Michał Ćwil Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej Warszawa, Temat wykładu: Krajowy Plan Działania

Plan wykładu Przypomnienie celów i sposobów ich obliczenia z Dyrektywy Krajowy Plan Działania Scenariusze dla poszczególnych technologii Trendy rozwoju OZE w Polsce na tle całej UE Zapisy Krajowego Planu Działania w zakresie systemów wsparcia Ocena realności wykonania założonych celów Próba wdrażania projektowanym rozporządzeniem Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO 2 INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE

Dyrektywa 2009/28/WE 3 INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Ustanawia zakres wsparcia regulacyjnego dla odnawialnych źródeł energii (OZE) w UE do roku 2020 Ustanawia obigatoryjne cele produkcji energii w OZE w strukturze zużycia energii finalnej oraz w sektorze paliw transportowych Wymaga usprawnienia regulacji krajowych tak, aby przypisane cele osiągnąć. Dyrektywa 2009/28/WE 4 INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Dyrektywa 2009/28/WE - uchwalenie 5 Marzec 2007 Ustalenie celu ogólnego dla udziału energii ze źródeł odnawialnych w Unii Europejskiej przez przedstawicieli państw członkowskich Grudzień 2008Przyjęcie Dyrektywy przez Parlament Europejski 23 kwietnia 2009Przyjęcie Dyrektywy przez Parlament Europejski i Radę 5 czerwca 2009Publikacja Dyrektywy w dzienniku urzędowym Unii Europejskiej 25 czerwca 2009Dyrektywa wchodzi w życie INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

31% 13% 16% 13% 30% 18% 25% 16% 18% 20% 23% 17% 13% 42 % 23% 11% 13% 10% 14% 34% 15% 25% 14% 38% 49% 15% 24% EU-27: 20 % udziału energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu energii udział OZE w 2020 BE BG CZ DK DE EE IE EL ES FR IT CY LV LT LU HU MT NL AT PL PT RO SI SK FI SE UK Cele krajowe dla OZE z dyrektywy w krajach UE 6 INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

10% EU-27: 10 % udziału energii ze źródeł odnawialnych w transporcie udział OZE-T w 2020 BE BG CZ DK DE EE IE EL ES FR IT CY LV LT LU HU MT NL AT PL PT RO SI SK FI SE UK Cele krajowe dla OZE w transporcie z dyrektywy w krajach UE 7 10% INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

8 Co oznacza cel dla OZE z dyrektywy dla Polski? Finalne zużycie energii ze źródeł odnawialnych brutto Łączne finalne zużycie energii w całej energetyce brutto x 100% 15% INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

9 Co oznacza cel dla OZE w transporcie z dyrektywy dla Polski? x 100% 10% INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

KRAJOWY PLAN DZIAŁANIA zgodnie z art. 4 dyrektywy każde państwo członkowskie określa swój Plan. W jego oparciu będzie realizować i osiągać ustalone cele Jak osiągnąć cele ? 10 INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

KPD powinien przedstawić szczegółowo wszystkie środki do podjęcia przez państwo członkowskie aby osiągnęło cel dla OZE w roku 2020 Każde państwo członkowskie określi dla siebie cele sektorowe (energii elektrycznej, ciepła i chłodu oraz dla transportu) KPD powinien być przedłożony do Komisji Europejskiej do dnia 30 czerwca 2010 ! Polska wypełniła dopiero 9 grudnia 2010 r. razem z innymi 2 krajami najpóźniej z UE- 27 KPD ma zapewniać zrównoważony rozwój OZE – stabilność polityki inwestycyjnej Krajowy plan działań dla OZE (KPD, NREAP) 11 INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Podsumowanie krajowej polityki OZE Szacowany poziom zyżycia energii finalnej Scenariusze rozwoju OZE z podziałem na sektory (energia elektryczna, ciepło i chłód oraz biopaliwa) Działania, jakie należy podjąć aby cele osiągnąć Ocenę zysków i strat z tytułu realizacji celu Co zawierać powinien AP? 12 INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Policy background Jakie środki znaleźć powinny się w Krajowym Planie? Przegląd polityki oraz obecnie podejmowanych działań 13 - załącznik VI-3 dyrektywy Działania w zakresie: procedur administracyjnych, przepisów i kodeksów (art. 13) informowania i szkoleń (art. 14) dostępu do sieci i jej działania (art. 16) zrównoważonego rozwoju biopaliw (art ) Systemy wsparcia dla energii elektrycznej, ciepła i chłodu oraz biopaliw Zrównoważony rozwój biomasy Planowane działania w zakresie mechanizmów współpracy pomiędzy państwami członkowskimi – wspólne projekty oraz eksport/import nadwyżek, jeśli cel zostanie odpowiednio osiągnięty/nieosiągnięty INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Harmonogram wdrażania dyrektywy czerwca 2009: Dyrektywa weszła w życie 30 czerwca 2009: Komisja przedstawia szablon Krajowego Planu grudzień 2009: Komisja przedstawia kryteria zrównoważonego rozwoju dla biomasy i biopaliw grudzień 2009:Państwa członkowskie przedstawiają prognozę transferów energii z OZE w ramach mechanizmów współpracy 30 czerwca 2010: Państwa Członkowskie przedkładają do Komisji krajowe plany działań (Action Plan) – Polska nie wypełniła 5 grudnia 2010: zakończenie wdrażania dyrektywy (wprowa- dzenie regulacji na poziomie krajowym w formie ustaw i rozporządzeń – po konsultacjach) INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Sprawozdawczość państw członkowskich 15 Każde państwo członkowskie składa Komisji sprawozdanie dotyczące postępu w promowaniu i wykorzystaniu energii ze źródeł odnawialnych: pierwsze do dnia 31 grudnia 2011 r. oraz kolejne co dwa lata po tej dacie. Ostatnim wymaganym sprawozdaniem będzie sprawozdanie szóste, które należy przedłożyć do dnia 31 grudnia 2021 r. - art. 22 dyrektywy INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Komisja Europejska od 2010 r. może wszcząć postępowanie w sprawie naruszenia prawa wspólnotowego przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości, m.in. w przypadkach: Nieprzedstawienia wiarygodnego krajowego planu działań Braku realizacji wszystkich aspektów dyrektywy Znacznego odchylenia realizacji Action Planu Ważnych skarg od obywateli UE w sprawie niewłaściwego wdrażania lub stosowania dyrektywy W przypadku nie osiągniecia celu przez dane państwo członkowskie, wszczęte zostanie postępowanie przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości, który określa i nakłada grzywny. Egzekwowanie wdrażania dyrektywy 16 INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

action_plan_en.htm dostępne: w języku ojczystym anglojęzycznym Obecnie krajowe plany podlegają ocenie przez Komisji Europejską przy posiłkowaniu ekspertów (część planów już została oceniona i wszczęto procedury – zalecenia poprawy i uzupełnień. Krajowe Plany złożone do Komisji przez UE INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

KRAJOWY PLAN DZIAŁANIA (KPD, NREAP) SCENARIUSZEPLANY USPRAWNIEŃ ROZWOJUREGULACYJNYCH ( ) Krajowy Plan Działania 18 INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Udziały OZE w finalnym zużyciu brutto (%) 2010 wg. scenariuszy NREAP 19 INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Cele EU-27 OZE w

EU-27 (2020); ciepło i chłód Plany rządowe dla OZE określone KPD 21 20,2% w zużyciu ciepła INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

EU-27 (2020); elektroenergetyka Plany rządowe dla OZE określone KPD 22 34,3% w zużyciu energii elektrycznej INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

EU-27 (2020); transport Plany rządowe dla OZE określone KPD 23 11,27% w zużyciu benzyny i ropy INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

24 ciepło i chłód elektroenergetyka transport 17,05% 19,13% 10,14% 15,5% ktoe 2786 ktoe ktoe % ktoe – prognozowane zapotrzebowanie na całkowitą finalną energię brutto w Polsce w roku 2020 Krajowy Plan Działania (Polska) Scenariusze: udziały OZE w poszczególnych sektorach w 2020 r. ktoe – kilotona paliwa ekwiwalentnego INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Projekt Krajowego Planu Działania Udziały w poszczególnych sektorach w 2020 r 25 ktoe udział OZE produkcja zielonego ciepła brutto * 100% =17,05 % końcowe zużycie ciepła brutto produkcja zielonej energii elektrycznej brutto * 100% =19,13 % końcowe zużycie energii elektrycznej brutto produkcja zielonej energii w transporcie brutto * 100% =10,14 % końcowe zużycie energii w transporcie brutto produkcja łączna zielonej energii brutto * 100% =15,5 % łączne końcowe zużycie energii brutto GWh = 11,63 * 1 ktoe ktoe – kilotona oleju ekwiwalentnego INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Udział OZE w podziale na sektory (2020) w oparciu o projekt Krajowego Planu Działań 26 OZE-E – zielona energia elektryczna OZE-H – zielone ciepło OZE-T – zielone paliwa transportowe ok. 55% ok. 19% ok. 26% OZE-E OZE-H OZE-T udział OZE ok. 15,5% INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

A jak jest dziś z udziałem OZE w sektorach (2010)? Polska OZE-E – zielona energia elektryczna OZE-H – zielone ciepło OZE-T – zielone paliwa transportowe ok. 88% ok. 3% ok. 9% OZE-E OZE-H OZE-T udział OZE ok. 8% źródło PIGEO na podstawie Eurostat 27 INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

A jak jest dziś z udziałem OZE w sektorach (2010)? Polska źródło PIGEO 28 ca. 6% ca. 12.0% ca. 7% wsparcie zielonymi certyfikatam i from biomass off-grid 95% 100% 1st generation of biofuels współspalanie duża wodna 50% 25% elektrycz- ność ciepło i chłód transport 8% wszystkie OZE 1% nowe instalacje, od 2000 INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Czy wiele trzeba nadrobić w latach ? by osiągnąć cele źródło PIGEO 29 8% Wszystkie OZE % OZE uruchomione w latach % wszystkie źródła OZE 2020 najbliższe 10 lat INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Co Polska planuje mieć w OZE w 2020 elektroenergetyka 30 OZEMWel 2010 dane URE MWel 2020 scenariusz KPD Biogaz83980 PV0,0333 Woda Biomasa Wiatr INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Co zawiera projekt Krajowego Planu? 31 Zawiera prognozę zużycia energii we wszystkich sektorach Zawiera prognozę produkcji energii elektrycznej, ciepła i biopaliw ze źródeł odnawialnych z podziałem na technologie Zawiera informację o planach uchwalenia odrębnej ustawy o odnawialnych źródłach energii Nie zawiera planów działań, nawet tych doraźnych, czy krótkoterminowych w aspekcie realizacji celów roku 2020; Deklaruje, że nie wyklucza się ewentualnego wprowadzenia zmian do ustawodawstwa celem wdrożenia dyrektywy; nie wiadomo jak i przy jakich założeniach. INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

32 Krajowy Plan Działania (NREPAP - Polska) Plany?!: Usprawnienie obowiązującego systemu wsparcia operacyjnego w elektroenergetyce ?! Kluczowy z punktu widzenia realizacji projektów jest fakt, że wytwórcy mają zapewniony popyt na prawa majątkowe w wieloletniej perspektywie, co najmniej do roku 2017 (...) Rozważa się modyfikację obecnie obowiązującego systemu tak aby wsparcie było zależne od technologii OZE. Planuje się, aby zmodyfikowany system uwzględniał m.in. stopień zwrotu inwestycji, postęp techniczny w tym obniżenie kosztów stosowania technologii, szacunkowego efektywnego okresu pracy instalacji. Zamierzeniem modyfikacji jest również, aby zaproponowany system jednocześnie upraszczał sposób naliczania opłaty zastępczej w tym likwidował zagrożenie corocznego, niekontrolowanego wzrostu tej opłaty, skutkującego wzrostem cen energii elektrycznej. INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

33 KPD PL – scenariusze całkowite finalne zużycie brutto w poszczególnych sektorach (mianownik) Błąd. Nie może stanowić to sumy! Ponieważ INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

34 KPD PL – scenariusze całkowite finalne zużycie brutto w poszczegółnych sektorach (mianownik) Dodatkowa efektywność powinna generować mniejsze zużycie – wymagane jest wyjaśnienie INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

35 KPD PL – scenariusze udziały w poszczególnych sektorach Błędy w przyjętych danych do wyliczenia udziałów. Wyjaśnienie w dalszej części. INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Krajowy Plan Działań Zużycie energii z OZE – licznik (tab. 4a, ktoe) 36 Błąd. Niezgodność z tabelą 10 i 12 Część energii elektrycznej wyprodukowanej w OZE zużyte jest w transporcie (ktoe): W tej tabeli powinna być nie produkcja, tylko zużycie. W efekcie mamy podwójne naliczenie tej energii. tab. 12 INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Krajowy Plan Działań Zużycie energii z OZE – licznik (tab. 4a, ktoe) 37 Wskazane wartości zużycia energii OZE w transporcie przyjęto do wyliczania udziału w transporcie. Czyli nie skorzystano z przywileju zapisu Dyrektywy art. 3 ust. 4 pkt. c: 2,5x – energia elektryczna z OZE w transporcie 2,0x – biopaliwa II generacji w transporcie. Zatem udział w transporcie będzie wyższy niż wyliczono. Nie stosuje się już tych priorytetów (2,5x i 2x) przy wyliczaniu udziałów ogólnych OZE (15%) INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Krajowy Plan Działań OZE w transporcie przeliczenie przywilejów technologii 2,5x i 2x (tab. 4b, ktoe) 38 Niezgodne z Tab. 12. Tu powinno być więcej. Niezgodne z Tab. 12. INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Krajowy Plan Działań Planowana nadwyżka w produkcji ( ) tab. 3, tab. 4a (%,ktoe) 39 1 ktoe = 11,63 GWh Łącznie przewiduje nadwyżkę w produkcji łącznie: ok. 100 TWh Niedobór w produkcji zadeklarowały takie kraje jak: Włochy, łącznie:1127 ktoe (13 TWh) Luxemburg, łącznie:92,5 ktoe (1 TWh) Dlaczego Polska nie planuje skorzystać z mechanizmów kooperacji ? INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

40 Krajowy Plan Działania (NREPAP - Polska) Scenariusze: OZE w elektroenergetyce (tab. 10)... INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Krajowego Planu Działania (KPD) OZE w ciepłownictwie i chłodzie ( ) tab wartości podane w ktoe; 1 ktoe = 11,63 GWh INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

OZE w transporcie 42 wartości podane w ktoe; 1 ktoe = 11,63 GWh o tym zapomniano w tab. 4b

Wdrażanie dyrektywy propozycja PIGEO 43 1° (ad hoc – już dziś potrzebne są usprawnione regulacje) wdrożenie przepisów dyrektywy oraz procedur w istniejących krajowych aktach prawnych usprawnienie i rozszerzenie istniejącego systemu wsparcia 2° (w dalszej perspektywie – stworzenie kompleksowych regulacji) stworzenie odrębnej ustawy o odnawialnych źródłach energii i zaimplementowanie w niej przepisów dyrektywy zróżnicowanie systemu wsparcia w zależności nie tylko od sektorów ale także od technologii (system cen gwarantowanych) INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Jakich zmian oczekujemy ? 44 Usprawnień w procedurach administracyjno – prawnych (OOŚ, pozwolenie na budowę, skrócenie terminów) – art. 13 dyrektywy Wprowadzenie gwarantowanego dla małych i priorytetowego dla dużych jednostek dostępu do sieci elektroenergetycznej – art. 16 dyrektywy Wprowadzenie stabilnego i długofalowego systemu wsparcia (15 lat od dnia oddania do użytku jednostki wytwórczej, co w aspekcie realizacji celu na rok 2020 przekłada się z funkcjonowaniem systemu do 2035 r.) Zrównoważone wykorzystanie biomasy do celów energetycznych (art. 17 dyrektywy) – utrzymanie wsparcia dla jednostek wysokosprawnych po roku 2012 i 2018 odpowiednio. INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Projekt rozporządzenia Min. Gospodarki elektroenergetyka – zielone certyfikaty (ver. 2.6) 45 Tu jest inna metodologia liczenia udziału w porównaniu do KPD (Dyrektywy 2009/28/WE W rozporządzeniu jest: OZE brutto / całk. netto W Dyrektywie jest: OZE brutto / całk. brutto Dlatego 19,3% z KPD odpowiadać powinno 25% a nie 14,4% !!! INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO więcej na

Podsumowanie – jak osiągnąć cel? 46 Zgodnie z art. 3 ust. 2 dyrektywy: Państwa członkowskie wprowadzają środki skutecznie zaprojektowane, aby zapewnić, że ich udział energii ze źródeł odnawialnych jest równy udziałowi określonemu w orientacyjnym kursie wyznaczonym w załączniku I część B lub przekracza go.... resztę wykonają inwestorzy. INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO

Dziękuję za uwagę 47 Michał Ćwil Polska Izba Gospoadarcza Energii Odnawialnej PIGEO ul. Gotarda 9, Warszawa Tel , Fax Warszawa, , Michał Ćwil, PIGEO INWESTYCJE I ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WYKORZYSTUJĄCYMI OZE