BOŚ S.A. – możliwości finansowania działań inwestycyjnych w zakresie oszczędności energetycznej Gdańsk, październik 2008r.

Bank Ochrony Środowiska S.A. MISJA BANKU Bank Ochrony Środowiska S.A. Bankiem przyjaznym Klientom i naturalnemu środowisku, wpisującym się w procesy regionalnego rozwoju kraju. Bankiem realizującym społeczną misję biznesu, kierującym się zasadami odpowiedzialności wobec swoich klientów, wobec społeczności w których funkcjonuje, jak też wobec swoich współpracowników.

DOŚWIADCZENIE W FINANSOWANIU OCHRONY ŚRODOWISKA W latach 1991 – 2007 BOŚ S.A. udzielił ponad 41,5 tys. kredytów proekologicznych, w łącznej kwocie 7,8 mld zł. Przy udziale kredytów BOŚ S.A. powstało prawie 27 tys. inwestycji proekologicznych o wartości około 26,6 mld zł.

Kredyty na ochronę atmosfery to ponad 4 mld zł DOŚWIADCZENIA W ZAKRESIE OCHRONY ATMOSFERY Kredyty na ochronę atmosfery to ponad 4 mld zł udzielonych kredytów proekologicznych BOŚ S.A. w tym ponad 700 mln zł na inwestycje związane z wykorzystaniem energii odnawialnej

UZYSKANE EFEKTY EKOLOGICZNE Efekty ekologiczne w dziedzinie ochrony powietrza z zadań kredytowanych przez BOŚ S.A. zrealizowanych w latach 1991-2007 : redukcja emisji zanieczyszczeń pyłowych 136 tys. ton/rok redukcja emisji zanieczyszczeń gazowych (SO2, NOx) 486 tys. ton/rok produkcja energii ze źródeł odnawialnych 414 GWh/rok

FINANSOWANIE DZIAŁAŃ W ZAKRESIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ

Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW, WFOŚiGW) PARTNERZY BOŚ S.A. Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW, WFOŚiGW) Bank Gospodarstwa Krajowego Zagraniczne instytucje finansowe Producenci i dystrybutorzy urządzeń i wyrobów służących ochronie środowiska

FORMY KREDYTOWANIA EKOLOGII Kredyty preferencyjne Udzielane w ramach współpracy z donatorami środków Kredyty ze środków Banku z dopłatami do odsetek Kredyty ze środków donatorów Kredyty w ramach wspólnego finansowania Kredyty komercyjne Gdy nie ma możliwości skorzystania z kredytu preferencyjnego

LINIE KREDYTOWE ze środków WFOŚiGW Podmioty uprawnione do ubiegania się o kredyt: - Osoby fizyczne, w tym prowadzące działalność gospodarczą, - Spółdzielnie mieszkaniowe - Wspólnoty mieszkaniowe - Spółki prawa handlowego – LK-2

Budowa i modernizacja oczyszczalni ścieków o przepustowości do 50 m3/d LINIA LK 1 Budowa i modernizacja małych i przydomowych oczyszczalni ścieków oraz systemów odprowadzających ścieki Zakres rzeczowy Budowa i modernizacja oczyszczalni ścieków o przepustowości do 50 m3/d Budowa kanalizacji sanitarnej Podłączenie budynków do kanalizacji sanitarnej

Modernizacja systemów grzewczych LINIA LK 2 Modernizacja systemów grzewczych Zakres rzeczowy 1. Modernizacja lub wymiana na bardziej efektywne ekologicznie i energetycznie systemów grzewczych w tym na niekonwencjonalne oraz układów technologicznych, przeznaczonych do ogrzewania pomieszczeń, podgrzewania wody oraz wytwarzania ciepła technologicznego dla istniejących obiektów o mocy do 300 kW 2. Instalacja w nowo budowanych obiektach odnawialnych źródeł energii w postaci pomp ciepła i kolektorów słonecznych o mocy do 30 kW

Modernizacja systemów grzewczych LINIA LK 2 cd Modernizacja systemów grzewczych Warunki kredytowania maksymalna kwota – do 300 000 zł /do 80% kosztów zadania maksymalny okres kredytowania – do 6 lat Oprocentowanie – 3,5% w skali roku, stałe maksymalny okres karencji – 12 miesięcy

Usuwanie i unieszkodliwianie azbestu oraz wyrobów zawierających azbest LINIA LK 3 Usuwanie i unieszkodliwianie azbestu oraz wyrobów zawierających azbest Zakres rzeczowy Wymiana elementów budowlanych zawierających azbest, usuwanie materiałów azbestowych z budynków np. płyt elewacyjnych, materiałów izolacyjnych. Demontaż, transport i unieszkodliwianie

Usuwanie i unieszkodliwianie azbestu oraz wyrobów zawierających azbest LINIA LK 3 cd Usuwanie i unieszkodliwianie azbestu oraz wyrobów zawierających azbest Warunki kredytowania maksymalna kwota – do 40 000 zł /do 80% kosztów zadania maksymalny okres kredytowania – do 6 lat Oprocentowanie – 3,5% w skali roku, stałe maksymalny okres karencji – 12 miesięcy

Kredyty konsorcjalne z WFOŚiGW i NFOŚiGW Kredyty udzielane ze środków łączonych Banku i Funduszy. Warunki udzielenia kredytu są negocjowane indywidualnie dla każdej transakcji

KREDYTY DLA WSI I MIAST DO 20 TYS. MIESZKAŃCÓW ZE ŚRODKÓW EFRWP AGROTURYSTYKA Uruchomienie lub rozwój przedsięwzięć z zakresu agroturystyki w zakresie bazy noclegowej, gastronomicznej, rekreacyjno-sportowej i kulturowej oraz zakup niezbędnego, pierwszego wyposażenia inwestycyjnego budowanych obiektów Kwota kredytu: plafon A: 50.000 zł lecz nie więcej niż 100% wartości kosztorysowej zadania brutto plafon B: 300.000 zł lecz nie więcej niż 80% wartości kosztorysowej zadania brutto Okres kredytowania: do 5 lat, w tym karencja do 1 roku Oprocentowanie: plafon A: 0,80 s.r.w. lecz nie mniej niż 4% w skali roku plafon B: 1,39 s.r.w. lecz nie mniej niż 4% w skali roku

FUNDUSZ TERMOMODERNIZACJI Ustawa z dnia 18 grudnia 1998r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych (Dz. U. Nr 162/98 poz. 1121) Zagwarantowanie inwestorom wykonującym zadania termomodernizacyjne zdefiniowane w ustawie, przy wykorzystaniu środków kredytowych, otrzymanie 25%-procentowej premii wypłacane z Funduszu Termomodernizacji Zarządzanie Funduszem Termomodernizacji – BGK Udzielanie kredytów – banki komercyjne związane z BGK stosowną umową

KWALIFIKOWANIE INWESTYCJI DO KREDYTÓW Z PREMIĄ TERMOMODERNIZACYJNĄ Kredytem mogą zostać sfinansowane przedsięwzięcia polegające na: wykonaniu przyłączy technicznych do scentralizowanego źródła ciepła w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, prowadzące do zmniejszenia kosztów ciepła dostarczanego do budynków o co najmniej 20% w stosunku rocznym zamianie źródeł energii z konwencjonalnych na niekonwencjonalne ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie rocznych strat energii pierwotnej w lokalnym źródle ciepła i lokalnej sieci ciepłowniczej o co najmniej 25% LOKALNE ŹRÓDŁO CIEPŁA: - kotłownia lub węzeł cieplny, z których nośnik ciepła jest dostarczany bezpośrednio do instalacji ogrzewania i ciepłej wody w budynku, - ciepłownia osiedlowa lub grupowy wymiennik ciepła wraz z siecią ciepłowniczą o mocy nominalnej do 11,6 MW, dostarczająca ciepło do budynków

UPRAWNIENI DO UBIEGANIA SIĘ O KREDYT Kredyt na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego udzielany jest: Właścicielom i zarządcom budynku, lokalnej sieci ciepłowniczej lub lokalnego źródła ciepła, realizującym przedsięwzięcie termomodernizacyjne, z wyłączeniem jednostek budżetowych i zakładów budżetowych Jednostkom samorządu terytorialnego realizującym przedsięwzięcia w budynku, służącym do wykonywania zadań publicznych, stanowiącym ich własność

KREDYTY TERMOMODERNIZACYJNE – WARUNKI maksymalna kwota kredytu – do 80% kosztów zadania okres spłaty kredytu – do 10 lat miesięczne spłaty kredytu wraz z odsetkami – nie większe niż obliczona 1/12 kwoty rocznych oszczędności kosztów energii (spłaty wyższe – na wniosek Kredytobiorcy) oprocentowanie komercyjne – ustalane indywidualnie przez każdy z banków uczestniczących w systemie wspierania przedsięwzięć termomodernizacyjnych Oprocentowanie w BOŚ S.A. Klienci indywidualni: WIBOR 1M + 1,6 do 2,2, p.p. Wspólnoty mieszkaniowe: WIBOR 1M + 0,8 do 0,9 p.p. Przedsiębiorstwa: WIBOR 1M + 0,3 do 1,95 p.p. Segment finansów publicznych: WIBOR 1M + 0,14 do 1,5 p.p. w zależności od okresu kredytowania i ratingu

PROCEDURA – USTAWA TERMOMODERNIZACYJNA INWESTOR BANK KREDYTUJĄCY BGK Umowa kredytowa /warunkowa/ Audyt energetyczny Wniosek o premię Wniosek o kredyt Audyt energetyczny Wniosek o premię Weryfikacja audytu Decyzja pozytywna Realizacja zadania Zakończenie Realizacja kredytu Zaświadczenie o zakończeniu zadania i nabyciu prawa do premii Wypłata premii

WNIOSEK O KREDYT Kredytobiorca występuje do Banku z wnioskiem o udzielenie kredytu na druku udostępnionym przez Bank. Do wniosku Kredytobiorca dołącza wymagane przez Bank dokumenty i informacje potwierdzające stan prawny, sytuację ekonomiczno-finansową i majątkową Kredytobiorcy, dokumenty dotyczące proponowanego zabezpieczenia spłaty kredytu oraz dokumenty dotyczące inwestycji będącej przedmiotem kredytowania. Wykaz dokumentów wymaganych przez Bank Kredytobiorca otrzymuje wraz z drukiem wniosku o udzielenie kredytu. Jeżeli złożony wniosek o udzielenie kredytu jest niekompletny, Bank wzywa Kredytobiorcę do uzupełnienia braków w uzgodnionym terminie. Bank może ponadto zwrócić się do Kredytobiorcy o przedłożenie innych dokumentów, niezbędnych do rozpatrzenia wniosku o udzielenie kredytu i oceny sytuacji finansowej Kredytobiorcy.

AUDYT ENERGETYCZNY, WNIOSEK O PREMIĘ Kredytobiorca dołącza do wniosku o kredyt 1 egzemplarz audytu energetycznego Zawartość merytoryczna audytu musi być zgodna z algorytmem określonym w aktach wykonawczych do ustawy termomodernizacyjnej Postać audytu musi uniemożliwiać usunięcie lub wymianę jego zawartości Wariant, określony w audycie jako optymalny, precyzuje przyjęty do realizacji zakres wykonywanych prac i jest podstawą do rozliczenia zadania Wniosek o premię zawiera podstawowe informacje o wnioskodawcy, wykonawcy audytu, celu i charakterystyce przedsięwzięcia

UMOWA KREDYTOWA Uruchomienie środków kredytu następuje po: podpisaniu umowy kredytowej, przekazaniu przez BGK zawiadomienia o przyznaniu premii termomodernizacyjnej, przedłożeniu przez projektanta potwierdzenia o sporządzeniu projektu budowlanego przedsięwzięcia zgodnie z audytem energetycznym, pobraniu prowizji przygotowawczej, ustanowieniu przewidzianych w umowie zabezpieczeń, złożeniu oświadczenia o poddaniu się egzekucji. W przypadku negatywnej weryfikacji audytu energetycznego umowa kredytu ulega rozwiązaniu Zmiany umowy kredytu dotyczące zakresu przedsięwzięcia, kwoty kredytu, terminów jego spłaty wymagają zgody BGK w trybie jak w przypadku ubiegania się o premię termomodernizacyjną

Rozliczenie zadania musi być udokumentowane: Potwierdzeniem zakończenia zadania w terminie określonym w umowie kredytu: w przypadku inwestycji realizowanych przez osoby fizyczne termin zakończenia zadania potwierdzony musi być oświadczeniem o zakończeniu inwestycji, w pozostałych przypadkach do oświadczenia o zakończeniu inwestycji dołączony musi być protokół odbioru robót i przekazania do użytkowania inwestycji, Potwierdzeniem inspektora nadzoru inwestorskiego lub projektanta sprawującego nadzór autorski, posiadającego uprawnienia budowlane, zrealizowania przedsięwzięcia temomodernizacyjnego zgodnie z projektem budowlanym (wg obowiązującego wzoru), Potwierdzeniem projektanta sporządzenia projektu budowlanego przedsięwzięcia termomodernizacyjnego zgodnie z audytem energetycznym (wg obowiązującego wzoru).

WYPŁATA PREMII TERMOMODERNIZACYJNEJ Bank kredytujący: Zawiadamia BGK o spełnieniu warunków do wypłaty premii. BGK: Przekazuje premię termomodernizacyjną bankowi kredytującemu, w terminie 7 dni roboczych od otrzymania pisemnego rozliczenia zadania Bank kredytujący zalicza przekazaną premię termomodernizacyjną na spłatę kapitału kredytu wykorzystanego przez Kredytobiorcę i może ustalić z nim dalszy sposób spłaty rat kredytu poprzez skrócenie okresu kredytowania lub pomniejszenie rat kapitałowych z zachowaniem dotychczasowego okresu spłaty. Niespełnienie przez Kredytobiorcę warunków związanych z rozliczeniem inwestycji powoduje utratę prawa do premii termomodernizacyjnej. W przypadku niespełnienia warunków niezbędnych do przekazania przez BGK premii termomodernizacyjnej, Kredytobiorca zobowiązany jest do całkowitej spłaty kredytu, zgodnie z harmonogramem spłat, stanowiącym załącznik do umowy kredytu.

KREDYTY Z LINII ZAGRANICZNYCH Bank Rozwoju Rady Europy (CEB) Kredyty dla segmentu finansów publicznych Przedmiot kredytowania: m.in. inwestycje z zakresu ochrony środowiska Całkowity koszt inwestycji: max 20 mln EUR lub jej równowartość w PLN Kwota kredytu: max 5 mln EUR lub jej równowartość w PLN (max. 50% wartości inwestycji) Okres kredytowania: min. 4 lata, max. 15 lat Karencja w spłacie kapitału: do 5 lat Oprocentowanie: zmienne, zgodne z uchwałą Zarządu Banku, oparte o WIBOR 3M / EURIBOR 3M + marża 0,16 p.p. – 1,8 p.p.

KREDYTY Z LINII ZAGRANICZNYCH Europejski Bank Inwestycyjny (EIB) Kredyty dla wszystkich podmiotów realizujących inwestycje z obszaru ochrony środowiska Całkowity koszt inwestycji: od 40 tys. EUR do 25 mln EUR, w ramach Municipal Finace Facility – 5 mln EUR (lub jej równowartości w PLN) Kwota kredytu: min 20 tys. EUR max 12,5 mln EUR (lub jej równowartość w PLN), max. 50% kosztu inwestycji Okres kredytowania: min. 4 lata, max. 12 lat Karencja w spłacie kapitału: do 2 lat Oprocentowanie: zmienne, zgodne z uchwałą Zarządu Banku, oparte o WIBOR 3M / EURIBOR 3M + marża 0,16 p.p. – 1,8 p.p.

KREDYTY Z LINII ZAGRANICZNYCH Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW5) Inwestycje małych i średnich przedsiębiorstw Przedmiot kredytowania: termomodernizacja budynków, OZE Kwota kredytu: max 250 tys. EUR lub jej równowartość (max. 85% wartości inwestycji) Okres kredytowania: min. 5 lata, max. do 10.03.2017r. Karencja w spłacie kapitału: do 2 lat Oprocentowanie: zmienne, zgodne z uchwałą Zarządu Banku, oparte o WIBOR 3M/EURIBOR 3M + marża 0,7 p.p. – 1,8 p.p.

KREDYTY NA ZAKUP I MONTAŻ URZĄDZEŃ SŁUŻĄCYCH OCHRONIE ŚRODOWISKA Warunki udzielania kredytów: maksymalna kwota kredytu – do 100% kosztów zakupu i montażu okres kredytowania – do 5 lat oprocentowanie zmienne – ustalane uchwałą Zarządu Banku, oparte o WIBOR W przypadku zawarcia umowy pomiędzy Bankiem a sprzedawcą bądź producentem urządzeń lub wyrobów albo wykonawcą montażu oprocentowanie kredytu nabiera preferencyjnego charakteru

PROJEKTY WSPÓŁFINANSOWANE W RAMACH PROGRAMÓW UE Kredyty pomostowe – do czasu wpływu środków z dotacji Kredyty na uzupełnienie środków przeznaczonych na inwestycje realizowane ze wsparciem UE

PROCEDURY UDZIELENIA KREDYTU Kredyty udzielane są przez oddziały Banku Wszelkich informacji o warunkach kredytu i proponowanym montażu finansowym udziela Ekolog Oddziału Podstawą oceny możliwości udzielenia kredytu jest posiadanie zdolności kredytowej i możliwości zabezpieczenia kredytu

BOŚ S.A. W FINANSOWANIU PROJEKTÓW PROEKOLOGICZNYCH ZE ŚRODKAMI UE Szczególne możliwości BOŚ S.A. Organizowanie montażu finansowego zadania i doradztwo ekologiczne świadczone przez zatrudnionych w Banku inżynierów ochrony środowiska Możliwość zaangażowania w finansowanie zadania środków donatorów z którymi Bank współpracuje w zakresie „miękkiego” finansowania projektów infrastrukturalnych

http:/www.bosbank.pl ZAPRASZAMY Maria Arendarczyk Departament Projektów Ekologicznych Główny Ekolog Oddziału w Gdańsku tel. 0/58 305-34-17, kom. 515-111-065 maria.arendarczyk@bosbank.pl - 22 Oddziały - 80 Oddziałów Operacyjnych - 7 Punktów Obsługi Klienta