INSPIRE INfraStruktura Przestrzennej Informacji. Rola branży gEodezyjnej. 27 Kwietnia 2009 Jolanta Orlińska Kraków Główny Geodeta Kraju

Branża Geodezyjna w Polsce podział zadań, kompetencje Służba geodezyjna Wykonawstwo geodezyjne (przedsiębiorstwa, firmy) Szkolnictwo (średnie i wyższe) Instytucje naukowe i badawczo rozwojowe Organizacje społeczne

Struktura Polskiej Służby Geodezyjnej organy nadzoru geodezyjnego i kartograficznego: Główny Geodeta Kraju wojewoda wykonujący / wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego i kartograficznego organy administracji geodezyjnej i kartograficznej: marszałek województwa / geodeta województwa starosta / geodeta powiatowy Wójt (burmistrz, prezydent miasta) / geodeta gminny

Zadania Służby Geodezyjnej i Kartograficznej realizacja polityki państwa w zakresie geodezji i kartografii organizowanie i finansowanie prac geodezyjnych i kartograficznych administrowanie państwowym zasobem geodezyjnym i kartograficznym i jego aktualizacja kontrola w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących geodezji i kartografii opracowanie wytycznych taksacji nieruchomości i jej nadzorowanie prowadzenie państwowego rejestru granic oraz powierzchni jednostek podziału terytorialnego kraju sporządzanie map topograficznych i tematycznych kraju oraz mapy zasadniczej nadawanie uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii, prowadzenie rejestru osób uprawnionych, współpraca z organizacjami krajowymi, międzynarodowymi i regionalnymi oraz organami i urzędami innych krajów inicjowanie prac naukowych i badawczo-rozwojowych ochrona informacji niejawnych w działalności geodezyjnej i kartograficznej wdrożenie katastru.

Geodezyjny i Kartograficzny Państwowy zasób Geodezyjny i Kartograficzny Bazy danych pzgik państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych ewidencji gruntów i budynków (katastru nieruchomości) geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziału terytorialnego kraju państwowego rejestru nazw geograficznych ewidencji miejscowości, ulic i adresów

Państwowy Zasób Geodezyjny i Kartograficzny Bazy danych pzgik rejestru cen i wartości nieruchomości obiektów topograficznych dla opracowań 1:10000-1:100000 danych ogólnogeograficznych dla opracowań 1:200000 i mniejszych danych szczegółowych osnów geodezyjnych zobrazowań lotniczych i satelitarnych mapa zasadnicza dla obszarów miast i terenów miast oraz zwartych zabudowanych i przeznaczonych pod zabudowę obszarów wiejskich metadanych opisujących zbiory danych objęte bazami danych wymienionych powyżej oraz powiązane z nimi usługi

Wykonawstwo - prace geodezyjne Prace geodezyjne i kartograficzne Projektowanie i wykonywanie pomiarów geodezyjnych (podziały, rozgraniczenia, obsługa inwestycji, prace techniczne związane z modernizacją katastru , pomiar osnów ….) wykonywania zdjęć lotniczych, pomiarów i opracowań fotogrametrycznych, grawimetrycznych, magnetycznych i astronomicznych dokonywania obliczeń, sporządzania i przetwarzania dokumentacji geodezyjnej, zakładania i aktualizacji baz danych (przekształcania do postaci numerycznej, integracja, harmonizacja baz danych, funkcjonalność systemów …..) Prace geodezyjne i kartograficzne wykonują podmioty prowadzące działalność gospodarczą, a także inne jednostki organizacyjne

Wykonawstwo – uprawnienia zawodowe 1. Do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii jest niezbędne posiadanie uprawnień zawodowych (Art. 42)  2. Przez wykonywanie samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii rozumie się: 1) kierowanie pracami geodezyjnymi i kartograficznymi oraz sprawowanie nad nimi bezpośredniego nadzoru; 2) wykonywanie czynności rzeczoznawcy 3) pełnienie funkcji inspektora nadzoru z zakresu geodezji i kartografii; 4) wykonywanie czynności technicznych i administracyjnych związanych z rozgraniczaniem nieruchomości; 5) wykonywanie prac geodezyjnych i kartograficznych niezbędnych do dokonywania wpisów w księgach wieczystych oraz prac, w wyniku których mogłoby nastąpić zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzkiego.

Wykonawstwo – uprawnienia zawodowe Uprawnienia zawodowe w dziedzinie geodezji kartografii nadaje Główny Geodeta Kraju na podstawie wyników postępowania kwalifikacyjnego. geodezyjne pomiary sytuacyjno-wysokościowe, realizacyjne i inwentaryzacyjne - 11059; rozgraniczanie i podziały nieruchomości (gruntów) oraz sporządzanie dokumentacji do celów prawnych – 6567; geodezyjne pomiary podstawowe – 77; geodezyjna obsługa inwestycji – 1296; geodezyjne urządzanie terenów rolnych i leśnych - 663; redakcja map – 299; fotogrametria i teledetekcja - 145. Łączna liczba zarejestrowanych uprawnień 20106

Infrastruktura Informacji Przestrzennej wdrożenie Infrastruktury Informacji Przestrzennej to przede wszystkim stworzenie ram prawnych jako podstawy do działań dla administracji publicznej współdziałanie i współpraca jednostek administracji świadomych zasad i obowiązków wynikających z ustawy jest podstawą efektywności wdrożenia stworzenie stosownych procedur administracyjnych uruchamia działanie infrastruktury rozwiązania technologiczne, systemy informatyczne choć istotne dla uruchomienia usług nie stanowią zasadniczego problemu w procesie budowy i uruchomienia systemów administracyjnych dla obsługi rejestrów publicznych INSPIRE

Infrastruktura Informacji Przestrzennej Cel - optymalizacja kosztów pozyskiwania danych przestrzennych przez jednostki administracji publicznej oraz ułatwienie dostępu do informacji przestrzennej gromadzonej przez administrację na różnych szczeblach organów publicznych i w różnych sektorach gospodarczych wszystkim zainteresowanym podmiotom Istota - interoperacyjność, czyli możliwość łączenia zbiorów danych przestrzennych oraz interakcji usług danych INSPIRE

INSPIRE GOSPODARKA oparta na wiedzy o geoprzestrzeni SPOŁECZEŃSTWO geoinformacyjne ŚRODOWISKO naturalne oraz antropogeniczne POLITYKA i działania w zakresie środowiska (geoprzestrzeni) Powszechne udostępnianie danych i usług Dane prze- strzenne i metadane dla 34 tematów Usługi sieciowe Interope- racyjność organiza-cyjna, techniczna, semanty- czna WSPÓŁPRACUJĄCE ORGANY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ unijnej, państwowej i samorządowej oraz ich infrastruktury, systemy i rejestry geoinformacyjne INNE ORGANIZACJE PARTYCYPUJĄCE W INSPIRE I N S P R E Wspólne korzystanie z danych i usług INSPIRE

INSPIRE – infrastruktura składająca się ze zbiorów i usług danych przestrzennych Po co? Dla polityk i działań dotyczących środowiska Dla kogo? Dla administracji publicznej, gospodarki, społeczeństwa geoinformacyjnego Przez kogo? Przez administrację publiczną i inne zainteresowane podmioty Jak? Wprowadzając techniczną, semantyczną i organizacyjną interoperacyjność Gdzie? We wszystkich Państwach Członkowskich UE Kiedy? W 3 fazach: 2005-2006, 2007-2009, 2009-2019 INSPIRE

Transpozycja Dyrektywy INSPIRE Niezbędna dla zaspokojenia istniejących w Polsce potrzeb, zgodnie z którymi należy utworzyć Polską Infrastrukturę Informacji Przestrzennej Wymagana przez dyrektywę, art. 24 (termin 15 maja 2009) 25 marca br. Komitet Europejski Rady Ministrów przyjął projekt Ustawy INSPIRE 14

PRZYKŁAD RELACJI AKTÓW PRAWNYCH I STANDARDÓW Ustawa o polskiej infrastrukturze informacji przestrzennej ISO Standards 19115, 19119 Polski standard otwarty metadanych INSPIRE Directive Regulation Implementing Directive as regards Metadata Rozporządzenie RM Wytyczne techniczne (tematyczne, branżowe, resortowe) organów wiodących INSPIRE

Zaangażowanie Środowiska GiK Ma: Doświadczenie Praktykę Pomysły Może dać: Opinie w trybie konsultacji Wkład w nowe regulacje Wsparcie i inicjatywy Razem budujmy nową jakość !!! INSPIRE

Ustawa o Infrastrukturze Informacji Przestrzennej PUBLICZNY DOSTĘP (art. 12) Zapewnia się nieodpłatny publiczny dostęp do usług, o których mowa w art. 9 ust. 1 lit. a i b. (tj. do usług wyszukiwania i przeglądania, odstępstwa są ściśle określone) WSPÓLNE KORZYSTANIE Z DANYCH (art. 15) Objęte infrastrukturą zbiory danych przestrzennych … stanowią rejestry publiczne … organ publiczny prowadzący zbiór … udostępnia nieodpłatnie dane tego zbioru innemu organowi … w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań publicznych. INSPIRE

Ustawa o Infrastrukturze Informacji Przestrzennej ZAKRES INFRASTRUKTURY (art. 4 ust 1 i 2) Infrastruktura obejmuje zbiory danych przestrzennych, które spełniają następujące warunki: odnoszą się do terytorium Polski, są w formie elektronicznej, są utrzymywane: przez organ publiczny lub w jego imieniu i są, zgodnie z jego zadaniami publicznymi, pozyskiwane, wytwarzane, aktualizowane lub zarządzane, przez osobę trzecią lub w jej imieniu, której umożliwiono dostęp do infrastruktury zgodnie z art. 10, należą do co najmniej jednego tematu danych przestrzennych W przypadkach, kiedy kopie tego samego zbioru danych przestrzennych są utrzymywane przez lub w imieniu różnych organów publicznych, niniejsza ustawa ma zastosowanie jedynie do wersji referencyjnej, z której uzyskano kopie. INSPIRE

Organizacja § 2. Każdemu tematowi w infrastrukturze informacji przestrzennej przyporządkowany jest wiodący organ administracji publicznej, który koordynuje prace i zapewnia realizację ustawy w zakresie tego tematu. Główny Geodeta Kraju (15), minister właściwy do spraw budownictwa (2), minister właściwy do spraw środowiska (5), minister właściwy do spraw rolnictwa (1), minister właściwy do spraw zdrowia (1), Prezes Głównego Urzędu Statystycznego (2), Główny Geolog Kraju (3), Główny Konserwator Przyrody (2), Główny Inspektor Ochrony Środowiska (1) Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej (1) INSPIRE

Implementacja w Polsce MINISTERSTWO SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI GŁÓWNY GEODETA KRAJU MINISTERSTWO ŚRODOWISKA GŁÓWNY INSPEKTOR OCHRONY ŚRODOWISKA GŁÓWNY GEOLOG KRAJU …… MINISTERSTWO INFRASTRUKTURY MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY RADA DS. IMPLEMENTACJI INSPIRE INSPIRE 20

INSPIRE Ustawa stwarza szerokie możliwości: właściwego wykorzystania potencjału geoinformacyjnego - istniejącego w postaci zasobów danych usług, wiedzy i kadr - dla zrównoważonego rozwoju kraju oraz rozwoju społeczeństwa informacyjnego, upowszechnienia i wdrażania wspólnego europejskiego dorobku naukowego i technicznego w zakresie geoinformacji, przezwyciężania barier resortowych i regionalnych, usprawniania zarządzania zasobami geoinformacji, wspomagania rozwoju elektronicznej administracji osiągania znaczących efektów ekonomicznych. INSPIRE

Zadania GGK jest punktem kontaktowym, o którym mowa w art. 19 ust. 2 dyrektywy 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiającej infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE) koordynuje wdrożenie infrastruktury tworzy i utrzymuje geoportal infrastruktury, jako centralny punkt dostępowy do usług danych przestrzennych. INSPIRE

Centralny Punkt Dostępowy KRAJOWA INFRASTRUKTURA INFORMACJI PRZESTRZENNEJ Projekt GEOPORTAL.GOV.PL

USŁUGI - Europejskie INSPIRacjE Centralny Punkt Dostępowy USŁUGI - Europejskie INSPIRacjE Podstawowe grupy usług (zgodne z wymogami dyrektywy INSPIRE): Wyszukiwanie danych przestrzennych na podstawie metadanych Przeglądanie zbiorów danych przestrzennych i metadanych Pobieranie kopii danych przestrzennych Przekształcanie zbiorów danych przestrzennych dla zapewnienia interoperacyjności Usługi te dotyczą: Opracowań i danych geoprzestrzennych (w tym o charakterze katastralnym) Opracowań ortofotomap lotniczych i satelitarnych Projekt GEOPORTAL.GOV.PL

Centralny Punkt Dostępowy Podstawowe bazy danych systemu GEOPORTAL.GOV.PL Ortofotomapa cyfrowa Mapy topograficzne w różnych skalach w zależności od powiększenia (postać rastrowa) Topograficzna Baza Danych (wektor) Baza Danych Ogólnogeograficznych (wektor) V-mapa (wektor) Przebieg granic jednostek podziału terytorialnego kraju (PRG) Państwowy rejestr nazw geograficznych Przebieg granic działek ewidencyjnych (65%), lokalizacja i identyfikacja Projekt GEOPORTAL.GOV.PL

Centralny Punkt Dostępowy Projekt GEOPORTAL.GOV.PL

Centralny Punkt Dostępowy Projekt GEOPORTAL.GOV.PL

Centralny Punkt Dostępowy Projekt GEOPORTAL.GOV.PL

Centralny Punkt Dostępowy Projekt GEOPORTAL.GOV.PL

LIPS - System Identyfikacji Działek Rolnych Elementy: Ewidencja Gruntów i Budynków – część opisowa Mapy rastrowe z centroidami Wektor granic działek ewidencyjnych Ortofotomapa Wektor pól zagospodarowania Rejestr producentów

Opisowe bazy danych EGIB

Mapy rastrowe z centroidami opracowanie rastrów i centroidów (80% pow. kraju czyli 250 tys.km2, 26mln centroidów, 379 powiatów); czas realizacji – 4 miesiące; transfer danych do ZSZiK; czas realizacji 3 miesiące; Wykonawcy = 15 firm Koszt = ok.36,5mln Rok opracowania 2004r. 32

Aktualizacja Centroidów – projekt Modernizacja Centrum 12 wykonawców w 3 konsorcjach 26 mln dz.ew. 379 powiatów łączny koszt opracowania ponad 5 mln zł śr. czas realizacji 3 miesiące rok opracowania 2005r.

ORTOFOTOMAPA – I pokrycie kraju 29 - ilość umów 13 - ilość konsorcjów realizujących projekty 32 – ilość firm realizujących projekty 29 – ilość obszarów do opracowania 16 tys. – ilość arkuszy ortofotomapy 1:10000 116 – ilość etapów (dostaw) w projektach 312 tys.km2 – łączna powierzchnia opracowania ortofotomapy 12 miesięcy – średni czas realizacji projektu realizacja w latach 2003-2005 łączny koszt = 44,6mln, w tym środki Phare ok. 8 mln zł 322 tys km łącznie z ortofotomapą wykonaną za granicą Polski (pas przygraniczny) 34

ORTOFOTOMAPA – II pokrycie kraju 68 tys. km2 – pow. zaktualizowana, 6 umów, 3 konsorcja, 10 firm, koszt aktualizacji orto i wektora = 9,50mln 171 tys. km2 – pow. do aktualizacji (ORTO 85 i ORTO 86) w 2009/2010; 14 umów, koszt orto i wektora = 42mln skala zdjęć 1:14tys. i 1:26 tys. piksel ortofotomapy: 0,25m i 0,50m

Dane wektorowe – I pokrycie kraju Projekty ARiMR Projekty GUGiK ok Dane wektorowe – I pokrycie kraju Projekty ARiMR Projekty GUGiK ok. 250 tys. km2 (80%) ok. 62 tys. km2 (20%) 36 - ilość umów 27 - ilość konsorcjów realizujących projekty 55 – ilość firm realizujących projekty 36 – ilość obszarów do opracowania 3 tys. – ilość JE 312 tys.km2 – łączna powierzchnia opracowania 11 - ilość projektów, w tym 2 proj. z Phare 2003 (11 umów) 5,5 miesiąca - średni czas akceptacji jednego etapu 15 miesięcy – średni czas realizacji projektu realizacja w latach 2003-2007 łączny koszt = 255,5mln w tym środki Phare ok.90mln

Baza danych topograficznych TBD jest urzędową nazwą spójnego w zakresie modelu pojęciowego ogólnokrajowego systemu gromadzenia, zarządzania i udostępniania danych topograficznych o szczegółowości odpowiadającej skali 1:10 000. WEKTOROWA BAZA DANYCH Pokrycie terenu Budowle i urządzenia Sieci cieków wodnych Sieci dróg i kolei Kompleksy użyłkowania gruntów Obiekty różne Obiekty chronione Jednostki podziału terytorialnego Sieć uzbrojenia terenu MAPA DRUKOWANA ORTOFOTOMAPA NUMERYCZNY MODEL TERENU

Ogólnogeograficzna baza danych BDO zawiera zgeneralizowane dane topograficzne o szczegółowości odpowiadającej mapie w skali 1:250 000 (VML1) służących do prezentacji (na mapach w skalach 1:250 000, 1:500 000, 1:1 000 000) pokrycia terenu i zjawisk geograficznych GIS 1:250 000 1:500 000 1:1 000 000

Państwowy Rejestr Granic i podziałów terytorialnych kraju Państwowy Rejestr Granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych raju, zintegrowany z Ewidencją Gruntów i Budynków oraz Ewidencją Miejscowości, Ulic i Adresów, umożliwiający gromadzenie, aktualizowanie i udostępnianie danych dotyczących: granic państwa, granic jednostek podziałów terytorialnych kraju, w tym w szczególności: zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa, podziału kraju na potrzeby ewidencji gruntów i budynków, podziału kraju na potrzeby statystyki publicznej, podziału kraju ze względu na właściwość miejscową sądów, podziału kraju ze względu na właściwość miejscową organów i jednostek organizacyjnych administracji specjalnej, granic pasa nadbrzeżnego i linii podstawowej, pola powierzchni jednostek zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa oraz pola powierzchni jednostek podziału kraju adresów i ich lokalizacji przestrzennej;

Państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny w IIP Zmiana filozofii funkcjonowania pzgik w związku z postępem technologicznym i danymi w postaci cyfrowej Przekształcenie do postaci numerycznej wszystkich rejestrów i prowadzenie ich w technologii numrycznej Integracja i harmonizacja istniejących baz przestrzennych Ewidencji Gruntów i Budynków Państwowego Rejestru Nazw Geograficznych Państwowego Rejestru Granic TBD Ortofotomapa

Podsumowanie Dyrektywa Inspire wpływa na: podniesienie rangi geodezji w kraju włączenie iip do infrastruktury informacyjnej państwa popularyzację danych przestrzennych zasobu geodezyjnego i kartograficznego i wykorzystanie jako referencyjnych dla innych systemów wygenerowania programów rządowych o zasięgu ogólnokrajowym tworzenie i rozwój lokalnych i regionalnych systemów informacji o terenie integrację i harmonizację baz danych państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego i podniesienie jakości danych

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Jolanta Orlińska