LIFE+ Instrument Finansowy na rzecz innowacji prośrodowiskowych Michał Piskorz Kierownik Zespołu Strategii i Współpracy NFOŚiGW

LIFE+ Informacje ogólne Komponenty tematyczne LIFE+ Schemat prezentacji LIFE+ Informacje ogólne Komponenty tematyczne LIFE+ Współfinansowanie NFOŚiGW LIFE+ Skąd czerpać informacje?

Jednolity Akt Europejski Początki programu LIFE Jednolity Akt Europejski (1986) + V Program Działań na Rzecz Środowiska (1993) LIFE I (1992-1995) 5 komponentów, dofinansowanie 30 – 100% LIFE II (1995-1999) Rozszerzenie UE, zwiększenie budżetu, 3 komponenty LIFE III (1999-2004) + 2 Rozszerzenie UE, zwiększenie budżetu LIFE + (2007-2013) Zwiększenie budżetu, zmiana komponentów Łącznie ponad 3017 projektów / 1718 innowacyjnych lub demonstracyjnych

Okres wdrażania i budżet programu Program wdrażany w lalach 2007-2013 (ostatni nabór) Projekty mogą być realizowane po 2013 r. Coroczne nabory wniosków Budżet całkowity programu 2 143 000 000 euro działalność DG ENVI 471 000 000 euro wsparcie projektów indywidualnych 1 671 000 000 euro Alokacja dla Polski rocznie ok. 12 000 000 euro Alokacja nie wykorzystana w danym roku „przepada”.

Beneficjenci podmioty publiczne „Finansowanie poprzez LIFE+ mogą otrzymywać jednostki, podmioty i instytucje publiczne lub prywatne.” Art. 7 Rozporządzenia ws. LIFE+ Każdy podmiot zarejestrowany na terytorium Wspólnoty Europejskiej podmioty publiczne podmioty prywatne o charakterze komercyjnym podmioty prywatne o charakterze niekomercyjnym (w tym organizacje pozarządowe)

Zasady współfinansowania Maksymalna stawka współfinansowania 50% kosztów kwalifikowalnych (dla projektów mających na celu ochronę gatunków i siedlisk priorytetowych – do 75% k.k.) Lista gatunków ptaków priorytetowych dla LIFE+: http://ec.europa.eu/environment/nature/conservation/wildbirds/action_plans/index_en.htm Wypłata dotacji 40% (zaliczka) / 40% (płatność pośrednia) / 20% (płatność końcowa) Nie określono minimalnej wartości projektu

Miejsce LIFE+ w systemie instrumentów finansowych wspierających ochronę środowiska BADANIA NAUKOWE ZASTOSOWANIE WYNIKÓW BADAŃ W SZEROKIEJ SKALI 7 PR LIFE+ FS, EFRR EFR, EFRROW PROTOTYPOWE TECHNOLOGIE NARZĘDZIA METODY INNOWACJE DEMONSTRACJA PROMOCJA SPRAWDZONE TECHNOLOGIE NARZĘDZIA METODY

Krajowy Punkt Kontaktowy Ocena wniosków i wybór projektów Krajowy Punkt Kontaktowy (od IX 2008 NFOŚiGW) Wnioskodawca Komisja Europejska Ocena formalna Ocena merytoryczna decyzja o współfinansowaniu płatności, sprawozdawczość

Komponenty tematyczne LIFE+

Komponenty tematyczne Komponent I - Przyroda i różnorodność biologiczna ochrona gatunków lub siedlisk priorytetowych sieci Natura 2000 projekty przyczyniające się do powstrzymania procesu spadku różnorodności biologicznej Komponent II - Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska rozwój i wdrażanie nowych podejść, technologii, praktyk w zarządzaniu środowiskiem wdrażanie polityki ochrony środowiska UE wzrost udziału społeczeństwa w zarządzaniu i ochronie środowiska Komponent III - Informacja i komunikacja kampanie mające na celu zwiększenie świadomości społecznej w kwestiach związanych z ochroną środowiska kampanie informacyjne, szkolenia ws. zapobiegania pożarom lasów

Rodzaje projektów LIFE+ Przyroda: najlepsze praktyki lub demonstracyjne; LIFE+ Różnorodność biologiczna: innowacyjne i/lub demonstracyjne; LIFE+ Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska: innowacyjne i/lub demonstracyjne; LIFE+ Informacja i komunikacja: ogólnokrajowe kampanie informacyjne podnoszące świadomość społeczną oraz inne działania komunikacji społecznej dotyczące ochrony przyrody i/lub środowiska.

Projekty demonstracyjne „Projekty demonstracyjne obejmują przeniesienie na grunt praktyczny, ocenę i rozpowszechnienie informacji o efektach działań nowych lub nie stosowanych dotychczas w proponowanym kontekście geograficznym, ekologicznym, społeczno-ekonomicznym itp. Założeniem podstawowym jest praktyczne sprawdzenie skuteczności działań tak, aby w przypadku osiągnięcia dobrych efektów, umożliwić ich zastosowanie również w innych miejscach o zbliżonych uwarunkowaniach. W związku z tym, od samego początku istotny jest element badawczo - wdrożeniowy. Monitoring, ocena skutków oraz aktywne rozpowszechnianie informacji o rezultatach podjętych działań to niezbędne składniki każdego projektu.” (Przewodnik dla wnioskodawców 2009)

Projekty innowacyjne „Projekty “innowacyjne” wykorzystują technologie lub metody, które nie zostały wcześniej zastosowane/przetestowane i które oferują potencjalnie więcej korzyści dla środowiska niż obecnie przyjęta tzw. „najlepsza praktyka”. W przypadku działań określanych jako innowacyjne, poziom innowacyjności może być oceniany: w odniesieniu do technologii wdrażanych w ramach projektu (innowacja technologiczna); w odniesieniu od sposobu wdrażania technologii (innowacja w zakresie procesów i metod); w odniesieniu do modeli biznesowych lub ekonomicznych, wypracowanych w ramach projektu (innowacja ekonomiczna).” (Przewodnik dla wnioskodawców 2009)

Projekty innowacyjne cd. Odniesienie do obecnego stanu wiedzy na poziomie światowym. Geograficzny transfer praktyk lub technologii ≠ innowacja. Teoretyczne badania naukowe lub czynności przygotowawcze do planowanych zmian w procesach produkcyjnych ≠ innowacja.

Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska wkład w rozwój i prezentację innowacyjnej polityki, technologii, metod i instrumentów; wkład w konsolidację wiedzy na rzecz rozwoju, monitoringu i oceny polityki ustawodawstwa na rzecz środowiska; wspieranie tworzenia i wdrażania technik monitorowania i oceny stanu środowiska oraz czynników presji i reakcji z nimi związanych; wspieranie wdrażania wspólnotowej polityki na rzecz środowiska, szczególnie na szczeblu lokalnym i regionalnym; Zgłaszane projekty mogą dotyczyć jednego z kilkunastu obszarów tematycznych

Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska „ Zmiany klimatu” „ Woda” „ Powietrze” „ Gleby” „ Środowisko miejskie” „ Hałas” „ Chemikalia” „ Środowisko i zdrowie” „ Odpady i zasoby naturalne” „ Lasy” „ Innowacje” „ Kierunki strategiczne”

Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska Przemysł mleczarski samowystarczalny w wodę [LIFE03 ENV/NL/000488] Beneficjent: DOC Kaas ba Hoogeveen Cel zmniejszenie o 50 % ilości ścieków mleczarskich powstających w mleczarni w Hoogeveen; Działania zamknięcie wewnętrznego cyklu obiegu wody z wykorzystaniem wody zawartej w mleku (filtry membranowe) wykorzystanie schłodzonego mleka do obniżenia temperatury wody procesowej (wymienniki ciepła) rozpropagowanie wyników projektu Rezultaty zmniejszenie zużycia wody 550 tys. m3/rok; ograniczenie ilości ścieków z 800 tys. m3 do 545 tys. m3/rok; wyeliminowanie poboru wody podziemnej; ograniczenie zużycia energii do schładzania o ok. 6,2 gWh/rok; ograniczenie ilości energii do ogrzewania o ok. 2,4 mln m3 gazu/rok.

Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska Recykling odpadów mleczarskich i odzysk energii [LIFE00 ENV/S/000854] Beneficjent: Norrmejerier ekonomiska foerening Cel zmniejszenie ilości odpadów mleczarskich poprzez recykling serwatki i substancji zawartych w ściekach; Działania zaprojektowanie i wybudowanie systemu odzysku białek i tłuszczów, wydajność 450 tys. m3 rocznie; zaprojektowanie i wybudowanie biogazowni zasilanej odpadami mleczarskimi; rozpropagowanie wyników projektu Rezultaty zmniejszenie ilości odpadów o ok. 450 tys. m3 na rok; odzysk energii z odpadów: biogaz: 18 000 mWh/rocznie; odzysk energii z odpadów: ciepła woda: 10 000 mWh/rocznie; nawóz organiczny przydatny w rolnictwie.

Możliwości współfinansowania projektów przez NFOŚiGW.

Program priorytetowy LIFE+ Program współfinansowania przedsięwzięć uzyskujących wsparcie w ramach Instrumentu Finansowego LIFE+ Program obejmujący wszystkie komponenty LIFE+; Wzory wniosków zbliżone do wzorów obowiązujących w LIFE+; Koszty kwalifikowane identyczne jak dla programu LIFE+ (Infrastruktura i wyposażenie finansowane po kosztach amortyzacji); Dofinansowanie NFOŚiGW: do 45% kosztów kwalifikowanych (dla przedsięwzięć dofinansowywanych przez LIFE+ na poziomie 50%), do 35% kosztów kwalifikowanych (dla przedsięwzięć dofinansowywanych przez LIFE+ na poziomie 65%), do 20% kosztów kwalifikowanych (dla przedsięwzięć dofinansowywanych przez LIFE+ na poziomie 75%);

Poziom dofinansowania 45% kosztów kwalifikowanych (przedsięwzięcia dofinansowane przez KE w wysokości 50% kosztów kwalifikowanych projektu)

Funkcje informacyjne Informowanie o terminach naboru, zasadach i miejscu składania wniosków o dofinansowanie z Instrumentu Finansowego LIFE+; Prowadzenie strony internetowej www.nfosigw.gov.pl/life Aktualności Formularz

Funkcje informacyjne Organizowanie corocznych szkoleń dla potencjalnych Beneficjentów LIFE+; Przygotowanie artykułów do czasopism branżowych; Publikowanie informacji prasowych; Prezentacja Instrumentu Finansowego LIFE+ na konferencjach i szkoleniach tematycznych; Opracowywanie i rozpowszechnianie materiałów informacyjnych, podręczników; Organizacja warsztatów.

Funkcje koordynacyjne Bieżąca współpraca z potencjalnymi wnioskodawcami LIFE+, w tym konsultacje przy przygotowywaniu wniosków do LIFE+; Przyjmowanie i ocena kompletności wniosków do LIFE+ (ocena formalna); Przekazywanie wszystkich otrzymanych wniosków LIFE+ do Komisji Europejskiej w terminie określonym w ogłoszeniu KE o corocznym naborze wniosków.

LIFE + Skąd czerpać informacje?

Skąd czerpać informacje? http://ec.europa.eu/environment/life/index.htm www.nfosigw.gov.pl life@nfosigw.gov.pl (pytania) tel. 0 (22) 459 03 96 (Barbara Maksimowska) 0 (22) 459 05 43 (Andrzej Muter) adres: ul Konstruktorska 3A 02 – 673 Warszawa

STRONA INTERNETOWA LIFE Skąd czerpać informacje? STRONA INTERNETOWA LIFE The LIFE website is an invaluable resource. On it you will find: Funding: all the relevant documents for putting together your proposal. LIFE Project Database: a database containing information on every LIFE project ever implemented. Communication Toolkit: a useful collection of Good Examples, Fact Sheets, downloadable logos, etc. LIFE publication. Registration for LIFEnews, the LIFE electronic newsletter. Contact details for the national authorities. And much more.

Skąd czerpać informacje ? Life FOCUS zeszyty tematyczne Life BEST PROJECTS najlepsze projekty Life COMPILATIONS coroczne zestawienia projektów Przewodniki dla wnioskodawców dostępne w języku polskim !!! (także: Zasady oceny wniosków LIFE+) 28

Krajowy Punkt Kontaktowy Departament Edukacji i Ochrony Przyrody Wydział ds. V osi POIiŚ i LIFE+ NFOŚiGW fax. (22) 459 01 93 life@nfosigw.gov.pl www.nfosigw.gov.pl Jesienna aleja kolo Swignajna http://www.sadyba.free.ngo.pl/aleje.html 29