Szkoła Promująca Zdrowie Krótka historia projektu Środowiskowa rola szkoły Standardy dla szkoły promującej zdrowie Jolanta Malanowska Dolnośląski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli

Historia rozwoju sieci szkół promujących zdrowie w Europie Historia rozwoju sieci szkół promujących zdrowie w Europie. w Polsce i na świecie Koncepcja promocji zdrowia narodziła się w latach siedemdziesiątych w Kanadzie. Podstawowe jej założenia sformułowano w 1986 roku w Karcie Ottawskiej w czasie I Konferencji Promocji Zdrowia w Ottawie

Początki szkoły promującej zdrowie W Karcie Ottawskiej zaznaczono, że szkoła jest odpowiednim środowiskiem dla kształtowania postaw prozdrowotnych, poznania zasad zdrowego stylu życia. Jest instytucją wspierającą rozwój dziecka w środowisku rodzinnym i lokalnym a więc może bezpośrednio wpływać na jego wybory i zachowanie.

Europa 1986 r.- Międzynarodowa Konfrencja „Szkoła Promujaca Zdrowie” w Peebles (w Szkocji); 1989 r.- Raport „Zdrowa Szkoła” – autorzy Ian Young i Tradford Wiliams, wydany przez Światową Organizacje Zdrowia; 1991r.- Biuro Regionalne dla Europy inicjuje projekt Szkoła Promująca Zdrowie w Czechach, Polsce, Słowacji i Węgrzech. 1992 r. – Utworzenie przez Komisje Europejską, Radę Europy i Światową Organizacje Zdrowia – Europejskiej Sieci Szkół promujących Zdrowie z Sekretariatem Technicznym ŚOZ w Kopenhadze; 1997 r.- I Konferencja ESSzPZ w Salonikach w Grecji, 2006 r. – do ESSzPZ należą 43 kraje

Polska 1991 r. - Podpisanie porozumienia między Ministrem Edukacji Narodowej i Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej, utworzenie Polskiego Zespołu ds.. Szkół promujących Zdrowie. Rozpoczęcie projektu w 14 szkołach podstawowych, wybranych demokratycznie spośród ponad 400, które zgłosiły chęć udziału w projekcie. 1992 r.- Przyjęcie Polski do ESSzPZ w grupie pierwszych siedmiu krajów. Powstała pierwsza sieć wojewódzka (Ciechanów); 1995 r. – Ewaluacja projektu. Do wojewódzkich sieci należało już około 400 szkół na terenie kraju; 1996 r.- I Krajowa Konferencja SzPZ w Lesznie 2000 r.-Podpisanie kolejnego porozumienia między ministerstwami; 2006 r. – Sieci Szkół Promujących Zdrowie istnieją we wszystkich województwach, należy do nich ponad 1200 szkół.

Świat Od 2000 roku istnieją sieci: Zachodniego Pacyfiku, Ameryki Łacińskiej, Afryki Południowej, Azji Południowo – Wschodniej. Uczestniczymy więc w ogólnoświatowych wysiłkach dla tworzenia dobrej szkoły, wzmacniającej potencjał zdrowotny ludzi.

2007 – 43 kraje Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej

Cele Szkoły Promującej Zdrowie Cel główny: „Tworzenie warunków sprzyjających zdrowemu stylowi życia członków społeczności szkolnej”. 10 celów szczegółowych określa obszary promowania zdrowia w placówce. Każda z zainteresowanych szkół ocenia na ile spełnia poszczególne cele szczegółowe, przygotowuje badania sprawdzające poziom spełnienia tych warunków u siebie.

Środowiskowa rola szkoły Szkoła promująca zdrowie to siedlisko (czyli miejsce, w którym żyje, pracuje, uczy się , bawi wielu ludzi. Obowiązują w nim specyficzne normy, prawa, obowiązki) w którym społeczność szkolna – pracownicy, uczniowie i ich rodzice: Podejmują wspólne działania dla poprawy swojego zdrowia i samopoczucia poprzez zmianę zachowań zdrowotnych, tworzenie zdrowego środowiska fizycznego i społecznego. Uczą się jak zdrowiej i lepiej żyć poprzez edukację zdrowotną, rozwój osobisty, społeczny i zawodowy. Zachęcają innych w swoim otoczeniu, zwłaszcza rodziców do podobnych działań poprzez otwartość i dialog, partnerstwo, współdziałanie.

Polski model szkoły promującej zdrowie Podejmowanie przez członków społeczności szkolnej działań na rzecz zdrowia Dobre samopoczucie społeczności szkolnej Oczekiwanie Główne Kierunki działań Zdrowe środowisko fizyczne Zdrowe środowisko społeczne Zarządzanie projektami promocji zdrowia sprzyjającego: uczestnictwu, partnerstwu i współpracy skuteczności i długofalowości Warunki Zrozumienie i akceptacja koncepcji szkoły promującej zdrowie

Standardy szkoły promującej zdrowie Szkoła promująca zdrowie dąży do osiągania celów i realizuje zadania w podstawach programowych kształcenia ogólnego i innych obowiązujących aktach prawnych i ponadto: Pomaga członkom społeczności szkolnej (w tym rodzicom) zrozumieć i zaakceptować koncepcje szkoły promującej zdrowie; 2. Zarządza projektami promocji zdrowia w sposób sprzyjający: - uczestnictwu, partnerstwu i współdziałaniu społeczności szkolnej (w tym rodziców) i społeczności lokalnej, - skuteczności i długofalowości działań. 3. Prowadzi edukacje zdrowotną uczniów oraz dąży do zwiększenia jej jakości i skuteczności;

Standardy szkoły promującej zdrowie, cd. Tworzy klimat społeczny sprzyjający: - osiąganiu satysfakcji z nauki i pracy w szkole, osiąganiu sukcesów oraz wzmacnianiu poczucia własnej wartości u uczniów i pracowników, - zdrowiu i rozwojowi uczniów i pracowników, - uczestnictwu, partnerstwu i współdziałaniu członków społeczności szkolnej, rodziców i osób ze społeczności lokalnej. 5. Tworzy środowisko fizyczne sprzyjające zdrowiu, bezpieczeństwu i dobremu samopoczuciu uczniów i pracowników

Jak zacząć? Etapy wdrażania projektu do praktyki szkolnej Etap I Zawiązuje się zespół inicjujący pracę, to zainteresowani ludzie, którzy zapoznają się z ideami, celami projektu, rozmawiają z dyrektorem o możliwościach przystąpienia szkoły do jego realizacji.

Etapy wdrażania projektu c.d. Etap II Na radzie pedagogicznej zostaje przedstawiony pomysł realizacji projektu Szkoła Promująca Zdrowie, inicjuje się dyskusję co do zasadności wprowadzenia go do praktyki szkolnej jako kolejnego programu z obszaru wychowania i współpracy ze środowiskiem. Zapis w protokole z posiedzenia rady pedagogicznej.

Etapy wdrażania projektu c.d. Etap III Jeśli Rada pedagogiczna zadecydowała, że szkoła przystępuje do realizacji projektu - wybiera szkolny zespół ds. promocji zdrowia; - informuje się o tym uczniów i rodziców; - prowadzi się zajęcia dotyczące promowania zdrowia; - propaguje projekt w środowisku lokalnym.

Etapy wdrażania projektu c.d. Etap IV Diagnoza sytuacji zdrowotnej w szkole i środowisku lokalnym; Wybór obszarów do diagnozowania; Wybór uczestników wyznaczonych do diagnozy; Przygotowanie narzędzi; Przeprowadzenie diagnozy w klasach i wśród rodziców; Opracowanie wyników diagnozy; Przedstawienie wyników diagnozy zainteresowanym podmiotom; Wybór priorytetów do planu pracy w promowaniu zdrowia.

Planowanie pracy Plan pracy tworzy się według określonych standardów, ważne jednak, aby pamiętać o ewaluacji zaplanowanych celów i zadań. Zasady ewaluacji ustala się przy tworzeniu planu, tu również określa się tzw. kryterium sukcesu, ustala wykonawców poszczególnych zadań, terminy… Po dokonaniu ewaluacji (cząstkowej lub całościowej) formułuje się wnioski i zalecenia, które są bazą do dalszego planowania pracy.

Dziękuję za uwagę Jolanta Malanowska jolanta.malanowska@dodn.wroclaw.pl