„Zmiany w kształceniu ogólnym i zawodowym” Opracowanie: Marta Sauter –doradca zawodowy
Plan sesji Zmiany w kształceniu ogólnym Zmiany w kształceniu zawodowym
Rok szkolny 2012/2013 Przyniesie w kształceniu ponadgimnazjalnym wiele zmian systemowych związanych z kształceniem ogólnym i zawodowym tych gimnazjalistów, którzy w bieżącym roku szkolnym i latach następnych ukończą gimnazja.
We wrześniu 2009 roku uczniowie gimnazjum rozpoczęli naukę w wg nowych podstaw programowych nauczania ogólnego.
które w pewien sposób połączyło 2 etapy kształcenia tzn: Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 r.( weszło w życie 30 stycznia 2009 r.) w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, które w pewien sposób połączyło 2 etapy kształcenia tzn:
i etap IV – szkołę ponadgimnazjalną, Etap III - gimnazjum i etap IV – szkołę ponadgimnazjalną, w jedną całość ze względu na sposób realizacji podstaw programowych przedmiotów ogólnych.
Uwaga! We wrześniu 2012 r. reforma programowa rozpoczęta w 2009 roku wkracza do szkół ponadgimnazjalnych
Co to oznacza? Klasa I liceów Klasa I i II techników oraz Zasadnicza Szkoła Zawodowa, będą kontynuować podstawy programowe realizowane obecnie w gimnazjum.
Aktualnie Szkoły ponadgimnazjalne przygotowują się do wdrożenia nowych podstaw programowych.
Według znowelizowanej Ustawy o systemie oświaty oraz rozporządzeń MEN dotyczących podstaw programowych kształcenia ogólnego, podstaw programowych kształcenia zawodowego, nowej kwalifikacji zawodów oraz rozporządzenia o ramowych planach nauczania, które mają obowiązywać od 1 września 2012 r. na IV etapie kształcenia szkoła ponadgimnazjalna odbywać się będzie w:
3-letnich zasadniczych szkołach zawodowych (wszystkie zawody, będą zawodami o trzyletnim okresie kształcenia) 3-letnich liceach ogólnokształcących 4-letnich technikach szkołach policealnych - dla osób z wykształceniem średnim o okresie nauczania nie dłuższym niż 2,5 roku oraz 3-letniej zasadniczej szkole zawodowej przysposabiającej do pracy
Likwiduje się: 3-letniego liceum profilowanego dla młodzieży, Z dniem 1 września 2012 r. klasę pierwszą, a w latach następnych kolejne klasy dotychczasowego: 3-letniego liceum profilowanego dla młodzieży, 2-letniego uzupełniającego liceum ogólnokształcącego dla młodzieży oraz 3-letniego technikum uzupełniającego dla młodzieży,
Likwiduje się Z dniem 1 września 2012 r. klasę pierwszą, a w latach następnych kolejne klasy dotychczasowej zasadniczej szkoły zawodowej dla dorosłych, technikum dla dorosłych, liceum profilowanego dla dorosłych, uzupełniającego liceum ogólnokształcącego dla dorosłych,
Likwiduje się Z dniem 1 września 2013 r. klasę pierwszą, a w latach następnych kolejne klasy dotychczasowego technikum uzupełniającego dla dorosłych
Organy prowadzące dotychczasowe: licea profilowane dla dorosłych, uzupełniające licea ogólnokształcące dla młodzieży, uzupełniające licea ogólnokształcące dla dorosłych, technika uzupełniające dla młodzieży, technika uzupełniające dla dorosłych technika dla dorosłych, zasadnicze szkoły zawodowe dla dorosłych, w terminie do dnia 31 sierpnia 2015 r. mogą przekształcić je w licea ogólnokształcące dla dorosłych.
Z dniem 1 września 2012 r. organy prowadzące dotychczasowe zasadnicze szkoły zawodowe o okresie nauczania krótszym niż 3 lata przekształcą je w zasadnicze szkoły zawodowe Uczniowie drugiej klasy dotychczasowej 2-letniej zasadniczej szkoły zawodowej kontynuują naukę na dotychczasowych zasadach.
Założenia reformy w zakresie kształcenia ogólnego są następujące: Ujednolicić tzw. ramowe plany nauczania dla szkół ponadgimnazjalnych tak, aby absolwenci gimnazjów kontynuowali naukę przedmiotów ogólnokształcących na jednakowych zasadach niezależnie od tego czy będą uczniami liceum czy technikum (jednakowe przedmioty oraz jednakowa minimalna liczba godzin z poszczególnych przedmiotów w cyklu nauczania, jednakowe podstawy programowe i programy nauczania).
Realizować nauczanie co najmniej dwóch przedmiotów w zakresie rozszerzonym niezależnie od typu szkoły średniej
W zasadniczej szkole zawodowej tak zrealizować nauczanie ogólne aby absolwent zasadniczej szkoły zawodowej mógł zostać przyjęty do 3-letniego liceum ogólnokształcącego dla dorosłych od razu do klasy 2 a nie klasy 1.
Nauczanie przedmiotów ogólnych w zakresie podstawowym było kontynuacją podstawy programowej realizowanej w gimnazjum czyli byłoby przedłużeniem III etapu edukacyjnego na klasę 1 szkoły ponadgimnazjalnej
Mówiąc o zmianach w kształceniu zawodowym należy zapoznać się z 4 następującymi rozporządzeniami MEN 1) Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie kwalifikacji zawodów szkolnictwa zawodowego 2) Rozporządzenie MEN z dnia 11 stycznia 2012 r. w sprawie egzaminów eksternistycznych 3) Rozporządzenie MEN z dnia 11 stycznia 2012 r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych 4) Rozporządzenie MEN z dnia 10 stycznia 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach
Minister Edukacji Narodowej 4 stycznia 2012 r. podpisała: rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach. (które zostało uaktualnione 12 stycznia 2012 r.
Nowa podstawa programowa kształcenia w zawodach będzie obowiązywała od września 2012 roku.
Termionologia w kształceniu zawodowym Kwalifikacja w zawodzie – to wyodrębniony w danym zawodzie zestaw oczekiwanych efektów kształcenia, których osiągnięcie potwierdza świadectwo wydane przez okręgową komisję egzaminacyjną, po zdaniu egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w zakresie jednej kwalifikacji.
Kwalifikacyjny kurs zawodowy – należy przez to rozumieć kurs, którego program nauczania uwzględnia podstawę programową kształcenia w zawodach, w zakresie jednej kwalifikacji, którego ukończenie umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w zakresie tej kwalifikacji.
Egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie – należy przez to rozumieć egzamin umożliwiający uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe lub świadectwa potwierdzającego kwalifikację w zawodzie - jeżeli został przeprowadzony w zakresie jednej kwalifikacji.
W nowej podstawie programowej określone są: wiedza i umiejętności zawodowe kompetencje personalne i społeczne, które uczeń musi nabyć w procesie kształcenia. Zgodnie z ideą europejskich ram kwalifikacji zostały one opisane jako oczekiwane efekty kształcenia.
Określone w rozporządzeniu treści nauczania, opisane w formie oczekiwanych efektów kształcenia, niezbędnych dla zawodów lub kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach obejmują 3 części:
Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów, w tym kompetencje personalne i społeczne Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia (zawody podzielona na 8 obszarów) Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach
W każdym zawodzie wyszczególniono tzw. kwalifikacje zawodowe w liczbie: Od 1 (w szkole zawodowej, szkole policealnej tylko w niektórych zawodach Do 3 (w technikum, szkole policealnej)
3 klasie z jednej kwalifikacji w danym zawodzie Uczniowie Zasadniczej Szkoły Zawodowej będą zdawali egzamin potwierdzający kwalifikację zawodową w: 3 klasie z jednej kwalifikacji w danym zawodzie
Wykształcenie zasadnicze zawodowe posiada osoba, która: ukończyła zasadniczą szkołę zawodową, szkołę zasadniczą lub inną szkołę równorzędną albo zdała egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie a) ukończyła kwalifikacyjne kursy zawodowe w zakresie wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, lub b) uzyskała dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe.
Uczniowie technikum będą zdawać egzaminy potwierdzające daną kwalifikację: nie na koniec klasy 4 jak to miało miejsce dotychczas, a w trakcie nauki np.: w klasie 2, 3 lub do końca lutego w klasie 4 po zrealizowaniu materiału nauczania przewidzianego daną kwalifikacją zawodową
Uczeń zdobywa tytuł technika w danym zawodzie gdy: ukończy szkołę średnią i zda egzaminy potwierdzające wszystkie kwalifikacje przewidziane dla danego zawodu
świadectwo potwierdzające uzyskanie danej kwalifikacji Po zdaniu każdej kwalifikacji, uczeń otrzymuje: świadectwo potwierdzające uzyskanie danej kwalifikacji
Ważne !!! Jeżeli uczeń technikum, który kończy technikum i nie zda którejś kwalifikacji przewidzianej dla zawodu to i tak posiada uprawnienia w zakresie tych kwalifikacji, które zdał i będą one ważne dla pracodawcy
Egzaminy potwierdzające kwalifikacje w zawodzie powinny odbywać się do: Do końca lutego klasy 4 technikum, aby uczniowie w II semestrze mogli swobodnie przygotować się do egzaminu maturalnego
Osoba, która ukończyła 18 lat, może uzyskać: 1) świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie po zdaniu egzaminu eksternistycznego potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w zakresie danej kwalifikacji przeprowadzanego przez okręgową komisję egzaminacyjną 2) dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe, jeżeli posiada świadectwa potwierdzające wszystkie kwalifikacje wyodrębnione w danym zawodzie oraz posiada: wykształcenie zasadnicze zawodowe albo zdała egzamin eksternistyczny z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zasadniczej szkoły zawodowej przeprowadzany przez okręgową komisję egzaminacyjną, lub b) wykształcenie średnie.
jako pozaszkolną formę zdobywania zawodu Ważne !!! Wprowadza się nową formę zdobywania kwalifikacji w zawodzie w postaci tzw. kursów kwalifikacyjnych, jako pozaszkolną formę zdobywania zawodu
Różne możliwości potwierdzania kwalifikacji elektromechanik Kształcenie formalne Zasadnicza szkoła zawodowa Kształcenie nieformalne Egzamin eksternistyczny Świadectwo potwierdzające kwalifikację Kwalifikacyjne kurs zawodowy Kształcenie pozaformalne DYPLOM
Ważne !!! Jednocześnie ustalono, że zdobywanie kwalifikacji w formie kursów kwalifikacyjnych musi zapewnić zrealizowanie podstawy programowej przewidzianej dla danej kwalifikacji
Kto może prowadzić kursy kwalifikacyjne?
KURSY KWALIFIKA CYJNE MOGĄ PROWADZIĆ 1) publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; 2) niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych, prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; 3) publiczne i niepubliczne placówki i ośrodki, (m. in. CKP, CKU); 4) instytucje rynku pracy, prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową; 5) podmioty prowadzące działalność oświatową nieobejmującą prowadzenia szkoły, placówki lub zespołu. KURSY KWALIFIKA CYJNE MOGĄ PROWADZIĆ
Przykład nowej ścieżki zdobywania zawodu lub konkretnej kwalifikacji w danym zawodzie
Jest grupa zawodów, które posiadają wspólne kwalifikacje np Jest grupa zawodów, które posiadają wspólne kwalifikacje np.: sprzedawca i technik handlowiec Absolwent szkoły zawodowej w zawodzie sprzedawca realizuje jedną kwalifikację wspólną z zawodem technik handlowiec, a zatem kończąc szkołę zawodową może uzupełnić wykształcenie ogólne np.: w liceum dla dorosłych (od klasy 2) a w formie kursu uzupełnić drugą kwalifikację w zawodzie technik handlowiec.
formie kursu kwalifikacyjnego Mając zdane obie kwalifikacje przewidziane dla technika handlowca automatycznie uzyskuje tytuł technika handlowca. Mając zdane dwie kwalifikacje z zakresu technika handlowca oraz uzupełniając kolejną kwalifikację w formie kursu kwalifikacyjnego przewidzianego dla zawodu technik księgarstwa może zdobyć tytuł technika księgarstwa.
Potwierdzanie kwalifikacji - przykład elektromechanik technik elektryk Świadectwo potwierdzające kwalifikację Świadectwo potwierdzające kwalifikację Świadectwo potwierdzające kwalifikację Świadectwo potwierdzające kwalifikację DYPLOM DYPLOM
Założenia reformy w zakresie kształcenia zawodowego są następujące: Kształcenie zawodowe powinno ułatwić młodzieży zdobywanie nowych kwalifikacji zawodowych pod potrzeby pracodawców w możliwe krótkim czasie
Wymagania edukacyjne zostały zapisane językiem efektów kształcenia i są nie tylko podstawą programową kształcenia zawodowego ale stanowić będą jednocześnie podstawę do przeprowadzania egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe oraz zbiór koniecznych treści do tworzenia programów nauczania dla danego zawodu
Struktura podstawy programowej dla danego zawodu została ściśle określona i ujednolicona dla wszystkich zawodów i składa się z 3 części: Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w danej grupie obszarów Efekty kształcenia charakterystyczne dla konkretnego zawodu
Ułatwione zostanie zdobywanie nowych kwalifikacji i nowych zawodów w pokrewnych grupach zawodowych
Dziękuję za uwagę!