LITWA-POLSKA 2007-2013 EUROPEJSKA WSPÓŁPRACA TERYTORIALNA PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ 2007-2013 LITWA – POLSKA FUNDUSZ MAŁYCH PROJEKTÓW

Podstawa prawna Fundusz Małych Projektów będzie wdrażany na podstawie poniższych rozporządzeń: Rozporządzenie Rady (WE) z 11 lipca 2006 roku nr 1083/2006 (Rozporządzenie Ogólne); Rozporządzenie (WE) z 5 lipca 2006 roku nr 1080/2006 (Rozporządzenie EFRR); Decyzja KE (2007) 6530 z 20 grudnia 2007 zatwierdzająca program współpracy transgranicznej Litwa - Polska 2007 – 2013 (Programme Dokument); Podręcznik Programu Litwa - Polska 2007-2013 (Programme Manual) “Fundusz Małych Projektów” projekt zatwierdzony przez Wspólny Komitet Monitorujący i Sterujący Programu Współpracy Transgranicznej Litwa – Polska Umowa na dofinansowanie Funduszu Małych Projektów zawarta między IZ a Stowarzyszeniem „Euroregion Niemen” EWT jest finansowana przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR)

Obszar kwalifikowalny

Obszar kwalifikowalny – strona polska Po polskiej stronie obszar kwalifikowalny obejmuje: Subregion Białostocko-Suwalski (11 powiatów) Powiaty: augustowski, białostocki, bielski, hajnowski, moniecki, sejneński, siemiatycki, sokólski, suwalski oraz miasta Białystok i Suwałki Subregion Ełcki (6 powiatów) Powiaty: ełcki, giżycki, gołdapski, olecki, piski oraz węgorzewski

Obszar kwalifikowalny – strona polska Obszar przyległy: Subregion Łomżyński (6 powiatów) Powiaty: grajewski, kolneński, łomżyński, wysokomazowiecki, zambrowski oraz miasto Łomża Subregion Olsztyński (7 powiatów) Powiaty: bartoszycki, kętrzyński, lidzbarski, mrągowski, nidzicki, olsztyński, szczycieński oraz miasto Olsztyn

Obszar kwalifikowalny – strona litewska Po stronie litewskiej obszar kwalifikowalny obejmuje: Obwód Mariampolski (5 rejonów) Gminy: Mariampol, Kalwaria, Kozłowa Ruda, rejon wyłkowyski oraz rejon szacki Obwód Olicki (5 rejonów) Gminy rejonu olickiego, rejonu łoździejskiego, rejonu orańskiego, miasta Olity oraz Druskiennik

Obszar kwalifikowalny – strona litewska Obszar przyległy: Obwód Tauroski (4 rejony) Gminy rejonu tauroskiego, rejonu szyłelskiego, rejonu jurborskiego oraz Pojegi Obwód Kowieński (8 rejonów) Gminy miasta Kowna, rejonu kowieńskiego, rejonu koszedarskiego, rejonu preńskiego, rejonu janowskiego, rejonu kiejdańskiego, rejonu rosieńskiego oraz Birsztany.

Obszar kwalifikowalny – strona litewska Obwód Wileński (7 rejonów) Gminy rejonu solecznickiego, rejonu szyrwinckiego, rejonu święciańskiego, rejonu trockiego, rejonu wiłkomierskiego, rejonu wileńskiego oraz Elektreny. Miasto Wilno jest wyłączone z obszaru wsparcia Programu, pomimo że należy do obwodu wileńskiego.

Cel ogólny FMP Ogólnym celem Funduszu Małych Projektów jest rozwój i promocja współpracy pomiędzy społecznościami po obu stronach granicy na rzecz wspólnego, zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego oraz w dziedzinie kultury i środowiska obszaru po obu stronach granicy polsko - litewskiej.

Priorytet 1 Zwiększenie konkurencyjności i produktywności obszaru przygranicznego Podpriorytet 1.1 Modernizacja małej infrastruktury ekonomicznej Podpriorytet 1.2 Promocja otoczenia biznesowego Podpriorytet 1.3 Rozwój zrównoważonej turystyki transgranicznej i zachowanie dziedzictwa kulturowego i historycznego

Podpriorytet 1.1 Przykładowe działania: Małe inwestycje w transport transgraniczny, przejścia graniczne, produkcję energii, infrastrukturę, technologię i sieci komunikacyjne i informacyjne oraz działania przygotowawcze Promowanie transportu i komunikacji publicznej przyjaznej dla środowiska Wspólne działania na rzecz ulepszania zakresu i jakości transgranicznych systemów transportu przygotowywanie i realizacja transgranicznych planów rozwoju infrastruktury jako części obszerniejszych strategii

Podpriorytet 1.1 opracowanie i realizacja wspólnych przestrzennych planów rozwoju, analiz regionalnych i sektorowych programów i strategii wzmacnianie działań administracyjnych w zakresie umiejętności planowania i rozwoju strategicznego, wspomaganie monitoringu opracowywanych wspólnie dokumentów strategicznych planów rozwoju

Podpriorytet 1.2 Przykładowe działania: współpraca i tworzenie sieci pomiędzy instytucjami okołobiznesowymi a przedsiębiorcami wspólne opracowywanie i realizacja wyspecjalizowanych programów na potrzeby przedsiębiorstw, wymiana wiedzy i doświadczeń na temat działalności biznesowej, poprawa powiązań pomiędzy przedsiębiorstwami a sektorem B+R wspólne inicjatywy na rzecz wsparcia małych i średnich przedsiębiorstw opracowanie dwustronnych katalogów biznesowych, baz danych i strategii

Podpriorytet 1.3 Przykładowe działania: zrównoważony rozwój infrastruktury sieci małej turystyki transgranicznej opracowanie wspólnych produktów turystycznych współdziałanie w promowaniu i urozmaicaniu produktów turystycznych, szczególnie ekologicznych popularyzacja Środowiskowych Systemów Zarządzania i Audytu w branży turystycznej (ISO, EMAS, itp.) opracowanie wspólnych analiz kulturowych i historycznych oraz budowa wspólnych baz danych zabytków i pomników kultury Wymiana doświadczeń w zakresie renowacji zabytków/pomników

Priorytet 2 Spójność transgraniczna oraz ogólna poprawa jakości obszaru przygranicznego Podpriorytet 2.1 Rozwój nowych i wzmacnianie istniejących sieci współpracy w obszarze społecznym i kulturalnym Podpriorytet 2.2 Poprawa środowiska życia

Podpriorytet 2.1 Przykładowe działania: tworzenie sieci społeczności i wspólnych transgranicznych imprez kulturalnych o trwałym charakterze współpraca młodzieżowa (konkursy, wymiany, obozy letnie) wspólne działania na rzecz lepszej integracji mniejszości wspólne planowanie i zarządzanie działaniami i środkami związanymi z sytuacjami kryzysowymi (społecznymi, technicznymi, klęskami żywiołowymi, itd.) wzrost kompetencji i współpraca pomiędzy różnymi poziomami władz lokalnych i regionalnych i organizacjami pozarządowymi, promowanie wspólnych inicjatyw

Podpriorytet 2.2 Przykładowe działania: wspólne działania na rzecz poprawy możliwości zatrudnienia lokalnego i transgranicznego wspólne działania na rzecz integracji grup społecznie nieuprzywilejowanych na rynku pracy wspólne inicjatywy edukacyjne, opracowanie nowych form i programów edukacyjnych wspólne działania na rzecz poprawy opieki zdrowotnej i socjalnej, współpraca pomiędzy ekspertami a tymi instytucjami tworzenie/usprawnianie infrastruktury transgranicznej opieki zdrowotnej, socjalnej i edukacyjnej, oraz tworzenie wspólnych służb publicznych, baz danych, rejestrów, strategii, itp.

Podpriorytet 2.2 wspólny monitoring i zarządzanie bogactwami naturalnymi i terenami chronionymi, korytarzami ekologicznymi wspólne działania na rzecz zmniejszenia zanieczyszczeń związanych z działalnością gospodarczą (np. w rolnictwie, infrastrukturze turystycznej) wspólne inicjatywy promujące wykorzystanie zasobów energetycznych biomasy, energii źródeł geotermalnych, wody, wiatru i energii słonecznej wspólne działania na rzecz poprawy jakości zarządzania zagrożeniami ekologicznymi rozwój/poprawa stanu małej infrastruktury ekologicznej o transgranicznym charakterze.

Dostępne środki

Poziom wsparcia W ramach Funduszu Małych Projektów wielkość wsparcia będzie wynosić odpowiednio: • minimalna wielkość grantu : 5 000 EUR • maksymalna wielkość grantu : 100 000 EUR Poziom wsparcia FMP nie może przekroczyć 85 % ogółu kosztów kwalifikowalnych projektu. Pozostała część kosztów projektu musi być pokryta ze środków własnych beneficjenta bądź innych źródeł. Zgodnie z zasadami określonymi przez polski rząd beneficjent może ubiegać się o pokrycie 10 % kosztów kwalifikowalnych z budżetu państwa (na Litwie 7,5%)

Zasady realizacji projektów Zasady generalne wynikające z Programu: Wspólne przygotowanie projektu (joint development) Wspólna realizacja projektu (joint implementation) Wspólny personel zarządzający (joint staff) Wspólne finansowanie projektu (joint financing)

Zasady generalne Wspólne przygotowanie Wspólne przygotowanie małego projektu powinno być zapewnione poprzez udział przedstawicieli wszystkich partnerów projektu w przygotowaniu projektu, generowaniu idei oraz opracowaniu wniosku o dofinansowanie

Zasady generalne Wspólna realizacja Wspólna realizacja oznacza, że działania małego projektu powinny być prowadzone i koordynowane po obu stronach granicy. Oznacza to ścisłą współpracę między partnerami w realizacji każdego z działań projektu, lub zaangażowanie kilku lub wszystkich partnerów we wszystkie działania przynoszące korzyść wszystkim partnerom.

Zasady generalne Wspólny personel Partnerzy nie powinni przeprowadzać działań równolegle, bez jakiejkolwiek koordynacji lub wymiany. Minimalnym wymogiem jest ustanowienie kierownika projektu odpowiedzialnego w sposób całościowy za działania prowadzone w ramach projektu po obu stronach granicy. Partnerzy powinni zagwarantować wystarczające zasoby ludzkie dla ogólnego zarządzania projektem. Wspólny personel małego projektu oznacza, że projekt posiada wspólny personel koordynujący całokształt wdrażania i zarządzania projektem, pracujący na rzecz projektu w imieniu wszystkich partnerów projektu.

Zasady generalne Wspólne finansowanie Środki finansowe na realizację projektu powinny pochodzić od wszystkich partnerów oraz odpowiadać stopniowi zaangażowania każdego partnera w realizację projektu. Wspólne finansowanie małego projektu oznacza wymóg współfinansowania wszystkich lub niektórych działań projektu przez wszystkich partnerów projektu.

Zasady realizacji projektów Wymagania Funduszu Małych Projektów: Kwalifikowalność partnerów Kwalifikowalność projektów Kwalifikowalność kosztów

Kwalifikujący się partnerzy projektów władze krajowe (rządowe), regionalne i lokalne, „organy podlegające prawu publicznemu” w rozumieniu Artykułu 1 ust. 9 Dyrektywy 2004/18/EC Parlamentu Europejskiego i Rady z 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji. Oznacza to każdą instytucję: ustanowioną zgodnie z prawem publicznym lub prywatnym w konkretnym celu zaspokajania potrzeb w interesie ogólnym, nie mającą charakteru przemysłowego lub komercyjnego; posiadającą osobowość prawną; oraz

Kwalifikujący się partnerzy projektów finansowaną w przeważającej części przez państwo, władze regionalne lub lokalne, lub przez inne organy podlegające prawu publicznemu; bądź też podlegające nadzorowi kierowniczemu sprawowanemu przez te organy; lub posiadające radę administracyjną, zarządzającą lub nadzorczą, której więcej niż połowa członków jest mianowana przez władze państwowe, regionalne lub lokalne, lub przez inne organy podlegające prawu publicznemu.

Kwalifikujący się partnerzy projektów inne podmioty prawne posiadające osobowość prawną i ustanowione zgodnie z prawem publicznym lub prywatnym w konkretnym celu zaspokajania potrzeb w interesie ogólnym, nie mające charakteru przemysłowego lub komercyjnego; stowarzyszenia utworzone przez jeden lub kilka organów władz regionalnych lub lokalnych; stowarzyszenia utworzone przez jeden lub kilka organów podlegających prawu publicznemu zgodnie z definicją zawartą w punkcie 2).

Kwalifikowalne projekty Zgodnie z ogólną zasadą, kwalifikowalne projekty powinny spełniać następujące warunki: - posiadać silny i wyraźny aspekt transgraniczny - być finansowo wykonalne - być przygotowane do wdrożenia - wspierać długoterminowe plany rozwojowe gminy lub regionu.

Kwalifikowalne projekty Fundusz Małych Projektów będzie udzielał wsparcia projektom „miękkim” (z ograniczonym udziałem robót i dostaw). Jednakże małe projekty infrastrukturalne typu, odnowienie, modernizacja obiektów, znakowanie szlaków turystycznych służące rozwojowi współpracy transgranicznej również będą dofinansowane. Udział dostaw/robót nie może przekroczyć 60 % budżetu projektu.

Kwalifikowalne projekty Realizacja projektu może rozpocząć się po podpisaniu umowy Czas realizacji projektu nie może przekroczyć 12 miesięcy Wszystkie projekty muszą zakończyć się do 31 grudnia 2010 r.

Zasady naboru projektów Co najmniej 2, i nie więcej niż 4 partnerów z obszaru objętego programem po obu stronach granicy (decyduje adres siedziby partnera) Nie obowiązuje zasada partnera wiodącego Jeden upoważniony partner podpisuje wniosek w imieniu pozostałych Każdy partner składa deklarację partnerstwa, która dołączana jest do wniosku

Kwalifikowalność wydatków Wydatki są kwalifikowalne w okresie realizacji projektu zgodnie z umową zawartą z Instytucją Zarządzającą FMP (Stowarzyszenie Euroregion Niemen) Od dnia zawarcia umowy do końca okresu zapisanego w umowie, jednak nie później niż do 31 grudnia 2010 r. Wydatki przygotowawcze można włączyć do budżetu projektu na następujących zasadach: mogą stanowić do 10 % wartości wydatków kwalifikowalnych, muszą być poniesione pomiędzy 1 stycznia 2007, a dniem zatwierdzenia wniosku przez Komitet FMP.

Rodzaje kosztów kwalifikowalnych Tylko cztery kategorie kosztów: Koszty zarządzania i administracyjne Koszty wdrażania: - koszty działań „miękkich” - koszty robót i dostaw Koszty informacji i promocji Koszty przygotowawcze

Koszty zarządzania i administracyjne Wynagrodzenia personelu partnerów Koszty biurowe i utrzymania pomieszczeń używanych do realizacji projektu Koszty podróży Koszty usług zewnętrznych konsultantów i ekspertów związane z zarządzaniem projektem

Koszty działań miękkich Wynagrodzenia personelu partnerów związane z realizacją konkretnych działań Koszty wolontariuszy (nie wyższe niż 1500 Euro) Koszty podróży i noclegów Koszty usług zewnętrznych konsultantów i ekspertów związane z realizacją konkretnych działań Pozostałe koszty

Koszty działań miękkich Przygotowanie dokumentacji technicznej może być działaniem projektu, ale jednocześnie nie mogą być w projekcie ujęte inwestycje wynikające z tych projektów, Mogą być ujęte honoraria artystów zawodowych pod warunkiem, że nie przekroczą 10 % wartości kosztów kwalifikowalnych działania, Pozostałe koszty – bezpośrednio związane z realizacją działań gdzie indziej nie ujęte (drobny poczęstunek, upominki, materiały biurowe)

Koszty robót i dostaw Koszty ściśle związane z osiągnięciem celów projektu i realizacją działań miękkich w projekcie Wartość robót i dostaw nie może przekroczyć 60 % kosztów kwalifikowalnych projektu Inwestycje spełniają wszystkie wymogi prawne i techniczne (dokumentacja, pozwolenia dołączone do wniosku) Zakupy i dostawy sprzętu są niezbędne do realizacji działań miękkich w projekcie (sprzęt komputerowy i oprogramowanie, sprzęt RTV, meble, wyposażenie wystaw, sprzęt pomiarowy, laboratoryjny) Jeżeli sprzęt służy tylko realizacji działań można rozliczyć tylko amortyzację za okres realizacji projektu

Koszty informacji i promocji Ta kategoria wydatku zawiera koszty związane z promocją zgodnie z wymaganiami dotyczącymi kampanii promocyjnej: spotkań z reprezentantami prasy, artykułów prasowych, informacji o małym projekcie zamieszczonych na portalach internetowych, koszty konsultantów IT – tworzenia i utrzymania strony internetowej, papieru firmowego z logo Programu, publikacji (zarówno drukowanych jak i elektronicznych), broszur, ulotek, gadżetów itp.

Koszty przygotowawcze wydatki związane ze spotkaniami reprezentantów Partnerów Projektu, lub podobnymi wydarzeniami, mającymi na celu przygotowywanie projektu, koszty podróży, zakwaterowania, tłumaczeń i inne związane z tym koszty; wydatki związane z przygotowywaniem dokumentacji niezbędnej dla małej inwestycji, zaplanowanej do wykonania w trakcie projektu - koszty tłumaczenia informacji zawartej we wniosku aplikacyjnym na litewski lub polski. Koszty przygotowawcze nie mogą przewyższać 10% całkowitego budżetu projektu i są kwalifikowalne tylko dla projektów zatwierdzonych przez KFMP.

Promocja projektu 5 Kluczowych elementów: Logo Unii Europejskiej (flaga) Logo Programu Współpracy Transgranicznej Litwa-Polska w ramach Celu 3: Europejska Współpraca Terytorialna Napis: Unia Europejska Napis: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Hasło programu: Sąsiedzi w działaniu

Promocja projektu Rodzaje narzędzi promocyjnych: Billboardy Tablice informacyjne Konferencje prasowe Ulotki/broszury Biuletyny Pocztówki Bannery Strona internetowa Oznakowanie pojazdów Materiały promocyjne Wydawnictwa audio-wizualne T-shirt’y inne

Zasady naboru projektów Konkurs otwarty do wyczerpania środków Ogłoszenie publiczne rozpoczęcia naboru nastąpiło 15 maja 2009r. Pakiet aplikacyjny składa się z: - zaproszenia do składania wniosków, - formularza wniosku, - instrukcji wypełniania, - wytycznych dla wnioskodawców - załącznik nr 4 – szczegółowy budżet wraz z wytycznymi do wypełniania Wniosek w dwóch językach (polski i litewski) Jeden podmiot nie może wdrażać więcej niż 3 projekty w tym samym czasie

Zasady naboru projektów Wnioski można składać do biura Stowarzyszenia „Euroregion Niemen” lub partnera litewskiego Wymagane będą dwa egzemplarze papierowe (trwale spięte/oprawione) i jeden na nośniku elektronicznym. Każda strona spiętego/oprawionego oryginału musi zostać ponumerowana i podpisana przez właściwie upoważnioną osobę reprezentującą organizacje wszystkich partnerów. Na ostatniej stronie należy podać całkowitą liczbę stron (wraz z załącznikami).

Zasady naboru projektów Wersja papierowa i elektroniczna muszą być ze sobą zgodne. Wersja papierowa będzie traktowana jako wersja oficjalna wniosku, zaś elektroniczna będzie wykorzystywana w charakterze wersji roboczej w trakcie procedur oceny i selekcji wniosku. Wnioski składać można od daty rozpoczęcia naboru do wyczerpania środków, ale nie później niż do 30 czerwca 2010 r.

Zasady naboru projektów Załączniki, które muszą zostać dostarczone przez każdego z Partnerów Projektu i dołączone do wniosku: - podpisana deklaracja partnerstwa (stanowi element wniosku) - oficjalnie potwierdzona (tzn. podpisana przez kierownika instytucji i opieczętowana) kopia wyciągu z rejestru (nie dotyczy władz lokalnych). - załącznik nr 4 – szczegółowy budżet Małego projektu Załączniki należy przedłożyć w formie oryginałów lub fotokopii poświadczonych za zgodność z oryginałem przez osobę upoważnioną do podpisania wniosku lub kierownika jednostki.

Wybór projektów Ocena projektów składać się będzie z dwóch etapów: - ocena administracyjna i kwalifikowalności - ocena merytoryczna Będzie możliwość uzupełnienia wniosków w ciągu 5 dni roboczych od wezwania przez IZ FMP Ocena merytoryczna: Maksymalnie 100 punktów, cztery kryteria: - wpływ na rozwiązanie problemu – 15 pkt, - wykonalność projektu – 20 pkt, - zgodność z wymogami programu – 60 pkt, - koszty projektu – 5 pkt. Minimalny próg akceptacji – 60% punktów

Ocena administracyjna i kwalifikowalności Kryteria oceny zgodności administracyjnej: wniosek wraz z załącznikami został złożony w terminie wniosek został sporządzony zgodnie z formularzem wniosku wniosek został sporządzony w dwóch językach deklaracja partnerska jest podpisana przez każdego z partnerów wniosek jest podpisany na każdej stronie przez upoważnione osoby wersja elektroniczna i papierowa są identyczne

Ocena administracyjna i kwalifikowalności Kryteria oceny kwalifikowalności: projekt realizowany w partnerstwie, przez partnerów z Litwy i Polski (co najmniej 2 partnerów, maksymalnie 4 partnerów) wszyscy partnerzy projektu kwalifikują się do uzyskania dofinansowania projekt nie wykracza poza maksymalny dopuszczalny okres realizacji projekt jest zgodny z co najmniej jednym priorytetem i podpriorytetem Programu obszar projektu jest kwalifikowalny dofinansowanie EFRR nie przekracza 100.000 EUR, i nie jest mniejsze niż 5.000 EUR dofinansowanie EFRR nie przekracza 85% całości budżetu projektu

Ocena Jakościowa 1. Spójność projektu z problemem problem jasno sformułowany problem jest istotny dla regionu transgranicznego działania projektu są odpowiednie dla rozwiązania problemu

Ocena Jakościowa 2. Wykonalność projektu 2.1 Jakość i logika projektu (wliczając w to wskaźniki oraz harmonogram realizacji projektu): jasny opis i wyczerpująco objaśnione działania realistyczny harmonogram realizacji produkty projektu są realistyczne i istotne 2.2 Zdolność Partnera do zarządzania projektem: doświadczenie w realizacji projektów finansowanych przez UE, albo też działań/projektów o podobnym charakterze w przypadku projektów infrastrukturalnych – wstępne wymagania prawne i techniczne dotyczące projektu są spełnione

Ocena Jakościowa 3. Spójność projektu z Programem 3.1 Stopień, w jakim projekt przyczynia się do realizacji celów Programu: - Projekt koresponduje z celami i priorytetami Programu - Projekt ma wartość dodaną zgodną z innymi celami i priorytetami Programu 3.2 Jak bardzo istotny jest efekt transgraniczny projektu? - wspólne przygotowanie - wspólna realizacja

Ocena Jakościowa wspólny personel wspólne finansowanie projekt tworzy podstawy do dalszej współpracy transgranicznej 3.3 Oddziaływanie regionalne: oddziaływanie ekonomiczne (np. wzmacnianie konkurencyjności oddziaływanie społeczne (np.. ochrona dziedzictwa kulturowego, podniesienie kwalifikacji mieszkańców)

Ocena Jakościowa 4. Koszty projektu 4.1 W jakim stopniu są konieczne i wystarczające koszty przewidziane w projekcie? (Czy koszty przewidziane w projekcie są uzasadnione? W jakim stopniu budżet tworzy odpowiednie warunki dla ekonomicznie efektywnego rozwiązania problemu projektu?)

Wybór projektów Co najmniej raz na trzy miesiące odbywać się będzie posiedzenie Komitetu FMP, który będzie zatwierdzać do dofinansowania projekty, które uzyskały pozytywną ocenę. Beneficjent otrzyma w ciągu 5 dni roboczych od podpisania protokołu z posiedzenia KFMP informację o przyznaniu dofinansowania. Następnie w porozumieniu z beneficjentem przygotowana i podpisana jest umowa. Od dnia podpisania można rozpoczynać realizację projektu.

Wiodąca Instytucja Zarządzająca FMP Stowarzyszenie „Euroregion Niemen” ul. Wesoła 22 16-400 Suwałki tel./fax: 087 565 36 71; www.niemen.org.pl www.spf-info.eu