Sprawdzian w szkole podstawowej Od 10 kwietnia 2002 roku przeprowadza się powszechny sprawdzian dla uczniów kończących szóstą klasę szkoły podstawowej.

1. Sprawdzian w szkole podstawowej: powszechny – wszyscy uczniowie klas szóstych muszą do niego przystąpić obowiązkowy – jest jednym z warunków ukończenia szkoły Sprawdzianu nie można nie zdać. Wynik ma znaczenie tylko informacyjne i nie powinien być podstawą do prowadzenia jakiejkolwiek selekcji. Każdy uczeń, który ukończył szkołę podstawową, niezależnie od wyników sprawdzianu musi być przyjęty do gimnazjum w swoim rejonie, jeśli nie ukończył 16 roku życia. Uczniowie, którzy do sprawdzianu nie przystąpią w danym roku, muszą powtórzyć ostatnią klasę szkoły podstawowej i przystąpić do sprawdzianu w roku następnym. Do sprawdzianu nie przystępują uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym.  Zwolnieni mogą być laureaci olimpiad.

2. Termin sprawdzianu:  Każdego roku sprawdzian przeprowadzany jest w kwietniu. We wszystkich szkołach w całej Polsce odbywa się on w tym samym dniu i o tej samej godzinie, w terminie ustalonym przez dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Informacja o terminie sprawdzianu zamieszczana jest na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okręgowych komisji egzaminacyjnych. Dla uczniów, którzy z przyczyn losowych lub zdrowotnych nie mogli przystąpić do sprawdzianu w ustalonym terminie w kwietniu, a także dla tych, którzy wtedy przystąpili, ale przerwali sprawdzian lub im go unieważniono, dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej wyznacza dodatkowy termin. Dodatkowy sprawdzian odbywa się nie później niż do dnia 20 sierpnia danego roku, w miejscu wskazanym przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej. Sprawdzian trwa 60 minut. Maksymalnie na sprawdzianie można uzyskać 40 punktów. Wyniku sprawdzianu nie odnotowuje się na świadectwie szkolnym.

3. Standardy wymagań egzaminacyjnych z j. polskiego: CZYTANIE: odczytywanie różnych tekstów kultury a) źródła i teksty historyczne, w tym: fragmenty kronik, pamiętników, listów, elementy dziedzictwa kulturowego, w szczególności zabytki architektury reprezentatywne dla danej epoki, polskie pieśni patriotyczne   b) teksty literackie, w tym: baśnie, legendy, mity, opowiadania, utwory poetyckie i prozatorskie z klasyki dziecięcej i młodzieżowej –  polskiej i światowej

c) teksty użytkowe, w tym: telegram, zaproszenie, zawiadomienie, instrukcję, przepis, ogłoszenie, kartkę pocztową, list prywatny i oficjalny, tabelę, notatkę   d) proste teksty podręcznikowe, a także publicystyczne i popularnonaukowe, w tym: audycję radiową i telewizyjną, artykuł prasowy e) przedstawienia teatralne i filmy f) przekazy ikoniczne, w tym: komiksy, dzieła malarskie, rzeźby, rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenia dosłowne i odkrywa sensy przenośne

2) określanie funkcji elementów charakterystycznych dla danego tekstu a) rozumie pojęcia: fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia, rytm b) posługuje się czynnie terminami: bohater, wątek, akcja, autor, narrator, epitet, porównanie, wyraz dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, baśń, legenda, opowiadanie, powieść, proza, poezja oraz podstawowymi terminami związanymi z przekazami ikonicznymi, plastyką, muzyką, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą

pisanie na temat i zgodnie z celem (różne formy wypowiedzi) opowiadanie  opis przedmiotu, krajobrazu, postaci rzeczywistej i literackiej, dzieła sztuki sprawozdanie z uroczystości szkolnej, wycieczki notatka w formie planu kartka pocztowa list prywatny i oficjalny telegram zaproszenie  zawiadomienie ogłoszenie instrukcja przepis

potwierdza i zaprzecza poleca i prosi przyrzeka i obiecuje 2) formułowanie wypowiedzi ze świadomością celu (intencji) pyta i odpowiada potwierdza i zaprzecza  poleca i prosi przyrzeka i obiecuje zachęca i zniechęca zaprasza przeprasza   odmawia

3) budowanie tekstu poprawnego kompozycyjnie, stosowanie środków językowych, przestrzeganie norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych 4) dbanie o układ graficzny, czytelność i estetykę zapisu

wyrażanie własnych opinii, próba ich uzasadnienia ROZUMOWANIE: wyrażanie własnych opinii, próba ich uzasadnienia wyjaśnianie swojego stanowiska   używanie odpowiednich argumentów

Egzamin gimnazjalny

1. Egzamin gimnazjalny jest: obowiązkowy, powszechny przeprowadzany w ciągu trzech kolejnych dni Jeżeli jakiś uczeń nie przystąpi do egzaminu gimnazjalnego w danym roku, musi powtórzyć ostatnią klasę gimnazjum i przystąpić do niego w roku następnym.  Liczba punktów uzyskana na egzaminie gimnazjalnym nie ma wpływu na ukończenie szkoły. Wynik egzaminu gimnazjalnego jest jednak brany pod uwagę przez szkoły ponadgimnazjalne przy przyjmowaniu uczniów do tych szkół. zaplanowany na 120 minut (część humanistyczna i matematyczno-przyrodnicza) zaplanowany na 90 minut z języka obcego nowożytnego (od roku 2008/2009; języki do wyboru: angielski, niemiecki, francuski, hiszpański, rosyjski, włoski) Z każdej części egzaminu gimnazjalnego można otrzymać maksymalnie 50 punktów. Wyniku egzaminu gimnazjalnego nie odnotowuje się na świadectwie szkolnym. Każdy gimnazjalista otrzymuje natomiast wystawione przez OKE zaświadczenie o uzyskanych przez siebie wynikach.

Część humanistyczna: Każdy arkusz egzaminacyjny zawiera różne teksty kultury. To znaczy, że możesz znaleźć w nim fragmenty powieści lub opowiadań, esejów, tekstów publicystycznych (takich jak np. artykuł z gazety), popularnonaukowych i poetyckich. Zawsze też pojawia się ilustracja - może być to na przykład fotografia krajobrazu lub budowli, reprodukcja obrazu czy plakatu, zdjęcie rzeźby. Teksty kultury zawarte w arkuszu mają zazwyczaj jeden motyw przewodni, dotyczą jednego tematu

2. Standardy wymagań z zakresu przedmiotów humanistycznych: Czytanie i odbiór tekstów kultury Uczeń: a) czyta teksty kultury (w tym źródła historyczne) rozumiane jako wszelkie wytwory kultury materialnej i duchowej człowieka, podlegające odczytywaniu i interpretacji, zwłaszcza teksty kultury należące do polskiego dziedzictwa kulturowego – na poziomie dosłownym, przenośnym i symbolicznym b) interpretuje teksty kultury, uwzględniając intencje nadawcy, odróżnia fakty od opinii, prawdę historyczną od fikcji, dostrzega perswazję, manipulację, wartościowanie

c) wyszukuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury, w szczególności w tekstach literackich, publicystycznych, popularnonaukowych, aktach normatywnych, ilustracjach, mapach, tabelach, diagramach, wykresach, schematach d) dostrzega w odczytywanych tekstach środki wyrazu i określa ich funkcje – dostrzega środki wyrazu typowe dla: tekstów literackich, tekstów publicystycznych, dzieł sztuki plastycznej i muzyki e) odnajduje i interpretuje związki przyczynowo-skutkowe w rozwoju cywilizacyjnym Polski i świata - odnajduje i interpretuje związki przyczynowo-skutkowe w polityce, gospodarce, kulturze i życiu społecznym

f) dostrzega i analizuje konteksty niezbędne do interpretacji tekstów kultury: historyczny, biograficzny, filozoficzny, religijny, literacki, plastyczny, muzyczny, regionalny i wypowiada się na ich temat oraz wyjaśnia zależności między różnymi rodzajami tekstów kultury (plastyką, muzyką, literaturą) g) dostrzega wartości wpisane w teksty kultury

2. Tworzenie własnego tekstu Uczeń: a) buduje wypowiedzi poprawne pod względem językowym i stylistycznym, w następujących formach: opis, opowiadanie, charakterystyka, sprawozdanie, recenzja, rozprawka, notatka, plan, reportaż, artykuł, wywiad, ogłoszenie, zaproszenie, dedykacja, podanie, list, pamiętnik b) posługuje się kategoriami i pojęciami swoistymi dla przedmiotów humanistycznych i ścieżek edukacyjnych c) tworzy teksty o charakterze informacyjnym lub perswazyjnym, dostosowane do sytuacji komunikacyjnej

d) zna i stosuje zasady organizacji tekstu, tworzy tekst na zadany temat, spójny pod względem logicznym i składniowym e) formułuje, porządkuje i wartościuje argumenty uzasadniające stanowisko własne lub cudze f) analizuje, porównuje, porządkuje i syntetyzuje informacje zawarte w tekstach kultury g) dokonuje celowych operacji na tekście: streszcza, rozwija, przekształca stylistycznie

h) wypowiada się na temat związków między kulturą rodzimą a innymi kręgami kulturowymi, w tym komentuje powiązania, zwłaszcza między kulturą polską a śródziemnomorską, oraz określa te powiązania w różnych obszarach: polityce, kulturze, gospodarce, życiu codziennym, w odniesieniu do przeszłości i w czasach obecnych i) formułuje problemy, podaje sposoby ich rozwiązania, wyciąga wnioski, wypowiada się na temat sytuacji problemowej przedstawionej w tekstach kultury

Planowane zmiany: Nowy egzamin Zgodnie z zapowiedzią minister Katarzyny Hall zostały podjęte prace nad modyfikacją egzaminu gimnazjalnego. Planuje się, że pierwszy egzamin w zmodyfikowanym kształcie zostanie przeprowadzony w 2012 r. Egzamin nadal będzie składał się z trzech części pisemnych, przeprowadzanych innego dnia: - część pierwsza – humanistyczna – obejmie zadania z zakresu (1) języka polskiego, (2) historii i wiedzy o społeczeństwie – planuje się jeden arkusz egzaminacyjny, ale podzielony na dwie części; - część druga – matematyczno-przyrodnicza – obejmie zadania z zakresu (1) matematyki, (2) przedmiotów przyrodniczych: biologii, chemii, fizyki i geografii – planuje się jeden arkusz egzaminacyjny, ale podzielony na dwie części; - część trzecia obejmie zadania z zakresu języka obcego nowożytnego i będzie przeprowadzana na dwóch poziomach: podstawowym (obowiązkowa dla wszystkich gimnazjalistów) i rozszerzonym (mogą do niej nie przystępować uczniowie, którzy rozpoczęli naukę danego języka obcego w gimnazjum) – planuje się dwa arkusze egzaminacyjne. Do sześciu języków obcych, z których obecnie można zdawać egzamin, dojdzie język ukraiński. Planuje się też przedłużenie czasu trwania każdej części egzaminu.

www.cke.edu.pl