Pomorska Agencja Poszanowania Energii Tel/fax (0-52) 360 93 85 (0-52) 360 93 86 E-mail: pape1@op.pl 85 - 954 Bydgoszcz Ul. Siedlecka 10

„Planowanie energetyczne na poziomie gmin” Bydgoszcz, 24 stycznia 2008r. Pomorska Agencja Poszanowania Energii

Prawo energetyczne USTAWA z dnia 10 kwietnia 1997 r.   z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (tekst pierwotny: Dz. U. 1997 r. Nr 54 poz. 348) (tekst jednolity: Dz. U. 2003 r. Nr 153 poz. 1504) (tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 89 poz. 625) Pomorska Agencja Poszanowania Energii Prawo energetyczne

Rozdział 3 Polityka energetyczna - Art.16 Art. 16. 1. Przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii sporządzają dla obszaru swojego działania plany rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwa gazowe lub energię, uwzględniając miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego albo kierunki rozwoju gminy określone w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. 2. Przedsiębiorstwa, o których mowa w ust. 1, sporządzają plany rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwa gazowe, energię elektryczną lub ciepło na okresy nie krótsze niż trzy lata.   3. Plany, o których mowa w ust. 1, obejmują w szczególności: 1) przewidywany zakres dostarczania paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła;   2) przedsięwzięcia w zakresie modernizacji, rozbudowy albo budowy sieci oraz ewentualnych nowych źródeł paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła, w tym źródeł odnawialnych;   2a)  przedsięwzięcia w zakresie modernizacji, rozbudowy lub budowy połączeń z systemami gazowymi albo z systemami elektroenergetycznymi innych państw;  3) przedsięwzięcia racjonalizujące zużycie paliw i energii u odbiorców;   4) przewidywany sposób finansowania inwestycji;   5) przewidywane przychody niezbędne do realizacji planów;   6) przewidywany harmonogram realizacji inwestycji.   Pomorska Agencja Poszanowania Energii Prawo energet. – 2

Rozdział 3 Polityka energetyczna - Art.16 4. Plany, o których mowa w ust. 1, powinny zapewniać minimalizację nakładów i kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwo energetyczne, tak aby nakłady i koszty nie powodowały w poszczególnych latach nadmiernego wzrostu cen i stawek opłat dla paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła, przy zapewnieniu ciągłości, niezawodności i jakości dostaw.   5. W celu racjonalizacji przedsięwzięć inwestycyjnych, przy sporządzaniu planów, o których mowa w ust. 1, przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii są obowiązane współpracować z przyłączonymi podmiotami oraz gminami, na których obszarze przedsiębiorstwa te wykonują działalność gospodarczą; współpraca powinna polegać w szczególności na: 1) przekazywaniu przyłączonym podmiotom informacji o planowanych przedsięwzięciach w takim zakresie, w jakim przedsięwzięcia te będą miały wpływ na pracę urządzeń przyłączonych do sieci albo na zmianę warunków przyłączenia lub dostawy paliw gazowych lub energii;  2) zapewnieniu spójności między planami przedsiębiorstw energetycznych a założeniami i planami, o których mowa w art. 19 i 20.  Pomorska Agencja Poszanowania Energii Prawo energet - 3

Rozdział 3 Polityka energetyczna - Art.17, 18 Art. 17. Samorząd województwa uczestniczy w planowaniu zaopatrzenia w energię i paliwa na obszarze województwa w zakresie określonym w art. 19 ust. 5 oraz bada zgodność planów zaopatrzenia w energię i paliwa z polityką energetyczną państwa. Art. 18. 1.  Do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy:   1)  planowanie i organizacja zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze gminy;   2)  planowanie oświetlenia miejsc publicznych i dróg znajdujących się na terenie gminy;  3)  finansowanie oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych znajdujących się na terenie gminy.  2.  Gmina realizuje zadania, o których mowa w ust. 1, zgodnie z polityką energetyczną państwa, miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego albo ustaleniami zawartymi w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Pomorska Agencja Poszanowania Energii Prawo energet – 4

Rozdział 3 Polityka energetyczna - Art.19 Art. 19. 1.  Wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, zwany dalej „projektem założeń”. 2. Projekt założeń sporządza się dla obszaru gminy lub jej części.   3. Projekt założeń powinien określać:   1) ocenę stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania na ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe;   2)  przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii elektrycznej i paliw gazowych;   3)  możliwości wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw i energii, z uwzględnieniem energii elektrycznej i ciepła wytwarzanych w odnawialnych źródłach energii, energii elektrycznej i ciepła użytkowego wytwarzanych w kogeneracji oraz zagospodarowania ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych;  4) zakres współpracy z innymi gminami.   4. Przedsiębiorstwa energetyczne udostępniają nieodpłatnie wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) plany, o których mowa w art. 16 ust. 1, w zakresie dotyczącym terenu tej gminy oraz propozycje niezbędne do opracowania projektu założeń. 5.  Projekt założeń podlega opiniowaniu przez samorząd województwa w zakresie koordynacji współpracy z innymi gminami oraz w zakresie zgodności z polityką energetyczną państwa. 6. Projekt założeń wykłada się do publicznego wglądu na okres 21 dni, powiadamiając o tym w sposób przyjęty zwyczajowo w danej miejscowości.   7. Osoby i jednostki organizacyjne zainteresowane zaopatrzeniem w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze gminy mają prawo składać wnioski, zastrzeżenia i uwagi do projektu założeń.   8. Rada gminy uchwala założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, rozpatrując jednocześnie wnioski, zastrzeżenia i uwagi zgłoszone w czasie wyłożenia projektu założeń do publicznego wglądu.   Pomorska Agencja Poszanowania Energii Prawo energet – 5

Rozdział 3 Polityka energetyczna - Art. 20 Art. 20.  1.  W przypadku gdy plany przedsiębiorstw energetycznych nie zapewniają realizacji założeń, o których mowa w art. 19 ust. 8, wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje projekt planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, dla obszaru gminy lub jej części. Projekt planu opracowywany jest na podstawie uchwalonych przez radę tej gminy założeń i winien być z nim zgodny. 2. Projekt planu, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać: 1) propozycje w zakresie rozwoju i modernizacji poszczególnych systemów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, wraz z uzasadnieniem ekonomicznym;  1a)  propozycje w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii i wysokosprawnej kogeneracji;  2) harmonogram realizacji zadań;  3) przewidywane koszty realizacji proponowanych przedsięwzięć oraz źródło ich finansowania.  4. Rada gminy uchwala plan zaopatrzenia, o którym mowa w ust. 1. 5.  W celu realizacji planu, o którym mowa w ust. 1, gmina może zawierać umowy z przedsiębiorstwami energetycznymi. 6. W przypadku gdy nie jest możliwa realizacja planu na podstawie umów, rada gminy - dla zapewnienia zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe - może wskazać w drodze uchwały tę część planu, z którą prowadzone na obszarze gminy działania muszą być zgodne. Pomorska Agencja Poszanowania Energii Prawo energet – 6

PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY EUROPY z dnia 16 grudnia 2002 r. DYREKTYWA 2002/91/EC PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY EUROPY z dnia 16 grudnia 2002 r. dotycząca jakości energetycznej budynków Celem Dyrektywy jest wypromowanie poprawy efektywności energetycznej budynków we Wspólnocie Europejskiej, biorąc pod uwagę zewnętrzne i wewnętrzne warunki budynku i opłacalność przedsięwzięć. Pomorska Agencja Poszanowania Energii Dyrektywa 1

Artykuł 4 - Ustanowienie wymagań jakości energetycznej DYREKTYWA 2002/91/EC Artykuł 1 - Celem wprowadzenia Dyrektywy jest promocja poprawy jakości energetycznej budynków w obrębie państw Wspólnoty, ...... Artykuł 4 - Ustanowienie wymagań jakości energetycznej Kraje członkowskie podejmą wysiłki niezbędne do zapewnienia minimum jakości energetycznej budynków, ....... Artykuł 7 - Certyfikat jakości energetycznej Kraje członkowskie powinny zapewnić, żeby w chwili budowy, sprzedaży lub podnajmu budynki legitymowały się certyfikatem jakości energetycznej ........ Artykuł 10 - Niezależni eksperci Kraje członkowskie powinny zadbać o to, żeby certyfikaty budynków, opisy zalecanych prac i inspekcja kotłów i systemów klimatyzacji były przeprowadzane w sposób niezależny przez wykwalifikowanych/lub akredytowanych ekspertów, którzy działają jako niezależne firmy lub zatrudnieni są przez instytucje państwowe lub prywatne. Pomorska Agencja Poszanowania Energii Bydgoszcz 24 stycznia 2008 r. Dyrektywa 2

USTAWA z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane Dz.U.2007.191.1373 Przepisy niniejszej ustawy wdrażają postanowienia dyrektywy 2002/91/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków Pomorska Agencja Poszanowania Energii Prawo budowlane -1

w art. 5 / Prawa Budowlanego / dodaje się ust. 3-7 w brzmieniu: „3. Z zastrzeżeniem ust. 7, dla każdego budynku oddawanego do użytkowania oraz budynku podlegającego zbyciu lub wynajmowi powinna być ustalona, w formie świadectwa charakterystyki energetycznej, jego charakterystyka energetyczna, określająca wielkość energii wyrażoną w kWh/m2/rok niezbędnej do zaspokojenia różnych potrzeb związanych z użytkowaniem budynku. Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku jest ważne 10 lat.  4. W przypadku budynku z lokalami mieszkalnymi lub częściami budynku stanowiącymi samodzielną całość techniczno-użytkową, przed wydaniem lokalu mieszkalnego lub takiej części budynku osobie trzeciej, sporządza się świadectwo charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego lub części budynku.  5. W przypadku budynków ze wspólną instalacją grzewczą świadectwo charakterystyki energetycznej sporządza się wyłącznie dla budynku, a w innych przypadkach także dla lokalu mieszkalnego najbardziej reprezentatywnego dla danego budynku  7. Przepisów ust. 3-6 nie stosuje się do budynków:  1) podlegających ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;  2) używanych jako miejsca kultu i do działalności religijnej;  3) przeznaczonych do użytkowania w czasie nie dłuższym niż 2 lata;  4) niemieszkalnych służących gospodarce rolnej;  5) przemysłowych i gospodarczych o zapotrzebowaniu na energię nie większym niż 50 kWh/m2/rok;  6) mieszkalnych przeznaczonych do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku;  7) wolnostojących o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2.”,  Pomorska Agencja Poszanowania Energii Prawo budowl -2

Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku może sporządzać osoba, która:  posiada pełną zdolność do czynności prawnych;  2) ukończyła co najmniej studia magisterskie, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym;  3) nie była karana za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;  4) posiada uprawnienia budowlane do projektowania w specjalności architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej albo odbyła szkolenie i złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin przed ministrem właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej.  9. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzania i zakres programowy szkolenia oraz egzaminu, o których mowa ........   10. Wpływy z opłat za postępowania egzaminacyjne stanowią dochód budżetu państwa.  Pomorska Agencja Poszanowania Energii Prawo budowl-3

pozytywnym egzaminu, o których mowa w ust. 8 pkt 4 uznaje się Za równorzędne z odbyciem szkolenia oraz złożeniem z wynikiem pozytywnym egzaminu, o których mowa w ust. 8 pkt 4 uznaje się ukończenie, nie mniej niż rocznych, studiów podyplomowych na kierunkach: architektura, budownictwo, inżyniera środowiska, energetyka lub pokrewne w zakresie audytu energetycznego na potrzeby termomodernizacji oraz oceny energetycznej budynków.  .......Program studiów podyplomowych, o których mowa w ust. 11, powinien uwzględniać problematykę objętą programem szkoleń określonym, w drodze rozporządzenia, o którym mowa w ust. 9. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego zatwierdza po zaopiniowaniu przez ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej proponowany przez wydziały szkół wyższych program studiów podyplomowych. Pomorska Agencja Poszanowania Energii Prawo budowl 4

W przypadku opracowania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku o powierzchni użytkowej przekraczającej 1000 m2, który jest zajmowany przez organy administracji publicznej lub w którym świadczone są usługi znacznej liczbie osób ....., świadectwo charakterystyki energetycznej powinno być umieszczone w widocznym miejscu w budynku.  Właściciel budynku, ..., jest obowiązany zapewnić sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku...... Minister .... określi, w drodze rozporządzenia, metodologie obliczania charakterystyki energetycznej budynku Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2009 r., z wyjątkiem art. 1 pkt 1 lit. b, który wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia. Pomorska Agencja Poszanowania Energii Prawo budowl –5

„Planowanie energetyczne na poziomie gmin” Bydgoszcz, 24 stycznia 2008r. Pomorska Agencja Poszanowania Energii

Pomorska Agencja Poszanowania Energii Tel/fax (0-52) 360 93 85 (0-52) 360 93 86 E-mail: pape1@op.pl 85 - 954 Bydgoszcz Ul. Siedlecka 10