Agenda Aktualna sytuacja na rynkach finansowych

Prezentacja na temat: "Agenda Aktualna sytuacja na rynkach finansowych"— Zapis prezentacji:

0 Sytuacja na rynkach finansowych w Polsce i Europie
CORPORATE FINANCE Sytuacja na rynkach finansowych w Polsce i Europie 17 kwietnia 2009 roku ADVISORY

1 Agenda Aktualna sytuacja na rynkach finansowych
Rynek kredytów konsorcjalnych w Europie Rynek kredytów konsorcjalnych w Polsce Rynek Euroobligacji Rynek papierów dłużnych w Polsce Kontakt

2 Agenda Aktualna sytuacja na rynkach finansowych
Rynek kredytów konsorcjalnych w Europie Rynek kredytów konsorcjalnych w Polsce Rynek Euroobligacji Rynek papierów dłużnych w Polsce Kontakt

3 Eurorynek kredytów konsorcjalnych
Rynek kredytów konsorcjalnych – obecna sytuacja Spadek o 46% r/r łącznej kwoty kredytów dla klientów z regionu EMEA spowodowany spadkiem transakcji M&A o 43% (rok 2007 był rokiem rekordowym) Wzrost o 100% liczby transakcji refinansowania, które zdominowały rynek w pierwszym półroczu 2008 r. Rynek zdominowany przez kredytobiorców z sektora finansowego (banki) i spożywczego Znaczący wzrost zmienności cen ze znaczącym wzrostem marż (nawet pow. 200 pb) Spadek aktywności banków w zakresie udzielania finansowania dla projektów inwestycyjnych zarówno w formule finansowania korporacyjnego jak i project finance

4 Eurorynek kredytów konsorcjalnych
Rynek kredytów konsorcjalnych – obecna sytuacja Źródło: S&P LCD European Leveraged Loan Review

5 Średni poziom marż na Eurorynku
Średnie marże dla finansowania korporacyjnego o ratingu inwestycyjnym w Europie Zachodniej Źródło: S&P LCD European Leveraged Loan Review Bardzo znaczący wzrost marż widoczny jest dla finansowania korporacyjnego o ratingu inwestycyjnym W 2007 r. średnie marże wynosiły 47,0 punktów bazowych, w 2008 r. było to około 110 punktów bazowych Wzrost marży nie dotyczy wyłącznie transakcji o wysokim wskaźniku zadłużenia

6 Skrócenie okresu zapadalności kredytów na Eurorynku
Struktura wolumenu udzielonych kredytów w 2007 i 2008 roku Źródło: Loan connector Ograniczenie płynności banków na rynku kredytów konsorcjalnych wpłynęło na skrócenie terminów finansowania. Znacznemu zmniejszeniu uległ wolumen kredytów długoterminowych, powyżej 7 lat. Wzrósł udział kredytów udzielanych na okres do 3 lat. Od początku 2008 r. nastąpiło ograniczenie „agresywnych” struktur finansowania, co skutkuje skróceniem okresu finansowania oraz stopniowym zaostrzaniem wymogów odnośnie wskaźników finansowych

7 Rynek kredytów konsorcjalnych w Europie Środkowo - Wschodniej
Region Europy Środkowej i Wschodniej (bez Rosji) dotknięty problemami związanymi ze zmniejszeniem się akcji kredytowej oraz znacznym pogorszeniem warunków pozyskania finansowania, w szczególności finansowania długoterminowego Problemy z pozyskaniem finansowania w pierwszej kolejności dotknęły sektor bankowy oraz firmy deweloperskie później sektor średnich i małych przedsiębiorstw Zachodzące zmiany na rynku mają negatywny wpływ na sektor publiczny, który ma problemy z pozyskaniem długoterminowego finansowania Od końca 2007 r. obserwuje się trend rosnących marż kredytowych, co wynika z malejącej płynności banków oraz wzrastającego kosztu pozyskania kapitału, jak również z zaostrzenia polityki kredytowej banków Fala zawirowań dotarła do regionu Europy Środkowo-Wschodniej z półrocznym opóźnieniem

8 Rynek kredytów konsorcjalnych w Europie Środkowo – Wschodniej (c.d.)
Europa Środkowa i Wschodnia – wartości i liczba kredytów konsorcjalnych Źródło: Loan connector

9 Rynek kredytów konsorcjalnych w Europie Środkowo – Wschodniej (c.d.)
Średnie marże w regionie CEE Źródło: Loan connector

10 Agenda Aktualna sytuacja na rynkach finansowych
Rynek kredytów konsorcjalnych w Europie Rynek kredytów konsorcjalnych w Polsce Rynek Euroobligacji Rynek papierów dłużnych w Polsce Kontakt

11 Rynek kredytów konsorcjalnych w Polsce
W 2008 roku, banki w ramach konsorcjów kredytowych pożyczyły polskim firmom łącznie około 7,5 miliarda PLN to oznacza spadek o około 53% w stosunku do roku 2007 W latach 2006 oraz 2007 r. polski system bankowy charakteryzował się nadpłynnością. Miało to istotny wpływ na obniżenie kosztu finansowania (marże) często nie odzwierciedlające ryzyka kredytowego podmiotu/projektu inwestycyjnego Ostatnią dużą transakcją zorganizowaną dla polskiego przedsiębiorstwa był konsorcjalny kredyt inwestycyjny udzielony Grupie Lotos w czerwcu 2008r w kwocie 1,7 mld USD. Największym kredytem konsorcjalnym pozostaje kredyt dla PGE Elektrowni Bełchatów SA na łączną kwotę 3,4 miliarda PLN, zorganizowany w 2007r. Spadek płynności banków spowodowany jest trudnościami z finansowaniem się banków na rynku kapitałowym i międzybankowym Wraz z ustabilizowaniem się sytuacji nie należy oczekiwać złagodzenia polityki kredytowej banków, które zaostrzają kryteria kredytowania z uwagi na spowolnienie gospodarcze

12 Podsumowanie zmian na rynku kredytów konsorcjalnych w Polsce
Pogarszająca się sytuacja na rynku bankowym w Polsce i Eurorynku powoduje zacieśnianie polityki kredytowej skutkujące dla kredytobiorców: ograniczeniem finansowania długoterminowego mniejszymi kwotami transakcji oraz kwotami zaangażowania banków / inwestorów w pojedyncze transakcje oraz w finansowanie dla jednego kredytobiorcy obniżeniem limitów koncentracji banków / inwestorów dla poszczególnych branż skróceniem okresu finansowania (do 5-7 lat dla finansowania inwestycji typu „corporate lending”) znaczącym zmniejszeniem apetytu kredytowego na udzielanie „underwriting’u” zmniejszeniem zainteresowania banków transakcjami typu „project finance” większym udziałem kapitału własnego głównie w transakcjach typu „LBO”, „project finance” znacznym wzrostem oprocentowania dla kredytobiorców, w niektórych wypadkach kilkakrotny zaostrzeniem warunków kredytowych, (m.in. poziomu łącznego zadłużenia kredytobiorcy) koniecznością dywersyfikacji źródeł finansowania: łączenie kredytów wraz z obligacjami, środkami unijnymi, finansowaniem udzielanym przez instytucje multilateralne powrotem zainteresowania strukturami typu „mezzanine financing” czy obligacjami zamiennymi

13 Agenda Aktualna sytuacja na rynkach finansowych
Rynek kredytów konsorcjalnych w Europie Rynek kredytów konsorcjalnych w Polsce Rynek Euroobligacji Rynek papierów dłużnych w Polsce Kontakt

14 Wzrost oprocentowania Euroobligacji korporacyjnych
Rynek Euroobligacji W 2008 cały system finansowy był poważnie zablokowany, a wiele jego części nie funkcjonowało tak jak powinno, standardy emisji zostały znacząco zaostrzone, wzrosła zmienność rynku obligacji Wzrost oprocentowania obligacji związany był z niską płynnością na rynku, zmiennością rynku oraz rosnącymi obawami inwestorów odnośnie złych warunków gospodarczych w Europie i na świecie. Od początku 2009 roku sytuacja na rynku Euroobligacji zaczyna się powoli stabilizować. W tym roku według danych indeksu Merrill Lynch U.S. Corporate Master zawierającego około korporacyjnych obligacji, wartość rynku wynosi około USD 1,5 biliona w tym wartość rynku obligacji denominowanych w EUR wynosi EUR 662 miliardy (USD 844 miliardy) zawierających 651 emisji obligacji W tym roku według Societe Generale wartość emisji na Eurorynku osiągnęła już kwotę około EUR 79 miliardów co stanowi około 60% łącznej wartości emisji przeprowadzonych w roku 2008 r. Wzrost oprocentowania Euroobligacji korporacyjnych Źródło: Mark - IT

15 Rynek Euroobligacji - Podsumowanie
Oczekiwania kontynuacji trudnej sytuacji w sektorze bankowym: większe zainteresowanie emitentów rynkiem obligacji wyższe oprocentowanie dla emitentów Emitenci to głównie podmioty: o dobrym standingu finansowym i ratingu AAA/AA/A aktywnie emitujący w przeszłości obligacje dywersyfikujące źródła finansowania wobec trudności w pozyskaniu finansowania na rynku bankowym Płynność oraz zmienność rynku pozostaje głównym problemem inwestorów i emitentów z powodu: presji wywołanej koniecznością wykupu zapadającego długu braku sygnałów poprawy sytuacji gospodarczej i nasilające się przekonanie o długotrwałej recesji w skali globalnej Pierwotny rynek nowych emisji jest głównie nastawiony na refinansowanie zapadających kredytów bądź zapewnienie finansowania działalności bieżącej emitentów Zmniejszenie średniej kwoty poszczególnych transz emisji do EUR milionów

16 Agenda Aktualna sytuacja na rynkach finansowych
Rynek kredytów konsorcjalnych w Europie Rynek kredytów konsorcjalnych w Polsce Rynek Euroobligacji Rynek papierów dłużnych w Polsce Kontakt

17 Rozwój rynku nieskarbowych papierów dłużnych w Polsce
Rynek papierów dłużnych w Polsce Źródło: Fitch Ratings

18 Rozwój rynku nieskarbowych papierów dłużnych w Polsce (c.d.)
Rynek Nieskarbowych Papierów Dłużnych, IV kw – IV kw. 2008 Źródło: Fitch Polska

19 Rynek obligacji w Polsce
Wielkość rynku w 2008 r. wyniosła 44,7mld PLN (w 2007 r. - 42,6 miliardów PLN) 71% rynku (31,7mld PLN) to papiery średnio- i długoterminowe wyemitowane przez przedsiębiorstwa, banki oraz jednostki samorządu terytorialnego Płynność dla podmiotów o dobrym standingu finansowym - alternatywa dla finansowania kredytem W 2008 r. wzrósł udział emisji obligacji na cele refinansowania zapadającego długu; nieznacznie wzrosła wartość emisji obligacji komunalnych Przełom 2008/2009 to mniejszy popyt ze strony inwestorów - dysponują mniejszymi środkami Wstrzymanie decyzji emitentów o emisji z powodu wysokiej zmienności rynku Oprocentowanie obligacji zbliżone do oprocentowania kredytów bądź wyższe, z powodu: rosnące koszty refinansowania się inwestorów rosnąca liczba emisji obligacji Inwestorzy koncentrują się na emitentach o dobrym standingu finansowym, popyt stymulowany przez: dywersyfikację portfela inwestycji środki napływające do funduszy emerytalnych możliwość nabycia obligacji przychodowych Oferta publiczna w dalszym ciągu mało popularna

20 Struktura rynku nieskarbowych papierów dłużnych w Polsce
Nabywcy nieskarbowych papierów dłużnych długo – i krótkoterminowych (grudzień 2008) Żródło: Fitch Ratings

21 Struktura rynku nieskarbowych papierów dłużnych w Polsce
Struktura krajowego rynku nieskarbowych papierów dłużnych (grudzień 2008) Żródło: Fitch Ratings

22 Agenda Aktualna sytuacja na rynkach finansowych
Rynek kredytów konsorcjalnych w Europie Rynek kredytów konsorcjalnych w Polsce Rynek Euroobligacji Rynek papierów dłużnych w Polsce Kontakt

23 Kontakt Alina Wołoszyn Dyrektor Wykonawczy Szef Grupy ds. Finansowania
tel.: +48 (22) fax: +48 (22) KPMG Advisory Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. ul. Chłodna 51 00 – 867 Warszawa Polska

24 Dziękujemy

25 Ograniczenie odpowiedzialności
Grupa Corporate Finance w Polsce funkcjonuje w ramach KPMG Advisory Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. (dalej „KPMG”). Niniejszy dokument został przygotowany przez Grupę Corporate Finance firmy doradczej KPMG w dobrej wierze i przy zastosowaniu standardów stosowanych w przypadku podobnych opracowań. KPMG wyklucza jakąkolwiek swoją odpowiedzialność za poniesione straty czy też utracone potencjalne korzyści w związku z podejmowanymi w oparciu o niniejszy dokument działaniami, decyzjami lub zaniechaniem działania. Niniejszy dokument jest subiektywną opinią Grupy Corporate Finance firmy doradczej KPMG przygotowaną na podstawie ogólnodostępnych informacji, wiedzy rynkowej i własnego doświadczenia oraz doświadczenia zespołu. Jest prawdopodobne, że nie wszystkie istotne informacje i okoliczności mogące mieć wpływ na treść niniejszego materiału i przedstawione wnioski były znane Grupie Corporate Finance firmy doradczej KPMG w momencie przygotowywania tego materiału i w związku z tym nie zostały w nim zawarte i wzięte pod uwagę. KPMG we własnym imieniu oraz w imieniu innych podmiotów stowarzyszonych z KPMG, wszystkich swoich partnerów, pracowników oraz agentów nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności w stosunku do osób trzecich lub innych podmiotów za poniesione straty lub utracone korzyści wynikające z lub w związku z decyzją lub działaniami podjętymi w oparciu o niniejszy dokument i/lub pozostałe rezultaty prac. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie powinny być interpretowane wyłącznie w kontekście treści przekazanych w trakcie ustnej prezentacji KPMG.