Fundacje korporacyjne w Polsce – prezentacja wyników badań Warszawa, 29 lutego 2008 roku

Cele badania Informacja Zebranie informacji o istniejących w Polsce fundacjach korporacyjnych. Porównanie Porównanie obszarów i form działalności, struktury organizacyjnej i zasad zarządzania, stosowanych rozwiązań proceduralnych. Promocja Promocja dobrych praktyk biznesu w sferze społecznego zaangażowania. Wzmocnienie Wzmocnienie rozwoju fundacji korporacyjnych; Zwiększenie ich prestiżu.

Metodologia badania Etapy badania Definicja Próba Fundacja korporacyjna to odrębny podmiot ustanowiony przez firmę i przez nią finansowany, którego celem jest realizacja działań społecznie użytecznych. Poza ścisłym związkiem z firmą, fundacja korporacyjna ma wszystkie cechy fundacji określone ustawie o fundacjach z 1984 roku. Próba 50 fundacji korporacyjnych Etapy badania analiza stron WWW fundacji (X.2006 – I 2007r.) - 50 fundacji, ankieta mailowa (II. 2007 r.) – 29 fundacji wywiad pogłębiony (III-V. 2007 r.) – 20 fundacji

Fundacje korporacyjne w Polsce – obszary charakterystyki 1. Finansowanie fundacji korporacyjnych 2. Działalność fundacji korporacyjnych 3. Odbiorcy działań 4. Obszary działań 5. Formy pomocy 6. Pracownicy fundacji korporacyjnych 7. Problemy fundacji korporacyjnych 8. Biznes czy trzeci sektor? 9. Fundacja korporacyjna jako narzędzie CCI firmy

1. Finansowanie działalności fundacji korporacyjnych Wysokość budżetów fundacji korporacyjnych Będąc fundacją korporacyjną, mamy zapewnione stabilne wsparcie finansowe ze strony fundatorów (TP i Orange), którzy co roku przeznaczają znaczną cześć zysku na cele charytatywne. Wsparcie udzielone Fundacji Grupy TP jest elementem ich długofalowej strategii i przejawem odpowiedzialności społecznej, a w szczególności troski o nowe pokolenie. (Fundacja Grupy TP)

1. Finansowanie działalności fundacji korporacyjnych Źródła finansowania działalności fundacji korporacyjnych   Opieramy się głównie na wpłatach od firm i fundacji innych niż nasz założyciel, czyli POLITYKA SP. W zeszłym roku, czyli 2006, było to 6 fundacji i 7 firm. Są to przede wszystkim nasi stali od lat partnerzy zmiany w liście fundatorów zmieniają się co roku w niewielkim stopniu. (Fundacja Tygodnika Polityka)

2. Działalność fundacji korporacyjnych Liczba fundacji w poszczególnych województwach  

2. Działalność fundacji korporacyjnych Fundacje założone przez firmy najczęściej prowadzą działalność o zasięgu ogólnopolskim (79%), potem regionalnym i lokalnym (po 10%), najrzadziej międzynarodowym (3%). Cele fundacji często są związane z działalnością korporacji-fundatora, jej misją czy też określoną polityką grupy lub koncernu. Duże znaczenie ma także opinia pracowników. Przedstawicielom organizacji zależy, aby działalność fundacji była zgodna z wartościami cenionymi przez pracowników firmy-matki.   Obszar działania fundacji został zdefiniowany na podstawie wyników ankiety przeprowadzonej wśród pracowników, w której poprosiliśmy o wskazanie, jaki problem społeczny chcieliby rozwiązywać poprzez swoje działania. Pytaliśmy także, ile godzin potencjalni wolontariusze fundacji chętni są poświęcać na działania społeczne, a także o ich stosunek do przekazywania 1% podatku dochodowego. (Fundacja PricewaterhouseCoopers "Podaruj siebie")

2. Działalność fundacji korporacyjnych Status fundacji pożytku publicznego w fundacjach korporacyjnych   15 % badanych planuje uzyskać status OPP w przyszłości. Fundacje korporacyjne chętnie występują o przyznanie statusu OPP ze względu na możliwość prowadzenia kampanii 1% oraz prestiż wynikający z potwierdzenia ich transparentności i doniosłości prowadzonych działań. Nasza fundacja cieszy się zaufaniem nie tylko firm i fundacji, które są od lat sponsorami naszego programu, ale także czytelników POLITYKI, którzy wpłacają 1% podatku dochodowego z przeznaczeniem na fundusz stypendialny. Zainteresowanie programem stypendialnym świata nauki tez jest ogromne. Myślę, że jest to duża korzyść dla firmy, jeżeli może się wesprzeć działalnością swojej fundacji, przede wszystkim ze względów wizerunkowych. (Fundacja Tygodnika Polityka)

3. Odbiorcy działań fundacji korporacyjnych  

3. Odbiorcy działań fundacji korporacyjnych Podmioty wspierane przez fundacje korporacyjne   Jesteśmy nastawieni na działania edukacyjne: realizujemy akcje własne i wspomagamy akcje prowadzone przez inne podmioty. Udzielamy pomocy stypendialnej adresowanej do młodzieży w różnym wieku, głównie szkół ponadpodstawowych, zdających na studia tzw. stypendia pomostowe. Jest to również pomoc stypendialna dla osób już studiujących. Bierzemy udział jako instytucja wspierająca finansowo w konkursach o charakterze edukacyjnym, np. w olimpiadach różnego rodzaju, fundujemy nagrody dla laureatów tych olimpiad. (Fundacja BRE Banku)

4. Obszary działalności Obszary działalności fundacji korporacyjnych   Przykładem zaangażowania fundacji korporacyjnych w działalność edukacyjną są programy stypendialne realizowane przez 15 z 20 fundacji korporacyjnych badanych podczas wywiadów pogłebionych.

5. Formy działania fundacji korporacyjnych Zdecydowana większość badanych fundacji korporacyjnych (90%) udziela beneficjentom pomocy finansowej – jest to zarówno pomoc bezpośrednia ludziom w potrzebie, jak też dotacje i programy stypendialne. Ponad połowa (52%) fundacji korporacyjnych, które wzięły udział w badaniu ilościowym, udziela wsparcia rzeczowego rozumianego między innymi jako fundowanie sprzętu medycznego, leków, remont budynków lub przekazywanie paczek świątecznych dzieciom potrzebującym. Ponad 20% przebadanych fundacji przyznało, że świadczy także usługi bezpłatne, takie jak m.in. doradztwo, szkolenia, audyty. Przedstawiciele fundacji korporacyjnych twierdzą, że chętnie korzystają z zasobów wiedzy firmy-fundatora. Pośród badanych fundacji 55% realizuje zaprojektowane przez siebie programy i akcje.

5. Formy działania fundacji korporacyjnych   Średnia wysokość przyznanych dotacji w 2006 roku Fundacja koncentruje swoją aktywność na udzielaniu wsparcia i wspieraniu rozwoju dzieci i młodzieży. Nie jest to działalność polegająca tylko i wyłącznie na przekazywaniu darowizn. Fundacja inicjuje, a następnie wdraża programy, które odpowiadają na realne potrzeby społeczne i od początku do końca, kompleksowo rozwiązują problem w danej dziedzinie. (Fundacja Grupy TP)

6. Pracownicy fundacji korporacyjnych Formy zatrudnienia w fundacja korporacyjnych (możliwość wyboru dowolnej liczby odpowiedzi)   Prawie wszystkie fundacje zatrudniają płatny personel. 59% fundacji korporacyjnych zatrudnia pracowników na umowę o prace w pełnym wymiarze czasu pracy. Jednak najwięcej osób w fundacjach pracuje na podstawie umów cywilno-prawnych (umowa zlecenie, dzieło, samozatrudnienie). Wśród ludzi zaangażowanych w działalność fundacji korporacyjnych są też osoby zatrudnione w firmie założycielskiej, które za pracę w fundacji nie pobierają wynagrodzenia. Wszyscy w fundacji pracują społecznie, w tym 10 osobowa Rada Naukowa. Nie ma etatowych pracowników, nie opieramy się też na wolontariuszach, nie mamy takiej potrzeby. Pracownicy zaangażowani w działalność fundacji są jednocześnie pracownikami firmy. (Fundacja na rzecz Wspierania Rozwoju Polskiej Farmacji i Medycyny)

7. Problemy fundacji korporacyjnych WIZERUNEK Przedstawiciele fundacji korporacyjnych są przekonani, że postrzeganie społeczne tego typu podmiotów w Polsce jest raczej negatywne. Przedstawiciele fundacji, uważają, że tego typu podmioty są postrzegane jako bardzo bogate organizacje posiadające wręcz nieograniczone zasoby finansowe. Z tego powodu potrzebujący kierują do fundacji korporacyjnych o wiele więcej próśb, niż do innych organizacji społecznych. PRAWO Nieprzystające do rzeczywistości ustawy o zbiórkach publicznych, poziom minimum socjalnego i podatek VAT – na to narzekają przedstawiciele fundacji korporacyjnych. Myślę, że fundacje korporacyjne są postrzegane dokładnie tak samo jak wszystkie inne fundacje, że klimat dla nich nie jest najlepszy. W ocenie społecznej nie ma rozróżnienia na fundacje korporacyjne i nie korporacyjne. Ludzie odbierają dobrze działania tych konkretnych organizacji, z którymi się zetknęli – ale na ogół generalizują i patrzą na fundacje przez np. pryzmat „prywaty polityków”, którzy sporo napsuli w tej dziedzinie. (Fundacja Edukacji Rynku Kapitałowego) Każdy wysłany SMS to kosztuje 1 zł + 22% VAT, z tym, że VAT trafia do Skarbu Państwa. Natomiast 1 zł to pieniądze dla fundacji. Operatorzy telefonii komórkowych przekazują nam pełną złotówkę, nic sobie nie biorą. (Fundacja TVN „Nie jesteś sam”)

8. Biznes czy trzeci sektor? 17 spośród 20 przedstawicieli badanych fundacji korporacyjnych deklaruje większą identyfikację z biznesem, niż z organizacjami pozarządowymi, podkreślając jednak, że ich organizacje są pomostem między światem biznesu trzecim sektorem. Podczas badań respondenci zaznaczali, że są blisko firm założycielskich, zarówno ze względu na wspólną infrastrukturę (28 spośród 50 badanych fundacji ma biura w siedzibach firm założycielskich), jak również misję i zasady działania ustalone z fundatorem. Ze względu na rodzaj prowadzonej działalności, fundacje mają poczucie przynależności do trzeciego sektora. Programy realizowane przez fundacje są programami społecznymi takimi, jakie tworzą inne organizacje pozarządowe. Nie wyobrażam sobie funkcjonowania fundacji korporacyjnej w próżni. Należy pamiętać że jakkolwiek są one formalnie organizacjami pozarządowymi to poprzez swoje obowiązki wizerunkowe wobec fundatora nigdy nie będą mogłyby na tyle kompetentne w rozpoznawaniu problemów społecznych jak klasyczne NGO’sy. Mogę zaryzykować twierdzenie że fundacje korporacyjne są najlepszym, najbardziej efektywnym łącznikiem między organizacjami pozarządowymi a światem biznesu. ( Fundacja Bankowa im. Leopolda Kronenberga) Czujemy się zdecydowanie organizacją pozarządową, bo nasza codzienność to pomoc dla innych. Świadczą o tym nasze działania, one nie są tożsame z biznesem, który prowadzi wydawnictwo, to coś zupełnie innego. Tylko tyle, że powstaliśmy przy firmie. ( Fundacja Przyjaciółka)

9. Fundacja korporacyjna - narzędzie CCI firmy Branża firm powołujących fundacje korporacyjne

9. Fundacja korporacyjna - narzędzie CCI firmy Czy działalność społeczna firmy jest prowadzona wyłącznie przez fundację? Blisko 70% fundacji korporacyjnych twierdzi, że firma założycielska prowadzi także działalność społeczna samodzielnie, bez pośrednictwa fundacji. Firmy przekazały fundacjom tylko część działań społecznych, zwykle dotyczących konkretnego obszaru. Działania społeczne w firmach realizowane są przez działy marketingu, promocji lub komunikacji. Na pewno firma angażuje się w takie akcje ad hoc. One nie wchodzą w zakres działalności fundacji. Fundacja ma ściśle określony statut, który mówi, że nie możemy odpowiadać na indywidualne prośby, na przykład zakup wózka inwalidzkiego czy sfinansowanie drogiej terapii. (Fundacja na rzecz Wspierania Polskiej Medycyny i Farmacji)

9. Fundacja korporacyjna - narzędzie CCI firmy Większość polskich fundacji korporacyjnych powstała jako wynik rozwoju strategicznego podejścia korporacji do działań społecznych. Firmy chciały nadać działaniom społecznym jasną strukturę, a co za tym idzie – większą przejrzystość. Korzyści wewnętrzne wynikające z powołania fundacji: uporządkowanie i wzmocnienie działalności społecznej firmy oraz zaangażowanie pracowników w sprawy społeczne. Korzyści zewnętrzne: ułatwienie komunikacji o działaniach społecznych i oddziaływanie na budowę pozytywnego wizerunku przedsiębiorstwa. Fundacja została powołana w 2001 roku i była to kwestia właśnie oddzielenia działalności społecznej od działalności biznesowej koncernu. Chodziło o to, żeby nikt nie miał wątpliwości, że to jest oddzielna struktura, osobny organizm, który zajmuje się działalnością właśnie charytatywną. (Fundacja ORLEN „Dar Serca”)

Dziękuję za uwagę! Paweł Łukasiak Inwestycje Społeczne ul. Marszałkowska 21/25/55 00-628 Warszawa tel./fax: 022 825 68 50 e-mail: kontakt@inwestycjespoleczne.pl www.inwestycjespoleczne.pl