Dolnośląska Sieć Partnerstw LGD Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS) w Regionalnym Programie Operacyjnym (RPO) na lata 2014-2020 Dorota Goetz Paweł Antoniewicz Dolnośląska Sieć Partnerstw LGD Brzeg Dolny, 30 lipca 2013 r.

Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS) Idea, rozwiązania i ramy prawne

Idea Podstawy wdrażania RLKS na poziomie UE Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS) jest narzędziem służącym włączeniu obywateli na szczeblu lokalnym w rozwijanie odpowiedzi na wyzwania społeczne, środowiskowe i ekonomiczne, przed którymi dzisiaj stoimy. RLKS jest podejściem, które wymaga czasu i wysiłku, ale które przy stosunkowo niewielkich inwestycjach finansowych może mieć znaczący wpływ na życie ludzi, którzy mogą tworzyć nowe pomysły i wspólnie angażować się w ich wdrażanie. Wspólne wytyczne Dyrekcji Generalnych Komisji Europejskiej, na temat Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność W ramach Europejskich Funduszy Strukturalnych i Inwestycyjnych styczeń 2013r.

Podstawy wdrażania RLKS na poziomie UE Rozporządzenie ramowe dotyczące EFSI; Rozporządzenie dot. Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS); Rozporządzenie dot. Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR); Rozporządzenie dot. Europejskiej Współpracy Terytorialnej (EWT); Rozporządzenie dot. Europejskiego Funduszu Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz Rozporządzenie dot. Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (EFMR) Stanowisko służb Komisji w sprawie opracowania umowy partnerstwa i programów operacyjnych w Polsce na lata 2014–2020 Common Guidance of the European Commission' Directorates-General AGRI, EMPL, MARE and REGIO on Community-led local development in European Structural and Investment funds

RLKS, a podejście LEADER Podstawy wdrażania RLKS na poziomie UE RLKS jest rozszerzeniem na lata 2014-2020 podejścia LEADER, zastosowanego w obecnym okresie programowania w Osi 4 PROW, w taki sposób, że: RLKS może być zastosowany nie tylko na obszarach wiejskich, ale także miejskich. w ramach RLKS można wykorzystać nie tylko Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, ale także Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny, Europejski Fundusz Morski i Rybacki oraz Fundusz Spójności (ten ostatni raczej w najmniejszym zakresie).

Ścieżka dojścia do ustaleń w zakresie RLKS w Polsce Wstępne zapisy w Założeniach UP; Przygotowanie materiału dyskusyjnego nt potencjalnych możliwości wdrażania CLLD w PS – podstawa do dyskusji z szerokim gronem partnerów; Cykl warsztatów KOLAB (3.04, 25-26.04, 27.05, 07.06) Szerokie grono partnerów – przedstawiciele administracji rządowej (MRR, MRiRW) i samorządowej (regiony, jst), istniejących grup w podejściu LEADER, trzeciego sektora, eksperci; Zebranie wiedzy i dotychczasowych doświadczeń (w tym Leader, URBACT, POKL, EQUAL); Wynik – wypracowanie optymalnej koncepcji wdrażania instrumentu RLKS. Prace prowadzone przez MRiRW w zakresie EFRROW oraz EFMR, bieżąca współpraca pomiędzy MRR i MRiRW; Kolejne projekty UP przesyłane nieformalnie do KE, konsultacje z resortami i regionami. Projekt UP z 19.07 przesłany do KE oraz poddany konsultacją społecznym.

Zawartość Umowy Partnerstwa – wymogi KE Zgodnie z projektem rozporządzenia ogólnego umowa partnerstwa powinna zawierać w szczególności: główne wyzwania, cele i priorytety jakie mogą być realizowane z wykorzystaniem CLLD; typy terytoriów, na których CLLD może być zastosowane; rolę jaką będą pełnić LGD; określenie funduszy WRS , które mają być wykorzystane przy zastosowaniu CLLD oraz rolę jaką mają pełnić we wdrażaniu LSR na poszczególnych terytoriach (np. miejskich, wiejskich, przybrzeżnych); mechanizmy koordynacyjne.

RLKS – założenia z UP (1) Typy terytoriów oraz fundusze EFSI RLKS wspierane z funduszy strukturalnych tylko w RPO, ale nieobligatoryjnie; Dopuszczamy realizację wielofunduszowych LSR, przy czym: EFFROW na obszarach wiejskich lub miejskich z wyłączeniem miast powyżej 20 tys. mieszkańców; EFMR na obszarach rybackich określonych w PO Ryby; EFS i EFRR na obszarach miejskich powyżej 20 tys. mieszkańców oraz na obszarach kwalifikujących się do wsparcia z EFFROW i EFMR jako uzupełnienie ich zakresu wsparcia. Na RLKS max 10% alokacji komponentu regionalnego EFS w danym regionie + max 5% alokacji EFRR w danym regionie; RLKS realizowane w ramach priorytetu inwestycyjnego 9.9 (EFS) oraz 9.4 (EFRR) co umożliwia wsparcie działań przyczyniających się do osiągania wszystkich celów tematycznych i priorytetów inwestycyjnych realizowanych w RPO zgodnie z podziałem kraj/region.

RLKS – założenia z UP (2) Podstawowa zasada 1 LGD - 1 obszar - 1 LSR; Mechanizmy koordynacyjne, ramy wdrażania RLKS Podstawowa zasada 1 LGD - 1 obszar - 1 LSR; LGD musi obejmować co najmniej obszar 2 gmin; W przypadku LGD na obszarach „wiejskich” i „rybackich” liczba ludności wynosić powinna minimum 30 tyś., a maksimum 150 tyś. mieszkańców; W miastach powyżej 20 tyś. mieszkańców w przypadku realizacji instrumentu RLKS podstawowym obszarem realizacji LSR, na którym funkcjonuje jedna LGD, może być dzielnica lub grupa dzielnic ; Do realizacji LSR dostępne byłyby 2 formuły realizacji projektów: (1) projekty realizowane indywidualnie w ramach wniosków składanych przez beneficjentów innych niż LGD i wybieranych przez organ decyzyjny LGD oraz (2) „projekty parasolowe”, w ramach, których LGD jako beneficjent organizuje konkursy na realizację „mikroprojektów”;

RLKS – założenia z UP (3) Mechanizmy koordynacyjne, ramy wdrażania RLKS Wspólne zasady wdrożeniowe dla funduszy strukturalnych, EFROW i EFMR – koordynacyjna rola regionu (wspólny komitet wybierający/koordynujący, wspólne kryteria wyboru, wspólny konkurs); Zasady zwiększające efektywność i skuteczność RLKS, w tym: warunkowość wsparcia LSR, planowane rozwiązania: wsparcie LSR w postaci transz, uzależnionych od osiągania zakładanych rezultatów określonych w projekcie i/lub LSR i sprawności wydatkowania środków; w przypadku negatywnej oceny pierwotnie planowany budżet na cały okres zostaje zmniejszony; ustalenie kosztów niekwalifikowanych; ograniczenie wartości kwotowej projektów które wybierają LGD.

Preferowane typy działań (EFS, EFRR) – zapisy UP Wyzwania, cele i priorytety do ew. wsparcia przez EFRR, EFS Odbudowa zdolności do rozwoju poprzez zintegrowaną rewitalizację zdegradowanych społecznie, ekonomicznie i fizycznie obszarów miejskich; Wsparcie dla procesów rozwojowych i restrukturyzacyjnych wobec obszarów wiejskich i miejskich; Poprawa dostępu mieszkańców do podstawowych dóbr i usług warunkujących możliwości rozwojowe; Działania z zakresu rynku pracy oraz stymulacja wewnętrznego potencjału gospodarczego; Zwiększenie aktywności społeczno-zawodowej osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym; Wykorzystanie walorów środowiska przyrodniczego oraz potencjału dziedzictwa kulturowego na rzecz lokalnego rozwoju społeczno - gospodarczego; Wspieranie rozwijania połączeń na linii miasto-wieś.

Doświadczenia, podobieństwa, różnice Program LEADER 2007 - 2013 a Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS) na lata 2014-2020 Doświadczenia, podobieństwa, różnice

Podstawy wdrażania RLKS na poziomi e UE LEADER a RLKS, ang. CLLD art. 28 ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego PROGRAM 2007-2013 2014-2020 Program Operacyjny Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) Program LEADER Rozwój kierowany przez Społeczność Lokalną (RLKS) - Regionalny Program Operacyjny (RPO) -------------------- Rozwój kierowany przez Społeczność Lokalną (RLKS)

Podstawy wdrażania RLKS na poziomi e UE LEADER a RLKS, ang. CLLD art. 28 ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego PROGRAM 2007-2013 2014-2020 PROW LGD i LGR LGD RPO -----------

LEADER a RLKS Umowa Partnerstwa Podstawy wdrażania RLKS na poziomi e UE LEADER a RLKS Umowa Partnerstwa PROGRAM 2007-2013 2014-2020 PROW Obszary wiejskie, miejsko-wiejskie, miasta do 5 tys. Obszary wiejskie, miejsko-wiejskie, wyłączenie miast powyżej 20 tys. RPO ----------- Obszary miejskie powyżej 20 tys. oraz wiejskie (uzupełniająco do PROW)

LEADER a RLKS Umowa Partnerstwa Podstawy wdrażania RLKS na poziomi e UE LEADER a RLKS Umowa Partnerstwa PROGRAM 2014-2020 PROW+RPO Obszary wiejskie i miasta nawet powyżej 20 tys.

LEADER a RLKS Umowa Partnerstwa Podstawy wdrażania RLKS na poziomi e UE LEADER a RLKS Umowa Partnerstwa PROGRAM 2014-2020 RPO – osobny priorytet 95% finansowania projektów RPO 85%/15% finansowania projektów

LEADER a RLKS Umowa Partnerstwa Podstawy wdrażania RLKS na poziomi e UE LEADER a RLKS Umowa Partnerstwa PROGRAM 2014-2020 RPO Dolny Śląsk 2.019,4 mld EUR

LEADER a RLKS Umowa Partnerstwa Podstawy wdrażania RLKS na poziomi e UE LEADER a RLKS Umowa Partnerstwa PROGRAM 2014-2020 Kwoty RPO Dolny Śląsk– osobny priorytet dla RLKS maks. 10% EFS 5%EFRR 201,94 mln EUR

LEADER a RLKS Umowa Partnerstwa Podstawy wdrażania RLKS na poziomi e UE LEADER a RLKS Umowa Partnerstwa PROGRAM min. liczba ludności max. liczba ludności PROW 30 tys. 150 tys. RPO 30 tys. (możliwość obniżenia dolnej granicy do 5 tys. w przypadku dzielnic) (dla miast większych zwiększenie górnej granicy)

LEADER a RLKS Umowa Partnerstwa Podstawy wdrażania RLKS na poziomi e UE LEADER a RLKS Umowa Partnerstwa PROGRAM min. liczba ludności max. liczba ludności PROW+RPO 30 tys. 150 tys.

LEADER a RLKS Umowa Partnerstwa Podstawy wdrażania RLKS na poziomi e UE LEADER a RLKS Umowa Partnerstwa PROGRAM Konieczne warunki do spełnienia przez Samorząd Województwa i LGD RPO – osobny priorytet Konieczność wielofunduszowości Konieczność wybrania funduszu wiodącego (LGD) Konieczność zarządzania z jednego źródła

Jakiego RLKS oczekujemy w Regionalnym Programie Operacyjnym (RPO) na lata 2014-2020

Wyzwania, cele i priorytety do ew. wsparcia przez EFRR, EFS Postulaty Sieci Postulujemy stworzenie w RPO oddzielnej Osi Priorytetowej dla RLKS. Rozwiązanie to umożliwi: Powiększenie, zgodnie z art. 110 Wspólnych Ram Strategicznych, o 10% maksymalnej stopy współfinansowania ze środków Unii Europejskiej dla osi dedykowanej RLKS. Oznacza to, że Oś Priorytetowa RLKS i realizowane w ramach niej działania/projekty w 95% finansowane będą ze środków unijnych a jedynie w 5% ze środków krajowych. W pozostałych osiach stosunek ten wynosić będzie 85% środki unijne a 15% środki krajowe. Osobna Oś Priorytetowa RLKS umożliwi Instytucji Wdrażającej łatwiejsze i bardziej uporządkowane zarządzanie środkami dedykowanymi temu instrumentowi, także w zakresie uzyskania efektu synergii pomiędzy RLKS a Zintegrowanymi Inwestycjami Terytorialnymi. Przeznaczenie na Oś Priorytetową RLKS do 10% alokacji komponentu regionalnego EFS oraz do 5% alokacji EFRR oraz wsparcie z EFS i EFRR dla LGD w postaci tzw. „projektów CLLD”.

Wyzwania, cele i priorytety do ew. wsparcia przez EFRR, EFS Postulaty Sieci Postulujemy uwzględnienie w ramach Osi Priorytetowej RLKS na Dolnym Śląsku takich zgodnych z Priorytetami Inwestycyjnymi działań (instrumentów interwencji) jak: Promocja i rozwój lokalnej przedsiębiorczości; Zachowanie i promocja dziedzictwa kulturowego (e-kultura, digitalizacja tradycji kulturowych) oraz rozwój i promocja turystyki (e-turystyka); Aktywizacja społeczno - gospodarcza społeczności lokalnych poprzez wsparcie organizacji pozarządowych i podmiotów ekonomii społecznej; Lokalne inicjatywy edukacyjne wspierające uczenie się przez całe życie i kształcenie pozaformalne; Odbudowa zdolności do rozwoju poprzez zintegrowaną rewitalizację zdegradowanych społecznie, ekonomicznie i fizycznie obszarów wiejskich oraz poprzez nawiązywanie relacji miasto – wieś. Tak zaplanowany zakres instrumentów interwencji pozwoli dolnośląskim LGD na zintegrowane i efektywne wsparcie rozwoju lokalnego obszarów wiejskich i małych miast.

Dziękujemy za uwagę! Sekretariat Dolnośląskiej Sieci Partnerstw LGD 59-220 Legnica, ul. Orła Białego 2 tel. (076) 862 94 30, fax. (076) 721 24 96 e-mail: sekretariat@partnerstwa.pl 26