Kontrola realizacji operacji na terenie Województwa Zachodniopomorskiego Rozwój obszarów zależnych od rybactwa, w zakresie realizacji operacji polegających na funkcjonowaniu lokalnej grupy rybackiej (LGR) oraz nabywaniu umiejętności i aktywizacji lokalnych społeczności Wydział Rolnictwa i Rybactwa
Podstawy prawne kontroli Legislacja wspólnotowa Art. 59 lit. a Rozporządzenia 1198/2006 Art. 59 lit. a Rozporządzenia 1198/2006 IZ odpowiada za zapewnienie, że operacje są wybierane do finansowania zgodnie z kryteriami mającymi zastosowanie do programu operacyjnego oraz że spełniają one mające zastosowanie zasady wspólnotowe i krajowe przez cały okres ich realizacji; Art. 59 lit. b Rozporządzenia 1198/2006 Art. 59 lit. b Rozporządzenia 1198/2006 IZ odpowiada za weryfikację, że współfinansowane towary i usługi są dostarczone oraz że wydatki zadeklarowane przez beneficjentów na operacje zostały rzeczywiście poniesione i są zgodne z zasadami wspólnotowymi i krajowymi; […]
Art. 70, pkt. 1 lit a, b Rozporządzenia 1198/ Państwa członkowskie są odpowiedzialne za zapewnienie zarządzania programami operacyjnymi i ich kontrolę za pomocą następujących środków: a) zapewnienia, że systemy zarządzania i kontroli dla programu operacyjnego b) zapobiegania, wykrywania i korygowania nieprawidłowości oraz odzyskiwanie kwot nienależnie wypłaconych wraz z odsetkami z tytułu zaległych płatności w stosownych przypadkach. Państwa członkowskie zgłaszają te nieprawidłowości Komisji i informują Komisję na bieżąco o przebiegu postępowań administracyjnych i prawnych.
Legislacja krajowa Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 4 września 2009 r. w sprawie szczegółowego sposobu przeprowadzania przez instytucję zarządzającą kontroli w odniesieniu do instytucji pośredniczących oraz operacji realizowanych w ramach programu operacyjnego Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich z późn. zm.
Wydział Rolnictwa i Rybactwa Przeprowadzanie kontroli po złożeniu wniosku o dofinansowanie przez wnioskodawcę lub w trakcie realizacji operacji, lub po zakończeniu realizacji operacji, lub w terminie wynikającym z umowy o dofinansowanie Kontrola może być przeprowadzona w każdym miejscu bezpośrednio związanym z realizacją operacji.
Rodzaje kontroli na miejscu: - planowa - doraźna w trakcie i po zakończeniu realizacji projektu - kontrole w okresie związania celem - wizyty monitorujące i oględziny
Weryfikacja prawidłowości realizacji projektu obejmuje sprawdzenie: 1. czy współfinansowane towary i usługi zostały dostarczone lub wykonane 2. czy wydatki zadeklarowane przez beneficjentów zostały rzeczywiście poniesione i są zgodne z zasadami wspólnotowymi i krajowymi kontrola ma na celu sprawdzenie dowodów poświadczających poniesienie wydatków i uzyskanych efektów w miejscu realizacji operacji
Kontrolujący dokonują ustaleń stanu faktycznego na podstawie zebranych w toku kontroli dowodów. Dowodami kontroli są: - dokumenty i inne nośniki informacji, - pisemne i ustne oświadczenia, - opinie biegłych - inne zabezpieczone przedmioty
Zakres kontroli na miejscu – wizyta w miejscu fizycznej realizacji projektu Inwestycje budowlane/adaptacyjne Zgodność zrealizowanej inwestycji z zapisami we WoD, w umowie o dofinansowanie projektu oraz dokumentacji powykonawczej Sprawdzenie zgodności inwestycji z projektem (prawidłowy metraż, długość drogi, chodnika, liczba okien itp.) Oględziny sprzętu/wyposażenia Porównanie zgodności i specyfikacji technicznej zadeklarowanego sprzętu ze stanem faktycznym i z dokumentacją UM, a Beneficjenta Oznaczenie sprzętu elementami promującymi źródło finansowania
Wizyta w trakcie szkoleń/konferencji Zgodność warunków technicznych z WoD (sala, sprzęt itp.) Zgodność warunków technicznych z WoD (sala, sprzęt itp.) Zgodność zadeklarowanych we WoD liczby uczestników Zgodność zadeklarowanych we WoD liczby uczestników Dokumenty księgowe za wyżywienie, wynajem, noclegi itp. Dokumenty księgowe za wyżywienie, wynajem, noclegi itp. Materiały szkoleniowe, promocyjne itp. Materiały szkoleniowe, promocyjne itp. Czas trwania szkolenia/konferencji Czas trwania szkolenia/konferencji Trenerzy/prelegenci (kwalifikacje, zgodność z tematem itp.) Trenerzy/prelegenci (kwalifikacje, zgodność z tematem itp.)
Wydział Rolnictwa i Rybactwa Kompetencje zespołu kontrolnego Zespół kontrolny min. 2 osoby. Zakres kompetencji ZK zapewnia kompleksową kontrolę projektu, potwierdzając jego prawidłową realizację i obejmuje: Dokumentację inżynieryjną (inwestycje drogowe, wodno-kanalizacyjne, budynki itp..) Dokumentację księgową (ewidencja księgowa, faktury, rachunki oraz zaliczki, składki ZUS itp.)
Kontrola – obowiązki kontrolujących wobec Beneficjenta - zawiadomienie o terminie kontroli przesłane min. 7 dni przed jej rozpoczęciem (rozp. MRiRW) - okazanie upoważnienia do kontroli zawierające podstawę prawną kontroli, osoby upoważnione do wykonywania czynności kontrolnych oraz miejsca i zakresu kontroli
Kontrola – obowiązki Beneficjenta wobec kontrolujących - umożliwienie wstępu do siedziby podmiotu, miejsca wykonywania działalności lub miejsca realizacji operacji - udostępnienie do kontroli dokumentów związanych z jej zakresem oraz sporządzania ich odpisów, kopii itp. - przekazania pisemnych lub ustnych wyjaśnień związanych z zakresem kontroli - umożliwienie wykonywania innych czynności niezbędnych do przeprowadzenia kontroli
Kontrola – obowiązki Beneficjenta (Lokalnej Grupy Rybackiej) wobec SW wynikające z umowy: Paragraf 6, pkt. 6: 6. Beneficjent zobowiązuje się do przekazania Samorządowi Województwa pisemnych informacji o wszelkich zmianach w harmonogramie, o którym mowa w ust. 5, w terminie 5 dni przed planowanym rozpoczęciem tych szkoleń, seminariów, targów, wystaw tematycznych, kampanii informacyjnych lub kampanii promocyjnych. Zmiana harmonogramu nie wymaga zmiany umowy.
Zamówienia publiczne – obowiązki Beneficjenta wynikające z umowy: Paragraf 7, pkt 1. Beneficjent zobowiązany jest przedłożyć Samorządowi Województwa informację o zakończonym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, przeprowadzonym w ramach realizacji operacji[…] wraz ze wszystkimi wymaganymi dokumentami związanymi z postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego, umową w sprawie udzielenia zamówienia publicznego oraz wykazem tych dokumentów w terminie: 1) 14 dni od dnia zawarcia niniejszej umowy, w przypadku postępowania zakończonego przed dniem jej zawarcia, albo 2) 14 dni od dnia zakończenia postępowania, w przypadku postępowania zakończonego po dniu zawarcia niniejszej umowy - lecz nie później niż w dniu złożenia wniosku o płatność, w którym ujęte zostały koszty wynikające z przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Podmiot kontrolowany powinien zapewnić kontrolującym warunki i środki techniczne niezbędne do sprawnego i prawidłowego przeprowadzenia kontroli (§ 10., pkt. 3) W przypadku odmowy przedstawienia dokumentów lub udzielenia wyjaśnień nie uwzględnia się zastrzeżeń Beneficjenta do informacji pokontrolnej, złożonych w tym zakresie przez podmiot kontrolowany.
Informowanie Beneficjenta o wynikach kontroli Z przeprowadzonej kontroli sporządzana jest Informacja pokontrolna (IP) podpisana przez osoby upoważnione do czynności kontrolnych oraz przez Beneficjenta lub osobę upoważnioną do reprezentowania podmiotu kontrolowanego.
Informowanie Beneficjenta o wynikach kontroli (c. d.) Terminy: - sporządzenie Informacji pokontrolnej (IP) przekazana bezpośrednio po kontroli lub w terminie 21 dni od zakończenia kontroli - wniesienie zastrzeżeń przez Beneficjenta do informacji pokontrolnej (14 dni od jej otrzymania) - odpowiedź na zastrzeżenia (14 dni od ich otrzymania)
Stwierdzanie nieprawidłowości: Nieprawidłowość – jest to jakiekolwiek naruszenie przepisów prawa wspólnotowego wynikające z działania lub zaniedbania ze strony podmiotu gospodarczego, które spowodowało lub mogło spowodować szkodę w ogólnym budżecie Wspólnoty, albo poprzez zmniejszenie lub utratę przychodów, które pochodzą z zasobów własnych pobieranych bezpośrednio w imieniu Wspólnoty, albo też w związku z obciążeniem budżetu wspólnotowego nieuzasadnionym wydatkiem. Podejrzenie nadużycia – nieprawidłowość, która prowadzi do wszczęcia postępowania administracyjnego i/lub sądowego na poziomie krajowym, w celu stwierdzenia zamierzonego działania, w szczególności nadużycia określonego w art. 1 ust. 1 lit. a) Konwencji w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich sporządzonej na podstawie artykułu K.3 Traktatu o Unii Europejskiej.
Stwierdzanie nieprawidłowości (c.d.): Podczas ubiegania się o dofinansowanie: - nieprawdziwe oświadczenia - podrobione, sfałszowane dokumenty i zaświadczenia - uzyskanie dofinansowania tego samego wniosku (lub wniosków obejmujących te same koszty) do różnych instytucji i niedokonanie rezygnacji z tych źródeł dofinansowania
Stwierdzanie nieprawidłowości (c.d.): Art § 1. Kto, w celu uzyskania dla siebie lub kogo innego, […] od organu lub instytucji dysponujących środkami publicznymi - kredytu, pożyczki pieniężnej, poręczenia, gwarancji, akredytywy, dotacji, subwencji, potwierdzenia przez bank zobowiązania wynikającego z poręczenia lub z gwarancji lub podobnego świadczenia pieniężnego na określony cel gospodarczy, elektronicznego instrumentu płatniczego lub zamówienia publicznego, przedkłada podrobiony, przerobiony, poświadczający nieprawdę albo nierzetelny dokument albo nierzetelne, pisemne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego, instrumentu płatniczego lub zamówienia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Stwierdzanie nieprawidłowości (c.d.): Realizacja projektu – zakres rzeczowo – finansowy - niewykonanie pełnego zakresu projektu (proporcjonalne zmniejszenie kosztów kwalifikowalnych lub zwrot całości wypłaconego dofinansowania) - poniesienie wydatków, które nie są niezbędne do prawidłowej realizacji projektu (koszt niekwalifikowalny w całości lub części) - problemy z osiągnięciem celu projektu (wskaźników rezultatu) - niepełne/niewłaściwe wykonanie robót - fikcyjne zakupy, zawyżane koszty, sprzęt używany
Stwierdzane nieprawidłowości w zamówieniach publicznych: - nieodpowiedni wybór trybu zamówienia - brak ogłoszenia o zamówieniu - błędny opis przedmiotu zamówienia (znaki towarowe, nazwy własne) - nieprawidłowości z robotami dodatkowymi - nieprawidłowa weryfikacja ofert - nieprawidłowe warunki udziału w postępowaniu - przygotowywanie dokumentów PZP na nieaktualnych wzorach
Konsekwencje wykrycia nieprawidłowości: - windykacja nieprawidłowo wykorzystanych środków z programu - wykluczenie z możliwości ubiegania się o wsparcie - zawiadomienie organów ścigania (podejrzenie przestępstwa) - zawiadomienie rzecznika dyscypliny finansów publicznych (naruszenie DFP) - zawiadomienie MF i KE (OLAF) lub MF – w zależności od wartości nieprawidłowego wydatku
Windykacja: - wezwanie do zwrotu - decyzja o zwrocie należności wraz z odsetkami liczonymi od dnia przekazania dofinansowania (nie od dnia nieprawidłowości!!!) - skorzystanie ze złożonego zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy - powództwo cywilnoprawne
Organy ścigania: - przestępstwa z KK - zawiadomienie prokuratury o ujawnionych okolicznościach - akt oskarżenia – postępowanie sądowe - postępowania skarbowe
Informowanie KE: - przesłanie raportu o wydatku uznanym za nieprawidłowy przekraczającym ,00 EUR i dokonano już płatności ze środków publicznych przekazany do OLAF
Wydział Rolnictwa i Rybactwa Dziękuję za uwagę ARTUR SILICKI Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego Wydział Rolnictwa i Rybactwa Wieloosobowe stanowisko d.s. kontroli Programu Operacyjnego RYBY 2007 – Szczecin, ul. Starzyńskiego tel.: +48 (91) do 231 fax: +48 (91)