Kwiecień 2005 3. Kongres Katastralny Kataster w zrównoważonym zarządzaniu przestrzenią Rola katastru nieruchomości w rozwoju i modernizacji gospodarstw rolnych Jerzy Kozłowski Warszawa 24.11.2011 r. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi | ul. Wspólna 30, 00-930 Warszawa Departament Gospodarki Ziemią www.minrol.gov.pl Tel. 022 623 1354 ; Fax. 022 623 2305

Ogólne informacje o Polsce Polska jest krajem położonym w centrum Europy, o ogólnej powierzchni 312,7 tys. km2 i liczbie mieszkańców 38,2 mln osób. Pod względem powierzchni zajmuje 6 miejsce w Unii Europejskiej i 69 w świecie, a liczba ludności plasuje Polskę na 6 miejscu w Unii i 32 w świecie. Od 1 maja 2004 r. Polska jest członkiem Unii Europejskiej (UE). W ramach UE graniczy z Niemcami, Czechami, Słowacją i Litwą; równocześnie stanowi zewnętrzną granicę Unii z Federacją Rosyjską, Białorusią i Ukrainą. W UE Polska zajmuje 7,9% ogólnej powierzchni, a jej mieszkańcy stanowią 8,4% ludności Unii. Polska charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem warunków naturalnych w regionach, co podnosi walory turystyczne kraju.

Podział administracyjny kraju 2 478 Liczba gmin 314 + 65 Liczba powiatów 16 Liczba województw Przykład Województwo Wielkopolskie 226 Liczba gmin w województwie 31 Liczba powiatów w województwie

Zasoby ziemi i struktura jej użytkowania W ogólnej powierzchni kraju wynoszącej 31,3 mln ha, powierzchnia gospodarstw rolnych wynosiła 18,3 mln ha, stanowiąc 58,7% ogólnej powierzchni kraju. Ogólna powierzchnia gruntów gospodarstw rolnych zmniejsza się stale mimo ustawowych regulacji typu reglamentacyjnego i tak np. w latach 2001-2004 wg. danych katastralnych średnio rocznie ubywało ok. 50 000 ha użytków rolnych (około 140 ha/dzień) - w tym grunty wymagające zgody MR i RW na zmianę przeznaczenia w m.p.z.p. stanowią około 10%. Wyłączanie gruntów z rolnictwa jest zjawiskiem stałym związanym głównie z rozwojem budownictwa mieszkaniowego i systemów infrastruktury technicznej, w tym także towarzyszącej osiedlom mieszkaniowym, w tym także w postaci tzw.suburbanizacji (ang. urban sprawl)

Zasoby ziemi i struktura jej użytkowania W 2004 r. powierzchnia wyżywieniowa liczona areałem użytków rolnych przypadających na 1 mieszkańca była w porównaniu ze średnią z krajów UE wysoka i wynosiła 0,42 ha/osobę. Jakość użytków rolnych w Polsce jest raczej słaba o czym świadczy relatywnie niski wskaźnik bonitacji gleb wynoszący średnio 0,82. Gleby bardzo dobre i dobre stanowią zaledwie 11,5%, a słabe i bardzo słabe ponad 34% ogólnej powierzchni użytków rolnych. Szczególnie niska jakość gleb występuje w użytkach zielonych, gdzie zaledwie 1,5% to grunty bardzo dobre i dobre (I i II klasa), a ponad 42% słabe i bardzo słabe (V i VI klasa). Niższej jakości gleb towarzyszą gorsze niż w krajach zachodniej Europy warunki klimatyczne, co powoduje, że polskie rolnictwo pod względem waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej zajmuje jedną z ostatnich pozycji w Europie.

Utrudnienia, wobec których stoją gospodarstwa na obszarach zagrożonych porzuceniem i marginalizacją Znacznym utrudnieniem, które wymaga od rolników większego zaangażowania wiedzy, sił i środków niż w innych częściach Europy, są niekorzystne warunki naturalne do prowadzenia produkcji rolnej, takie jak duży udział gleb słabych i zakwaszonych, niewielkie opady oraz krótki okres wegetacyjny. Cechy te stanowią obiektywne bariery dla rozwoju sektora rolnego i obszarów wiejskich. Z uwagi na powyższe w Rzeczypospolitej Polskiej duży udział powierzchni użytków rolnych (ponad 56%) stanowią obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ang.LFA)

Udział obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania w stosunku do powierzchni użytków rolnych w Rzeczypospolitej Polskiej

Obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania ONW

Gleby lekkie

Opady

Średnia wielkość gospodarstwa Średnia powierzchnia gruntów rolnych w gospodarstwach rolnych – 2011 r.   Średnia wielkość gospodarstwa Województwo zachodniopomorskie 30,70 Województwo warmińsko‑mazurskie 23,07 Województwo lubuskie 20,82 Województwo pomorskie 19,00 Województwo opolskie 18,00 Województwo dolnośląskie 16,01 Województwo kujawsko‑pomorskie 15,04 Województwo wielkopolskie 13,47 Województwo podlaskie 12,22 Województwo mazowieckie 8,52 Województwo łódzkie 7,49 Województwo lubelskie 7,46 Województwo śląskie 7,01 Województwo świętokrzyskie 5,49 Województwo podkarpackie 4,54 Województwo małopolskie 3,86 Kraj 10,36 11

Średnia powierzchnia gruntów w gospodarstwach rolnych w układzie województw wnioskujących o wsparcie w postaci płatności bezpośrednich (1 358 523 wniosków) Pomorskie 19,00 warmińsko-mazurskie 23,07 podlaskie 12,22 ? Kujawsko-pomorskie 15.04 mazowieckie 8,52 lubelskie 7,46 zachodniopomorskie 30,70 lubuskie 20,82 Wielkopolskie 13,47 Łódzkie 7,49 Świętokrzyskie 5,49 Podkarpackie 4,54 Dolnośląskie 16,01 Opolskie 18,00 Śląskie 7,01 Małopolskie 3,86 12-31 5 12 12

Kataster nieruchomości – rys historyczny okres po II wojnie światowej Kwiecień 2005 Kataster nieruchomości – rys historyczny okres po II wojnie światowej dekret z 1947 r. – o katastrze gruntowym i budynkowym - dekret z 1955 – o ewidencji gruntów i budynków - ustawa z 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne Rozdział 4 – Ewidencja gruntów i budynków

Kwiecień 2005 Podstawy prawne funkcjonowania katastru nieruchomości w RP Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne art. 2 pkt 8 - ewidencja gruntów i budynków (kataster nieruchomości) jednolity dla kraju systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami

Kwiecień 2005 Podstawy prawne funkcjonowania katastru nieruchomości w RP Rozdział 4 Ewidencja gruntów i budynków art. 20 – 26 oraz art. 51 W ewidencji gruntów założonej na podstawie dekretu z dnia 2 lutego 1955 r. o ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 56, poz. 32) oprócz właściciela, do czasu uregulowania tytułu własności, wykazuje się także osobę władającego.

Kataster nieruchomości Kwiecień 2005 Cechy „konstytucyjne” katastru nieruchomości w Polsce. Kataster nieruchomości Powszechność Jednolitość Wiarygodność Zupełność Aktualność Jawność Kataster wielozadaniowy

Zakres wykorzystania danych katastralnych ( Kataster wielozadaniowy !) Kwiecień 2005 Zakres wykorzystania danych katastralnych Art. 21. 1. Podstawę planowania gospodarczego, planowania przestrzennego, wymiaru podatków i świadczeń, oznaczania nieruchomości w księgach wieczystych, statystyki publicznej, gospodarki nieruchomościami oraz ewidencji gospodarstw rolnych (po wejściu do UE) stanowią dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków. ( Kataster wielozadaniowy !) 2. Organy i jednostki organizacyjne realizujące zadania, o których mowa w ust. 1, współdziałają z organami Służby Geodezyjnej i Kartograficznej w zakresie utworzenia i sfinansowania systemu dostępu i wymiany danych między ewidencją gruntów i budynków a ewidencjami i rejestrami publicznymi prowadzonymi przez te organy i jednostki organizacyjne.

Kwiecień 2005 Grunty rolne i leśne w katastrze nieruchomości - pojęcie gleboznawczej klasyfikacji gruntów Podstawy prawne – art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne Gleboznawcza klasyfikacja gruntów - podział gleb na klasy bonitacyjne ze względu na ich jakość produkcyjną, ustalona na podstawie cech genetycznych gleb

Kwiecień 2005 Grunty rolne i leśne w katastrze nieruchomości - pojęcie gleboznawczej klasyfikacji gruntów – art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne Grunty rolne i leśne obejmuje się gleboznawczą klasyfikacją gruntów, przeprowadzaną w sposób jednolity dla całego kraju, na podstawie urzędowej tabeli klas gruntów.

Podstawy prawny przeprowadzania gleboznawczej klasyfikacji gruntów pojęcie urzędowej tabeli klas gruntów 1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 czerwca 1956 r. w sprawie klasyfikacji gruntów (Dz.U. z 1956 r. Nr 19, poz. 97 z późn. zm.) 2. Przepisy wykonawcze Ministra Rolnictwa wydane na podstawie delegacji zawartej w § 10.

Mapa klasyfikacyjna

Mapa glebowo-rolnicza

Modernizacja terenów wiejskich Pojęcie „modernizacji terenów wiejskich” zostało wprowadzone do polskiego ustawodawstwa jeszcze przed wejściem RP do Unii Europejskiej i odpowiada z kolei obecnie stosowanemu pojęciu „rozwój obszarów wiejskich”, użytego w ustawie z dnia 7 marca 2007r. właśnie o nazwie „O wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. Nr 64, poz. 427 z późn. zm.). Tak więc środki ww. funduszu przeznaczane są na szereg działań, enumeratywnie wymienionych w ustawie, o różnym charakterze, w tym i inwestycyjnym, które kierowane, na obszary wiejskie mają wspierać właśnie trwałe i pożądane zmiany takich obszarów a więc ich rozwój.

Pojęcie modernizacji gospodarstw rolnych Samo słowo „modernizacja” w języku polskim ma dwa znaczenia. W odniesieniu do istniejącego przedmiotu materialnego modernizacja oznacza trwałe jego ulepszenie np. nieruchomości budynkowej prowadzące do zwiększenia jej wartości użytkowej. Termin ten odnosi się również do socjologii obrazując ewolucję społeczeństwa – od tradycyjnego do nowoczesnego, zgodnie właśnie z tzw. teorią modernizacji.

Polityka rozwoju obszarów wiejskich w Unii Europejskiej – lata 2007 - 2013 Wspólna Polityka Rolna Rozwój obszarów wiejskich Płatności bezpośrednie Płatności rynkowe Europejski Fundusz Gwarancji Rolnej (dawna Gwarancja) Jeden program rozwoju obszarów wiejskich (dawny II filar WPR oraz część polityki strukturalnej dla obszarów wiejskich i rolnictwa) Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (dawna Orientacja + Gwarancja) 11 25

Płatności bezpośrednie Ustawa o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności (Dz. U. z 2004 r. Nr. 10 poz. 76) Art. 8. Ewidencja gospodarstw rolnych zawiera: 1) numer identyfikacyjny, o którym mowa w art. 12; 2) numer identyfikacyjny w krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej (REGON), jeżeli numer taki został nadany; 3) dane dotyczące powierzchni gospodarstwa rolnego, z podaniem identyfikatorów oraz powierzchni wchodzących w jego skład działek ewidencyjnych, na których są położone działki rolne; 4) dane umożliwiające identyfikację działek rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, dotyczące w szczególności: a) powierzchni działek rolnych wykazanej w hektarach, z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku, b) lokalizacji działek rolnych, z podaniem numerów działek ewidencyjnych, na których są one położone, c) sposobu wykorzystywania działek rolnych. ?? 26

Płatności bezpośrednie Ustawa o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności (Dz. U. z 2004 r. Nr. 10 poz. 76) Art. 9a. 1. System identyfikacji działek rolnych zawiera: 1) wektorowe granice oraz powierzchnię maksymalnego kwalifikowalnego obszaru, o którym mowa w art. 6 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia nr 1122/2009; identyfikatory działek ewidencyjnych zawarte w ewidencji gruntów i budynków prowadzonej na podstawie przepisów Prawa geodezyjnego i kartograficznego. 2. Do prowadzenia systemu, o którym mowa w ust. 1, wykorzystuje się w szczególności: 1) ortofotomapy cyfrowe sporządzane zgodnie z przepisami Prawa geodezyjnego i kartograficznego; 2) dane z ewidencji gruntów i budynków prowadzonej na podstawie przepisów Prawa geodezyjnego i kartograficznego; 3) dane z wniosków o przyznanie płatności; 4) wyniki kontroli na miejscu, o których mowa w rozporządzeniu nr 1122/2009 oraz rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1975/2006 z dnia 7 grudnia 2006 r. ustanawiającym szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w zakresie wprowadzenia procedur kontroli, jak również wzajemnej zgodności w odniesieniu do środków wsparcia rozwoju obszarów wiejskich (Dz. Urz. UE L 368 z 23.12.2006, str. 74, z późn. zm.).

Działanie modernizacyjne wykorzystujące dane katastru nieruchomości Oś 1 (gospodarcza): poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego. Oś 2 (środowiskowa): poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich. Oś 3 (społeczna): jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej. Oś 4: Leader.

Działania Oś 1 Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie. Ułatwienie startu młodym rolnikom. Renty strukturalne. Modernizacja gospodarstw rolnych. Zwiększenie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej. Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa. Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności. Działania informacyjne i promocyjne. Grupy producentów rolnych. Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów.

Działania Oś 2 Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) Program rolnośrodowiskowy (Płatności rolnośrodowiskowe) Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy i wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych

Działania Oś 3 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Odnowa i rozwój wsi Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw

Działania osi 4 - Leader Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju - działanie 4.1 Wdrażanie projektów współpracy - działanie 4.2 Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja - działanie 4.3

Oś 1 - Poprawa konkurencyjności rolnictwa i leśnictwa Nazwa działania Zapotrzebowanie na dane katastralne i/lub obsługę geodezyjno-prawną Dane wyjściowe do wniosków pomocowych Obsługa geodezyjno-prawna Aktualizacja dokumentacji katastralnej Odnowienie dokumentacji katastralnej Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie   Ułatwianie startu młodym rolnikom Renty strukturalne Modernizacja gospodarstw rolnych    Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa poprzez a)scalanie gruntów, b) gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi 100% 

Zapotrzebowanie na dane katastralne i/lub obsługę geodezyjno-prawną Oś 1 - Poprawa konkurencyjności rolnictwa i leśnictwa cd. Nazwa działania Zapotrzebowanie na dane katastralne i/lub obsługę geodezyjno-prawną Dane wyjściowe do wniosków pomocowych Obsługa geodezyjno-prawna Aktualizacja dokumentacji katastralnej Odnowienie dokumentacji katastralnej Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności   Działania informacyjne i promocyjne Grupy producentów rolnych Korzystanie z usług doradczych przez rolników oraz posiadaczy lasów Zobowiązania z okresu 2004-2006 (Renty strukturalne) Zobowiązania z okresu 2004-2006 (Wspieranie gospodarstw niskotowarowych) Zobowiązania z okresu 2004-2006 (Grupy producentów rolnych)

Zapotrzebowanie na dane katastralne i/lub obsługę geodezyjno-prawną Oś 2 - Środowisko naturalne i tereny wiejskie Nazwa działania Zapotrzebowanie na dane katastralne i/lub obsługę geodezyjno-prawną Dane wyjściowe do wniosków pomocowych Obsługa geodezyjno-prawna Aktualizacja dokumentacji katastralnej Odnowienie dokumentacji katastralnej Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)   Płatności dla obszarów Natura 2000 oraz związanych z wdrażaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej (2000/60/WE) Program rolnośrodowiskowy (Płatności rolnośrodowiskowe) Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne

Zapotrzebowanie na dane katastralne i/lub obsługę geodezyjno-prawną Oś 2 - Środowisko naturalne i tereny wiejskie cd. Nazwa działania Zapotrzebowanie na dane katastralne i/lub obsługę geodezyjno-prawną Dane wyjściowe do wniosków pomocowych Obsługa geodezyjno-prawna Aktualizacja dokumentacji katastralnej Odnowienie dokumentacji katastralnej Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy i wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych   Zobowiązania z okresu 2004-2006 (RSR -Programy Rolnośrodowiskowe) Zobowiązania z okresu 2004-2006 (Zalesianie gruntów rolnych)

Zapotrzebowanie na dane katastralne i/lub obsługę geodezyjno-prawną Oś 3 - Poprawa jakości życia oraz dywersyfikacja gospodarki wiejskiej Nazwa działania Zapotrzebowanie na dane katastralne i/lub obsługę geodezyjno-prawną Dane wyjściowe do wniosków pomocowych Obsługa geodezyjno-prawna Aktualizacja dokumentacji katastralnej Odnowienie dokumentacji katastralnej Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej   Realizacja za pomocą podejścia Leader Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Odnowa i rozwój wsi Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw

Zapotrzebowanie na dane katastralne i/lub obsługę geodezyjno-prawną Oś 4 - podejście LEADER Nazwa działania Zapotrzebowanie na dane katastralne i/lub obsługę geodezyjno-prawną Dane wyjściowe do wniosków pomocowych Obsługa geodezyjno-prawna Aktualizacja dokumentacji katastralnej Odnowienie dokumentacji katastralnej Lokalne Strategie Rozwoju – poprawa jakości życia oraz różnicowanie działalności na obszarach wiejskich   Współpraca (międzyregionalna i międzynarodowa) Nabywanie umiejętności, aktywizacja i koszty bieżące lokalnych grup działania

Wyzwania dla administracji rolnej RP okres 2014-2020 12.X.2011 r. komunikat KE w sprawie WPR 2012 r. przygotowanie legislacji dla : Filar II nowe wyzwania i cele polityki rolnej Filar I Wybrane kwestie przejście od SAPS do SPS „zazielenienie” płatności bezpośrednich (np. 7% powierzchni przeznaczenie pod infrastrukturę ekologiczną) rolnik „aktywny” ….

Komunikat Komisji Europejskiej „WPR do 2020 r.” Wsparcie dochodów gospodarstw oraz zmniejszanie ich zmienności Poprawa konkurencyjności sektora i wzmocnienie jego udziału jakościowego w łańcuchu żywnościowym Wynagradzanie za trudności związane z produkcją na obszarach o szczególnych ograniczeniach naturalnych Wyzwania 3 cele polityki Europa 2020 Opłacalna produkcja żywności Gospodarcze Zabezpieczenie dostarczania środowiskowych dóbr publicznych Promowanie ekologicznego wzrostu poprzez innowacje Łagodzenie skutków zmian klimatu oraz przystosowania się do nich Zrównoważone gospodarowanie zasobami naturalnymi oraz działania na rzecz klimatu Środowiskowe Wspieranie zatrudnienia na obszarach wiejskich oraz zachowanie struktur społecznych Promocja dywersyfikacji Uwzględnienie różnorodności strukturalnej systemów rolniczych, poprawa kondycji małych gospodarstw oraz rozwój lokalnych rynków Terytorialne Zrównoważony rozwój terytorialny Uproszczenie 40

Priorytety ROW Główne działania 1. Transfer wiedzy i innowacje (a) Zwiększanie innowacyjności i bazy wiedzy na obszarach wiejskich (b) Wzmacnianie powiązań między rolnictwem i leśnictwem a badaniami i innowacją (c) Promowanie uczenia się przez całe życie oraz szkolenia zawodowego w sektorach rolnym i leśnym Ułatwianie restrukturyzacji gospodarstw stojących przed problemami strukturalnymi, a szczególnie gospodarstw rolnych o niskim poziomie uczestnictwa w rynku, prowadzących działalność o charakterze rynkowym w określonych sektorach i gospodarstw wymagających zróżnicowania produkcji rolnej Ułatwianie wymiany pokoleń w sektorze rolnym 2. Konkurencyjność rolnictwa i żywotność gospodarstw 3. Łańcuch żywnościowy i zarządzanie ryzykiem Lepsze zintegrowanie głównych producentów z łańcuchem żywnościowym poprzez systemy jakości, promocję na rynkach lokalnych i krótkie cykle dostaw, grupy producentów i organizacje międzybranżowe wspieranie zarządzania ryzykiem w gospodarstwach rolnych 4. Odtwarzanie, chronienie i wzmacnianie ekosystemów (a) Odtwarzanie i zachowanie bioróżnorodności, w tym na obszarach Natura 2000, oraz rolnictwa o wysokiej wartości przyrodniczej i stanu europejskich krajobrazów (b) Poprawa gospodarki wodnej (c) Poprawa gospodarowania glebą (a) Poprawa efektywności korzystania z zasobów wodnych (b) Poprawa efektywności korzystania z energii w rolnictwie i przetwórstwie spożywczym (c) Ułatwianie dostaw i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii, produktów ubocznych, odpadów, pozostałości i innych surowców nieżywnościowych dla celów biogospodarki (d) Redukcja emisji podtlenku azotu i metanu z rolnictwa (e) Promowanie pochłaniania dwutlenku węgla w rolnictwie i leśnictwie 5. Efektywne gospodarowanie zasobami i przechodzenia na gospodarkę niskoemisyjną 6. Włączenie społeczne, redukcja ubóstwa i promowanie rozwoju gospodarczego na obszarach wiejskich (a) Ułatwianie różnicowania działalności, zakładania nowych małych przedsiębiorstw i tworzenia miejsc pracy (b) Wspieranie lokalnego rozwoju na obszarach wiejskich (c) Zwiększanie dostępności technologii informacyjno-komunikacyjnych na obszarach wiejskich oraz podnoszenie poziomu korzystania z nich i poprawianie ichjakości Innowacje, Zmiany Klimatu i Środowisko jako cele przekrojowe 41

Programowanie rozwoju obszarów wiejskich: zestaw działań Kontynuacja w stosunku do obecnej perspektywy, lecz: Zmniejszenie liczby działań (grupowanie w oparciu o typologię interwencji) w celu uproszczenia zarządzania finansowego Procedura zawężania wyboru (warunki dostępu, zakres, itd.) w celu uniknięcia nadmiernych obciążeń we wdrażaniu Nowe działania w odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie (np. zarządzanie ryzykiem, współpraca, „pakiet startowy” LEADER) Elastyczność w wyborze działań w ramach każdego z priorytetów w celu maksymalizacji ich potencjalnego efektu synergii 42

Wkład Funduszu i instrumenty finansowe Jednolita stopa współfinansowania w ramach działań do wysokości: 85% w słabiej rozwiniętych regionach, najbardziej oddalonych regionach i małych wyspach Morza Egejskiego 50% w pozostałych regionach Minimum 25% wkładu EFRROW przeznaczone na rzecz działań związanych z przeciwdziałaniem zmianom klimatu i przystosowaniem się do niej i zarządzaniem gruntami (działania rolnośrodowiskowe i klimatyczne, rolnictwo ekologiczne), oraz minimum 5% na LEADER Wyższa stopa współfinansowania – do 80% (90% w regionach słabiej rozwiniętych) dla działań: Transfer wiedzy i działania informacyjne Tworzenie grup producentów Pomoc na założenie nowego przedsiębiorstwa dla młodych rolników Współpraca Leader Do100% współfinansowania z EFRROW na operacje o znaczącym wkładzie w innowacje istotne dla wydajnego i zrównoważonego rolnictwa 43

Zarządzanie i Kontrola Zadania instytucji zarządzającej Zarządzanie i wdrażanie programu w sposób efektywny, skuteczny i prawidłowy, w szczególności: Zagwarantowanie, że istnieje odpowiedni, bezpieczny system przechowywania danych Przekazywanie KE odpowiednich danych dotyczących operacji wybranych do finansowania Zapewnienie, że podmioty zaangażowane w realizację operacji są świadome swoich obowiązków Zapewnienie zgodności realizowanych ocen z planem oceny oraz przedkładanie ich Komitetowi Monitorującemu i Komisji Przekazywanie Komitetowi Monitorującemu niezbędnych informacji Sporządzenie i przedłożenie Komisji rocznego sprawozdania z postępu prac Zagwarantowanie, że Agencja Płatnicza otrzymuje wszystkie niezbędne informacje Zapewnienie promocji Programu Możliwe jest delegowanie zadań instytucji pośredniczącej, ale to IZ zachowuje pełną odpowiedzialność za skuteczność i prawidłowość zarządzania i wykonywania tych zadań 44

Kwiecień 2005 Dziękuję za uwagę!