Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego TEMAT : GIEŁDA I RYNEK PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH GIEŁDA to miejsce, gdzie o określonych porach spotykają się kupujący i sprzedający w celu zawarcia transakcji kupna-sprzedaży. Współcześnie, przy tak ogromnej ilości transakcji, dokonuje się tego głównie poprzez łącza elektroniczne - bowiem fizyczne spotkanie inwestorów w jednym miejscu nie byłoby możliwe. Prawo kupna i sprzedaży na giełdzie mają jedynie upoważnieni do tego pośrednicy, zwani maklerami lub brokerami.

RODZAJE GIEŁD Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego GIEŁDA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH GIEŁDA PIENIĘŻNA GIEŁDA TOWAROWA Instytucja rynku kapitałowego gdzie dokonywane są transakcje kupna- sprzedaży papierów wartościowych (głównie akcje i obligacje). Miejsce obrotu złotem, srebrem, monetami i wartościami pieniężnymi. Rynek sformalizowany, na którym bez obecności towaru dochodzi do zawarcia transakcji kupna-sprzedaży towarów masowych, standaryzowanych pod względem jakości i ilości.

UCZESTNICY RYNKU PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego EMITENTINWESTOR BIURO MAKLERSKIE Wypuszcza do sprzedaży papiery wartościowe (np. spółka akcyjna, państwo, banki). Posiadacz kapitału, który nabywa papiery wartościowe. Instytucja pośrednicząca w handlu papierami wartościowymi.

PAPIERY WARTOŚCIOWE Dokumenty stwierdzające istnienie prawa majątkowego, utrwalone w taki sposób, że mogą stanowić samodzielny przedmiot obrotu publicznego. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

RODZAJE PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego AKCJE ( łac.actio-działanie) Tytuł prawny do części majątku firmy. OBLIGACJE ( łac.obligatio-zobowiązanie) Zaświadczenie o udzieleniu pożyczki. Ze względu na formę pokrycia wyróżniamy:  AKCJE GOTÓWKOWE opłacane gotówką,  APORTY wydawane za wkłady rzeczowe. Ze względu na uprawnienia, jakie przysługują akcjonariuszowi wyróżniamy:  AKCJE ZWYKŁE,  AKCJE UPRZYWILEJOWANE. Ze względu na zasięg emisji wyróżniamy: OBLIGACJE WEWNĘTRZNE przeznaczone do sprzedaży wewnątrz kraju, OBLIGACJE ZEWNĘTRZNE emitowane w obcej walucie z przeznaczeniem do lokowania w innych krajach, OBLIGACJE „TANDETNE” emitowane przez upadające przedsiębiorstwa, OBLIGACJE ZAMIENNE upoważniające do zamiany ich na akcje na preferencyjnych warunkach.

Historia Warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych Pierwsza giełda papierów wartościowych w Polsce otwarta została w Warszawie 12 maja 1817 roku. W XIX w. przedmiotem handlu na giełdzie warszawskiej były przede wszystkim weksle i obligacje. Handel akcjami rozwinął się na szerszą skalę w drugiej połowie XIX w. W latach między I a II wojną światową giełdy w Polsce działały na podstawie rozporządzenia Prezydenta o organizacji giełd. Oprócz giełdy warszawskiej istniały także giełdy papierów wartościowych w Katowicach, Krakowie, Lwowie, Łodzi, Poznaniu i Wilnie. Podstawowe znaczenie miała jednak giełda w Warszawie, na której koncentrowało się 90% obrotów. Z chwilą wybuchu II wojny światowej giełda w Warszawie została zamknięta. We wrześniu 1989 r. nowy, nie komunistyczny rząd rozpoczął program zmiany ustroju i odbudowy gospodarki rynkowej. Głównym motorem zmian strukturalnych była prywatyzacja i rozwój rynku kapitałowego. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Instytucje rynku papierów wartościowych Do instytucji rynku papierów wartościowych należą: -Komisja Nadzoru Finansowego – czuwa nad prawidłowym funkcjonowaniem całego rynku papierów wartościowych oraz decyduje o tym, które instrumenty finansowe będą przedmiotem transakcji na giełdzie. -Giełda Papierów Wartościowych – zajmuje się obrotem papierami wartościowymi poprzez umożliwienie ustalenia ich kursu, czyli ceny oraz odpowiednie dopasowanie ofert kupna i sprzedaży. -Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych – przechowuje zapisy elektroniczne dotyczące papierów wartościowych oraz dokonuje rozliczeń zawartych transakcji. -Domy i Biura Maklerskie – pełnią rolę pośrednika pomiędzy inwestorem a giełdą, prowadzą rachunki inwestycyjne swoich klientów w ich imieniu dokonują transakcji giełdowych. -Emitenci – podmioty, które wypuszczają papiery wartościowe – akcje, obligacje, certyfikaty inwestycyjne, będące później przedmiotem obrotu giełdowego. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

RYNEK PIERWOTNY A RYNEK WTÓRNY W ramach rynku kapitałowego wyróżniamy: -Rynek pierwotny, na którym nabycie papierów wartościowych nowej emisji oferuje ich emitent. W ten sposób przedsiębiorstwa pozyskują środki finansowe, które mogą przeznaczyć na swój rozwój. -Rynek wtórny, na którym odbywa się obrót papierami wartościowymi między inwestorami. Transakcji kupna i sprzedaży papierów wartościowych najczęściej dokonuje się za pośrednictwem giełdy. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Rynki na Giełdzie Papierów Wartościowych Na GPW mogą być notowane wyłącznie instrumenty finansowe dopuszczone do obrotu giełdowego przez Zarząd Giełdy. Gdy spółka przejdzie wymaganą procedurę, zostaje dopuszczona do jednego z rynków giełdowych: -RYNKU PODSTAWOWEGO, na który trafiają akcje spółek spełniające szereg rygorystycznych wymagań – mają np. odpowiednią wartość i rozproszenie, a ich emitenci ogłaszają sprawozdania finansowe za ostatnie trzy lata. -RYNKU RÓWNOLEGŁEGO, na który trafiają akcje mniejszych spółek, nie będące w stanie spełnić kryteriów rynku podstawowego. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Rynki na Giełdzie Papierów Wartościowych Poza rynkiem regulowanym (podstawowym i równoległym) na GPW działają także: -NewConnect, na którym są notowane akcje młodych firm chcących wykorzystać możliwości, jakie daje giełda, a które nie są w stanie spełnić wymogów dopuszczenia na rynek podstawowy a nie równoległy. -Catalyst, będący rynkiem instrumentów dłużnych, m. in. obligacji komunalnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

MECHANIZM FUNKCJONOWANIA GPW Głównym zadaniem GPW jest organizacja obrotu instrumentami finansowymi. Jest on przeprowadzany podczas sesji giełdowych. Kursy (ceny), po których są zawierane transakcje instrumentami finansowymi są ustalane na podstawie złożonych przez inwestorów zleceń kupna i sprzedaży. Wszystkie zlecenia trafiają do systemu komputerowego. Po zakończeniu każdej sesji giełdowej (rozliczeniu transakcji kupna – sprzedaży z danego dnia) publikowana jest CEDUŁA GIEŁDOWA. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Jak zacząć inwestować na giełdzie? 1. Wybór domu/biura maklerskiego: - rachunek papierów wartościowych (rachunek inwestycyjny)można otworzyć tylko w domu lub biurze maklerskim. - przy jego wyborze kieruj się kosztami związanymi z prowadzeniem rachunku i wysokością prowizji od kupna i sprzedaży papierów wartościowych. - ważna jest także lokalizacja (najlepiej blisko twojego miejsca zamieszkania). Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Jak zacząć inwestować na giełdzie? 2. Założenie rachunku inwestycyjnego: -rachunek najprościej założyć w domu lub biurze maklerskim, gdzie należy wypełnić formularz osobowy i podpisać dwie umowy. -pierwsza z umów dotyczy otwarcia rachunków papierów wartościowych i rachunku pieniężnego. -druga umowa dotyczy świadczenia usług brokerskich. -do zawarcia umowy potrzebny jest dowód tożsamości. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Jak zacząć inwestować na giełdzie? 3. Wybór instrumentów finansowych: - podjęcie racjonalnej decyzji o wyborze instrumentów finansowych powinno być poprzedzone szeregiem analiz. W przypadku spółek giełdowych możesz zastosować: a) analizę fundamentalną bazującą na informacjach o funkcjonowaniu wybranej spółki w otoczeniu makroekonomicznym, b) analizę techniczną skupiającą się na analizie przebiegu kursu akcji w przeszłości i przewidywaniu na tej podstawie kształtowania się kursu akcji w przyszłości. - metody te traktują bardziej jako sposób na uporządkowanie informacji, umożliwiających podjęcie racjonalnych decyzji, niż jako metody, dzięki którym pozbędziesz się ryzyka inwestycyjnego (poniesienia strat). Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Jak zacząć inwestować na giełdzie? 4. Złożenie zlecenia: -dyspozycję można złożyć osobiście (w placówce domu/biura maklerskiego) lub zdalnie (przez telefon lub internet). -spośród wielu rodzajów zleceń na początek możesz wybrać któreś z prostszych, czyli np. (zlecenia z limitem ceny, w którym określasz najwyższą cenę, po jakiej jesteś w stanie kupić dany instrument finansowy, lub najniższą cenę, po jakiej jesteś skłonny go sprzedać) lub (zlecenia po aktualnej cenie rynkowej). Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

WAŻNE POJĘCIA ZWIĄZANE Z GIEŁDĄ BESSA – spadek kursów papierów wartościowych. HOSSA – wzrost kursów papierów wartościowych. CEDUŁA GIEŁDOWA – wykaz cen akcji, publikowanych codziennie przez giełdy. DYWIDENDA – część zysku spółki akcyjnej przeznaczona do podziału między akcjonariuszy. MAKLER(BROKER) – osoba zawodowo zajmująca się pośrednictwem w transakcjach kupna – sprzedaży papierów wartościowych. PAKIET KONTROLNY AKCJI – liczba akcji, która umożliwia sprawowanie kontroli nad przedsiębiorstwem. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Dziękuję za uwagę. Autor: Beata Bryk Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego