PwC Podatkowe bariery prowadzenia działalności gospodarczej Date Podatkowe bariery prowadzenia działalności gospodarczej Komisja Nadzwyczajna „Przyjazne Państwo” do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji 13 lutego 2008 r. PwC

Słuchamy przedsiębiorców w Polsce i na świecie Raport „Paying Taxes” PwC i Banku Światowego Metodologia: coroczna analiza systemów podatkowych w 178 krajach świata pod kątem ich przyjazności dla biznesu pokazuje wpływ nie tylko stawek podatkowych, ale także: obciążeń proceduralnych na działalność przedsiębiorstw, tj. liczbie wymaganych płatności czas poświęcony na dopełnienie procedur koszt płacenia podatków całość czynników składa się na tzw. całkowitą stopę podatkową (Total Tax Rate).

Przyjazność systemu podatkowego ogółem: 125. miejsce na 178 krajów Date Słuchamy przedsiębiorców w Polsce i na świecie Raport „Paying Taxes” PwC i Banku Światowego Polska w rankingu: Przyjazność systemu podatkowego ogółem: 125. miejsce na 178 krajów Komponenty oceny: 41 płatności podatkowych w roku – 122. miejsce 418 godzin w roku na formalności podatkowe – 146. miejsce całkowita stawka podatkowa: 38,4% zysku – 67. miejsce

Irlandia – Polska – Białoruś Date Słuchamy przedsiębiorców w Polsce i na świecie Raport „Paying Taxes” PwC i Banku Światowego Irlandia – Polska – Białoruś Miejsce w rankingu: Irlandia – 6. Polska – 125. Białoruś – 178. Irlandia Polska Białoruś Liczba płatności rocznie 9 41 124 Czas poświęcony na formalności (rocznie) 76 h 418 h 1188 h Całkowita stawka podatkowa 28,9 % 38,4 % 144,4 %

Podatki w Twojej firmie, pomóż zlikwidować bariery – badanie PricewaterhouseCoopers i PKPP Lewiatan Metodologia: Ankieta przeprowadzona wśród 150 członków PKPP Lewiatan oraz klientów PwC (w okresie sierpień – wrzesień 2007) Cele badania: poznanie opinii przedstawicieli biznesu na temat obecnego systemu podatkowego wypracowanie postulatów konkretnych zmian, które poprawiłyby sytuację przedsiębiorców.

Najczęściej postulowane ułatwienia to: uproszczenie stawek e-podatki Date Podatki w Twojej firmie, pomóż zlikwidować bariery – badanie PricewaterhouseCoopers i PKPP Lewiatan Główne wnioski wysokość stawek podatkowych nie jest dla przedsiębiorców najważniejszym problemem w obszarze płacenia podatków (60%) 89% ankietowanych preferuje system podatkowy z niskimi stawkami, za to bez żadnych ulg i zwolnień. Najczęściej postulowane ułatwienia to: uproszczenie stawek e-podatki zwiększenie klarowności przepisów podatkowych, zwiększenie jednolitości interpretacji prawa podatkowego

Podatkowe obszary wymagające reformy „Przyjazne Państwo” Podatkowe obszary wymagające reformy

Obszary wymagające reformy I. Fiskus i podatnik: brak zaufania i partnerstwa II. Komplikacja systemu podatkowego III. Język przepisów IV. Logika przepisów V. e-podatki

I. Fiskus i podatnik: brak zaufania i partnerstwa Natychmiastowa wykonalność decyzji podatkowej Stan obecny: odwołanie nie wstrzymuje wykonania decyzji podatkowej Propozycja: zasada wstrzymania wykonalności decyzji na skutek odwołania (do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez organ II instancji lub sąd) 75 % respondentów opowiedziało się za egzekwowaniem należności dopiero po zakończeniu postępowania podatkowego, choć dostrzegają oni ryzyko mataczenia lub ucieczki przed aparatem skarbowym. Pomóż zlikwidować bariery” – sondaż PwC i PKPP Lewiatan

I. Fiskus i podatnik: brak zaufania i partnerstwa Stosowanie kodeksu karnego skarbowego Stan obecny: nadużywanie sankcji karno-skarbowych w sytuacjach, kiedy podatnik popełnia niezawinione błędy (np. art. 56 kks) Propozycja: ograniczenie stosowania kodeksu karnego skarbowego do sytuacji, kiedy podatnik działa w oczywistym zamiarze uszczuplenia należności budżetowych

I. Fiskus i podatnik: brak zaufania i partnerstwa Sankcja VAT Stan obecny: 30% sankcja V AT za zaniżenie zobowiązania podatkowego i inne nieprawidłowości w deklaracjach Propozycja: całkowite zniesienie powyższej sankcji

I. Fiskus i podatnik: brak zaufania i partnerstwa Okres niepewności po zakończeniu kontroli Stan obecny: niepewność dotycząca konsekwencji kontroli, wynikająca z długiego oczekiwania na decyzję o wszczęciu postępowania podatkowego Propozycja: wprowadzenie ustawowego terminu na wszczęcie postępowania podatkowego po zakończeniu kontroli

I. Fiskus i podatnik: brak zaufania i partnerstwa Sposób wszczęcia kontroli Stan obecny: kontrola może być wszczęta tylko z urzędu Propozycja: wprowadzenie możliwości wszczęcia kontroli na wniosek podatnika

I. Fiskus i podatnik: brak zaufania i partnerstwa Prawo do odliczenia VAT Stan obecny: Możliwość odliczenia VAT jedynie w dwóch okresach rozliczeniowych: w miesiącu otrzymania faktury i w miesiącu następnym Propozycja: Stworzenie możliwości odliczenia VAT w ciągu sześciu miesięcy następujących po miesiącu otrzymania faktury

I. Fiskus i podatnik: brak zaufania i partnerstwa Wsteczna rejestracja dla celów VAT Stan obecny: brak możliwości wstecznej rejestracji dla celów VAT Propozycja: wprowadzenie możliwości wstecznej rejestracji dla celów VAT (możliwość zalegalizowania działalności bez 30% sankcji oraz sankcji karno- skarbowych)

I. Fiskus i podatnik: brak zaufania i partnerstwa Samochód w działalności gospodarczej - nabycie i eksploatacja Stan obecny - VAT: ograniczenia dotyczące odliczania podatku naliczonego, zapłaconego przy zakupie / leasingu oraz eksploatacji samochodów wykorzystywanych do działalności gospodarczej - CIT i PIT: ograniczenia dotyczące odliczania kosztów związanych z nabyciem i eksploatacją samochodów osobowych Propozycja: uchylenie powyższych ograniczeń

I. Fiskus i podatnik: brak zaufania i partnerstwa Wydatki na reprezentację Stan obecny: zakaz odliczania kosztów z tytułu „reprezentacji” i brak ustawowej definicji tego pojęcia Propozycja: wprowadzenie ustawowej definicji „reprezentacji” lub rezygnacja z powyższego zakazu

I. Fiskus i podatnik: brak zaufania i partnerstwa Podatkowe grupy kapitałowe w CIT Stan obecny: - niezwykle surowe wymogi tworzenia podatkowych grup kapitałowych - brak grup podatkowych w VAT Propozycja: - złagodzenie wymogów i dopuszczenia do podatkowych grup kapitałowych – podmiotów z UE - wprowadzenie tzw. VAT grouping

Relacje z aparatem skarbowym* Które z potencjalnych zmian w ramach administracji skarbowej są najważniejsze dla podatników? *Pomóż zlikwidować bariery” – sondaż PwC i PKPP Lewiatan

II. Komplikacja systemu podatkowego Dualizm administracji Stan obecny: funkcjonowanie dwóch pionów administracji skarbowej: urzędów skarbowych i urzędów kontroli skarbowej, poddanych odmiennym przepisom procedury Propozycja: ujednolicenie struktury organów administracji skarbowej Stan obecny: niedopuszczalność korygowania deklaracji VAT po kontroli podatkowej (dopuszczalność korekty VAT po kontroli skarbowej) Propozycja: dopuszczenie korekty VAT po kontroli podatkowej (zmiana art. 81b §3 Ordynacji podatkowej)

II. Komplikacja systemu podatkowego Moment powstania obowiązku podatkowego w VAT Stan obecny: nadmiar szczegółowych regulacji dotyczących momentu powstania obowiązku podatkowego (podatnicy nie mogą się zorientować, kiedy ten obowiązek powstaje) Propozycja: wprowadzenie jednolitej zasady, wedle której obowiązek podatkowy powstawałby (w transakcjach krajowych) z chwilą wystawienia faktury lub otrzymania płatności; wyjątek dotyczyłby jedynie dotacji i subwencji

II. Komplikacja systemu podatkowego Faktury korygujące Stan obecny: faktura korygująca musi wskazywać fakturę korygowaną oraz wyszczególniać konkretne towary lub usługi objęte korektą Propozycja: wprowadzenie możliwości wystawiania zbiorczych faktur korygujących bez wyszczególniania konkretnych towarów i/lub usług

II. Komplikacja systemu podatkowego Rozproszenie przepisów dotyczących przedsiębiorców Stan obecny: połączenie w jednej regulacji przepisów, które dotyczą pracowników i osób o podobnym statusie oraz indywidualnych przedsiębiorców (PIT) Propozycja: przeniesienie regulacji dotyczących przedsiębiorców indywidualnych do obecnej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

II. Komplikacja systemu podatkowego Nadmierna rola przepisów przejściowych Stan obecny: Regulowanie bardzo ważnych kwestii w przepisach przejściowych nowelizacji, które nie są inkorporowane do zasadniczego tekstu ustawy podatkowej - PIT: stawka podatku - CIT: procentowy próg udziału, od którego udziałowiec jest zwolniony od zryczałtowanego podatku od dywidendy Propozycja: zaniechanie powyższej praktyki w taki sposób, by aktualnie obowiązujące przepisy były zawsze inkorporowane do aktualnego tekstu ustawy podatkowej

II. Komplikacja systemu podatkowego Zaliczki na CIT Stan obecny: uiszczanie CIT w cyklu zaliczek miesięcznych lub kwartalnych (w przypadku małych podatników) Propozycja radykalna: likwidacja systemu zaliczkowego i uczynienie z CIT-u podatku rocznego

II. Komplikacja systemu podatkowego Amortyzacja podatkowa Stan obecny: obszerne przepisy o amortyzacji majątku trwałego (14 artykułów, 75 paragrafów), budzące stałe spory między organami podatkowymi i podatnikami Propozycja radykalna: zasada bezpośredniego zaliczania do kosztów podatkowych wszelkich wydatków związanych z działalnością gospodarczą, w tym także wydatków inwestycyjnych;

III. Język przepisów Niedostateczna kapitalizacja (ustawa o CIT) Art. 16. 1. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: 60) odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni, 61) odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni,

III. Język przepisów Definicja składników majątkowych Stan obecny: niewłaściwa definicja składników majątkowych przedsiębiorstwa (art. 4a pkt 2 ustawy o CIT) skutkująca niepewnością, czy długi przejęte wraz z przedsiębiorstwem podnoszą podstawę amortyzacji tzw. „wartości firmy” Propozycja: zmiana definicji składników majątkowych polegająca na jednoznacznym zaliczeniu długów związanych z przedsiębiorstwem do jego składników majątkowych

III. Język przepisów Wydatki na remont Stan obecny: niepewność prawna dotycząca skutków podatkowych remontu środków trwałych, które podlegają postępowi technicznemu (remont czy ulepszenie?) Propozycja: wprowadzenie jasnej regulacji, wedle której przeprowadzenie remontu przy użyciu nowocześniejszych materiałów i części nie prowadzi do uznania tej operacji za ulepszenie

III. Język przepisów Kapitalizacja odsetek Stan obecny: niejasne przepisy dotyczące momentu odliczania kosztu z tytułu skapitalizowanych odsetek po stronie dłużnika (analogiczna niejasność dotyczy momentu powstania przychodu wierzyciela) Propozycja: jednoznaczna regulacja stwierdzająca, że skapitalizowane odsetki są kosztem dłużnika i przychodem wierzyciela w momencie kapitalizacji

IV. Logika przepisów VAT: klasyfikacja decyduje o podatku Stan obecny: PKWiU jako jedyne kryterium identyfikowania usług dla potrzeb VAT, w tym także dla potrzeb ustalania stawki podatku Propozycja: posiłkowe stosowanie innych kryteriów, w tym definicji wypracowanych w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości

IV. Logika przepisów Wartości niematerialne Stan obecny: brak możliwości ujawnienia / ulepszenia wartości niematerialnych i prawnych, które wcześniej nie zostały wykazane w ewidencji; możliwość ujawnienia środków trwałych Propozycja: wprowadzenie możliwości ujawnienia / ulepszenia wartości niematerialnych i prawnych poprzez uzupełnienie art. 16h ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT

IV. Logika przepisów Spółki osobowe i podatkowe grupy kapitałowe Stan obecny: - dwa lakoniczne paragrafy na temat spółki osobowej, która jest popularną formą prowadzenia działalności; - 19 paragrafów na temat podatkowej grupy kapitałowej, czyli konstrukcji, która w praktyce niemal nie istnieje Propozycja: wyjaśnienie skutków podatkowych udziału w spółce osobowej i złagodzenie wymogów tworzenia podatkowych grup kapitałowych

IV. Logika przepisów Straty w specjalnych strefach ekonomicznych Stan obecny: brak możliwości rozliczania straty wykazanej przez przedsiębiorcę korzystającego ze zwolnienia z tytułu działalności na terenie strefy Propozycja: wprowadzenie zasady dopuszczającej takie rozliczenie

V. e-podatki Mimo iż forma rozliczeń elektronicznych zyskała wielu zwolenników, to jednak zaledwie 21% przedsiębiorców dokonuje rozliczeń tą drogą; najczęściej korzystają oni z formularzy – 79% respondentów. Pomóż zlikwidować bariery” - sondaż PwC i PKPP Lewiatan

zmniejszenia zakresu ewidencji, rozliczeń dokonywanych raz na rok. V. e-podatki 60% respondentów uznało procedury administracyjne związane z raportowaniem podatkowym za skomplikowane. Najczęściej zgłaszane propozycje uproszczeń dotyczą: wprowadzenia nowych rozwiązań teleinformatycznych (e-formularze, centralne systemy informacji podatkowej), skonsolidowania różnych należności podatkowych w ramach jednego formularza, zmniejszenia zakresu ewidencji, rozliczeń dokonywanych raz na rok. Pomóż zlikwidować bariery” - sondaż PwC i PKPP Lewiatan

V. e-podatki e-fakturowanie Wymóg „bezpiecznego podpisu elektronicznego” Wymogi formalne dotyczące wystawiania / przechowywania / udostępniania faktur – trudności techniczne Format EDI i „integralność faktury” – informatyczna niewykonalność e-deklaracje Wstępne wymogi proceduralne Opóźnienia w dotychczasowym wdrażaniu Czy rozliczymy się z fiskusem za 2007 r. on-line?

„Zbieramy postulaty podatkowe” – dalszy dialog z biznesem PwC prowadzi forum internetowe, na którym przedsiębiorcy zamieszczają propozycje zmian podatkowych Jesteśmy gotowi do występowania w imieniu naszych klientów w celu wypracowywania dobrych praktyk podatkowych dla biznesu

Dziękujemy za uwagę PwC Katarzyna Czarnecka – Żochowska Partner, Dział doradztwa podatkowego PricewaterhouseCoopers Tel. (22) 523 4843 e-mail: katarzyna.czarnecka-zochowska@pl.pwc.com Mariusz Marecki Dyrektor, Dział doradztwa podatkowego PricewaterhouseCoopers Tel. (22) 523 4787 e-mail: mariusz.marecki@pl.pwc.com Date © 2008 PricewaterhouseCoopers. All rights reserved. “PricewaterhouseCoopers” refers to the network of member firms of PricewaterhouseCoopers International Limited, each of which is a separate and independent legal entity. *connectedthinking is a trademark of PricewaterhouseCoopers LLP (US). PwC