oraz projektów z komponentem ponadnarodowym PO KL Zasady aplikowania o środki EFS w ramach projektów innowacyjnych testujących oraz projektów z komponentem ponadnarodowym PO KL Katowice, 8 czerwca 2011 Spotkanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Krajowa Instytucja Wspomagająca – zadania (1) wsparcie merytoryczne dla Instytucji Pośredniczących / Instytucji Pośredniczących II stopnia przy realizacji projektów innowacyjnych i współpracy ponadnarodowej PO KL, wsparcie szkoleniowo-doradcze dla IP/IP2, ROEFS, ekspertów, potencjalnych projektodawców oraz beneficjentów, wsparcie dla ekspertów oceniających projekty innowacyjne PO KL – konsultacje telefoniczne, udział w spotkaniach informacyjnych z potencjalnymi projektodawcami w ramach konkursów na projekty innowacyjne i współpracy ponadnarodowej PO KL, pomoc w nawiązywaniu kontaktów z partnerami zagranicznymi w celu realizacji współpracy ponadnarodowej.

Krajowa Instytucja Wspomagająca – zadania (2) monitorowanie stanu wdrażania projektów innowacyjnych oraz współpracy ponadnarodowej w komponencie centralnym i regionalnym PO KL, inicjowanie i monitorowanie procesu upowszechniania i włączania produktów projektów innowacyjnych do głównego nurtu polityki, koordynacja 4 Krajowych Sieci Tematycznych w obszarach Zatrudnienia i integracji społecznej, Dobrego rządzenia, Adaptacyjności oraz Edukacji i szkolnictwa wyższego, prowadzenie Sekretariatu Ogólnego RST, monitorującego i wspomagającego prace Regionalnych Sieci Tematycznych.

Krajowa Instytucja Wspomagająca – zadania (3) Opracowywanie materiałów oraz podręczników dotyczących projektów innowacyjnych i współpracy ponadnarodowej PO KL, Redagowanie Biuletynu KIW – kwartalnika dotyczącego zagadnień związanych z innowacyjnością i współpracą ponadnarodową w ramach dziedziny zasobów ludzkich, Prowadzenie serwisu internetowego KIW zawierającego: aktualne informacje o stanie wdrażania projektów innowacyjnych i współpracy ponadnarodowej, ogłoszenia dotyczące trwających naborów wniosków na PI i PWP, bazę projektów i rezultatów zarówno PIW EQUAL, jak i PO KL, protokoły obrad, uchwały i strategie wdrażania projektów innowacyjnych związane z pracami KST i RST, wszystkie publikacje KIW, w tym te, które jeszcze nie ukazały się drukiem.

Publikacje KIW (1) Wszystkie publikacje dostępne są na stronie internetowej – www.kiw-pokl.org.pl Projekty innowacyjne. Poradnik dla projektodawców Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Projekty współpracy ponadnarodowej – podręcznik dla projektodawców (obecnie w trakcie aktualizacji) Komentarz do Instrukcji przygotowywania wniosków o dofinansowanie projektów innowacyjnych i współpracy ponadnarodowej w ramach PO KL Empowerment w projektach innowacyjnych PO KL

Publikacje KIW (2) NOWOŚCI Poradnik dla oceniających projekty innowacyjne i projekty współpracy ponadnarodowej Upowszechnianie i mainstreaming w projektach innowacyjnych Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki DOKUMENT Zalecenia KIW w zakresie przeglądu okresowego w ramach realizacji projektów innowacyjnych w PO KL

Kontakt do KIW Krajowa Instytucja Wspomagająca – Centrum Projektów Europejskich Ul. Domaniewska 39a, 02-672 Warszawa E-mail: kiw@cpe.gov.pl Faks: (22) 201 97 25 Zespół ds. projektów współpracy ponadnarodowej PO KL Tel.: (22) 378 31 59 Zespół ds. projektów innowacyjnych PO KL Tel.: (22) 378 31 60 Zespół ds. wsparcia realizacji projektów Tel.: (22) 378 31 61

Zakres tematyczny spotkania Projekt innowacyjny – specyfika i cechy charakterystyczne Wniosek o dofinansowanie projektu innowacyjnego Ocena strategii wdrażania i walidacja produktów finalnych projektów innowacyjnych Finansowanie projektów innowacyjnych z komponentem ponadnarodowych

Część I Wstęp i wprowadzenie Projekt innowacyjny – specyfika i cechy charakterystyczne Część I

Rodzaje projektów innowacyjnych Projekty innowacyjne testujące mają na celu wypracowanie, upowszechnienie i włączenie do głównego nurtu polityki nowych rozwiązań Projekty innowacyjne upowszechniające mają na celu nie wypracowanie nowego produktu, lecz upowszechnienie i włączenie do głównego nurtu polityki dobrych praktyk/rozwiązań wypracowanych w ramach innych programów czy projektów

Specyfika projektów innowacyjnych Związana z projektem: Innowacyjność Produkt finalny Grupy docelowe i ich angażowanie Upowszechnianie i włączanie do polityki/praktyki Etapowość realizacji Specyficzny rodzaj projektu – projekt innowacyjny z komponentem Związana z zasadami aplikowania i oceny projektów: Wniosek o dofinansowanie Karta oceny Kryteria oceny (horyzontalne, szczegółowe dostępu i strategiczne, ogólne merytoryczne) 11

Innowacyjność Związana z konkretnym obszarem, miejscem i czasem, stąd niemożliwe jest podanie jej uniwersalnej definicji, zwłaszcza dla tak szerokiego obszaru jak obszar wsparcia EFS Z tego powodu nie można mówić o przejrzystej i jednoznacznej definicji innowacyjności w oderwaniu od kontekstu konkretnego problemu, obszaru, także geograficznego, konkretnych grup docelowych, konkretnego czasu

Wymiary innowacyjności (1) wymiar grupy docelowej – nastawienie na wspieranie nowych, nietypowych grup, nie korzystających wcześniej z pomocy wymiar problemu – rozwiązanie problemu, który do tej pory nie był w wystarczającym stopniu uwzględniony w polityce państwa wymiar formy wsparcia – wykorzystanie nowych instrumentów w rozwiązywaniu dotychczasowych problemów, możliwość adaptowania rozwiązań sprawdzonych w innych krajach, regionach czy też w innych kontekstach

Wymiary innowacyjności (2) Granica między wymiarami innowacyjności może być płynna, umowna, dyskusyjna Wymiary się przenikają, trudno o doskonałe i wyraźne ich rozdzielenie, wręcz przeciwnie – one w naturalny sposób stanowią swoje dopełnienie. Jednak jeden z nich musi być podstawowy, wiodący. W przeciwnym wypadku istnieje ryzyko, że projekt nie odniesie sukcesu, a produkt finalny nie będzie trafiał w żadne potrzeby

Produkt finalny Produkt, w przypadku projektów innowacyjnych jest rozumiany jako model/narzędzie/instrument Produkt to nowe rozwiązanie problemów, nowe podejście do rozwiązania problemów, nowe metody postępowania, nowe formy i treści działania/nauczania Wypracowany produkt projektu może być innowacyjny w skali europejskiej, krajowej, regionalnej lub lokalnej Produkty: pośrednie lub/i kilka równoległych produktów finalnych w ramach jednego projektu Wstępna wersja produktu finalnego to pełny produkt finalny, gotowy do testowania, a więc przed ostatecznymi poprawkami, jednak w pełni opracowany

Przykład produktu finalnego 1 Produkt finalny Model współpracy grup docelowych na rzecz aktywizacji osób po 50 roku życia na rynku pracy zawiera narzędzia dzięki którym przy nawiązaniu współpracy można oddziaływać na lokalną społeczność efektywne wykorzystanie przygotowanych/opracowanych narzędzi wymusza współpracę aktorów lokalnego rynku kompleksowość produktu angażuje wiele podmiotów w ramach jednego działania na rzecz aktywizacji osób 50+ model można dowolnie adaptować do lokalnych warunków, co zapewnia jego wysoką replikowalność Produkt projektu innowacyjnego wdrażanego w województwie dolnośląskim w Priorytecie VI Podobny projekt jest wdrażany również w województwie lubuskim

Przykład produktu finalnego 1 Założenia modelu są następujące: wdrożenie modelu wymaga zbudowania partnerstwa model oferuje narzędzia współpracy model współpracy realizowany będzie w skali lokalnej – na poziomie powiatu funkcję lidera partnerstwa – animatora działań lokalnych na rzecz aktywizacji zawodowej osób w wieku 50+ powinna pełnić organizacja pozarządowa lider partnerstwa odpowiada za prowadzenie centrum informacyjno-szkoleniowego dla osób w wieku 50+ głównym wydarzeniem w lokalnej społeczności w ramach działalności partnerstwa będzie „Dzień Aktywizacji 50+” (DA50+), zorganizowany i przeprowadzony zgodnie z założeniami i przy wykorzystaniu narzędzi wypracowanych w ramach Projektu

Przykład produktu finalnego 1 Produkty pośrednie Projekt kampanii PR  Model tworzenia partnerstwa Scenariusz konkursu „Gmina Przyjazna 50+” Projekt i opis funkcjonowania strony internetowej partnerstwa Scenariusz wydarzenia „Dzień Aktywizacji 50+” zawierający instrukcje, wytyczne,  wskazówki, konieczne do  zorganizowania i wdrożenia „Dnia Aktywizacji 50+” Scenariusz panelu dyskusyjnego przedstawicieli grup docelowych  wraz z materiałami oraz wytycznymi  jak zorganizować taki panel

Przykład produktu finalnego 1 Scenariusz szkoleń dla pracodawców wraz z materiałami oraz wytycznymi dla trenera: Moduł I: Zmiany demograficzne – co oznaczają dla przedsiębiorstwa? Moduł II: Przełamywanie stereotypów związanych z zatrudnianiem dojrzałych pracowników Moduł III: Elastycznie czy tradycyjnie? – czyli równowaga między potrzebami pracowników i pracodawcy. Moduł IV: W jaki sposób Państwo wyszło na przeciw przedsiębiorcom „przyjaznym pokoleniu 50+” Katalog Dobrych Praktyk dotyczących pracownika 50+ obrazujący rzeczywiste przykłady dostosowane do treści przekazywanych w ramach „Dnia Aktywizacji 50+”.

Przykład produktu finalnego 1 Scenariusz szkoleń dla pracowników 50+ „Nie taki diabeł straszny…” – czyli fakty i stereotypy związane z wiekiem „Życie bez zajęcia, czyli nadmiar wolnego czasu” - psychologiczne koszty przejścia na emeryturę „Nie tylko doświadczenie i mądrość życiowa – co traci pracodawca wraz z odchodzącym starszym pracownikiem” – o zaletach pokolenia 50+ „Między pracą zawodową a pasją życiową…”- elastyczne formy pracy „Oswoić zmianę dzięki edukacji całożyciowej i profilaktyce zdrowotnej” – o możliwościach doskonalenia umysłu i ciała „Zwiększ swoje szanse na rynku pracy  i zaprojektuj własną karierę zawodową w drugiej połowie życia” - doradztwo zawodowe

Przykład produktu finalnego 2 Produkt finalny: Innowacyjny, interdyscyplinarny program nauczania przedmiotów matematyczno – przyrodniczych metodą projektu Produkty pośrednie Skrypty dla uczniów – 6 rodzajów, dwa poziomy zaawansowania (podstawowy dla uczniów szkół podstawowych, zaawansowany dla uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych), dla każdego poziomu odrębne skrypty poświęcone poszczególnym żywiołom (3 żywioły: woda, ziemia, powietrze Skrypty dla nauczycieli – 3 rodzaje Scenariusze lekcji Instrukcje techniczne do prowadzenia zajęć dla nauczycieli Arkusze doświadczeń – dodatkowe materiały dla uczniów Arkusze poboru prób – dodatkowe materiały dla uczniów Produkt projektu wdrażanego w Priorytecie III w całej Polsce

Grupy docelowe Grupa docelowa – osoby, grupy , środowiska, które wymagają wypracowania nowych rozwiązań czy podejść, w projektach innowacyjnych dzieli się na: Użytkowników – to ci, którzy otrzymują do rąk nowe metody działania, nowe technologie, nowe narzędzia Odbiorców – to ci, których problemy będą mogły być skutecznie/skuteczniej rozwiązywane dzięki nowej metodzie

Wymiary przedstawienia grupy odbiorców Wymiar docelowy wszyscy ci , którzy potencjalnie będą mogli skorzystać ze wsparcia z zastosowaniem nowego narzędzia już po jego włączeniu do polityki Wymiar upowszechniania i włączania – nowość od 1.01.2011 liczba i charakterystyka przedstawicieli grupy docelowej, którzy będą aktywizowani z wykorzystaniem wypracowanego narzędzia w ramach upowszechniania i włączania Wymiar testowania liczba i charakterystyka przedstawicieli grupy docelowej, którzy uczestniczyć będą w testowaniu i ocenie produktu w ramach projektu

Włączanie grup docelowych Udział bezpośredni: udział instytucji reprezentujących użytkowników/odbiorców, w partnerstwie udział ekspertów w roli recenzentów, w komitecie sterującym udział w fazie testowania, udział w fazie upowszechniania i włączania / wdrażania do praktyki / polityki Udział w konsultacjach zewnętrznych Wniosek o dofinansowanie powinien zawierać opis udziału, sposobu doboru przedstawicieli, ich roli w projekcie 24

Upowszechnianie i włączanie (1) Upowszechnianie to przekazywanie do zdefiniowanych adresatów merytorycznych informacji na temat wypracowywanych w projekcie dobrych praktyk, rezultatów oraz przede wszystkim produktów 25

Upowszechnianie i włączanie (2) Mainstreaming - włączanie produktów projektów innowacyjnych do głównego nurtu polityki lub praktyki, mainstreaming dzielimy na: Mainstreaming horyzontalny – skoncentrowany na działaniach praktycznych, najczęściej bywa ograniczony do poziomu lokalnego i regionalnego, na którym wygenerowano dobre rozwiązanie, praktykę. Dokonujące się w jego ramach powielanie w całości lub w części przez inny podmiot produktów finalnych to inaczej mainstreaming praktyk Mainstreaming wertykalny – angażujący otoczenie polityczne i decydentów różnych szczebli w celu przekonania ich do włączenia produktów projektu do systemu wpływającego lub współtworzącego główny nurt polityki. Dokonujący się w jego ramach wpływ doświadczeń i rozwiązań wypracowanych w projekcie na główny nurt polityk i decyzji politycznych to inaczej mainstreaming polityk 26

Upowszechnianie i włączanie (3) Mainstreaming horyzontalny a mainstreaming w ostatniej fazie projektu innowacyjnego: zazwyczaj wnioskodawcy planują bardzo ograniczone, z punktu widzenia zasięgu i form, w najważniejszym z punktu widzenia cyklu życia projektu momencie, czyli w zasadniczej fazie mainstreamingu, w której dochodzi do opracowania finalnej wersji produktu i powinno następować zasadnicze włączanie do polityki często w projektach zaburzona jest proporcja pomiędzy oboma rodzajami mainstreamingu, co może stwarzać zagrożenie, że produkt nie zostanie włączony na szerszą skalę zaleca się zwrócić na to szczególną uwagę przy ocenie wniosków, jak i zapewnić odpowiednie wsparcie dla projektodawców w tym zakresie 27

Upowszechnianie i włączanie (4) Aspekt upowszechniania i włączania do polityki: projekty innowacyjne, zbyt często, niestety, kończą się na testowaniu i przeprowadzeniu np. jednej konferencji i wydaniu publikacji działania promocyjne mają nieco poboczny charakter w stosunku do działań włączających i upowszechniających działania w projekcie nie mogą kończyć się wyłącznie na upowszechnianiu, ale muszą uwzględniać również etap włączania działania upowszechniające nie mogą stanowić zasadniczej części strategii upowszechniania, ale powinny mieć charakter uzupełniający, tj. służyć procesowi włączenia do polityki (upowszechnianie jest procesem informowania o nowym rozwiązaniu i nie gwarantuje, że produkt finalny będzie stosowany – temu służą działania włączające) 28

Upowszechnianie i włączanie (5) Upowszechnianie produktu to nie promocja projektu, choć działania, ich adresaci i zasięg mogą być podobne Różnice między upowszechnianiem i włączaniem do głównego nurtu polityki dotyczą celów, działań, adresatów i zasięgu Strategie upowszechniania i włączania mogą być w projekcie realizowane równolegle, jako osobne strategie lub jako jedna, wspólna strategia upowszechniania i włączania Upowszechniane i włączane nie musza być wszystkie produkty finalne/pośrednie projektu, część może być tylko upowszechniana, część tylko włączana, jeden produkt może być i upowszechniany i włączany 29

Etapy realizacji (1) I ETAP Przygotowania (3–8 miesięcy) diagnoza i analiza problemu tworzenie (rozszerzanie) partnerstwa opracowanie wstępnej wersji produktów pośrednich i produktu finalnego Realizacja wszystkich wyżej opisanych faz, za wyjątkiem budowania (rozszerzania) partnerstwa, jest obowiązkowa Opracowanie strategii wdrażania projektu innowacyjnego 30

Etapy realizacji (2) II ETAP Wdrożenia testowanie opracowanego produktu na wybranej oraz szczegółowo określonej i scharakteryzowanej grupie docelowej użytkowników i odbiorców ewaluacja zewnętrzna produktu finalnego analiza informacji z testowania i ewaluacji – ocena efektów testowania opracowanie produktu finalnego Przygotowanie opisu produktu finalnego i poddanie produktu walidacji upowszechnienie i włączenie do głównego nurtu polityki Realizacja wszystkich wyżej wskazanych faz jest obowiązkowa 31

Przykład harmonogramu (1) Zadanie 1 Pogłębiona diagnoza Zadanie 2 Opracowanie wstępnej wersji produktu Zadanie 3 Testowanie Zadanie 4 Analiza wyników testowania i opracowanie finalnych wersji produktu Zadanie 5 Upowszechnianie i włączanie Zadanie 6 Zarządzanie (koordynacja, promocja, moniotring, ewaluacja, zarządzanie ryzykiem) 32

Przykład harmonogramu (2) Zadanie 1 Pogłębiona diagnoza Etap 1 Weryfikacja i aktualizacja danych, zbieranie i analiza nowych danych zastanych Etap 2 Wybór metody i opracowanie narzędzi badawczych Etap 3 Realizacja badania Etap 4 Opracowanie wniosków z badania i wniosków z analizy danych zastanych Etap 5 Konsultacje wniosków z interesariuszami, propozycje zmian do projektu Etap 6 Przygotowanie opracowań badawczych i publikacji 33

Rodzaje działań / wydatków Realizacja pogłębionej diagnozy może wiązać się z realizacją takich działań, jak (z poniesieniem takich wydatków, jak): zatrudnienie ekspertów/badaczy/ankieterów, w zależności od przyjętej metody, wynagrodzenie za opracowanie metody, narzędzi organizacja badań np. grup fokusowych, pokrycie kosztów prowadzenia fokusów organizacja i zakup danych, informacji, publikacji organizacja podróży w celu zdobycia danych, delegacje i pobyt organizacja spotkań konsultacyjnych i innych form angażowania grup docelowych 34

Przykład harmonogramu (3) Zadanie 3 Testowanie Etap 1 Przygotowanie do testowania, rekrutacja, dobór uczestników testowania, konsultacje Etap 2 Wdrożenie produktu w instytucjach użytkowników Etap 3 Zastosowanie produktu przez użytkowników wobec odbiorców Etap 4 Zebranie danych i wniosków z fazy testowania 35

Testowanie Charakter testowania, rodzaje zaplanowanych działań i ponoszonych wydatków, będą zależały od (katalog otwarty): cech charakterystycznych i specyfiki produktu finalnego liczby i rodzaju produktów pośrednich sytuacji/realiów funkcjonowania użytkowników/odbiorców typu podmiotów występujących jako użytkownicy i/lub odbiorcy cech osób występujących jako użytkownicy i/lub odbiorcy Testowanie produktu, jakim jest innowacyjny program szkolenia wraz z materiałami będzie polegało na przeprowadzeniu szkolenia, testowanie produktu edukacyjnego, na jego wykorzystaniu w cyklu edukacyjnym, a produktu pt. model współpracy instytucji określonego typu, na praktycznej realizacji tej współpracy zgodnie z zasadami i z wykorzystaniem narzędzi wypracowanych w ramach projektu 36

Projekt innowacyjny z komponentem ponadnarodowym Projektem innowacyjnym z komponentem ponadnarodowym jest projekt, który: poza działaniami o zasięgu krajowym przewiduje współpracę ponadnarodową (co najmniej 1 cel sz. powinien być związany z WP) zakłada realizację komponentu ponadnarodowego od początku realizacji albo wprowadza komponent współpracy ponadnarodowej do już realizowanego projektu (zwiększenie budżetu do 30%) zakłada realizację wyraźnie wyodrębnionych w opisie wniosku zadań związanych ze współpracą ponadnarodową w zadaniu „współpraca ponadnarodowa” zakłada wspólną partnerską realizację działań kwalifikowanych przewidzianych w załączniku nr 8 do Wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego zmierza do osiągnięcia rzeczywistej wartości dodanej, wynikającej ze współpracy

Projekt innowacyjny z komponentem ponadnarodowym Współpraca ponadnarodowa powinna koncentrować się na realizacji tych celów szczegółowych Priorytetów, w przypadku których możliwość wymiany doświadczeń i wzajemnego uczenia się na poziomie ponadnarodowym wniesie rzeczywistą wartość dodaną

Projekt innowacyjny z komponentem ponadnarodowym Wartość dodana w projektach współpracy ponadnarodowej: to kluczowy element projektu powinna być wyrażona poprzez konkretne produkty i cele niemożliwe do osiągnięcia w projekcie realizowanym bez współpracy ponadnarodowej

Projekt innowacyjny z komponentem ponadnarodowym Wartość dodana wynikająca ze współpracy ponadnarodowej z dofinansowania EFS Produkty A B C projekt organizacji projekt EFS EFS +

Projekt innowacyjny z komponentem ponadnarodowym Wartość dodana poszerzenie zakresu i zasięgu działań zapewnienie wyższej jakości działań i produktów wprowadzenie innowacji

Formy współpracy ponadnarodowej Organizowanie konferencji, seminariów, warsztatów i spotkań (nie samodzielnie) Prowadzenie badań i analiz Przygotowanie, tłumaczenia i wydawanie publikacji, opracowań, raportów (nie samodzielnie) Adaptowanie rozwiązań wypracowanych w innym kraju Doradztwo, wymiana pracowników, staże, wizyty studyjne (samodzielnie jeśli konkretny efekt) Wypracowywanie nowych rozwiązań 42

Modele współpracy ponadnarodowej Równoległe wypracowywanie rozwiązań MODEL 3 Import, eksport i adaptacja nowych rozwiązań do swojej sytuacji MODEL 4 Wspólne tworzenie produktu lub systemu MODEL 1 Wymiana informacji i doświadczeń MODEL 5 Wymiana kluczowych osób realizujących projekt lub uczestniczących w projekcie

tylko w połączeniu z innymi formami FORMA DZIAŁAŃ rodzaje projektów projekt wyodrębniony projekt z komponentem organizowanie konferencji, seminariow, warsztatów i spotkań tylko w połączeniu z innymi formami przeprowadzenie badań i analiz samodzielnie przygotowanie, tłumaczenie i wydanie publikacji adaptowanie rozwiązań wypracowanych w innym kraju doradztwo, wymiana pracowników, staże i wizyty studyjne wypracowanie nowych rozwiązań

Formy i modele współpracy ponadnarodowej FORMY DZIAŁAŃ (jest sposobem realizacji modelu, czyli osiągania celu głównego współpracy) MODEL WSPÓŁPRACY PONADNARODOWEJ (wyznacza cel główny współpracy) CEL GŁÓWNY WSPÓŁPRACY PONADNARODOWEJ

Formy współpracy ponadnarodowej Dokumentacja konkursowa precyzuje zakres zastosowania w danym konkursie współpraca pomiędzy projektami realizowanymi w różnych krajach, także przez podmioty, których projekty / działania nie są współfinansowane z EFS współpraca pomiędzy sieciami instytucji działającymi w zbliżonych obszarach współpraca twinningowa pomiędzy instytucjami działającymi w tym samym obszarze (tylko instytucje sektora publicznego) 46

Konkurs na partnera zagranicznego w projektach współpracy ponadnarodowej Art. 28a ust. 4 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. „W przypadku projektów partnerskich realizowanych na podstawie umowy partnerskiej podmiot, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych, ubiegający się o dofinansowanie, dokonuje wyboru partnerów spoza sektora finansów publicznych z zachowaniem zasady przejrzystości i równego traktowania podmiotów ... „ Powyższy wymóg nie stoi w sprzeczności z możliwością poszukiwania partnerów zagranicznych z wykorzystaniem baz internetowych. Konieczność wypełnienia obowiązku ustawowego

Konkurs na partnera Art. 28a ust. 4 pkt 2 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju określa obowiązkowe kryteria oceny partnera zarówno krajowego, jak i ponadnarodowego: ZGODNOŚĆ DZIAŁANIA POTENCJALNEGO PARTNERA Z CELAMI PARTNERSTWA OFEROWANY PRZEZ PARTNERA WKŁAD (ZASOBY) W REALIZACJĘ CELU PARTNERSTWA DOŚWIADCZENIE W REALIZACJI PROJEKTÓW O PODOBNYM CHARAKTERZE (OBSZARZE) WSPÓŁPRACA Z BENEFICJENTEM/LIDEREM W TRAKCIE REALIZACJI PROJEKTU

Poszukiwanie partnerów http://www.transnational-toolkit.eu/ Narzędzie przygotowane przez Komisję Europejską pozwalające na dokonanie wpisu do bazy i wyszukiwanie potencjalnych partnerów   http://www.leonardo.org.uk/page.asp?section=000100010021&sectionTitle=Find+Partners Baza produktów programu Leonardo da Vinci http://www.adam-europe.eu/adam/homepageView.htm KIW wspiera beneficjentów w poszukiwaniu partnerów (portal, punkty kontaktowe, organizacja ponadnarodowych forów partnerskich) 49

Przydatne adresy www www.cpe.gov.pl, www.kiw-pokl.org.pl - Centrum Projektów Europejskich, Krajowa Instytucja Wspomagająca www.equal.org.pl – baza rezultatów PIW EQUAL www.frse.org.pl - strona Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji wdrażającej program LLP (Life Long Learning Programme, w tym Leonardo da Vinci, projekty pilotażowe i projekty transferu innowacji, z dziedziny kształcenia i szkolenia zawodowego) www.leonardo.org.pl - kompendia projektów Leonardo da Vinci 50

Finansowanie w przypadku projektów współpracy ponadnarodowej koszty ponoszone przez partnera ponadnarodowego z PO KL mogą być wyłącznie refundowane przez lidera projektu nie ma możliwości przekazywania zaliczek partnerom ponadnarodowym za prawidłowość rozliczeń z partnerami odpowiada lider projektu rozliczenia pomiędzy partnerami odbywają się na podstawie zestawienia dokumentów, którego wzór powinien stanowić załącznik do umowy współpracy ponadnarodowej każdy partner składa odrębne oświadczenie o kwalifikowalności VAT i braku podwójnego finansowania Powyższe punkty dotyczą sytuacji, gdy to my finansujemy partnera. Należy to wyraźnie podkreślić. Wciąż rekomendowana jest zasada wzajemności. Należy też nadmienić o zasadzie podziału kosztów; Tu należy zwrócić uwagę na aspekt: partnerstwo-podwykonawstwo

Wniosek o dofinansowanie projektu innowacyjnego Część II

Wniosek o dofinansowanie (1) Różnice w odniesieniu do wniosku o dofinansowanie projektu standardowego: W tytule należy dodać na początku symbol PI lub PI-PWP Pole 1.2 i 1.3 - Wybór działania/podziałania wskazanego w dokumentacji konkursowej (już nie dodatkowego/”wirtualnego” działania dla PI) Pole 1.4 – Województwo Pole 1.11 – Projekt innowacyjny Pole 1.12 – Projekt z komponentem ponadnarodowym Pole III – inne pytania i instrukcja niż dla standardowego Liczba znaków – 30 000 + 5000 na opis ryzyka (pole 3.4) Boldem i podkreślone zostały elementy nowe, wprowadzone od 1.01.2011 Pole 1.4 - może być cała Polska także w komponencie regionalnym, jeżeli upowszechnianie jest planowane i uzasadnione także w innych regionach. Upowszechnianie w całej Polsce w projektach realizowanych w komponentach regionalnych, można, zdaniem IZ, planować także w przypadku, kiedy kryterium dostępu mówi o grupach docelowych zamieszkałych w danym regionie. Jeżeli kryterium mówi ogólnie o grupach docelowych, a nie użytkownikach czy odbiorcach, należy przyjąć, że chodzi o grupy docelowe w wymiarze testowania, a nie upowszechniania, w związku z czym, upowszechnianie w takim wypadku możliwe jest w całej Polsce, nawet w komponencie regionalnym, jeśli uzasadnione. W celu uniknięcia braku jednolitego podejścia wśród członków danej KOP, wspólne podejście do oceny wypełnienia ww. pola należy ustalić w ramach danej KOP, z daną IP/IP2, jako autorem kryteriów dostępu dla danego konkursu.

Wniosek o dofinansowanie (2) Tabela 3.2.1 – obejmuje tylko uczestników fazy testowania i upowszechniania (jeżeli ta faza przewiduje wdrażanie produktu) W projektach innowacyjnych testujących w polu tym należy wskazać osoby/instytucje obejmowane wsparciem w fazie testowania produktu planowanego do wypracowania i osoby/instytucje wspierane w ramach działań upowszechniających i włączających w politykę W przypadku działań włączających i upowszechniających należy uwzględnić wyłącznie działania zmierzające do wdrożenia produktu Boldem i podkreślone zostały elementy nowe, wprowadzone od 1.01.2011 Pole 1.4 - może być cała Polska także w komponencie regionalnym, jeżeli upowszechnianie jest planowane i uzasadnione także w innych regionach. Upowszechnianie w całej Polsce w projektach realizowanych w komponentach regionalnych, można, zdaniem IZ, planować także w przypadku, kiedy kryterium dostępu mówi o grupach docelowych zamieszkałych w danym regionie. Jeżeli kryterium mówi ogólnie o grupach docelowych, a nie użytkownikach czy odbiorcach, należy przyjąć, że chodzi o grupy docelowe w wymiarze testowania, a nie upowszechniania, w związku z czym, upowszechnianie w takim wypadku możliwe jest w całej Polsce, nawet w komponencie regionalnym, jeśli uzasadnione. W celu uniknięcia braku jednolitego podejścia wśród członków danej KOP, wspólne podejście do oceny wypełnienia ww. pola należy ustalić w ramach danej KOP, z daną IP/IP2, jako autorem kryteriów dostępu dla danego konkursu.

Projekt innowacyjny z komponentem ponadnarodowym Wniosek o dofinansowanie projektu innowacyjnego z komponentem ponadnarodowym powinien uwzględniać w niżej wymienionych sekcjach specyfikę związaną z planowaną współpracą ponadnarodową III.3.1 Uzasadnienie i cele projektu (1 cel szczegółowy) III.3.2 Innowacyjność III.3.3 Zadania III.3.4 Ryzyko III.3.6 Potencjał i doświadczenie III.3.7 Zarządzanie IV Wydatki

3.1 Uzasadnienie Wniosek 3.1.1 Uzasadnienie potrzeby realizacji projektu (wskazanie i opis problemu, uzasadnienie zmiany podejścia, zgodność z Tematem, wpływ na grupy inne niż docelowa) 3.1.2 Cel główny projektu 3.1.3 Cele szczegółowe projektu Karta oceny a. Wskazanie problemów i uzasadnienie potrzeby zmiany b. Zdefiniowanie celu głównego i celów szczegółowych c. Adekwatność wskaźników pomiaru celów (wartość, źródła weryfikacji, częstotliwość pomiaru) d. Zgodność z Tematem dla projektów innowacyjnych testujących Wskazać zmiany po 1 stycznia 2011 w odniesieniu do poprzedniego wniosku oraz w odniesieniu do standardu Zostaną poruszone kwestie np dla 3.1. cele PIT a SMART, cele PIT a definicja z Wytycznych, cele PIT a obowiązkowe fazy PIT

3.1.b Cel główny i cele szczegółowe Tabela – osobna dla celu głównego i celów szczegółowych (maksymalnie 5, dla projektów innowacyjnych z komponentem ponadnarodowym, przynajmniej 1 cel szczegółowy powinien być związany bezpośrednio ze współpracą ponadnarodową) – nowość od 1.01.2011 Zawartość tabel: Cel (główny i szczegółowe) Wskaźnik pomiaru celu (lista rozwijalna lub/i własne) Wartość obecna wskaźnika (K, M, O) Wartość docelowa wskaźnika (K, M, O) Źródło weryfikacji / pozyskania danych do pomiaru wskaźnika oraz częstotliwość pomiaru (techniki i metody pomiaru)

3.1.b Cel główny i cele szczegółowe Cel główny i cele szczegółowe powinny być SMART: zdefiniowane adekwatnie do problemu konkretne, mierzalne, weryfikowalne oczekiwane, pożądane przez interesariuszy osiągalne w danym czasie, warunkach, przy danych zasobach jasno odniesione do okresu osiągnięcia sformułowane jako „pozytywna zmiana” Ocenie podlega również mierzalność i realność osiągnięcia wskaźników Bardzo trudno pogodzić wymóg instrukcji, żeby cel ogólny był SMART i absolutnie nie odwoływał się do procesu opracowania, testowania, upowszechnienia i włączenia innowacyjnego rozwiązania (bo są to działania prowadzące do osiągnięcia celu, a nie cel, jak mówi instrukcja) , z definicjami projektu innowacyjnego wskazującymi na to, że ich celem jest właśnie wypracowanie, przetestowanie, itd. …. Instrukcja w tym zakresie odwołuje się do definicji celu wg. metodologii PCM, podczas gdy definicja projektu innowacyjnego nie wywodzi się bezpośrednio z tej metodologii. W związku w powyższym, bardzo jest trudno, zwłaszcza dla celu ogólnego, sprawić, żeby był on SMART, był zgodny z instrukcją do wniosku, jednocześnie będąc zgodnym z definicją projektu innowacyjnego. Z celami szczegółowymi jest nieco łatwiej.

Projekt innowacyjny z komponentem ponadnarodowym Uzasadnienie: Treść uzasadnienia powinna nawiązywać wprost do potrzeby nawiązania i realizacji współpracy ponadnarodowej i tę potrzebę argumentować W przypadku projektów ponadnarodowych konieczność realizacji komponentu ponadnarodowego powinna wynikać z celów projektu, których osiągnięcie bez tego komponentu nie byłoby możliwe. Przynajmniej jeden z celów szczegółowych powinien wskazywać na możliwość jego osiągnięcia wyłącznie w wyniku nawiązania współpracy ponadnarodowej Należy także wskazać te doświadczenia partnera zagranicznego, które będą przydatne z punktu widzenia współpracy ponadnarodowej

3.2 Innowacyjność Wniosek Opis i uzasadnienie innowacyjności proponowanego rozwiązania Wskazanie barier nie pozwalających na stosowanie obecnie proponowanej praktyki Określenie produktu finalnego Charakterystyka grup docelowych projektu Opis włączania przedstawicieli grup docelowych Tabela 3.2.1 Karta oceny a. Opis i uzasadnienie innowacyjności rozwiązania b. Wskazanie barier c. Opis produktu finalnego projektu d. Charakterystyka grup docelowych projektu e. Opis włączania grup docelowych Tabela 3.2.1 Wartość dodana innowacji

Projekt innowacyjny z komponentem ponadnarodowym Innowacyjność: Opis produktu finalnego powinien odnosić się do tych jego elementów, które zostaną wypracowane na skutek realizacji współpracy ponadnarodowej

3.3 Zadania Przyporządkowanie zadań do celów projektu Wniosek Przyporządkowanie zadań do celów projektu Szczegółowy opis zadań Opis produktów wytworzonych w ramach realizacji zadań Karta oceny a. Wskazanie i opis zadań b. Opis produktów, które będą wytworzone w ramach zadań c. Opis sukcesu upowszechniania i włączania d Opis sposobu ewaluacji projektu podejście do badań i analiz, do upowszechniania i mainstreamingu, ewaluacji, produktów i ich owskaźnikowania

3.3 Zadania (1) Tabela – nowość od 1.01.2011: Nazwa zadania Szczegółowy opis zadania i produktów (kluczowego produktu czyli produktu finalnego oraz produktów „standardowych” wnikających z zastosowania metodyki PCM i matrycy logicznej), w tym produktów będących efektami współpracy ponadnarodowej i stanowiące o wartości dodanej tej współpracy, które będą wytworzone w ramach jego realizacji wraz ze wskaźnikami (terminy, osoby odpowiedzialne) – produkty i wskaźniki SMART, techniki i metody pomiaru, podział zadań/partnerów

3.3 Zadania (2) Tabela -cd Cel szczegółowy projektu (lista) Zadania „wpisane” w tabelę: współpraca ponadnarodowa (aktywne pod warunkiem dokonania wyboru wniosku z komponentem ponadnarodowym, w tym formy działań kwalifikowalnych z Zał. 8, wszystkie zadania, także finansowane ze środków partnera zagr.) oraz zarządzanie

Projekt innowacyjny z komponentem ponadnarodowym Zadania: W projektach z komponentem ponadnarodowym należy wykazać również produkty, które nie byłyby możliwe do osiągnięcia bez nawiązania współpracy ponadnarodowej. Konieczne wskazanie form działań kwalifikowanych Opis zadań powinien uwzględniać informację o ich realizacji (w całości lub odpowiedniej części) przez partnerów w ramach partnerstwa ponadnarodowego. Informacje te mają być spójne z opisem roli partnerów z punktu 3.7 Zarządzanie projektem. Wskazanie zadań finansowanych z budżetu projektu oraz ze źródeł własnych partnerów

3.5 Oddziaływanie projektu Wniosek Tabela w polu 3.5 wniosku Opis sposobu, w jaki osiągniecie celu głównego przyczyni się do osiągnięcia oczekiwanych efektów realizacji danego Priorytetu PO KL Karta oceny a. Opis sposobu, w jaki osiągniecie celu głównego przyczyni się do osiągnięcia oczekiwanych efektów realizacji danego Priorytetu PO KL

3.5.a Oddziaływanie projektu Tabela – nowość od 1.01.2011: Oczekiwany efekt realizacji POKL (lista zgodna z SzOP) Opis wpływu realizacji celu głównego projektu i planowanych do osiągnięcia w jego ramach wskaźników, na osiągnięcie oczekiwanego efektu realizacji Priorytetu PO KL Jeżeli osiągnięcie celu głównego i planowanych do osiągnięcia w jego ramach wskaźników nie przyczynia do osiągnięcia oczekiwanego efektu realizacji danego Priorytetu PO KL (żadna opcja z listy rozwijalnej nie pasuje do danego projektu), to pkt. 3.5 należy wpisać cel szczegółowy określony dla danego Priorytetu zgodnie z jego brzmieniem w PO KL

3.4, 3.6, 3.7 Ryzyko Tabela w polu 3.4 wniosku Wniosek Tabela w polu 3.4 wniosku Opis ryzykownych sytuacji Sposób identyfikacji ryzyka Reakcja na ryzyko Karta oceny 3.4, 3.6 i 3.7 d. Opis potencjalnego ryzyka i działań zapobiegawczych

3.4, 3.6, 3.7.d Ryzyko (1) Tabela – nowość od 1.01.2011: Cel szczegółowy (lista) Sytuacja, której wystąpienie może uniemożliwić lub utrudnić osiągnięcie danego celu lub wskaźnika pomiaru Sposób identyfikacji wystąpienia sytuacji ryzyka Opis działań, które zostaną podjęte w celu uniknięcia wystąpienia sytuacji ryzyka (zapobieganie) oraz w przypadku wystąpienia sytuacji ryzyka (minimalizowanie) z podziałem ról na partnerów Ryzyko niezależne od projektodawcy, wysokie prawdopodobieństwo, duże oddziaływanie na projekt

Projekt innowacyjny z komponentem ponadnarodowym Zidentyfikowane ryzyka powinny dotyczyć także sfery współpracy ponadnarodowej, np. ryzyko związane z utrudnioną technicznie komunikacją (odległość, możliwości techniczne), związane z różnicami kulturowymi, z nieodpowiednią znajomością języka po stronie wnioskodawcy/partnera, z różnic systemowych w krajach partnerskich czy różnic w definiowaniu kluczowych pojęć merytorycznych w projekcie, trudności z prowadzeniem rozliczeń z partnerem zagranicznym itp.

3.4, 3.6, 3.7 Potencjał i doświadczenie Wniosek Opis w polu 3.6 wniosku Opis doświadczenia projektodawcy i partnerów Informacje dotyczące potencjału finansowego projektodawcy i partnerów Karta oceny 3.4, 3.6 i 3.7 a. Doświadczenie w realizacji podobnych przedsięwzięć - potencjał instytucjonalny (kadrowy, techniczny, badawczy), w szczególności w kontekście upowszechniania i włączania do polityki (projektodawcy i partnerów) potencjał badawczo rozwojowy

Projekt innowacyjny z komponentem ponadnarodowym Potencjał i doświadczenie partnerów ponadnarodowych rodzaj wcześniej realizowanych projektów/przedsięwzięć ich zakres podobieństwa do projektu innowacyjnego (pod względem obszaru, grupy docelowej, zadań itp.) zasięg skuteczność realizacji

3.4, 3.6, 3.7 Zarządzanie Opis w polu 3.7 wniosku Wniosek Opis w polu 3.7 wniosku Opis sposobu zarządzania Opis zaplecza technicznego i zaangażowanej kadry Uzasadnienie wyboru partnerów Opis roli partnerów Opis zadań zlecanych innym podmiotom Karta oceny 3.4, 3.6 i 3.7 b. Sposób zarządzania projektem 3.4, 3.6 i 3.7 c. Opis sposobu monitorowania projektu 3.4, 3.6 i 3.7 e. Uzasadnienie wyboru partnerów projektu i innych podmiotów 3.4, 3.6 i 3.7 f. Opis roli partnerów i innych podmiotów 28a stosuje się również do wyboru partnerów ponadnarodowych uzasadnienie partnerstwa i partnerów (krajowych i ponadnarodowych)

Projekt innowacyjny z komponentem ponadnarodowym Uzasadnienie wyboru partnera ponadnarodowego Opis roli partnera ponadnarodowego podział obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności między partnerami i podwykonawcami (spójne z opisem w 3.3, harmonogramem i budżetem) podział zadań między partnerami, zasady zarządzania, harmonogram opis realizowanych form współpracy ponadnarodowej (Załącznik 8 do Wytycznych)

IV. Wydatki projektu Wniosek Budżet projektu, generowany w ten sam sposób, jak w przypadku projektów standardowych i wyodrębnionych projektów współpracy ponadnarodowej (dla projektów innowacyjnych z komponentem ponadnarodowym) Karta oceny a Ocena niezbędności b Ocena racjonalności i efektywności c Ocena spełniania zasady kwalifikowalności d Ocena zasadności poziomu kosztów zarządzania e Ocena prawidłowości sporządzenia budżetu

Projekt innowacyjny z komponentem ponadnarodowym Budżet uwzględnia wydatki związane ze współpracą ponadnarodową, finansowane przez wnioskodawcę, co wpływa na jego wysokość wyodrębnione w budżecie zadanie współpraca ponadnarodowa, zalecany brak przepływów finansowych między partnerami współpracy budżet zawiera wydatki jedynie polskiego partnera w projekcie, przy zadaniach finansowanych z budżetu partnera ponadnarodowego widnieją kwoty „0”

Równość płci w projektach innowacyjnych

Program Operacyjny Kapitał Ludzki Projekty będą oparte o diagnozę uwzględniającą sytuację kobiet i mężczyzn w danym obszarze i ocenę wpływu na sytuację płci (gender impact assessment). Każdy projekt realizowany w ramach PO KL zawierać będzie opis oceny wpływu na sytuację płci. 78

Równość płci Wszyscy ludzie mają prawo rozwijać swoje osobiste zdolności i dokonywać wyborów bez ograniczeń wynikających z przypisanych im ról społeczno-kulturowych. Równość płci nie oznacza niwelacji różnic natury biologicznej, lecz ukształtowanych przez człowieka stereotypów dotyczących płci. 79

Standard minimum 1. Czy projekt zawiera analizę sytuacji kobiet i mężczyzn dotyczącą obszaru interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu, która wskazuje na nierówności ze względu na płeć? 2. Czy analiza sytuacji kobiet i mężczyzn, zawiera dane ilościowe, które wskazują na brak istniejących nierówności w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu? 3. Czy użyte w analizie sytuacji kobiet i mężczyzn dane w podziale na płeć dotyczą obszaru interwencji i zasięgu oddziaływania projektu? 80

Standard minimum 4. Czy rozwiązanie planowane do wypracowania i/lub działania odpowiadają na nierówności ze względu na płeć, istniejące w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu i/lub różnicują działania (formy wsparcia) dla kobiet i mężczyzn? (dla tego pytania jest zaproponowana w instrukcji specyficzna dla PIT wskazówka) 5. Czy rezultat(y) są podane w podziale na płeć i/lub wskazują jak projekt wpłynie na sytuację kobiet i mężczyzn w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu? 6. Czy projekt wskazuje w jaki sposób zostanie zapewnione równościowe zarządzanie projektem? 81

Standard minimum równości kobiet i mężczyzn (1) Sekcja 3.1 Uzasadnienie Opis sytuacji problemowej musi uwzględniać sytuację kobiet i mężczyzn Podział na dane dotyczące K i M w tabeli 3.1.2, 3.1.3 (dane w tabelach nie wystarczą) – pytania 1-3 standardu Sekcja 3.2 Innowacyjność W jaki sposób wypracowywane rozwiązanie będzie odpowiadało na nierówności ze względu na płeć istniejące w obszarze interwencji projektu i/lub zasięgu oddziaływania projektu Podział na dane dotyczące K i M w tabeli 3.2.1 (dane w tabeli nie wystarczą) – pytania 1-4 standardu

Standard minimum równości kobiet i mężczyzn (2) Sekcja 3.3 Zadania Informacje o działaniach, jakie zostaną podjęte na rzecz wyrównania nierówności ze względu na płeć, istniejące w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu i/lub działań różnicujących (formy wsparcia) dla kobiet i mężczyzn (kolumna 2 lub 3 tabeli) – pytanie 4 standardu Sekcja 3.5 Oddziaływanie Wskazanie, jak projekt wpłynie na sytuację kobiet i mężczyzn w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu (kolumna 2 tabeli w powiązaniu z treścią kolumny 1) – pytanie 5 standardu Sekcja 3.7 Zarządzanie Informacje na temat zarządzania personelem zgodnie z zasadą równości szans – pytanie 6 standardu

Ocena strategii wdrażania i walidacja produktów finalnych projektów innowacyjnych Część III

Strategia wdrażania (1) Jest dokumentem w gruncie rzeczy operacyjnym Stanowi dodatkowe narzędzie oceny projektu innowacyjnego testującego Jest przygotowywana i przekazywana do akceptacji na zakończenie realizacji Etapu I projektu Doprecyzowuje i uszczegóławia zapisy wniosku Może różnić się od wniosku, jeśli jest to uzasadnione wynikiem prac podejmowanych w I etapie projektu - nie może się różnić w zakresie celu, a jedynie w zakresie sposobu dojścia do celu W wyniku zatwierdzenia strategii wniosek może zostać zmodyfikowany - wyłącznie w zakresie wynikającym z zatwierdzonej strategii Nie złożenie strategii: rozwiązanie umowy ze skutkiem natychmiastowym i zwrot części lub całości dotychczas otrzymanych środków 85

Strategia wdrażania (2) Opracowywana według wzoru zgodnie z zapisami Zasad dokonywania wyboru projektów w ramach PO KL (wzór strategii - Załącznik 12, lista sprawdzająca – Załącznik 13), Wzór dotyczy minimalnego zakresu strategii, który może być, pod pewnymi warunkami (termin, informacja) rozszerzony przez IOK (IWPS) Opiniowana przez Sieć Tematyczną na podstawie opinii eksperta Opinia ST musi zawierać uzasadnienie, nie jest jednak wiążąca dla IOK (IWPS) Akceptowana / akceptowana warunkowo / odrzucana przez IOK (IWPS) Decyzja IOK (IWPS) musi zawierać uzasadnienie Konsekwencje odrzucenia strategii – rozwiązanie umowy o dofinansowanie Poprawiona strategia (akceptacja warunkowa) nie wraca już do ST 86

Opiniowanie strategii wdrażania (1) Opracowanie strategii przez beneficjenta (projektodawcę) Przekazanie wraz z załącznikami do sekretariatu ST oraz informacyjnie IOK (IWPS) Przekazanie strategii ekspertowi (jeden ekspert z listy MRR) i członkom ST Przygotowanie opinii przez eksperta (z listy MRR) Przekazanie opinii eksperta członkom ST

Opiniowanie strategii wdrażania (2) Posiedzenie ST – wysłuchanie opinii, dyskusja, podjęcie uchwały Przekazanie kopii uchwały wraz z uzasadnieniem do IOK (IWPS) Zadania 1-7: 20 dni roboczych Decyzja IOK (IWPS) wraz z uzasadnieniem, jeśli odmienna od uchwały ST Konsekwencje zatwierdzenia strategii dla wniosku i wnioskodawcy

Opiniowanie strategii - praktyka zamieszczanie na www protokołów, uchwał i strategii Przypominanie przez opiekuna projektu beneficjentom o zbliżającym się terminie złożenia strategii spotkania IOK –beneficjent (ew. ST) przed złożeniem strategii, konsultacje odpowiednio wczesny wybór eksperta, zapewnienie środków finansowych, omówienie zakresu prac, wynagrodzenia, zarezerwowanie czasu eksperta zagwarantowanie przed posiedzeniem, że beneficjent zna jego przebieg, oczekiwania i jest odpowiednio przygotowany zadbanie o pozwolenie na bardziej liczną reprezentację beneficjenta, którego strategia jest omawiana, na danym posiedzeniu ST zapewnienie, ze członkowie ST zapoznają się ze strategią przed posiedzeniem i nie będą zadawać do prezentacji pytań, na które w dokumencie jest odpowiedź ST nie ocenia pomysłu na projekt, to zostało dokonane poprzez ocenę wniosku o dofinansowanie, ale jakość wybranego sposobu osiągnięcia celu projektu

Strategia wdrażania projektu innowacyjnego Zakres treści Strategii wdrażania I. Uzasadnienie II. Cel wprowadzenia innowacji III. Opis innowacji, w tym produktu finalnego IV. Plan działań w procesie testowania produktu finalnego V. Sposób sprawdzenia, czy innowacja działa VI. Strategia upowszechniania VII. Strategia włączania do głównego nurtu polityki (jak punkt poprzedni) VII. Kamienie milowe II etapu projektu IX. Analiza ryzyka Załącznik – wstępna wersja produktu Wskazana we wzorze maksymalna liczba stron /rozdział, Podpis/-y

Uzasadnienie opis problemów grupy, która dotychczas nie otrzymywała wsparcia / charakterystykę problemu dotychczas niedostrzeganego lub pomijanego w działaniach polityki / wykazanie niedoskonałości stosowanych dotychczas instrumentów przyczyny występowania opisanych problemów skala występowania opisanych problemów konsekwencje istnienia zidentyfikowanych problemów   Rewizja zapisów wniosku

Cel jaki będzie pożądany stan docelowy po wprowadzeniu innowacji w jaki sposób będzie można zweryfikować, czy cel ten został osiągnięty (skąd będą czerpane dane do weryfikacji, w jaki sposób będzie można dokonać pomiaru, jakie wskaźniki będą stosowane do weryfikacji osiągnięcia celu i jaka wartość świadczyć będzie o jego osiągnięciu) Tożsamy z celem we wniosku Strategia wymaga wskazania celów zapisanych we wniosku

Opis innowacji na czym polega innowacja komu służy, kto będzie mógł ją wykorzystywać w przyszłości (grupy docelowe) jakie warunki muszą być spełnione, by innowacja działała właściwie jaki może być czas i koszt wdrożenia jakie efekty może przynieść jej zastosowanie jakie elementy obejmować będzie innowacja (co będzie się na nią składać, co będzie stanowiło produkt finalny, który jest tylko elementem innowacji)   Opis może różnić się od opisu we wniosku (diagnoza, prace nad produktem, konsultacje z grupami docelowymi) – wskazanie i uzasadnienie różnic

Plan działań wskazanie podejścia do doboru grup docelowych testowania (rekrutacja, struktura grupy, gwarancja udziału) opis przebiegu testowania charakterystyka materiałów dla uczestników informacje o sposobie monitorowania przebiegu testowania (zbieranie, weryfikacja informacji, podejmowanie decyzji, zakres korekt)   Opis może różnić się od wniosku (diagnoza, prace nad produktem, konsultacje z grupami docelowymi) – wskazanie i uzasadnienie różnic

Sprawdzenie jakie efekty zastosowania innowacji mogą zostać uznane za wystarczające, uzasadnienie dla jej stosowania na szerszą skalę w jaki sposób dokonana zostanie ocena wyników testowania jak zostanie przeprowadzona zewnętrzna ewaluacja produktu finalnego (zasady wyboru ewaluatora, zadania, zakres ewaluacji) Opis może różnić się od wniosku (zmiany w produkcie, w podejściu do testowania lub różnice nie wynikające ze zmian, ale konieczne jest uzasadnienie zmian w stosunku do wniosku)

Upowszechnianie jaki jest cel działań upowszechniających do jakich grup skierowane będą działania upowszechniające (wraz z analizą interesariuszy, jako uzasadnieniem doboru tych grup) plan działań i ich charakterystyka   Opis stanowi doprecyzowanie i uszczegółowienie zapisów wniosku, może się od niego różnić, jeśli jest to uzasadnione, ale wtedy niezbędne jest wskazanie zmian i ich przyczyn

Włączanie jaki jest cel działań włączających do jakich grup skierowane będą działania włączające (wraz z analizą interesariuszy, jako uzasadnieniem doboru tych grup) plan działań i ich charakterystyka   Opis stanowi doprecyzowanie i uszczegółowienie zapisów wniosku, może się od niego różnić, jeśli jest to uzasadnione, ale wtedy niezbędne jest wskazanie zmian i ich przyczyn

Kamienie milowe Kluczowe terminy dla przebiegu II etapu projektu jako wskazówka dla instytucji finansującej projekt do określenia terminów dokonywania wspólnie z projektodawcą okresowych przeglądów postępów prac w projekcie

Analiza ryzyka zidentyfikowanie potencjalnych zagrożeń, także tych związanych ze współpracą ponadnarodową oszacowanie prawdopodobieństwa ich wystąpienia oszacowanie wpływu ryzyka na realizację projektu zidentyfikowanie najważniejszych zagrożeń określenie sposobu ograniczenia najważniejszych zagrożeń

Kryteria oceny Strategii (1) Czy uzasadnienie realizacji projektu zostało poparte wynikami analiz i badań, zrealizowanych w I etapie? Czy wyniki analiz i badań, zrealizowanych w I etapie potwierdzają potrzebę realizacji projektu? Czy cel projektu jest taki sam, jak zadeklarowane przez beneficjenta w strategii brzmienie celu cytowanego z wniosku o dofinansowanie? Czy wskaźniki są właściwie zdefiniowane? Czy wartości docelowe wskaźników celu i sposób ich pomiaru oraz źródła weryfikacji zostały określone prawidłowo (odpowiednio do celu)? Czy przedstawiona innowacja została opisana kompleksowo, z uwzględnieniem wszystkich wymaganych elementów?

Kryteria oceny Strategii (2) Czy przedstawiony sposób testowania gwarantuje rzetelność testu i odpowiada specyfice projektów innowacyjnych w odniesieniu do liczebności grup docelowych? Czy planowane podejście do monitoringu w fazie testowania i ewaluacji skuteczności produktu gwarantuje rzetelność oceny produktu finalnego? Czy właściwie zdefiniowano adresatów i działania w ramach strategii upowszechniania? Czy właściwie zdefiniowano adresatów i działania w ramach strategii włączania do głównego nurtu?

Kryteria oceny Strategii (3) Czy proponowane działania i ich adresaci gwarantują skuteczność włączania? Czy analiza ryzyka pozwala na określenie potencjalnych zagrożeń i zaplanowanie działań w celu zmniejszenia ich negatywnych skutków? Czy analiza ryzyka przewiduje właściwe sposoby ograniczania najważniejszych zagrożeń? Czy wstępna wersja produktu finalnego jest adekwatna do założeń opisanych w strategii? (weryfikacja na podstawie załącznika – wstępnej wersji produktu finalnego) Czy wstępna wersja produktu finalnego może zostać poddana testowaniu? (weryfikacja na podstawie załącznika – wstępnej wersji produktu finalnego)

Walidacja produktu (1) Jest procesem polegającym na ocenie projektu pod kątem innowacyjności, trafności i użyteczności produktu finalnego Dodatkowe narzędzie oceny projektu innowacyjnego testującego Następuje po analizie wyników testowania, ewaluacji zewnętrznej i opracowaniu produktu finalnego Podstawą dla procesu jest opis produktu finalnego opracowany przez beneficjenta i złożony w sekretariacie ST Opis produktu opracowywany według wzoru zgodnie z zapisami Zasad dokonywania wyboru projektów w ramach PO KL (wzór opisu - Załącznik 14, arkusz oceny – Załącznik 15)

Walidacja produktu (2) Wzór dotyczy minimalnego zakresu opisu produktu, który może być, pod pewnymi warunkami (termin, informacja) rozszerzony przez IOK (IWPS) Opiniowana przez ST na podstawie opinii eksperta Sieć Tematyczna waliduje produkt lub go nie waliduje (brak opcji warunkowej) Konsekwencja walidacji przez ST – decyzja IOK (IWPS) o realizacji ostatniej fazy bez zmian lub w zmienionym zakresie Konsekwencje braku walidacji/złożenia opisu do walidacji – rozwiązanie umowy o dofinansowanie lub zmniejszenie kwoty dofinansowania lub realizacja ostatniej fazy bez zmian lub jej realizacja w zmienionym zakresie

Opiniowanie strategii wdrażania i walidacja produktu finalnego Najpełniejszy opis procedur: Zasady dokonywania wyboru projektów w ramach PO KL Projekty innowacyjne. Poradnik dla projektodawców projektów innowacyjnych PO KL Koncepcja funkcjonowania Sieci Tematycznych KIW odpowiada za przygotowanie procedur działania Sieci Tematycznych biorących udział w procesie 105

Zagadnienia finansowe w projektach innowacyjnych z komponentem ponadnarodowym Część IV

BUDŻET PROJEKTU (1) Aby skonstruować budżet projektu, należy uwzględnić zasady zawarte w: Wytycznych IZ dot. kwalifikowalności wydatków w ramach PO KL Zasadach finansowania PO KL Zasadach udzielania pomocy publicznej w ramach PO KL Wymienione wytyczne i zasady dotyczące projektów standardowych dotyczą w tym samym stopniu projektów innowacyjnych i projektów współpracy ponadnarodowej. Jedynie zasady finansowania uwzględniają dodatkowo specyfikę kształtowania budżetu przy partnerstwie ponadnarodowym.

ZASADY KONSTRUOWANIA BUDŻETU (2) Budżet nie powinien być niespodzianką zarówno dla realizatora jak i dla oceniających. Wydatek musi być racjonalny i efektywny. Każdy wydatek zawarty w szczegółowym budżecie projektu musi spełniać warunek kwalifikowalności. Budżet wynika z działań, a nie działania z budżetu. Koszty działań muszą być również racjonalne. Koszt w budżecie szczegółowym powinien być przedstawiony w taki sposób, aby można było jednoznacznie odczytać jednostkę miary oraz wartość jednostkową, bo to ona jest podstawą oceny kwalifikowalności. Partnerstwo kosztuje i musi dać wartość dodaną, zarówno partnerstwo ponadnarodowe jak i krajowe. Cross – financing to takie same koszty jak inne, muszą być zasadne i celowe.

INNOWACYJNE TESTUJĄCE CECHY BUDŻETU (3) BUDŻET: planowane, akceptowalne zwiększone koszty realizacji przedsięwzięcia ze względu na: – ryzyko, – nowatorski charakter, – potrzebę prowadzenia dodatkowych badań, – upowszechnienie i włączenie do praktyki/polityki produktu finalnego, – koszty niestandardowe INNOWACYJNE TESTUJĄCE

INNOWACYJNE TESTUJĄCE BUDŻET PROJEKTU (4) Ważne są te same aspekty jak w przypadku budżetów projektów standardowych: niezbędność racjonalność kwalifikowalność zasadność kosztów pośrednich prawidłowość sporządzenia budżetu w kontekście działań typowych dla projektów innowacyjnych. Projekty innowacyjne zwykle charakteryzują się wysokimi budżetami i są bardziej kapitałochłonne od standardowych. W/w zasady obowiązują przy planowaniu budżetu jak i w trakcie realizacji projektu. INNOWACYJNE TESTUJĄCE

INNOWACYJNE TESTUJĄCE BUDŻET PROJEKTU (5) Budżet projektu innowacyjnego testującego powinien być skonstruowany tak, aby: uwzględniał czytelny podział realizacji projektu innowacyjnego na poszczególne fazy – w trakcie realizacji projektu przekłada się to na prawidłowe sporządzanie harmonogramów płatności i zachowanie płynności finansowej, część badawcza (pogłębiona analiza) w Etapie I stanowiła element dodatkowy i uzasadniony pod względem efektywności kosztów – w trakcie realizacji projektu może okazać się, że jest to wydatek niekwalifikowalny, jeśli badania okażą się powieleniem już istniejących, zlecanie merytorycznych zadań było wskazane w budżecie i miało swoje głębokie uzasadnienie tj. dawało korzyść beneficjentowi lub eliminowało ryzyko – transfer na podmiot bardziej doświadczony niż beneficjent , INNOWACYJNE TESTUJĄCE

INNOWACYJNE TESTUJĄCE BUDŻET PROJEKTU (6) środki na zadanie mainstreamingu były prawidłowo zaplanowane w dwóch etapach realizacji projektu: zaplanowanie zbyt dużych środków w I Etapie na mainstreaming wertykalny może na etapie realizacji powodować kłopoty z terminowym rozliczaniem projektu lub ich niekwalifikowalność, a zbyt małe w II Etapie mogą uniemożliwić prawidłowe włączenie wypracowanego produktu do polityki, co przekłada się na stopień realizacji celu i końcowe rozliczenie projektu, w przypadku komponentu ponadnarodowego, przewidywał odpowiednią wielkość środków na adaptowane rozwiązanie partnera zagranicznego – musi więc być ono bardzo dobrze znane beneficjentowi, INNOWACYJNE TESTUJĄCE

INNOWACYJNE TESTUJĄCE BUDŻET PROJEKTU (7) w przypadku utworzenia partnerstwa, uwzględniał podział zadań merytorycznych i czynności oraz kosztów administracyjnych związanych z funkcjonowaniem beneficjenta, pomiędzy lidera i partnerów – podział musi być jednoznaczny, aby prawidłowo zaplanować przepływy finansowe w projekcie, wyeliminować trudności z nieterminowym dokonywaniem płatności oraz przeprowadzaniem rozliczeń pomiędzy partnerami i liderem projektu, w czasie tzw. przerwy technicznej (przekazanie strategii wdrażania projektu do zaopiniowania ST oraz walidację produktu finalnego przez ST) były zaplanowane głównie wydatki związane z finansowaniem zadań związanych z obsługą projektu i kosztami administracyjnymi, tzn. wydatki związane z funkcjonowaniem podstawowego zespołu projektowego i biura projektu, czyli koszty zarządzania projektem i koszty pośrednie INNOWACYJNE TESTUJĄCE

BUDŻET PROJEKTU (8) W przypadku realizacji projektu innowacyjnego z komponentem ponadnarodowym w budżecie projektu należy przewidzieć zadanie dotyczące współpracy ponadnarodowej. W ramach tego zadania należy wskazać wszystkie koszty bezpośrednie dotyczące komponentu ponadnarodowego z wyłączeniem kosztów związanych z zarządzaniem projektem. Koszty zarządzania projektem powinny zostać wskazane w ramach odrębnego zadania merytorycznego – „Zarządzanie projektem”.

BUDŻET PROJEKTU (9) W przypadku projektu innowacyjnego z komponentem ponadnarodowym należy pamiętać, że budżet dotyczący zadania „Współpraca ponadnarodowa”: pokazuje tylko wydatki kwalifikowane leżące po stronie polskiej (lidera i partnerów) – niejednokrotnie budżet przedsięwzięcia zapisany w umowie o współpracy ponadnarodowej będzie większy niż ten wykazany we wniosku (gdy partner ponadnarodowy sam finansuje swoje zadania w budżecie szczegółowym wpisuje się „0”) nie zakłada się przepływów finansowych pomiędzy partnerami – co do zasady wymienione w budżecie wydatki nie muszą dotyczyć wszystkich opisanych we wniosku podzadań w zadaniu Współpraca ponadnarodowa (podział zadań pomiędzy partnerami) zawiera wydatki „typowe” dla współpracy ponadnarodowej (związane z różnymi językami, walutami, przepisami prawnymi, itp.)

CO WPŁYWA NA BUDŻET PROJEKTU? (10) czas – zadania w projekcie ponadnarodowym, czy z komponentem ponadnarodowym, realizowane są z reguły dłużej niż w projekcie standardowym PO KL, odległość – koszty podróży, zakwaterowania i wyżywienia są z reguły wyższe, narodowość – różne języki, różna kultura i wartości to dodatkowe wydatki na ułatwienia komunikacji, kursy walut – planowane wydatki muszą uwzględniać wahania kursowe, liczba partnerów – im więcej partnerów tym wyższe koszty zarządzania partnerstwem, tłumaczeń, organizacji spotkań, itp. WSPÓŁPRACA PONADNARODOWA

WSPÓŁPRACA PONADNARODOWA BUDŻET PROJEKTU (11) Zasady obliczania wysokości wydatków pośrednich są takie same jak w standardowych projektach PO KL. Projekt z komponentem ponadnarodowym – wyłącznie koszty bezpośrednie ujęte w zadaniu „Współpraca ponadnarodowa” budżetu projektu z wyłączeniem kosztów związanych z zarządzaniem projektem. W budżecie wykazywane są wszystkie zadania (lub ich części) realizowane we współpracy z partnerami ponadnarodowymi zarówno te finansowane przez projektodawcę PO KL, jak i te finansowane przez partnera zagranicznego. WSPÓŁPRACA PONADNARODOWA

WSPÓŁPRACA PONADNARODOWA ZASADY FINASOWANIA (1) Koszty współpracy ponadnarodowej powinny być ponoszone przez poszczególnych partnerów proporcjonalnie do korzyści, jakie przynosi im współpraca ponadnarodowa. Zasada wzajemności (korzyści są obustronne) – koszty współpracy ponadnarodowej są dzielone pomiędzy strony zgodnie z zasadą: każdy partner ponosi swoje koszty w projekcie. WSPÓŁPRACA PONADNARODOWA W w/w zasadzie nie zakłada się przepływów środków finansowych, co w najpełniejszy sposób odzwierciedla ideę współpracy ponadnarodowej – zasada rekomendowana przez IZ.

ZASADY FINANSOWANIA (2) Zasada podziału kosztów – koszty zadania realizowanego w ramach współpracy ponadnarodowej są dzielone pomiędzy partnerów lub partnerzy dzielą koszty realizacji wspólnego zadania proporcjonalnie do środków finansowych będących w ich dyspozycji czy do korzyści wynikających z realizacji tego zadania. Można zastosować rozwiązanie, w którym do części kosztów będzie zastosowana zasada wzajemności, a do części kosztów zasada podziału kosztów. Istnieje możliwość sfinansowania przez polskiego projektodawcę z jego budżetu części lub wszystkich zadań, za których realizację odpowiada partner ponadnarodowy lub z których wynikają dla niego korzyści. W takiej sytuacji wydatki partnera ponadnarodowego mogą być jedynie refundowane przez lidera polskiego. WSPÓŁPRACA PONADNARODOWA

Dziękuję za uwagę Spotkanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego