, także pisklęta siewkowatych i mew nie wydziobują od pierwszych dni pokarmu jak kuraki; żywią się bezkręgowcami ziemnymi, wygrzebywanym z ziemi; muszą więc nauczyć się wybierać właściwy pokarm; dlatego podajemy pokarm w płaskich miseczkach z piaskiem, aby ćwiczyły naturalny sposób pobierania pokarmu commons.wikimedia.org Birdwatching.p

I zapraszamy na część drugą – Opisy wybranych gatunków Dziękujemy za uwagę  I zapraszamy na część drugą – Opisy wybranych gatunków