Główne kierunki rozwoju kultury i turystyki w Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata Ryszard Boguszewski Departament Rozwoju Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego Konferencja „Klaster Kultury Lubelszczyzny”, Lublin, 13 grudnia 2006

Plan prezentacji Ujęcie problematyki rozwoju kultury i turystyki w głównych dokumentach planistycznych kraju i województwa Mocne i słabe strony rozwoju sektora kultury i turystyki w regionie Główne kierunki rozwoju kultury i turystyki wynikające z zapisów SRWL

Główne dokumenty planistyczne na poziomie UE i kraju

Narodowa Strategia Rozwoju Kultury na lata Uzupełnienie Narodowej Strategii Kultury na lata Realizowana poprzez: Narodowe Programy Kultury w obszarach: –promocji czytelnictwa i rozwoju sektora książki, –ochrony zabytków i dziedzictwa kulturowego, –rozwoju instytucji artystycznych, –wspierania sztuki współczesnej, –wspierania debiutów i rozwoju szkół artystycznych 11 Programów Operacyjnych Ministra Kultury

Strategia Rozwoju Turystyki na lata (przyjęta przez RM w dniu ) Realizowana w pięciu priorytetach: –(i) rozwój produktów turystycznych, –(ii) rozwój zasobów ludzkich, –(iii) wsparcie marketingowe, –(iv) kształtowanie przestrzeni turystycznej, –(v) wsparcie instytucjonalne

Wybrane dokumenty strategiczne na poziomie województwa Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego Program Ochrony Środowiska Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Regionalna Strategia Innowacji Program Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego KPP rozwoju turystyki i rekreacji Wdrażanie JST / kontrakt / ZPORR + SPO / RPO SPO / inne

Mocne strony sektora kultury i turystyki w regionie Unikalność kulturowa Lubelszczyzny (obszar pogranicza o przenikaniu się kultur Zachodu i Wschodu, naturalna otwartość mieszkańców na turystów, itd..) Bogate zasoby naturalne regionu oraz czyste i mało przekształcone środowisko przyrodnicze (potencjał do rozwoju turystyki kwalifikowanej oraz ekologicznych produktów regionalnych) Bogate i wielokulturowe dziedzictwo (atrakcyjne obszary przyrodnicze, krajobrazowe i kulturowe, duża ilość zabytków ruchomych i nieruchomych) Szybko rozwijająca się sieć instytucji promowania kultury i rozwoju turystyki (np. w zakresie agroturystyki) Potencjał Lublina i innych miast w regionie jako ważnych ośrodków w skali kraju i Europy do rozwoju turystki kulturowej Potencjał ludzki (zasoby wykształconych kadr, duża ilość szkół artystycznych, dobra baza edukacyjna do szkolenia kadr na rzecz rozwoju przemysłów kultury i turystyki)

Słabe strony sektora kultury i turystyki w regionie Słaba dostępność społeczeństwa do usług kultury (zbyt mała liczba instytucji kultury, niskie dochody mieszkańców) Małe nakłady na kulturę (budżet państwa / JST) Zły stan materialny wielu obiektów zabytkowych Słabo rozwinięta infrastruktura do świadczenia usług turystycznych (baza noclegowa, gastronomiczna, transportowa, itd.) Brak kompleksowej oferty w zakresie usług turystycznych (brak atrakcyjnych produktów turystycznych i systemu ich promowania) Niski poziom współpracy pomiędzy instytucjami świadczącymi usługi kulturowe i turystyczne

Zabytki wpisane do rejestru zabytków (15,9 + 3,5 tys.)

Liczba galerii według województw (9)

Priorytety Strategii Trwały i zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy Lubelszczyzny P1:Wzrost konkurencyjności regionalnej gospodarki i jej zdolności do tworzenia trwałych miejsc pracy P4:Rozwój współpracy międzyregionalnej województwa oraz poprawa skuteczności wdrażania polityki rozwoju regionu P3:Poprawa atrakcyjności i spójności terytorialnej województwa lubelskiego P2: Rozwój nowoczesnego społeczeństwa i zasobów ludzkich dostosowanych do wymogów gospodarki opartej na wiedzy

P1:Wzrost konkurencyjności regionalnej gospodarki i jej zdolności do tworzenia trwałych miejsc pracy 1.1: Restrukturyzacja tradycyjnych gałęzi regionalnej gospodarki i dostosowanie jej do reguł wspólnego rynku Cele operacyjne 1.6:Rozwój społeczeństwa informacyjnego 1.5:Rozwój regionalnego potencjału B+R oraz jego wykorzystanie dla potrzeb gospodarki 1.4:Rozwój małych i średnich przedsiębiorstw oraz wzrost poziomu ich innowacyjności 1.3: Specjalizacja województwa w wybranych sektorach produkcji i usług cechujących się wysokim poziomem konkurencyjności 1.2:Rozwój i wzrost konkurencyjności regionalnego agrobiznesu

CO 1.3: Specjalizacja województwa w wybranych sektorach produkcji i usług cechujących się wysokim poziomem konkurencyjności  specjalizacja województwa w produkcji wysokiej jakości żywności (Dolina Ekologicznej Żywności)  rozwój produkcji energii ze źródeł odnawialnych (ekoenergii)  rozwój produkcji i usług w branżach wysoce specjalistycznych (rozwój klastra lotniczego)  rozwój usług opiekuńczo-medycznych w powiązaniu z turystyką uzdrowiskową  wykorzystanie regionalnego systemu edukacji do kształcenia kadr w wymiarze europejskim  kompleksowe wspieranie rozwoju sektora usług turystycznych w regionie Kierunki działań (str. 54)

CO 1.6: Rozwój społeczeństwa informacyjnego  rozwój podstawowej infrastruktury teleinformatycznej w regionie umożliwiającej powszechny i tani dostęp do zasobów informacji  tworzenie szerokiej i wartościowej oferty treści i usług elektronicznych  stymulowanie rozwoju biznesu elektronicznego  informatyzacja administracji publicznej oraz rozwój usług publicznych świadczonych drogą elektroniczną Kierunki działań (str. 57)

P2:Rozwój nowoczesnego społeczeństwa i zasobów ludzkich dostosowanych do wymogów GOW 2.1:Kształtowanie prorozwojowej polityki ludnościowej Cele operacyjne 2.4:Wspieranie integracji społecznej i ograniczanie poziomu ubóstwa w regionie 2.3:Wzrost zatrudnienia oraz lepsze wykorzystanie zasobów ludzkich w regionie 2.2: Podniesienie poziomu wykształcenia i wiedzy mieszkańców regionu 2.5:Wzmocnienie i wykorzystanie kapitału kulturowego i społecznego w regionie 2.6:Poprawa bezpieczeństwa i ładu publicznego

CO 2.5.: Wzmocnienie i wykorzystanie kapitału kulturowego i społecznego w regionie  kształtowanie właściwych postaw oraz rozwój różnych form społeczeństwa obywatelskiego  zwiększenie potencjału instytucji pozarządowych oraz rozwój w oparciu o sektor pozarządowy różnych form zatrudnienia (w ramach ekonomii społecznej)  upowszechnianie kultury oraz wzrost uczestnictwa społeczeństwa w szeroko pojętym życiu kulturalnym  wsparcie rozwoju sektora usług kultury Kierunki działań (str. 62)

P3:Poprawa atrakcyjności i spójności terytorialnej województwa lubelskiego 3.1:Poprawa dostępności komunikacyjnej województwa Cele operacyjne 3.4:Poprawa jakości życia mieszkańców wsi oraz wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich 3.3:Rozwój ośrodków miejskich oraz funkcji metropolitalnych Lublina 3.2: Zachowanie i wzmacnianie różnorodności przyrodniczej, krajobrazowej i kulturowej

CO 3.2.: Zachowanie i wzmocnienie różnorodności przyrodniczej, krajobrazowej i kulturowej  prowadzenie zintegrowanej i efektywnej gospodarki wodnej w zlewniach rzek oraz poprawa bilansu wodnego poprzez rozwój systemu retencji  poprawa jakości wód  rozwój i unowocześnienie zintegrowanej gospodarki odpadami  ochrona powietrza  wdrażanie zrównoważonej i wielofunkcyjnej gospodarki i zarządzania gruntami  ochrona i utrzymanie różnorodności biologicznej regionu oraz wzmocnienie systemu obszarów chronionych  wprowadzenie zrównoważonej gospodarki leśnej  ochrona kulturowa regionu, wzbogacenie różnorodności krajobrazowej i kulturowej Kierunki działań (str )

Sfera ekologiczna

CO 3.3.: Rozwój ośrodków miejskich oraz funkcji metropolitalnych Lublina  rozwój ośrodka metropolitalnego Lublina i jego funkcji jako centrum tworzenia i dyfuzji wiedzy i procesów rozwojowych ( w oparciu o wspólnie opracowaną strategię )  rozwój większych i średnich miast województwa, wzmocnienie ich potencjału społeczno-ekonomicznego  rewitalizacja miast i zdegradowanych obszarów zurbanizowanych  rozwój dostępnych form mieszkalnictwa i rehabilitacja zasobów mieszkaniowych w ośrodkach miejskich  rozwój układu ulicznego i infrastruktury technicznej miast  wspieranie rozwoju bazy usług oraz funkcji kulturowych i turystycznych miast przygranicznych  racjonalna gospodarka przestrzenią powiązana z efektywną polityką urbanistyczno-architektoniczną Kierunki działań (str )

CO 3.4.: Poprawa jakości życia mieszkańców wsi oraz wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich  wzmocnienie małych miast i ośrodków wiejskich jako centrów lokalnego rozwoju  ochrona i wykorzystanie walorów kulturowych i przyrodniczo- krajobrazowych na terenach wiejskich  poprawa ładu przestrzennego jednostek osadniczych oraz rozwój podstawowej infrastruktury społecznej i technicznej  rozwój edukacji i kultury na wsi oraz wspieranie aktywności społeczności lokalnych  rozwój przedsiębiorczości na obszarach wiejskich  dywersyfikacja gospodarstw rolnych w kierunku działalności pozarolniczej  wzmocnienie powiązań między obszarami miejskimi i wiejskimi  rozwój elektryfikacji wsi (reelektryfikacja)  wsparcie inwestycji służących pobudzaniu rozwoju gospodarczego w rejonach przygranicznych oraz problemowych i peryferyjnych  rozwój turystyki na obszarach o wysokich walorach turystycznych Kierunki działań (str. 70)

Wspieranie rozwoju nowych funkcji

P4:Rozwój współpracy międzyregionalnej województwa oraz poprawa skuteczności wdrażania polityki rozwoju regionu 4.1:Rozwój współpracy międzyregionalnej województwa w układzie międzynarodowym, krajowym i transgranicznym Cele operacyjne 4.3:Poprawa skuteczności promocji regionu i zdolności do przyciągania inwestycji z zewnątrz 4.2: Zwiększenie zdolności instytucjonalnej regionu do prowadzenia efektywnej polityki regionalnej

Uwagi końcowe Kultura powinna być podstawą do rozwoju sektora turystycznego w regionie Dobrze rozwinięty sektor kultury powinien: –poprawić atrakcyjność regionu –wzmocnić kapitał społeczny (i intelektualny) –stworzyć nowe miejsca pracy –przyczynić się do rozwoju tzw. przemysłów kultury –umocnić funkcje metropolitalne Lublina Szanse dla rozwoju sektora kultury –środki strukturalne z UE –rodząca się świadomość współpracy sieciowej (np. w ramach struktur klastrowych)

Dziękuję za uwagę!!