Ewaluacja Szkolnego Programu Profilaktyki Gimnazjum Przymierza Rodzin Czerwiec 2010

Cele: ocena skuteczności Szkolnego Programu Profilaktyki we wspieraniu rozwoju osobowości, dostarczenie nauczycielom, uczniom, rodzicom, dyrekcji informacji o skuteczności podjętych działań, sformułowanie wniosków, które będą stanowiły podstawę do ewentualnego udoskonalenia w/w programu,

Pytania kluczowe: w jakim stopniu Szkolny Program Profilaktyki wpływa na postawy i zachowanie uczniów? w jakim stopniu i jak realizowane są założenia Szkolnego Programu Profilaktyki?

Kryteria sukcesu: postawa asertywna, komunikacja, sytuacje trudne - 90% uczniów w sytuacji presji rówieśników potrafi powiedzieć „nie”, umiejętność radzenia sobie ze stresem –90% uczniów w sposób bezpieczny i zdrowy potrafi poradzić sobie ze stresem, funkcjonowanie w klasie – 90% uczniów czuje się zintegrowanych ze swoją klasą, w planach pracy wychowawcy, w Szkolnym Programie Profilaktyki z zakresu wspierania rozwoju osobowości ucznia, tematy godzin wychowawczych zapisane w dzienniku są w pełni spójne i wynikają z planu pracy wychowawcy klasy i Szkolnego Programu Profilaktyki wszystkie wymienione w Szkolnym Programie Profilaktyki podmioty podejmują działania wynikające ze Szkolnego Programu Profilaktyki, wszyscy wychowawcy doskonalą się w zakresie umiejętności kształtowania pożądanej postawy uczniów,

Metody badawcze: analiza dokumentów: dzienniki lekcyjne, programy wychowawcze klasy, Szkolny program Profilaktyki, dziennik pracy pedagoga, kwestionariusz ankiety skierowany do uczniów, nauczycieli i rodziców,

Źródła informacji i określenie próby badawczej: uczniowie klas trzecich nauczyciele wychowawcy, rodzice badanych uczniów,

Omówienie wyników analizy dzienników i planów pracy Na 23 zadania przewidziane do realizacji ze SPP przez wychowawcę (w ciągu trzech lat) w planach pracy wychowawcy zostało ujętych 15 co stanowi 65,2%, a zrealizowanych 12, co stanowi 52,1%. Na 17 zadań przewidzianych do realizacji w SPP dla pedagoga (w ciągu 3 lat), w jego planie pracy zostało ujętych 12 (70,5%), a zrealizowanych 14 (82,3%). Zadania, których realizacja w ciągu trzech lat wypadła najlepiej dzięki pracy wychowawcy i włączeniu się innych podmiotów to: integracja klasy (wychowawca, pedagog) i promocja zdrowia (pedagog, pielęgniarka szkolna i nauczyciel biologii), rozwijanie umiejętności komunikacyjnych (wychowawca, pedagog), przeciwdziałanie uzależnieniom od środków psychoaktywnych (wychowawca, pedagog), czy kształtowanie postawy asertywnej (wychowawca, pedagog). Zadania, które w ogóle nie zostały zrealizowane to rozbudzanie empatii, poszanowanie odmienności (tolerancja) i wybór dalszej drogi edukacyjnej.

Wnioski zarówno wychowawca, jak i pedagog nie ujmują w swoich planach pracy wszystkich zadań wynikających dla nich ze SPP; zarówno wychowawca jak i pedagog nie realizują w pełni zadań wynikających ze SPP; tematy godzin wychowawczych dotyczące SPP , zapisane w dzienniku nie zawsze wynikają z planu pracy wychowawcy – brak spójności; wychowawcy w niewystarczający sposób monitorują realizację SPP wychowawcy nie dość efektywnie wykorzystują godziny wychowawcze do realizacji zadań ze SPP; w realizację zadań dotyczących SPP poza wychowawcą i pedagogiem włączyły się inne podmioty; aby zapewnić pełną realizację SPP oraz usprawnić jego funkcjonowanie należy wydzielić pulę zadań tylko dla wychowawcy, tylko dla pedagoga, jak również określić zadania wspólne.

Wyniki analizy ankiet dla uczniów 54% uczniów w sytuacji zagrożenia potrafi zachować się asertywnie; Dla 65% uczniów zdobyte w szkole umiejętności dotyczące radzenia sobie w sytuacjach trudnych, nie są im przydatne. 62% uczniów zostało zapoznanych z zasadami poprawnej komunikacji. 92% uczniów potrafi poradzić sobie ze stresem w sposób bezpieczny i zdrowy. Stopień zintegrowania z klasą uczniowie ocenili na poziomie 6,0 (w 10-cio stopniowej skali). 50% populacji ankietowanych rodziców uczniów potwierdza rozwijanie przez szkołę postaw asertywnych w uczniach, zaś 17% umiejętność bezpiecznego radzenia sobie ze stresem.

Wyniki analizy ankiet, wychowawców Najwięcej trudności w realizacji założeń Szkolnego Programu Profilaktyki - zdaniem wychowawców przysporzyły tematy związane z przeciwdziałaniem uzależnieniom i promocją zdrowia. Powodem takiego stanu rzeczy jest niewystarczający zasób wiadomości z tego zakresu. Najczęściej stosowanymi działaniami na rzecz integracji przez wychowawców klasy są: wycieczki, zabawy integracyjne, rozmowy, ognisko, dyskoteki. Tylko 1 wychowawca ocenia swoją klasę jako grupę zintegrowaną. Wychowawcy doskonalą swoje kompetencje przede wszystkim poprzez uczestnictwo w szkoleniach Rady Pedagogicznej, studiowanie literatury fachowej, konferencje tematyczne, warsztaty

Wyniki analizy ankiet dla rodziców Zdaniem rodziców największy wpływ na kształtowanie właściwej postawy u uczniów mają zajęcia z wychowawcą (83%) i spotkania ze specjalistami (61%) 17% rodziców twierdzi, że szkoła rozwija w ich dzieciach umiejętność bezpiecznego radzenia sobie ze stresem , 50% - postawę asertywną Tylko 17% rodziców zainteresowanych jest prelekcjami organizowanymi przez szkołę z zakresu profilaktyki i wychowania, a 77% uzależnia swój udział w nich od tematyki.

Wnioski Przy założeniu kryterium sukcesu, które wskazuje na umiejętności asertywne, komunikacyjne oraz radzenia sobie w sytuacji trudnej w granicach 90% uczniów, cele zawarte w Szkolnym Programie Profilaktyki zostały przyswojone przez uczniów w znacznym stopniu, jednak nie spełnia to zakładanych oczekiwań. Wskazane jest, aby zagadnienia z zakresu postaw asertywnych, komunikacji oraz radzenia sobie w sytuacjach trudnych Szkolnego Programu Profilaktyki zrealizowane były metodą warsztatową, w sposób praktyczny kształtujące te umiejętności. W tym celu wychowawcy powinni współpracować z pedagogiem szkolnym lub innymi specjalistami. Przy założeniu kryterium sukcesu, które przyjmuje, że 90% uczniów czuje się zintegrowanych ze swoją klasą, uzyskana ocena integracji uczniów 6,0 (w skali 10 punktowej) nie jest zadawalająca. Należałoby zwiększyć atrakcyjność metod pracy z uczniami, które pozwolą na lepsze relacje w klasie i w szkole. Zdaniem uczniów są to przede wszystkim wyjazdy kilkudniowe, zajęcia warsztatowe, konkursy, dyskoteki. Należy więc poszerzyć zakres kontaktów integracyjnych uczniów, zgodnie z ich oczekiwaniami i możliwościami szkoły. W celu wyposażenia nauczycieli i wychowawców w umiejętności kształtowania osobowości uczniów należy organizować szkolenia Rady Pedagogicznej prowadzone przez specjalistów z tego zakresu.