Finansowanie projektów rewitalizacji ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach ZPORR Ministerstwo Gospodarki i Pracy Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego Jarosław Orliński

„Odnowa Miasta” „(...) Zespół działań przywracających wartość ekonomiczną i społeczną zdegradowanym obszarom miasta”*. Nie może być zrealizowana za pomocą jednorazowej akcji (jednego projektu) obejmującej jednocześnie różne działania. Jest to kilkuletni proces, rozłożony w czasie. * Zygmunt Ziobrowski,Instrumenty i narzędzia operacyjne, [w:] Rewitalizacja, Rehabilitacja, Restrukturyzacja - odnowa miast, pod red. Z. Ziobrowskiego, D. Ptaszyckiej-Jackowskiej, A. Rębowskiej, A. Geisslera, Kraków 2000, s. 23. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Trzy, główne dziedziny „Odnowy Miast” Rewitalizacja, Rehabilitacja, Restrukturyzacja. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Definicja terminu „Rewitalizacja” „(...) Kompleksowy program remontów, modernizacji zabudowy i przestrzeni publicznych, rewaloryzacji zabytków na wybranym obszarze, najczęściej dawnej dzielnicy miasta, w powiązaniu z rozwojem gospodarczym i społecznym. Rewitalizacja to połączenie działań technicznych - jak remonty - z programami ożywienia gospodarczego i działaniem na rzecz rozwiązania problemów społecznych, występujących na tych obszarach: bezrobocie, przestępczość, brak równowagi demograficznej”*. * Krzysztof Skalski, Rewitalizacja obszarów starej zabudowy w miastach, kopia maszynopisu, s.1. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Działania, które mogą wystąpić w procesie rewitalizacji Rewaloryzacja, Restauracja, Rekonstrukcja, Renowacja, Remonty i konserwacja, Przebudowa niesprawnych układów komunikacyjnych, w tym linii transportu publicznego, Inwestycje o charakterze uzupełniającym, w takich dziedzinach jak infrastruktura techniczna, usługi, miejsca pracy, itd. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Trzy elementy procesu rewitalizacji Rozwój gospodarczy - tworzenie nowych miejsc pracy, stref aktywności gospodarczej oraz poprawa warunków mieszkaniowych* i infrastruktury publicznej w dzielnicach, Kwestie społeczne, czyli „włączenie społeczne” osób bezrobotnych na rynek pracy, w tym „prewencja” społeczna, Działania infrastrukturalne, w tym poprawiające stan środowiska naturalnego. *EFRR nie finansuje substancji mieszkaniowej Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Składa się z dwóch Poddziałań: Działanie 3.3. „Zdegradowane obszary miejskie, poprzemysłowe i powojskowe” w ramach ZPORR Składa się z dwóch Poddziałań: Poddziałanie 3.3.1. Rewitalizacja obszarów miejskich, Poddziałanie 3.3.2. Rewitalizacja obszarów poprzemysłowych i powojskowych. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Główny cel procesu rewitalizacji w ramach ZPORR Zachęcanie do rozwijania nowych form aktywności gospodarczej generujących miejsca pracy poprzez oferowanie infrastruktury do prowadzenia działalności dostosowanej do potrzeb nowych przedsiębiorstw, przy równoczesnej trosce o ochronę stanu środowiska naturalnego warunkującego zrównoważony rozwój gospodarczo-społeczny. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Pośrednie cele rewitalizacji w ramach ZPORR Ożywienie gospodarcze i społeczne, Zwiększenie potencjału turystycznego rewitalizowanych obszarów poprzez wsparcie kompleksowych projektów dotyczących działań technicznych, Rozwiązywanie problemów społecznych (w tym walka z patologiami społecznymi), Podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej terenów rewitalizowanych (w tym bezpieczeństwa). Poza tym w ramach Poddziałania 3.3.2. - zamiana dotychczasowych funkcji terenów poprzemysłowych i powojskowych na nowe. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Należy pamiętać o tym, że ... projekty realizowane w ramach rewitalizacji muszą przyczyniać się do tworzenia miejsc pracy oraz przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. szczególna uwaga powinna być zwrócona na osoby bezrobotne. projekty muszą być zgodne z polityką „równych szans”. EFRR może finansować działania społeczne, ale wyłącznie takie, które przyczyniają się do rozwoju gospodarczego. niewłaściwym jest mówić o „rewitalizacji” jednego budynku, czy „rewitalizacji” placu miejskiego, jeśli te działania dotyczą jedynie modernizacji budynków, czy rewaloryzacji zabytków. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Wymogi przeprowadzenia procesu rewitalizacji Lokalny Program Rewitalizacji - zintegrowany, interdyscyplinarny, kilkuletni, program operacyjny bazujący na współpracy różnych podmiotów: program rewitalizacji powinien obejmować równocześnie działania infrastrukturalne wraz z działaniami przygotowanymi na rzecz rozwoju handlu i usług oraz kwestii społecznych dla mieszkańców wyznaczonego obszaru, tzw. „mikroprogramy”. Stworzenie Partnerstwa podczas opracowania i realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Granice obszaru rewitalizacji Obszary powinny spełniać przynajmniej jedno z poniższych kryteriów: stopa bezrobocia wyższa od średniej dla kraju, wysoki poziom ubóstwa oraz trudne warunki mieszkaniowe, wysoki poziom przestępczości, niski poziom wykształcenia mieszkańców, szczególnie zanieczyszczone środowisko. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Rodzaje beneficjentów w ramach Poddziałania 3.3.1. Gmina, miasto na prawach powiatu lub jednostki organizacyjne wykonujące zadania wyżej wymienionych jednostek samorządu terytorialnego, Następujące podmioty, których projekt został ujęty w Lokalnym Programie Rewitalizacji: spółki prawa handlowego oraz inne jednostki organizacyjne nie działające w celu osiągnięcia zysku lub przeznaczające zyski na cele statutowe, w których większość udziałów lub akcji posiadają podmioty wymienione w pkt 1 lub samorząd województwa, podmioty wykonujące usługi publiczne na podstawie umowy zawartej z jednostką samorządu terytorialnego, w których większość udziałów lub akcji posiada gmina lub miasto na prawach powiatu, Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

spółdzielnie mieszkaniowe, podmioty wybrane w wyniku postępowania przeprowadzonego na podstawie przepisów o zamówieniach publicznych - dostarczające usługi użyteczności publicznej na zlecenie jednostek samorządu terytorialnego pod warunkiem przestrzegania zasad pomocy publicznej określonych w przepisach odrębnych, organizacje pozarządowe nie działające w celu osiągnięcia zysku, w tym stowarzyszenia, fundacje oraz kościoły i związki wyznaniowe, spółdzielnie mieszkaniowe, jednostki zaliczane do sektora finansów publicznych, w szczególności policja, straż pożarna, szkoły wyższe, wspólnoty mieszkaniowe. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Rodzaje beneficjentów w ramach Poddziałania 3.3.2. Gmina, miasto na prawach powiatu, powiat lub jednostki organizacyjne wykonujące zadania wyżej wymienionych jednostek samorządu terytorialnego, Związki, porozumienia i stowarzyszenia JST, Następujące podmioty, których projekt został ujęty w Lokalnym Programie Rewitalizacji: spółki prawa handlowego oraz inne jednostki organizacyjne nie działające w celu osiągnięcia zysku lub przeznaczające zyski na cele statutowe, w których większość udziałów lub akcji posiadają podmioty wymienione w pkt 1 i 2 lub samorząd województwa, podmioty wykonujące usługi publiczne na zlecenie jednostek samorządu terytorialnego, w których większość udziałów lub akcji posiada gmina lub powiat, Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

spółdzielnie mieszkaniowe, podmioty wybrane w wyniku postępowania przeprowadzonego na podstawie przepisów o zamówieniach publicznych - dostarczające usługi użyteczności publicznej na zlecenie jednostek samorządu terytorialnego pod warunkiem przestrzegania zasad pomocy publicznej określonych w przepisach odrębnych, organizacje pozarządowe nie działające w celu osiągnięcia zysku, w tym stowarzyszenia, fundacje oraz kościoły i związki wyznaniowe, spółdzielnie mieszkaniowe, jednostki zaliczane do sektora finansów publicznych, w szczególności policja, straż pożarna, szkoły wyższe, wspólnoty mieszkaniowe. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Przypadek szczególny - wspólnoty mieszkaniowe Wspólnoty mieszkaniowe mogą uzyskać wsparcie po spełnieniu następujących kryteriów: projekt dotyczy konserwacji i renowacji fasad budynków oraz połaci dachowej lub zagospodarowania budynków i przyległego otoczenia (np. remont, budowa tzw. „małej architektury”, projekt nie dotyczy substancji mieszkaniowej (nie obejmuje prac w indywidualnych mieszkaniach), budynek znajduje się w rejestrze zabytków, projekt przyczyni się do utworzenia stałych miejsc pracy na rewitalizowanym obszarze. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Wysokość wsparcia projektów ze środków EFRR Do 75% kwalifikowanych wydatków publicznych w ramach Poddziałania 3.3.1. i Poddziałania 3.3.2. Projekty z zakresu kompleksowego uzbrojenia terenu pod inwestycję w ramach Poddziałania 3.3.2. mogą uzyskać wsparcie w wysokości do 75% kwalifikowanych wydatków publicznych lub do 50% kwalifikowanych wydatków publicznych - jeśli spełniają definicję „znaczącego zysku netto”*. * Sposób liczenia znajduje się [w]: MGiP, Kwalifikowalność wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Zasady kwalifikowalności projektów Beneficjenci mogą ubiegać się o środki z EFRR jeżeli zostaną spełnione m.in. następujące kryteria: Wnioskowane projekty wynikają z zatwierdzonych uchwałą Rady Gminy/Powiatu Lokalnych Programów Rewitalizacji (projekty są tam wymienione - stanowią ich integralny element, została uzasadniona ich realizacja) - znajdują się w granicach obszaru rewitalizacji, Wnioskowane projekty przyczyniają się do realizacji celów działania, np.: przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu zamieszkującej rewitalizowany obszar ludności, tworzą nowe miejsca pracy, zmieniają dotychczasowe funkcje tych terenów. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Przykładowe koszty niekwalifikowane Przygotowując projekt w ramach Działania 3.3. należy pamiętać między innymi o tym, że: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego nie finansuje substancji i celów mieszkaniowych, Nie mogą być finansowane projekty, nie ujęte w programie rewitalizacji (nie znajdują się w granicach obszaru podlegającego rewitalizacji), nie przyczyniające się do realizacji celów działania, Nie może być finansowana rewitalizacja obiektów na cele związane z klasyczną administracją. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Niektóre niezbędne załączniki: Lokalny Program Rewitalizacji, Studium Wykonalności, Ocena Wpływu na Środowisko - raport z oceny (o ile jest wymagany prawem). Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Pozostałe załączniki Dokumenty dotyczące zagospodarowania przestrzennego: kopia decyzji o warunkach zabudowy, kopia decyzji o ustaleniu lokalizacji celu publicznego, wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Kopia pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy Wyciąg z dokumentacji technicznej (projekt i opis techniczny) Mapy, szkice lokalizacyjne sytuujące projekt Oświadczenie o prawie dysponowania nieruchomością na cele budowlane Oświadczenie Beneficjenta o zabezpieczeniu środków niezbędnych do zrealizowania Projektu, w przypadku instytucji społecznych statut i odpowiednia uchwała organu stanowiącego Poświadczenia o współfinansowaniu Projektu przez instytucje partycypujące finansowo w kosztach Kopia zawartej umowy (porozumienia lub innego dokumentu) określająca role w realizacji Projektu, wzajemne zobowiązania stron, odpowiedzialność wobec dysponenta środków unijnych Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Pozostałe załączniki c.d. Bilans za ostatni rok (potwierdzony przez głównego księgowego lub biegłego rewidenta) zgodnie z przepisami o rachunkowości, w przypadku jednostek samorządu terytorialnego opinia składu orzekającego RIO o sprawozdaniu z wykonania budżetu za rok poprzedni Rachunek zysków i strat przynajmniej za ostatni rok (potwierdzony jw.) Oświadczenie Beneficjenta lub instytucji odpowiedzialnej za funkcjonowanie Projektu po jego zakończeniu o zachowaniu celów Projektu zgodnych z wnioskiem w ciągu 5 lat od daty decyzji w sprawie dofinansowania ze środków EFRR Wypis z Krajowego Rejestru Sądowego, Ewidencji Działalności Gospodarczej - (nie dotyczy JST) Oświadczenie Beneficjenta o możliwości zwrotu podatku VAT Poświadczona kopia dokumentu rejestrowego, świadcząca, iż Beneficjent nie działa w celu osiągania zysku Inne niezbędne załączone dokumenty wymagane prawem polskim lub kategorię projektu. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

Ważne dokumenty Dokumenty dostępne są na stronie: www.zporr.gov.pl. oraz www.funduszestrukturalne.gov.pl MGiP, Przewodnik dotyczący kryteriów planowania oraz zarządzania projektami dotyczącymi rewitalizacji zdegradowanych obszarów miejskich, poprzemysłowych i powojskowych w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. MGiP, Kwalifikowalność wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. MGiP, Wytyczne dotyczące przygotowania Studiów Wykonalności obiektów kubaturowych w ramach III Priorytetu ZPORR. Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego

DZIĘKUJĘ PAŃSTWU ZA UWAGĘ Kontakt: Jarosław Orliński - Główny Specjalista email: jaroslaw.orlinski@mg.gov.pl Telefon: (+48) 22 693 42 78 Fax: (+48) 22 693 40 88 Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego