Dr hab. Agata Zagórowska, prof. PO RYNEK PRACY A KSZTAŁCENIE KADR Z WYŻSZYM WYKSZTAŁCENIEM NA ŚLĄSKU OPOLSKIM Dr hab. Agata Zagórowska, prof. PO
ANALIZA RYNKU PRACY PRZEZ PRYZMAT TEORII RYNKU PRACY Teoria segmentacji (wyodrębnienie segmentu rynku kadr z wyższym wykształceniem) Zjawisko histerezy – model ubytku kapitału ludzkiego
MAKROEKONOMICZNE IMPLIKACJE DLA RYNKU PRACY ŚLĄSKA OPOLSKIEGO Ewolucja rynku pracy w Polsce od rynku pracobiorcy do rynku pracodawcy Szoki popytowe: Spadek koniunktury Szok realokacyjny Luka edukacyjna
Rozwój rynku edukacyjnego (boom edukacyjny): Wzrost limitów przyjęć na studia Zwiększenie ofert (nowe kierunki, formy kształcenia) Rozwój sektora niepublicznych szkół wyższych Tworzenie państwowych wyższych szkół zawodowych Symptomy nierównowagi na rynku pracy w segmencie wyższego wykształcenia
SPECYFIKA RYNKU PRACY ŚLĄSKA OPOLSKIEGO Determinanty popytu i podaży pracy: Sytuacja gospodarcza Struktura gospodarki Zasiedlanie Kompensata biologiczna Transformacja demograficzna Migracje (głównie zagraniczne) Strona popytowa Strona podażowa Od utworzenia woj. opolskiego w 1950r.
Dynamika osób z wyższym wykształceniem: 1945r. 900 – 1 000 osób z wyższym wykształceniem (szacunek) 2002r. 72 990 osób z wyższym wykształceniem (NSP 2002r.)
Formowanie się opolskiego ośrodka akademickiego Uczelnie: Politechnika Opolska Uniwersytet Opolski WSZiA w Opolu PWZS w Nysie Wyższa Szkoła Humanistyczno – Ekonomiczna w Brzegu Państwowa Wyższa Zawodowa Szkoła Medyczna w Opolu Szkoła Wyższa im. Jańskiego w Opolu
Studenci Źródło: Dane GUS
BEZROBOCIE WŚRÓD OSÓB Z WYŻSZYM WYKSZTAŁCENIEM NA ŚLĄSKU OPOLSKIM Dynamika bezrobotnych Tabela 1 Dynamika bezrobocia osób z wyższym wykształceniem w województwach Śląska w latach 2000 - 2005 Wyszczególnienie Rok poprzedni = 100 2000 2001 2002 2003 2004 2005[i] Opolskie 142 135 130 113 94 99 Polska 145 126 111 107 Źródło: Obliczenia własne na podstawie Informacje o sytuacji społeczno – gospodarczej województw, kwartalniki GUS Warszawa z lat 2000 – 2005 [i] III kwartał
Dynamika bezrobotnych zarejestrowanych na Śląsku w latach 2000 - 2005 Tabela 2 Dynamika bezrobotnych zarejestrowanych na Śląsku w latach 2000 - 2005 Województwa Rok poprzedni = 100 2000 2001 2002 2003 2004 2005* Opolskie 116 113 106 98 91 Polska 115 103 99 94 92 Źródło: Jak w tabeli 1
Skutki bezrobocia osób z wyższym wykształceniem: Deprecjacja kwalifikacji. Szybko dokonujący się postęp techniczny powoduje starzenie się kwalifikacji a to z kolei prowadzi do ubytku kapitału ludzkiego Koszty indywidualne poniesione na uzyskanie wykształcenia wyższego Koszty makroekonomiczne – wydatki z budżetu państwa na kształcenie na poziomie wyższym oraz koszty alternatywne Koszty społeczne (wykluczenie, patologie, pogarszanie się stanu zdrowia ludności i in.) Migracja zagraniczna
Działania: Inwestycje tworzące miejsca pracy Wspieranie rozwoju opolskiego ośrodka akademickiego w tworzeniu oferty kształcenia odpowiadającej procesom i tendencjom zachodzącym w świecie Wzrost nakładów na sferę B+R oraz tworzenie „pasa transmisyjnego” pomiędzy nauką, a gospodarką
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ